Divan şiirine Türkler tarafından katılmış bir nazım şeklidir. Besteyle okumak için yazılmıştır. Bestelenmek amacıyla yazıldığı için 3-5 dörtlük arası değişir. Yeni edebiyatımızda Yahya Kemal Beyatlı, bu türü ustalıkla kullanmıştır. Aruz ölçüsünün her kalıbı kullanılır. Dörtlüklerden kurulan musammat da denebilir. Murabbaya benzer. 5 ya da 6 dizelik bentlerden de oluşabilir. Üçüncü dizeye miyan, dördüncü dizeye nakarat denir. Aşk, sevgili, ayrılık, içki ve eğlence konularında yazılır. Divan edebiyatının ilk şarkı yazarı Nail-i Kadim'dir. Lale Devri'nin en önemli temsilcisi ise Nedim'dir. En çok şarkıyı Enderunlu Vasıf yazmıştır.
Müzikte, türkünün karşıtı olarak, Şarktan gelen, doğuya ilişkin, özgü, tarzında anlamında kullanılır.
Dörder mısralık 2-5 bendden meydana gelir. Birinci bendin 2. ve 4., öbür bendlerin yalnız sonuncu mısraları hiç değişmeden tekrarlanır.
Şarkının ilk örneklerine, Divan edebiyatında, 11. yüzyılda rastlanır. Bu edebiyatta şarkı özellikle 18. yüzyılda, Lâle Devri'nde çok gelişmiştir. Divan edebiyatının en büyük şarkı şairi Nedim'dir. Halk edebiyatında da şarkı türünde eserler veren şairler yetişmiştir.
Şarkı'nın Özellikleri
- Dört dizelik bentlerden oluşur.
- Şarkının uyak düzeni şöyledir: abab, cccb, dddb...
- Tekrarlanan dizeye nakarat denir.
- Eğer bendin son dizesi aynen tekrarlanırsa buna murabba-i mütekerrir denir.
- Bent sayısı 2-5 arasında değişir.
- Felsefi konular ve aşk konusu işlenir.
- Şair son dizede mahlasını kullanır.
Kaynakça
Dış kaynaklar
- Pala, İskender (1999 27.bas. 2016), Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, İstanbul:Kapı Yayınları, , Sayfa:67
- Dilçin, Cem (1983) Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Ankara:Türk Dil Kurumu Yayınları
- İpekten, Haluk (1994, 14.bas.2011), Eski Türk Edebiyatı Nazım şekilleri ve Arûz, İstanbul:Dergah Yayınları,
- Muallim Nâci, (haz. M. A. Yekta Saraç), (2004) Edebiyat Terimleri: Istılahât-ı Edebiyye, İstanbul:
- Tural, Sadık Kemal (ed.) (2001, 2003, 2004, 2005, 2006), Türk Dünyası Edebiyat Terimleri ve Kavramları Ansiklopedik Sözlüğü 5 Cilt, Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, ISBN 3990000025722
Dış bağlantılar
- Uzun, Mustafa, (2010) "Şarkı", Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. c.38 say. 357-358 Online: [1] 3 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Divan siirine Turkler tarafindan katilmis bir nazim seklidir Besteyle okumak icin yazilmistir Bestelenmek amaciyla yazildigi icin 3 5 dortluk arasi degisir Yeni edebiyatimizda Yahya Kemal Beyatli bu turu ustalikla kullanmistir Aruz olcusunun her kalibi kullanilir Dortluklerden kurulan musammat da denebilir Murabbaya benzer 5 ya da 6 dizelik bentlerden de olusabilir Ucuncu dizeye miyan dorduncu dizeye nakarat denir Ask sevgili ayrilik icki ve eglence konularinda yazilir Divan edebiyatinin ilk sarki yazari Nail i Kadim dir Lale Devri nin en onemli temsilcisi ise Nedim dir En cok sarkiyi Enderunlu Vasif yazmistir Muzikte turkunun karsiti olarak Sarktan gelen doguya iliskin ozgu tarzinda anlaminda kullanilir Dorder misralik 2 5 bendden meydana gelir Birinci bendin 2 ve 4 obur bendlerin yalniz sonuncu misralari hic degismeden tekrarlanir Sarkinin ilk orneklerine Divan edebiyatinda 11 yuzyilda rastlanir Bu edebiyatta sarki ozellikle 18 yuzyilda Lale Devri nde cok gelismistir Divan edebiyatinin en buyuk sarki sairi Nedim dir Halk edebiyatinda da sarki turunde eserler veren sairler yetismistir Sarki nin Ozellikleri Dort dizelik bentlerden olusur Sarkinin uyak duzeni soyledir abab cccb dddb Tekrarlanan dizeye nakarat denir Eger bendin son dizesi aynen tekrarlanirsa buna murabba i mutekerrir denir Bent sayisi 2 5 arasinda degisir Felsefi konular ve ask konusu islenir Sair son dizede mahlasini kullanir KaynakcaDis kaynaklarPala Iskender 1999 27 bas 2016 Ansiklopedik Divan Siiri Sozlugu Istanbul Kapi Yayinlari ISBN 9758950218 Sayfa 67 Dilcin Cem 1983 Orneklerle Turk Siir Bilgisi Ankara Turk Dil Kurumu Yayinlari ISBN 9789751604897 Ipekten Haluk 1994 14 bas 2011 Eski Turk Edebiyati Nazim sekilleri ve Aruz Istanbul Dergah Yayinlari ISBN 9759953539 Muallim Naci haz M A Yekta Sarac 2004 Edebiyat Terimleri Istilahat i Edebiyye Istanbul Tural Sadik Kemal ed 2001 2003 2004 2005 2006 Turk Dunyasi Edebiyat Terimleri ve Kavramlari Ansiklopedik Sozlugu 5 Cilt Ataturk Kultur Merkezi Yayinlari ISBN 3990000025722Dis baglantilarUzun Mustafa 2010 Sarki Turkiye Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi c 38 say 357 358 Online 1 3 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde