Şabankara (Farsça: شبانکاره, 'çoban' anlamına gelir) bir İran kabilesiydi. Soylarının Şah Adudüddevle tarafından İsfahan'dan Doğu Fars'a sürülen efsanevi İran Kralı Manüçehr'den geldiğini iddia etmişlerdir. (949–983) Hanedanın başkenti İc idi ve altı bölgeye ayrılıyordu: Zarkān, Iababānān, Burk-Tārum-Khayra, Nayrīz, Kurm-Rūnīz-Lār ve darābdjird. Kabilenin şu alt bölümleri vardı: Ismāīīlī, Rāmānī, Karzuwī, Masūūdī ve shakānī hepsi çoban ve savaşçıydı.
Şabankara | |||||
---|---|---|---|---|---|
1155-1425 | |||||
Yaygın dil(ler) | Kürtçe Farsça | ||||
Resmî din | İslam | ||||
Hükûmet | Monarşi | ||||
Tarihçe | |||||
|
Günümüzde Kirmanşah eyaletinde Şabankara adında bir Kürt kabilesi vardır. Şabankara'nın soyundan gelen Ebu Tahir ibn Muhammed, 12. yüzyılda Kürt Hezâresbîler hanedanını kurmuştur.
Tarih
Mir Fedlu, Büveyhîler'e bağlı bir komutanken, Büveyhîler'e isyan ederek onların hükümdarı Ebu Mansur'un, annesini kaçırdı, hapsetti ve öldürdü hükümdarlığı ele geçirdi ve bölgedeki kaleleri güçlendirdi.
Bunun üzerine Selçuklular, Sultan Alparslan'ın kardeşi Kavurd'u Mir Fedlu'ya gönderdi ve savaş başladı. Bu savaştan sonra Mir Fedlu Selçuklulara bağlılığını bildirdi ve İran valisi oldu.Bir süre sonra Selçuklulara bağlılığı red eden Fedlu,Khorshah kalesini ele geçirdi, bunun üzerine Nizamü'l-Mülk kaleyi kuşattı ve şiddetli bir savaş çıktı,Savaşın sonunda Selçuklular kaleyi ele geçirdi ve Mir Fedlu yakalandı. Daha sonra 1072'de idam edildi.
Mir Fedlu'nun ölümünden sonra Hasan b. El-Mübariz Hüsrev,Başa geçti ve İran Valisi Cawli yönetimini kabul etmedi. Aralarında şiddetli çatışmalar yaşandı, ancak sonunda Mir Hüsrev, Kirman savaşında Cawli'ye yardım etti ve bir barış anlaşması yapıldı. Selçuklu hükûmeti çöktüğünde, Bakan Nasihuddin,Şabankara'ları bölgedeki isyanları, yolsuzlukları ve yağmayı durdurmaya çağırdı, Mir bunu kabul etse de geri döndüğünde kirman ve burdesiri ele geçirdi, ardından Oğuz Türkleri kirmana saldırdı, burada yapılan savaşta Şabankara'lar zafer kazandı.
1260'ta Moğol hükümdarı Hülagu, Ixa'ya saldırdı,Mir'i öldürdü ve Hanedanlığı yıktı, ancak tamamen dağılması 1363'te Müsâfirîler tarafından gerçekleştirildi.
Günümüzde hala Kirmanşah eyaletinde Şabankara adında bir Kürt Aşireti vardır.
Kökeni
Bazı bilim insanları Şabankara'yı etnik Kürt olarak görmektedirler. Ancak Potts, Kürt kökenlerine itiraz etti ve "Kürt" ün İran göçebeleri için genel bir Geç-Antik etnik olmayan terim olduğunu savundu. Andrew Peacock da Şabankaranın aslında Kürt olup olmadığını sorgulayan isimlerden birisidir. Dahası, diğer modern bilim insanları, Ortaçağ döneminde “Kürt”ün sosyal bir etiket olduğunu ve etnik bir tanım olarak yorumlanmaması gerektiğini belirtmektedir.
Kaynakça
- ^ Potts, Daniel T. (2014). Nomadism in Iran: From Antiquity to the Modern Era (İngilizce). Oxford University Press. ISBN . 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2021.
- ^ a b Potts, Daniel T. (2014). Nomadism in Iran: From Antiquity to the Modern Era (İngilizce). Oxford University Press. ISBN . 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2021.
- ^ a b Büchner, V. F. (24 Nisan 2012). "S̲h̲abānkāra". Encyclopaedia of Islam, First Edition (1913-1936) (İngilizce). 12 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2021.
- ^ Büchner, V. F. (24 Nisan 2012). "S̲h̲abānkāra". Encyclopaedia of Islam, First Edition (1913-1936) (İngilizce). 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2021.
- ^ Ateş, Sabri (2013). Ottoman-Iranian Borderlands: Making a Boundary, 1843–1914. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN . 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2021.
- ^ Oriental Scholars: Gibb, Kramer. Encyclopaedia Dictionary Islam Muslim World, etc, Gibb, Kramer, scholars. 13 vols & 12 vols. 1960-2004.1875.2009.
- ^ Ateş, Sabri (2013). Ottoman-Iranian Borderlands: Making a Boundary, 1843–1914 (İngilizce). Cambridge University Press. s. 162. ISBN .
- ^ Spuler, B. (24 Nisan 2012). "Faḍlawayh". Encyclopaedia of Islam, Second Edition (İngilizce). 12 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2021.
- ^ Foundation, Encyclopaedia Iranica. "Welcome to Encyclopaedia Iranica". iranicaonline.org (İngilizce). 10 Nisan 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2021.
- ^ Pott, Daniel T. (2014). "Nomadism in Iran: From Antiquity to the Modern Era". Oxford University. Oxford. s. 166. 27 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
The Shabankara (meaning “shepherd”) of easter Fars from other “Kurds.”… are thought to have been descendants of Daylamites or of some of the “Kurds” who were deported to Fars from the area of Isfahan…
- ^ Peacock, Andrew. C.S. (2010). "Early Seljuq History: A New Interpretation". New York: Routledge. s. 152. 21 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
It is questionable whether the Shabankara we’re actually Kurdish.
- ^ "AŻOD-AL-DAWLA, ABŪ ŠOJĀʾ FANNĀ ḴOSROW". Unutulmamalıdır ki, 4.-5. / 10.-11. yüzyıl kaynaklarındaki " Kürt”, Lorlar da dahil olmak üzere Zagros bölgesinin tüm halkları ifade ede. s. 521. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2021.
- ^ "Prolegomena to the Study of the Kurds". Öyle görünüyor ki, Kürt teriminin sosyal yönü, farklı türden etnik grupları ima etmek için ("Kürtlerin ırkı") kullanan, ancak benzer yaşam tarzları ve sosyal ve ekonomik kurulumları olan Sharaf Khan (16.yüzyıl) döneminde bile yaygındı. s. 17-18. 3 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sabankara Farsca شبانکاره coban anlamina gelir bir Iran kabilesiydi Soylarinin Sah Adududdevle tarafindan Isfahan dan Dogu Fars a surulen efsanevi Iran Krali Manucehr den geldigini iddia etmislerdir 949 983 Hanedanin baskenti Ic idi ve alti bolgeye ayriliyordu Zarkan Iababanan Burk Tarum Khayra Nayriz Kurm Runiz Lar ve darabdjird Kabilenin su alt bolumleri vardi Ismaiili Ramani Karzuwi Masuudi ve shakani hepsi coban ve savasciydi Sabankara1155 1425Yaygin dil ler Kurtce FarscaResmi dinIslamHukumetMonarsiTarihce Kurulusu1155 Dagilisi1425 Gunumuzde Kirmansah eyaletinde Sabankara adinda bir Kurt kabilesi vardir Sabankara nin soyundan gelen Ebu Tahir ibn Muhammed 12 yuzyilda Kurt Hezaresbiler hanedanini kurmustur TarihMir Fedlu Buveyhiler e bagli bir komutanken Buveyhiler e isyan ederek onlarin hukumdari Ebu Mansur un annesini kacirdi hapsetti ve oldurdu hukumdarligi ele gecirdi ve bolgedeki kaleleri guclendirdi Bunun uzerine Selcuklular Sultan Alparslan in kardesi Kavurd u Mir Fedlu ya gonderdi ve savas basladi Bu savastan sonra Mir Fedlu Selcuklulara bagliligini bildirdi ve Iran valisi oldu Bir sure sonra Selcuklulara bagliligi red eden Fedlu Khorshah kalesini ele gecirdi bunun uzerine Nizamu l Mulk kaleyi kusatti ve siddetli bir savas cikti Savasin sonunda Selcuklular kaleyi ele gecirdi ve Mir Fedlu yakalandi Daha sonra 1072 de idam edildi Mir Fedlu nun olumunden sonra Hasan b El Mubariz Husrev Basa gecti ve Iran Valisi Cawli yonetimini kabul etmedi Aralarinda siddetli catismalar yasandi ancak sonunda Mir Husrev Kirman savasinda Cawli ye yardim etti ve bir baris anlasmasi yapildi Selcuklu hukumeti coktugunde Bakan Nasihuddin Sabankara lari bolgedeki isyanlari yolsuzluklari ve yagmayi durdurmaya cagirdi Mir bunu kabul etse de geri dondugunde kirman ve burdesiri ele gecirdi ardindan Oguz Turkleri kirmana saldirdi burada yapilan savasta Sabankara lar zafer kazandi 1260 ta Mogol hukumdari Hulagu Ixa ya saldirdi Mir i oldurdu ve Hanedanligi yikti ancak tamamen dagilmasi 1363 te Musafiriler tarafindan gerceklestirildi Gunumuzde hala Kirmansah eyaletinde Sabankara adinda bir Kurt Asireti vardir KokeniBazi bilim insanlari Sabankara yi etnik Kurt olarak gormektedirler Ancak Potts Kurt kokenlerine itiraz etti ve Kurt un Iran gocebeleri icin genel bir Gec Antik etnik olmayan terim oldugunu savundu Andrew Peacock da Sabankaranin aslinda Kurt olup olmadigini sorgulayan isimlerden birisidir Dahasi diger modern bilim insanlari Ortacag doneminde Kurt un sosyal bir etiket oldugunu ve etnik bir tanim olarak yorumlanmamasi gerektigini belirtmektedir Kaynakca Potts Daniel T 2014 Nomadism in Iran From Antiquity to the Modern Era Ingilizce Oxford University Press ISBN 978 0 19 933079 9 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Temmuz 2021 a b Potts Daniel T 2014 Nomadism in Iran From Antiquity to the Modern Era Ingilizce Oxford University Press ISBN 978 0 19 933079 9 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Temmuz 2021 a b Buchner V F 24 Nisan 2012 S h abankara Encyclopaedia of Islam First Edition 1913 1936 Ingilizce 12 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Temmuz 2021 Buchner V F 24 Nisan 2012 S h abankara Encyclopaedia of Islam First Edition 1913 1936 Ingilizce 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Temmuz 2021 Ates Sabri 2013 Ottoman Iranian Borderlands Making a Boundary 1843 1914 Cambridge Cambridge University Press ISBN 978 1 107 03365 8 28 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Temmuz 2021 Oriental Scholars Gibb Kramer Encyclopaedia Dictionary Islam Muslim World etc Gibb Kramer scholars 13 vols amp 12 vols 1960 2004 1875 2009 Ates Sabri 2013 Ottoman Iranian Borderlands Making a Boundary 1843 1914 Ingilizce Cambridge University Press s 162 ISBN 978 1 10724 508 2 Spuler B 24 Nisan 2012 Faḍlawayh Encyclopaedia of Islam Second Edition Ingilizce 12 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Temmuz 2021 Foundation Encyclopaedia Iranica Welcome to Encyclopaedia Iranica iranicaonline org Ingilizce 10 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Temmuz 2021 Pott Daniel T 2014 Nomadism in Iran From Antiquity to the Modern Era Oxford University Oxford s 166 27 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mayis 2023 The Shabankara meaning shepherd of easter Fars from other Kurds are thought to have been descendants of Daylamites or of some of the Kurds who were deported to Fars from the area of Isfahan Peacock Andrew C S 2010 Early Seljuq History A New Interpretation New York Routledge s 152 21 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mayis 2023 It is questionable whether the Shabankara we re actually Kurdish AZOD AL DAWLA ABu SOJAʾ FANNA ḴOSROW Unutulmamalidir ki 4 5 10 11 yuzyil kaynaklarindaki Kurt Lorlar da dahil olmak uzere Zagros bolgesinin tum halklari ifade ede s 521 29 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2021 Prolegomena to the Study of the Kurds Oyle gorunuyor ki Kurt teriminin sosyal yonu farkli turden etnik gruplari ima etmek icin Kurtlerin irki kullanan ancak benzer yasam tarzlari ve sosyal ve ekonomik kurulumlari olan Sharaf Khan 16 yuzyil doneminde bile yaygindi s 17 18 3 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Temmuz 2021