Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şemsi Belli (1925, Malatya – 11 Ekim 1995, İstanbul), Türk şair, yazar, gazeteci, siyasetçi.
Birlik Partisi genel sekreterliği yapmıştır. Şiirlerinin yanı sıra tiyatro, gezi yazısı, anı, araştırma-inceleme alanlarında da ürünler vermiş bir edebiyatçıdır. Yerel ağız özellikleri gösteren kırsal şiirleri özellikle Anayasso adlı şiiri ile tanındı. Bir Yangının Külü adlı unutulmaz şarkının söz yazarıdır.
Yaşamı
1925 yılında Malatya ilinin Arguvan ilçesine bağlı Kızıluşağı Köyü'nde (yeni ismiyle Yenisu mahallesi) dünyaya geldi. 1947 yılında Haydarpaşa Lisesi’nden mezun olduktan sonra Ankara Hukuk Fakültesi’nde başladığı yüksek öğrenimini 1956'da tamamladı.
Avukatlık, gazetecilik (Vakit, Cumhuriyet, Ulus, Son Havadis, Milliyet, Hürriyet, Dünya gazeteleri), edebiyat öğretmenliği (Vefa Lisesi, İstanbul Kız Lisesi, ve ’nda öğretim görevlisi) gibi değişik görevlerde bulundu, radyo ve televizyon programları yaptı (1953’ten 1960’a kadar Ankara Radyosunda Adım Adım Anadolu, Kırk Gözlü Heybe, İçimizden Biri; 1959 / 1960 yıllarında Kıbrıs Radyo ve Televizyonunda Adım Adım Türkiye, 1988 / 1989 yıllarında TRT’de Şiir Bahçesi), dergiler (Kervan, Çadır, Anayasso, Şiir Defteri)ve gazeteler (Memleket, Son Posta) çıkardı.
Bir ara siyasetle de uğraşan Şemsi Belli 1969 yılında Adana milletvekili adayı olduğu Birlik Partisi’nin genel sekreterlik görevinde bulundu. 1958 yılında Gülsen Hanım’la evlenen şairin Orhan (1960), Bengü (1961) ve Yağmur (1966) adlı üç oğlu oldu. 11 Ekim 1995 günü İstanbul’da hayata veda etti.
Edebi Yaşamı
Şemsi Belli’nin ilk şiiri 1939 yılında Maceralar Dünyası dergisinde, daha sonra da 1943 yılında Orhan Seyfi Orhon’un çıkardığı Çınaraltı dergisinde yayımlandı.
Halk şiiri geleneği etkisinde ilk ürünlerini veren şair daha sonra kendi çizgisini bulmuş, serbest şiire yönelmiştir. Garip şiir akımının etkisi bu dönem şiirlerinde görülür. Düzyazı şiirleri (mensur şiir) de yazan Şemsi Belli bu alanda yetkin şairlerimizden biridir ve Ümit Yaşar Oğuzcan’la birlikte çağdaşlarından bu tarz şiirleriyle ayrılır.
Siyasal taşlamaları da olan Şemsi Belli, 1968’den sonra toplumcu gerçekçi akım içerisinde değerlendirilebilecek biçimde, ancak onlardan farklı olarak, yerel ağız özellikleri gösteren kırsal şiire yöneldi. Bu dönemin en ünlü şiiri Anayasso’dur. 1968 yılında yayımlanan bu şiir ile ülkenin doğusunda mahrumiyet içinde yaşayan insanları gündeme getirerek büyük ilgi uyandırdı. Şiirleri İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Arapça ve Azeri Türkçesine çevrildi.
Yusuf Ziya Ortaç’ın çıkardığı Akbaba ve Pardon, Papağan gibi mizah dergilerinde de değişik takma adlarla mizah yazıları da yazmdı. Bestesini Muzaffer İlkar’ın yaptığı Bir Yangının Külü adlı unutulmaz şarkının söz yazarıdır. Tiyatro, gezi yazısı, anı, araştırma-inceleme alanlarında da ürünler vermiştir.
Anayasso Şiiri Hakkında
Şemsi Belli'nin Anayasso adlı şiiri, Hakkâri'de Zap Suyu'nun kıyısında yaşayan ve tel gererek tehlike içinde suyun öte yanına geçmek zorunda olan insanların çaresizliğini anlatmaktadır. Bu şiirden ilk defa 15 Mart 1968 tarihli Savaş Gazetesi'nin bir haberinde bahsedilmişti. Haberde, Trabzon Devrim Ocağı'nın kuruluşunun 6. yılında Attilla Aşut tarafından Anayasso adlı bir şiirin okunduğu, şiirin çok beğenildiği ancak şarininin bilinmediği yer almaktadır. Milliyet Gazetesi köşe yazarı Hasan Pulur, 3 Nisan 1968'de şiiri haber yaparak şairini aramaya başladı. Boğaz Köprüsü inşası hakkında tartışmaların sürdüğü bir dönemde Zap Suyu'nu tel üzerinde geçen insanların çilesini şiir yoluyla öğrenmek toplumda büyük yankı doğurdu. Gazeteye şairin Şemsi Belli olduğuna dair haberler ulaştı. Bir gazete muhabiri kendisini bulup sorunca şairin Şemsi Belli olduğu ve şiirini ilk defa Anayasso dergisinde yayınladığı, sonra Hasan Pulur'a gönderdiği ortaya çıktı.
Yapıtları
- Köy Akşamları (Şiir - 1945)
- Bahar Şarkısı (Şiir - 1949)
- Başşehir Sokağı (Şiir - 1957)
- Güzçiçeği 1 (Mensur şiir - 1958)
- Bahar Güneşi (Mensur şiir - 1959)
- Şeytan Diyor ki (Şiir - 1959)
- Ağabeyim Mustafa Kemal (Araştırma, inceleme - 1959)
- Yavru Vatan’dan Notlar (Gezi yazısı - 1960)
- Cumhuriyetin Eşiğinde Kıbrıs (Gezi yazısı - 1960)
- Cankuşum (Mensur şiir - 1960)
- Uykusuz Trenler (Şiir - 1960)
- Boncuk Kutusu (Taşlama şiirler - 1960)
- Karpuz Dilimi (Şiir - 1961)
- İpek Kaplı Defter (Mensur şiir - 1961)
- Gelin Telleri (Şiir - 1962)
- Öpme Beni Bu Akşam (Şiir - 1962)
- Büyük Paydos (Anı - 1962)
- Satırbaşı (Şiir - 1964)
- Güzçiçeği ll (Mensur şiir - 1965)
- Anayasso / Doğu Anadolu Şiirleri (Şiir - 1970)
- Anayasso / 5 Bölümlük Oyun (Tiyatro - 1970)
- Bir Yangının Külü (Mensur şiir - 1974)
- Otopsi (Şiir - 1974)
- Renkli Balonlar (Şiir - 1974)
- Tükenmez Kalem (Gülmece öykü - 1974)
- Ağa Kapısı (Şiir - 1975)
- Çocukluğundan Liderliğine Kadar Bülent Ecevit (Araştırma, inceleme 1975)
- Aşk Dersleri (Gülmece öykü - Tarihsiz)
- Babıâli- Babıâdi / Türkiye’de Basın Rezaletleri (Araştırma, inceleme - 1988)
- Atatürk’ün Aşk Hayatı (Araştırma, inceleme - 1988)
- Zeydo Ağa (Tiyatro - Tarihsiz)
- Fikriye (Araştırma, inceleme - 1995)
- Cudi / Doğuanadoludan Kanlı Şiirleri (Şiir - 2003)*,
- Yiyin Pez…nkler Yiyin (Şiir - 2003)
Kaynakça
Malatya Arapgir Zompa Köyü1 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Semsi Belli 1925 Malatya 11 Ekim 1995 Istanbul Turk sair yazar gazeteci siyasetci Birlik Partisi genel sekreterligi yapmistir Siirlerinin yani sira tiyatro gezi yazisi ani arastirma inceleme alanlarinda da urunler vermis bir edebiyatcidir Yerel agiz ozellikleri gosteren kirsal siirleri ozellikle Anayasso adli siiri ile tanindi Bir Yanginin Kulu adli unutulmaz sarkinin soz yazaridir Yasami1925 yilinda Malatya ilinin Arguvan ilcesine bagli Kizilusagi Koyu nde yeni ismiyle Yenisu mahallesi dunyaya geldi 1947 yilinda Haydarpasa Lisesi nden mezun olduktan sonra Ankara Hukuk Fakultesi nde basladigi yuksek ogrenimini 1956 da tamamladi Avukatlik gazetecilik Vakit Cumhuriyet Ulus Son Havadis Milliyet Hurriyet Dunya gazeteleri edebiyat ogretmenligi Vefa Lisesi Istanbul Kiz Lisesi ve nda ogretim gorevlisi gibi degisik gorevlerde bulundu radyo ve televizyon programlari yapti 1953 ten 1960 a kadar Ankara Radyosunda Adim Adim Anadolu Kirk Gozlu Heybe Icimizden Biri 1959 1960 yillarinda Kibris Radyo ve Televizyonunda Adim Adim Turkiye 1988 1989 yillarinda TRT de Siir Bahcesi dergiler Kervan Cadir Anayasso Siir Defteri ve gazeteler Memleket Son Posta cikardi Bir ara siyasetle de ugrasan Semsi Belli 1969 yilinda Adana milletvekili adayi oldugu Birlik Partisi nin genel sekreterlik gorevinde bulundu 1958 yilinda Gulsen Hanim la evlenen sairin Orhan 1960 Bengu 1961 ve Yagmur 1966 adli uc oglu oldu 11 Ekim 1995 gunu Istanbul da hayata veda etti Edebi YasamiSemsi Belli nin ilk siiri 1939 yilinda Maceralar Dunyasi dergisinde daha sonra da 1943 yilinda Orhan Seyfi Orhon un cikardigi Cinaralti dergisinde yayimlandi Halk siiri gelenegi etkisinde ilk urunlerini veren sair daha sonra kendi cizgisini bulmus serbest siire yonelmistir Garip siir akiminin etkisi bu donem siirlerinde gorulur Duzyazi siirleri mensur siir de yazan Semsi Belli bu alanda yetkin sairlerimizden biridir ve Umit Yasar Oguzcan la birlikte cagdaslarindan bu tarz siirleriyle ayrilir Siyasal taslamalari da olan Semsi Belli 1968 den sonra toplumcu gercekci akim icerisinde degerlendirilebilecek bicimde ancak onlardan farkli olarak yerel agiz ozellikleri gosteren kirsal siire yoneldi Bu donemin en unlu siiri Anayasso dur 1968 yilinda yayimlanan bu siir ile ulkenin dogusunda mahrumiyet icinde yasayan insanlari gundeme getirerek buyuk ilgi uyandirdi Siirleri Ingilizce Fransizca Italyanca Arapca ve Azeri Turkcesine cevrildi Yusuf Ziya Ortac in cikardigi Akbaba ve Pardon Papagan gibi mizah dergilerinde de degisik takma adlarla mizah yazilari da yazmdi Bestesini Muzaffer Ilkar in yaptigi Bir Yanginin Kulu adli unutulmaz sarkinin soz yazaridir Tiyatro gezi yazisi ani arastirma inceleme alanlarinda da urunler vermistir Anayasso Siiri HakkindaSemsi Belli nin Anayasso adli siiri Hakkari de Zap Suyu nun kiyisinda yasayan ve tel gererek tehlike icinde suyun ote yanina gecmek zorunda olan insanlarin caresizligini anlatmaktadir Bu siirden ilk defa 15 Mart 1968 tarihli Savas Gazetesi nin bir haberinde bahsedilmisti Haberde Trabzon Devrim Ocagi nin kurulusunun 6 yilinda Attilla Asut tarafindan Anayasso adli bir siirin okundugu siirin cok begenildigi ancak sarininin bilinmedigi yer almaktadir Milliyet Gazetesi kose yazari Hasan Pulur 3 Nisan 1968 de siiri haber yaparak sairini aramaya basladi Bogaz Koprusu insasi hakkinda tartismalarin surdugu bir donemde Zap Suyu nu tel uzerinde gecen insanlarin cilesini siir yoluyla ogrenmek toplumda buyuk yanki dogurdu Gazeteye sairin Semsi Belli olduguna dair haberler ulasti Bir gazete muhabiri kendisini bulup sorunca sairin Semsi Belli oldugu ve siirini ilk defa Anayasso dergisinde yayinladigi sonra Hasan Pulur a gonderdigi ortaya cikti YapitlariKoy Aksamlari Siir 1945 Bahar Sarkisi Siir 1949 Bassehir Sokagi Siir 1957 Guzcicegi 1 Mensur siir 1958 Bahar Gunesi Mensur siir 1959 Seytan Diyor ki Siir 1959 Agabeyim Mustafa Kemal Arastirma inceleme 1959 Yavru Vatan dan Notlar Gezi yazisi 1960 Cumhuriyetin Esiginde Kibris Gezi yazisi 1960 Cankusum Mensur siir 1960 Uykusuz Trenler Siir 1960 Boncuk Kutusu Taslama siirler 1960 Karpuz Dilimi Siir 1961 Ipek Kapli Defter Mensur siir 1961 Gelin Telleri Siir 1962 Opme Beni Bu Aksam Siir 1962 Buyuk Paydos Ani 1962 Satirbasi Siir 1964 Guzcicegi ll Mensur siir 1965 Anayasso Dogu Anadolu Siirleri Siir 1970 Anayasso 5 Bolumluk Oyun Tiyatro 1970 Bir Yanginin Kulu Mensur siir 1974 Otopsi Siir 1974 Renkli Balonlar Siir 1974 Tukenmez Kalem Gulmece oyku 1974 Aga Kapisi Siir 1975 Cocuklugundan Liderligine Kadar Bulent Ecevit Arastirma inceleme 1975 Ask Dersleri Gulmece oyku Tarihsiz Babiali Babiadi Turkiye de Basin Rezaletleri Arastirma inceleme 1988 Ataturk un Ask Hayati Arastirma inceleme 1988 Zeydo Aga Tiyatro Tarihsiz Fikriye Arastirma inceleme 1995 Cudi Doguanadoludan Kanli Siirleri Siir 2003 Yiyin Pez nkler Yiyin Siir 2003 Kaynakca Melih Yilmaz Bir Yanginin Kulu nden Anayasso ya Semsi Belli Arguvankomurluk com olu kirik baglanti Malatya Arapgir Zompa Koyu1 Eylul 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde