Content delivery network (CDN) (Türkçe: İçerik dağıtım ağı), internet üzerindeki birçok veri merkezinde bulunan dağınık ve geniş bir sunucu sistemidir.
CDN'nin amacı kesintisiz bir şekilde yüksek performans ile son kullanıcılara içerik sunmaktır. İçerik dağıtım ağları (CDN) günümüzde web içeriklerinin (metin, grafik ve komut), indirilebilir içeriklerin (medya dosyaları, yazılım, belgeler), uygulamaların (e-ticaret, portallar), canlı video yayınlarının (live streaming media), talep üzerine sunulan videoların (on-demand streaming media) ve sosyal ağların da dâhil olduğu internet içeriğinin büyük bir kısmını sunmaktadır.
Medya şirketleri ve e-ticaret firmaları gibi içerik sağlayıcılar içeriklerini izleyici kitlelerine ulaştırması için CDN operatörlerinden profesyonel hizmet satın alırlar. CDN’ler ise internet servis sağlayıcıları (ISS), taşıyıcılar ile sunucularını barındıran veri merkezlerinden hizmet satın alırlar. Daha iyi performans ve daha kesintisiz erişimin yanı sıra, CDN’ler içerik sağlayıcının kendi altyapısı üzerindeki yükü aldığı ve doğrudan kendisi sunduğu için içerik sağlayıcının maliyetten tasarruf etmesini de sağlayabilmektedir.
Operasyonu
CDN’ler büyük ölçüde internet üzerindeki bir uygulama servis sağlayıcısı (ASP) olarak işletilmektedir. Giderek artan sayıda internet ağı sahibi on-net içerik dağıtımını geliştirmek ve telekomünikasyon altyapıları üzerindeki taleplerini azaltmak için kendi CDN'lerini inşa etmiştir.
Teknoloji
CDN üzerindeki bilgisayarlar (düğümler) genellikle farklı coğrafi noktalara konuşlandırılmış ve birden fazla ana kablo (omurga) üzerine bağlanmıştır. Bunların faydaları bant genişliği maliyetlerini azaltması, sayfa yükleme sürelerini iyileştirmesi ve içeriğin küresel olarak kesintisiz kullanılabilirliğini artırmasıdır. CDN’yi oluşturan bilgisayar (düğüm) ve sunucuların sayısı mimariye bağlı olarak değişmektedir. Birçok uzak erişim noktası (PoP) üzerindeki on binlerce sunucuyla binlerce bilgisayarı bulunduranları vardır. Diğerleri küresel bir ağ kurar ve sınırlı sayıda coğrafi uzak erişim noktasına (PoP) sahiptir.
İçerik talepleri genellikle bir algoritma ile en uygun bilgisayarlara (düğümlere) yönlendirilir. Performans için optimize edilmiş durumda, içeriğin kullanıcıya en hızlı iletecek coğrafi konumlar seçilir. Bu coğrafi konumun seçimi en az yönlendirici (hop) kullanan coğrafi konumların bulunması, talepte bulunan istemciye en az ağ saniyesi uzakta bulunan konumun belirlenmesi ve sunucu performansı (mevcut ve geçmiş dönemdeki) anlamında en kesintisiz hizmeti sunabilenin belirlenmesiyle yapılır. Bu şekilde içerik paylaşımı yerel ağlar üzerinden optimize edilmiş olur. Maliyet için optimize edilmiş senaryoda en ucuz coğrafi konum seçilir. Optimal durumda bu iki amaç dengelenir ve son kullanıcıya en yakın ve fiyat/performans oranı en uygun olan sunucu tercih edilir.
Birçok CDN sağlayıcısı hizmetlerini ABD, Uluslararası ya da Global, Asya-Pasifik gibi istenen coğrafi bir alanı bağlı olarak kapsama alanı değişebilen, tanımlanmış bir uzak erişim noktaları (PoP) seti ile sunar. Bu uzak erişim noktaları (PoP) setlerine EDGE ya da EDGE ağları denmektedir.
Önemli içerik dağıtım servis sağlayıcıları
- Amazon CloudFront
- Akamai Technologies
- CDNsun.com
- (Akamai tarafından satın alındı)
- (Verizon tarafından satın alındı)
- (Akamai tarafından satın alındı)
Kaynakça
- ^ . 10 Mayıs 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2020.
- ^ "Saltzer, J. H., Reed, D. P., Clark, D. D.: "End-to-End Arguments in System Design," ACM Transactions on Communications, 2(4), 1984" (PDF). 4 Aralık 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 23 Nisan 2015.
- ^ RFC 3568 Barbir, A., Cain, B., Nair, R., Spatscheck, O.: "Known Content Network (CN) Request-Routing Mechanisms," July 2003
- ^ RFC 3507 Elson, J., Cerpa, A.: "Internet Content Adaptation Protocol (ICAP)," April 2003.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2015.
- ^ . 2 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2015.
- what-is-cdn-content-delivery-network
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Content delivery network CDN Turkce Icerik dagitim agi internet uzerindeki bircok veri merkezinde bulunan daginik ve genis bir sunucu sistemidir Tek server dagitimi solda CDN ile dagitim sagda CDN nin amaci kesintisiz bir sekilde yuksek performans ile son kullanicilara icerik sunmaktir Icerik dagitim aglari CDN gunumuzde web iceriklerinin metin grafik ve komut indirilebilir iceriklerin medya dosyalari yazilim belgeler uygulamalarin e ticaret portallar canli video yayinlarinin live streaming media talep uzerine sunulan videolarin on demand streaming media ve sosyal aglarin da dahil oldugu internet iceriginin buyuk bir kismini sunmaktadir Medya sirketleri ve e ticaret firmalari gibi icerik saglayicilar iceriklerini izleyici kitlelerine ulastirmasi icin CDN operatorlerinden profesyonel hizmet satin alirlar CDN ler ise internet servis saglayicilari ISS tasiyicilar ile sunucularini barindiran veri merkezlerinden hizmet satin alirlar Daha iyi performans ve daha kesintisiz erisimin yani sira CDN ler icerik saglayicinin kendi altyapisi uzerindeki yuku aldigi ve dogrudan kendisi sundugu icin icerik saglayicinin maliyetten tasarruf etmesini de saglayabilmektedir OperasyonuCDN ler buyuk olcude internet uzerindeki bir uygulama servis saglayicisi ASP olarak isletilmektedir Giderek artan sayida internet agi sahibi on net icerik dagitimini gelistirmek ve telekomunikasyon altyapilari uzerindeki taleplerini azaltmak icin kendi CDN lerini insa etmistir TeknolojiCDN uzerindeki bilgisayarlar dugumler genellikle farkli cografi noktalara konuslandirilmis ve birden fazla ana kablo omurga uzerine baglanmistir Bunlarin faydalari bant genisligi maliyetlerini azaltmasi sayfa yukleme surelerini iyilestirmesi ve icerigin kuresel olarak kesintisiz kullanilabilirligini artirmasidir CDN yi olusturan bilgisayar dugum ve sunucularin sayisi mimariye bagli olarak degismektedir Bircok uzak erisim noktasi PoP uzerindeki on binlerce sunucuyla binlerce bilgisayari bulunduranlari vardir Digerleri kuresel bir ag kurar ve sinirli sayida cografi uzak erisim noktasina PoP sahiptir Icerik talepleri genellikle bir algoritma ile en uygun bilgisayarlara dugumlere yonlendirilir Performans icin optimize edilmis durumda icerigin kullaniciya en hizli iletecek cografi konumlar secilir Bu cografi konumun secimi en az yonlendirici hop kullanan cografi konumlarin bulunmasi talepte bulunan istemciye en az ag saniyesi uzakta bulunan konumun belirlenmesi ve sunucu performansi mevcut ve gecmis donemdeki anlaminda en kesintisiz hizmeti sunabilenin belirlenmesiyle yapilir Bu sekilde icerik paylasimi yerel aglar uzerinden optimize edilmis olur Maliyet icin optimize edilmis senaryoda en ucuz cografi konum secilir Optimal durumda bu iki amac dengelenir ve son kullaniciya en yakin ve fiyat performans orani en uygun olan sunucu tercih edilir Bircok CDN saglayicisi hizmetlerini ABD Uluslararasi ya da Global Asya Pasifik gibi istenen cografi bir alani bagli olarak kapsama alani degisebilen tanimlanmis bir uzak erisim noktalari PoP seti ile sunar Bu uzak erisim noktalari PoP setlerine EDGE ya da EDGE aglari denmektedir Onemli icerik dagitim servis saglayicilariAmazon CloudFront Akamai Technologies CDNsun com Akamai tarafindan satin alindi Verizon tarafindan satin alindi Akamai tarafindan satin alindi Kaynakca 10 Mayis 2000 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Mart 2020 Saltzer J H Reed D P Clark D D End to End Arguments in System Design ACM Transactions on Communications 2 4 1984 PDF 4 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 23 Nisan 2015 RFC 3568 Barbir A Cain B Nair R Spatscheck O Known Content Network CN Request Routing Mechanisms July 2003 RFC 3507 Elson J Cerpa A Internet Content Adaptation Protocol ICAP April 2003 Arsivlenmis kopya 28 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2015 2 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Nisan 2015 what is cdn content delivery network