Şehzade Yahya (1585-1649), III. Murad'ın oğlu olduğunu iddia eden kişidir. Buna göre Annesi Trabzon İmparatorluğu'nda hüküm sürmüş Komninos Hanedanı'ndan gelmektedir. Ağabeyi III. Mehmed tahta çıkınca tüm erkek kardeşlerini öldürtünce ileride benzer bir kaderi paylaşmaması için annesi tarafından saraydan kaçırıldığı öne sürülmüştür. Bugünkü Makedonya topraklarında bir manastıra bırakılmış ve Hristiyan olarak vaftiz edilmiştir. Taht iddiasıyla Avrupa kentlerinde dolaşarak çeşitli hükümdarlardan destek arayışında olmuş ancak başarılı olamamıştır. Bu hükümdarların bazıları ve modern tarihçilerin önemli bir bölümü tarafından sahtekâr olarak değerlendirilmiştir.
Şehzade Yahya | |||||
---|---|---|---|---|---|
Şehzadelik, veliahtlık ve tahta oturma hakkı kendisine tanınmamıştır. | |||||
Doğum | 1585 Manisa, Osmanlı İmparatorluğu (İddia) | ||||
Ölüm | 1649 Kotor, Karadağ | ||||
Defin | Kotor, Karadağ | ||||
| |||||
Hanedan | Osmanlı Hanedanı (İddia) | ||||
Babası | III. Murad (İddia) | ||||
Dini | Ortodoksluk |
Hayatı
Ağabeyi III. Mehmed'in 1603 yılında hayatını kaybetmesinin ardından kendisinden küçük yeğeni I. Ahmet tahta geçer. Hayattaki en büyük şehzade olan Yahya tahtın kendi hakkı olduğunu iddia ederek hayatını Osmanlı tahtına geçebilmek amacına adayacaktır.
Taht kavgası
1603 yılından sonra Avrupa'da sürekli olarak davasına destek arayan Şehzade Yahya Floransa, Madrid, Roma, Kraków, Anvers ve Prag başta olmak üzere çok sayıda şehri ve ülkeyi gezer. 1614-1617 yılları arasında Sırp Ortodoks Kilisesiyle birlikte Nobırda ve Şar Dağlarında çeşitli ayaklanma girişimlerine karışmış, sipahi kılığında yolculuk etmiştir. Bu dönemin ardından Kazakların desteğiyle meydana getirdiği donanmayla İstanbul'a saldırsa da başarılı olamayacaktır. Sonraki dönemde çeşitli Avrupa saraylarında destek arama çabalarını sürdürür. 1643 yılında Nobırda'ya döner. 1649 yılında Karadağ'da çatışmaların içinde hastalanarak hayatını kaybedecektir.
Tarihi önemi
17. yüzyılın başlarındaki dönemde özellikle Balkanlarda dinler arasındaki geçişkenlik günümüzden farklı olarak çok kesin çizgilerle ayrılmamıştır. Özellikle Osmanlı şehzadelerinin büyük çoğunluğunun Hristiyan geçmişli annelerden olduğu hatırlanırsa bu durum daha da iyi kavranabilir. Balkanlar bölgesinde Osmanlı askeri varlığını kabul etmiş görünse de gizlice bağımsızlık idealini hayatta tutma geleneği İskender Bey gibi örnekleri yaratmıştır. Bu açıdan bakıldığında Osmanlı egemenliğini tanımak istemeyen bölge halkları için Şehzade Yahya'nın varlığı kullanılabilir olsa da Yahya'nın tahta geçerse Osmanlı topraklarında Hristiyanlığı yayacağı tamamen bir spekülasyondur.
Popüler kültürdeki yeri
- 8 Ekim 2015'te başlayan Muhteşem Yüzyıl Kösem adlı Türk dizisinde Şehzade Yahya karakterini Berk Cankat canlandırılmıştır.
Kaynakça
- ^ Medici arşivleri 20 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 22 Aralık 2011 tarihinde erişilmiştir
- ^ Ancak buna rağmen bu dönemdeki Osmanlı pratiği şehzadelerin çeşitli illerde valilik görevi yapmaları, sonrasında da tahtın boşalmasıyla beraber kardeşlerine karşı hak iddia etmeleri şeklindeydi
- ^ a b c Malcolm, Noel, Kosovo : a short history New York, Harper Perennial, 1999 s.122-124 [1]
- ^ 28 Eylül 2008 tarihli 14 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Reuters haberi (İngilizce) 22 Aralık 2011 tarihinde erişilmiştir
- ^ Bu türden bir makale 17 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca) 22 Aralık 2011 tarihinde erişilmiştir
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sehzade Yahya 1585 1649 III Murad in oglu oldugunu iddia eden kisidir Buna gore Annesi Trabzon Imparatorlugu nda hukum surmus Komninos Hanedani ndan gelmektedir Agabeyi III Mehmed tahta cikinca tum erkek kardeslerini oldurtunce ileride benzer bir kaderi paylasmamasi icin annesi tarafindan saraydan kacirildigi one surulmustur Bugunku Makedonya topraklarinda bir manastira birakilmis ve Hristiyan olarak vaftiz edilmistir Taht iddiasiyla Avrupa kentlerinde dolasarak cesitli hukumdarlardan destek arayisinda olmus ancak basarili olamamistir Bu hukumdarlarin bazilari ve modern tarihcilerin onemli bir bolumu tarafindan sahtekar olarak degerlendirilmistir Sehzade YahyaSehzadelik veliahtlik ve tahta oturma hakki kendisine taninmamistir Dogum1585 Manisa Osmanli Imparatorlugu Iddia Olum1649 Kotor KaradagDefinKotor KaradagTam adiYahya bin Murad Iddia HanedanOsmanli Hanedani Iddia BabasiIII Murad Iddia DiniOrtodokslukHayatiAgabeyi III Mehmed in 1603 yilinda hayatini kaybetmesinin ardindan kendisinden kucuk yegeni I Ahmet tahta gecer Hayattaki en buyuk sehzade olan Yahya tahtin kendi hakki oldugunu iddia ederek hayatini Osmanli tahtina gecebilmek amacina adayacaktir Taht kavgasi1603 yilindan sonra Avrupa da surekli olarak davasina destek arayan Sehzade Yahya Floransa Madrid Roma Krakow Anvers ve Prag basta olmak uzere cok sayida sehri ve ulkeyi gezer 1614 1617 yillari arasinda Sirp Ortodoks Kilisesiyle birlikte Nobirda ve Sar Daglarinda cesitli ayaklanma girisimlerine karismis sipahi kiliginda yolculuk etmistir Bu donemin ardindan Kazaklarin destegiyle meydana getirdigi donanmayla Istanbul a saldirsa da basarili olamayacaktir Sonraki donemde cesitli Avrupa saraylarinda destek arama cabalarini surdurur 1643 yilinda Nobirda ya doner 1649 yilinda Karadag da catismalarin icinde hastalanarak hayatini kaybedecektir Tarihi onemi17 yuzyilin baslarindaki donemde ozellikle Balkanlarda dinler arasindaki geciskenlik gunumuzden farkli olarak cok kesin cizgilerle ayrilmamistir Ozellikle Osmanli sehzadelerinin buyuk cogunlugunun Hristiyan gecmisli annelerden oldugu hatirlanirsa bu durum daha da iyi kavranabilir Balkanlar bolgesinde Osmanli askeri varligini kabul etmis gorunse de gizlice bagimsizlik idealini hayatta tutma gelenegi Iskender Bey gibi ornekleri yaratmistir Bu acidan bakildiginda Osmanli egemenligini tanimak istemeyen bolge halklari icin Sehzade Yahya nin varligi kullanilabilir olsa da Yahya nin tahta gecerse Osmanli topraklarinda Hristiyanligi yayacagi tamamen bir spekulasyondur Populer kulturdeki yeri8 Ekim 2015 te baslayan Muhtesem Yuzyil Kosem adli Turk dizisinde Sehzade Yahya karakterini Berk Cankat canlandirilmistir Kaynakca Medici arsivleri 20 Subat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 22 Aralik 2011 tarihinde erisilmistir Ancak buna ragmen bu donemdeki Osmanli pratigi sehzadelerin cesitli illerde valilik gorevi yapmalari sonrasinda da tahtin bosalmasiyla beraber kardeslerine karsi hak iddia etmeleri seklindeydi a b c Malcolm Noel Kosovo a short history New York Harper Perennial 1999 s 122 124 1 28 Eylul 2008 tarihli 14 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Reuters haberi Ingilizce 22 Aralik 2011 tarihinde erisilmistir Bu turden bir makale 17 Kasim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca 22 Aralik 2011 tarihinde erisilmistir