Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çakmak Hattı, II. Dünya Savaşı'nın çıkacağının anlaşılmasının ardından Almanlar tarafından gelebilecek bir saldırıya Trakya sınırında karşı koymak amacıyla önce Kırklareli Edirne hattında daha sonra Çatalca'da kurulan savunma hattıdır. Marmara Denizi'nden Karadeniz'e uzanmaktadır.
| Çakmak Hattı | |
|---|---|
| Marmara Bölgesi | |
| Yapı bilgisi | |
| Yapı sahibi |  Türkiye |
| Yapı tarihçesi | |
| Malzemeler | Beton-çelik |
| Muharebe/savaşlar | II. Dünya Savaşı (kullanılmadı) |
| Garnizon bilgisi | |
| Geçmiş komutanlar | Fevzi Çakmak |
Tarihçe
Genelkurmay başkanı Mareşal Fevzi Çakmak, Fransızların Majino Hattı'nı örnek alarakTrakya'da bulunacak ve beton ile çelik karması bir savunma merkezi olacak bir hat planı hazırlamıştır. Bu savunma hattına kendi soyadını vermek istemiştir. Ancak Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, bu plana karşı çıkmış ve şöyle demiştir:
Savaş, oldum olası toprak üstünde yapılır ve toprak üstünde kazanılır, yahut kaybedilir. Çakmak Hattı ne kadar güçlü olursa olsun ömrü, bir muharebeninki kadar kısadır. Ben milletimin parasını bir kapris uğruna toprak altına gömdürmem.
Mustafa Kemal Atatürk'ün 10 Kasım 1938 tarihinde ölmesinin ardından İsmet İnönü cumhurbaşkanı olmuştur. İsmet İnönü'nün cumhurbaşkanlığı döneminde II. Dünya Savaşı'nın çıkacağının anlaşılmasından sonra 1930'lu yıllarda Genelkurmay, Balkanlar üzerinden gelebilecek herhangi bir saldırıya Trakya sınırında karşı koymak için Kırklareli'nin kuzeyinde Mareşal Fevzi Çakmak'ın önerisi olan Çakmak Hattı kurulmuştur. Şubat 1941'de Almanlar, Bulgaristan'ı işgal ederek Türkiye sınırına dayanmıştır. Bunun üzerine hattın Çatalca'ya çekilmesine karar verilmiştir. Almanların o tarihe kadar kullandıkları modern savaş araçları karşısında bu planın başarı sağlayabileceği şüpheli görülmüştür.
Çakmak Hattı, Terkos Gölü (Durusu) yakınlarından başlayıp Büyükçekmece'ye kadar iki hat şeklinde yapılmıştır. Bu hatlarda bir kısmı büyük, bazıları ise küçük olan askeri koruganlar yani mevziler vardır. Duvar tel ve demir engellerle bu mevzi birbirine bağlanmıştır. Çakmak Hattı İnşaatı, çimento ve demir yetersizliğinden dolayı ilerleyememiştir. Yılda ancak 380.000 ton çimento üretilebilmiş ve bu fabrikalarda kolayca tahrip edilebilecek yerlerde bulunmuştur.
Nazi Almanyası, Yunanistan 'ı işgal ettikten sonra Çakmak Hattı savunma işlevini yitirmiştir. Çünkü bu savunma hattı Bulgaristan'dan gelebilecek saldırılara göre düzenlenmiştir. Fakat artık Almanya, Türkiye ile Güney Trakya'dan komşu olmuştur. Düşman kuvvetleri Meriç nehrinin aşağı kısmından dosdoğru saldırırlarsa Trakya'nın kuzey hududu boyunca uzanan Çakmak Hattı'nın geri kısım ile kavuşması kesileceği için İsmet İnönü, Çakmak Hattı'nı tahliye ettirmiş ve orduyu Çatalca hattına çekmiştir. Çakmak Hattı'nda soğuktan dolayı birçok asker hayatını kaybetmiştir. Çatalca'da ise köylerdeki halk sıkıntı çekmiştir ve hatta bir kısmı Anadolu'ya geçmiştir. Bugün hâlâ Doğu Trakya'da Çakmak Hattı'na ait koruganlar görülebilir.
Kaynakça
Dipnotlar
- ^ a b c . Çatalca Belediyesi. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2009.
- ^ a b "Hazan ve yıkım yılları". Radikal gazetesi. 13 Kasım 2004 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Temmuz 2009.
- ^ "80. Yılında 2003 Penceresinden Lozan Sempozyumu". Türk Tarih Kurumu. 2005. ss. s. 159.
- ^ Kemal Sülker (1987). "Nâzım Hikmet'in gerçek yaşamı". Yalçın Yayınları. ss. s. 57.
- ^ a b c "Dünya Tarihi Ansiklopedisi". Milliyet gazetesi. 1991. ss. s. 311.
- ^ a b Mihri Belli (1989). "Mihri Belli'nin anıları". Milliyet Yayınları. ss. s. 200.
- ^ . Hacettepe Üniversitesi. 6 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2009.
- ^ Ali Fuad Erden (1952). "İsmet İnönü". Burhanettin Erenler Matbaası. ss. s. 210.
- ^ Hıfzı Topuz (2006). "Başın öne eğilmesin". Remzi Kitabevi. ss. s. 103.
- ^ Erdal İnönü (1996). "Anılar ve düşünceler". İdea. ss. s. 139.
- Kısaltmalar; s (sayfa)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cakmak Hatti II Dunya Savasi nin cikacaginin anlasilmasinin ardindan Almanlar tarafindan gelebilecek bir saldiriya Trakya sinirinda karsi koymak amaciyla once Kirklareli Edirne hattinda daha sonra Catalca da kurulan savunma hattidir Marmara Denizi nden Karadeniz e uzanmaktadir Cakmak HattiMarmara BolgesiYapi bilgisiYapi sahibiTurkiyeYapi tarihcesiMalzemelerBeton celikMuharebe savaslarII Dunya Savasi kullanilmadi Garnizon bilgisiGecmis komutanlarFevzi CakmakTarihceGenelkurmay baskani Maresal Fevzi Cakmak Fransizlarin Majino Hatti ni ornek alarakTrakya da bulunacak ve beton ile celik karmasi bir savunma merkezi olacak bir hat plani hazirlamistir Bu savunma hattina kendi soyadini vermek istemistir Ancak Cumhurbaskani Mustafa Kemal Ataturk bu plana karsi cikmis ve soyle demistir Savas oldum olasi toprak ustunde yapilir ve toprak ustunde kazanilir yahut kaybedilir Cakmak Hatti ne kadar guclu olursa olsun omru bir muharebeninki kadar kisadir Ben milletimin parasini bir kapris ugruna toprak altina gomdurmem Mustafa Kemal Ataturk un 10 Kasim 1938 tarihinde olmesinin ardindan Ismet Inonu cumhurbaskani olmustur Ismet Inonu nun cumhurbaskanligi doneminde II Dunya Savasi nin cikacaginin anlasilmasindan sonra 1930 lu yillarda Genelkurmay Balkanlar uzerinden gelebilecek herhangi bir saldiriya Trakya sinirinda karsi koymak icin Kirklareli nin kuzeyinde Maresal Fevzi Cakmak in onerisi olan Cakmak Hatti kurulmustur Subat 1941 de Almanlar Bulgaristan i isgal ederek Turkiye sinirina dayanmistir Bunun uzerine hattin Catalca ya cekilmesine karar verilmistir Almanlarin o tarihe kadar kullandiklari modern savas araclari karsisinda bu planin basari saglayabilecegi supheli gorulmustur Cakmak Hatti Terkos Golu Durusu yakinlarindan baslayip Buyukcekmece ye kadar iki hat seklinde yapilmistir Bu hatlarda bir kismi buyuk bazilari ise kucuk olan askeri koruganlar yani mevziler vardir Duvar tel ve demir engellerle bu mevzi birbirine baglanmistir Cakmak Hatti Insaati cimento ve demir yetersizliginden dolayi ilerleyememistir Yilda ancak 380 000 ton cimento uretilebilmis ve bu fabrikalarda kolayca tahrip edilebilecek yerlerde bulunmustur Nazi Almanyasi Yunanistan i isgal ettikten sonra Cakmak Hatti savunma islevini yitirmistir Cunku bu savunma hatti Bulgaristan dan gelebilecek saldirilara gore duzenlenmistir Fakat artik Almanya Turkiye ile Guney Trakya dan komsu olmustur Dusman kuvvetleri Meric nehrinin asagi kismindan dosdogru saldirirlarsa Trakya nin kuzey hududu boyunca uzanan Cakmak Hatti nin geri kisim ile kavusmasi kesilecegi icin Ismet Inonu Cakmak Hatti ni tahliye ettirmis ve orduyu Catalca hattina cekmistir Cakmak Hatti nda soguktan dolayi bircok asker hayatini kaybetmistir Catalca da ise koylerdeki halk sikinti cekmistir ve hatta bir kismi Anadolu ya gecmistir Bugun hala Dogu Trakya da Cakmak Hatti na ait koruganlar gorulebilir KaynakcaDipnotlar a b c Catalca Belediyesi 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Temmuz 2009 a b Hazan ve yikim yillari Radikal gazetesi 13 Kasim 2004 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Temmuz 2009 80 Yilinda 2003 Penceresinden Lozan Sempozyumu Turk Tarih Kurumu 2005 ss s 159 Kemal Sulker 1987 Nazim Hikmet in gercek yasami Yalcin Yayinlari ss s 57 a b c Dunya Tarihi Ansiklopedisi Milliyet gazetesi 1991 ss s 311 a b Mihri Belli 1989 Mihri Belli nin anilari Milliyet Yayinlari ss s 200 Hacettepe Universitesi 6 Mart 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Temmuz 2009 Ali Fuad Erden 1952 Ismet Inonu Burhanettin Erenler Matbaasi ss s 210 Hifzi Topuz 2006 Basin one egilmesin Remzi Kitabevi ss s 103 Erdal Inonu 1996 Anilar ve dusunceler Idea ss s 139 Kisaltmalar s sayfa