Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çala Kilisesi (Gürcüce: ჭალის ეკლესია - Çalis eklesia), tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde sular altında kalmış olan Yusufeli kasabasında Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Eski Ahalta köyünün Çala (ჭალა) mevkiinde bulunduğu için Çala Kilisesi olarak anılır.
 Çala Kilisesi'in uzaktan görünüşü | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Yusufeli, Artvin |
| Koordinatlar | 40°48′18″K 41°32′29″D / 40.80500°K 41.54139°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Sular altında |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | 10. yüzyıl |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Dolgu duvar |
Tarihçe
Çala Kilisesi, bir dönem Yusufeli ilçesinin idari merkezi olan Ahalta köyünde bulunuyordu. İlçenin merkezi Öğdem'den buraya taşınırken, Ahalt'ın (Ahalta) adı 1950 yılında Yusufeli olarak değiştirilmiştir. Bu yerleşimi Osmanlılar 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Kilisenin 10. yüzyılda, Gürcü Krallığı döneminde inşa edildiği tahmin edilmektedir. Çala Kilisesi, 2023 yılında Yusufeli Barajı suları altında kalmıştır. Çala (ჭალა), Gürcüce bir yer adı olup dere veya dere kenarındaki verimli toprak, Eski Gürcücede ise orman anlamına gelir.
Mimari
Çala Kilisesi, Çoruh Nehri'nin sağ kıyısında, Çala (ჭალა) olarak anılan yerde bulunuyordu. Dikdörtgen planlı, tek nefli ve tonoz örtülü küçük bir yapı (4,85 x 3,71 m) olan kilisenin çatı örtüsü hasar görmüştü. Kilise, güney duvarı dışında, günümüze iyi durumda ulaşmıştı. Doğu ve batı duvarlarında üçgen alınlıklı birer pencere, kuzey duvarında ise iki pencere bulunuyordu. Dolgu duvar tekniğiyle inşa edilmiş olan kilisenin kaplama taşları sökülmüştü. Duvar tekniğinden hareketle, 10. yüzyıla tarihlendirilmiş olan kilisenin giriş kapısı batıda bulunuyordu. Eski yazılı kaynaklar vasıtasıyla da bilinen Çala Kilisesi’nde duvar resimleri olduğu tespit edilmiş olup fresklerin ve yazıların izleri geç döneme kadar varlığını korumuştu.
Galeri
-
![image]()
Çala Kilisesi'nin çatı örtüsü -
![image]()
Çala Kilisesi'nin girişi (dışarıdan) -
![image]()
Çala Kilisesi'nin girişi (içeriden) -
![image]()
Çala Kilisesi'nin tahrip olmuş fresklerinin izleri
Kaynakça
- ^ a b 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2017, s. 72 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Yusufeli İlçesi Merkezinin Öğdem'den Ahalt'a kaldırılması ve bu merkeze Yusufeli aldı verilmesi hakkında Kanun" (PDF). T.C. Resmî Gazete. 16 Şubat 1950. 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 4 Temmuz 2020.
- ^ "ჭალა" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 25 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Taner Artvinli, Yusufeli Külliyâtı, İstanbul, 2013, 2 cilt, 1. Cilt, s. 126, .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cala Kilisesi Gurcuce ჭალის ეკლესია Calis eklesia tarihsel Tao bolgesinde gunumuzde sular altinda kalmis olan Yusufeli kasabasinda Orta Cag dan kalma Gurcu kilisesidir Eski Ahalta koyunun Cala ჭალა mevkiinde bulundugu icin Cala Kilisesi olarak anilir Cala KilisesiCala Kilisesi in uzaktan gorunusuTemel bilgilerKonumYusufeli ArtvinKoordinatlar40 48 18 K 41 32 29 D 40 80500 K 41 54139 D 40 80500 41 54139InancDogu Ortodoks KilisesiMezhepGurcu Ortodoks KilisesiDurumSular altindaMimariMimari turKiliseMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanma10 yuzyilOzelliklerMalzemelerDolgu duvarTarihceCala Kilisesi bir donem Yusufeli ilcesinin idari merkezi olan Ahalta koyunde bulunuyordu Ilcenin merkezi Ogdem den buraya tasinirken Ahalt in Ahalta adi 1950 yilinda Yusufeli olarak degistirilmistir Bu yerlesimi Osmanlilar 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Kilisenin 10 yuzyilda Gurcu Kralligi doneminde insa edildigi tahmin edilmektedir Cala Kilisesi 2023 yilinda Yusufeli Baraji sulari altinda kalmistir Cala ჭალა Gurcuce bir yer adi olup dere veya dere kenarindaki verimli toprak Eski Gurcucede ise orman anlamina gelir MimariCala Kilisesi Coruh Nehri nin sag kiyisinda Cala ჭალა olarak anilan yerde bulunuyordu Dikdortgen planli tek nefli ve tonoz ortulu kucuk bir yapi 4 85 x 3 71 m olan kilisenin cati ortusu hasar gormustu Kilise guney duvari disinda gunumuze iyi durumda ulasmisti Dogu ve bati duvarlarinda ucgen alinlikli birer pencere kuzey duvarinda ise iki pencere bulunuyordu Dolgu duvar teknigiyle insa edilmis olan kilisenin kaplama taslari sokulmustu Duvar tekniginden hareketle 10 yuzyila tarihlendirilmis olan kilisenin giris kapisi batida bulunuyordu Eski yazili kaynaklar vasitasiyla da bilinen Cala Kilisesi nde duvar resimleri oldugu tespit edilmis olup fresklerin ve yazilarin izleri gec doneme kadar varligini korumustu GaleriCala Kilisesi nin cati ortusu Cala Kilisesi nin girisi disaridan Cala Kilisesi nin girisi iceriden Cala Kilisesi nin tahrip olmus fresklerinin izleriKaynakca a b 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2017 s 72 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 Yusufeli Ilcesi Merkezinin Ogdem den Ahalt a kaldirilmasi ve bu merkeze Yusufeli aldi verilmesi hakkinda Kanun PDF T C Resmi Gazete 16 Subat 1950 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 4 Temmuz 2020 ჭალა A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt 25 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 0 9535878 3 5 Taner Artvinli Yusufeli Kulliyati Istanbul 2013 2 cilt 1 Cilt s 126 ISBN 978 605 86248 1 8