Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Göreme'deki kiliseler listesi, Türkiye’deki Nevşehir şehrinin bir beldesi olan Göreme'de bulunan ilk Hristiyanlar tarafından inşa edilen kiliseleri kapsar.
Geç Miyosende Afro-Arap plakasının Avrasya plakasına yakınlaşması şeklinde başlayan tektonik olaylar son 10 milyon yılda Kapadokya’da çok geniş ve yoğun bir volkanik aktiviteye sebep olmuştur. Bundan dolayı yaklaşık 20 000 km2’lik alanı kaplayan akarsu-göl çökelleri ile ara katkılı ignimbiritler, volkanik küller ve lav akıntılarından oluşan ve yüzlerce metre kalınlığa ulaşan bir volkano-sedimanter bir istif oluşmuştur. Nevşehir sınırları içerisindeki peribacalarının, vadilerin ve yeraltı şehirlerinin en iyi örneklerine ev sahipliği yapan volkanik kayaçlar, büyük stratovolkanların (Erciyes, Hasandağ ve Göllüdağ) ürünü olmayıp, Çardak, Acıgöl ve Derinkuyu gibi büyük kaldera çökmeleriyle sonuçlanan daha yerel devasa patlama merkezlerinin ürünleridir. Yumuşak kaya zamanla su ve rüzgâr tarafından erozyona uğratılmış, bu sayede bugün üzerinde sert kaya yapı bulunan peri bacaları oluşmuştur. Bu kayaya çok kolay şekil verilebildiğini gören Göreme ve Kapadokya halkları kayalara ev, kilise ve manastırlar oymuştur.
Özellikle ilk Hristiyanlar tarafından sığınmak için kullanılan mekanlarda Bizans sanatının önemli örnekleri yer almaktadır. Freskler post-ikonoklast dönemin çok önemli örnekleridir. MS 4. yüzyılda bölgede Kayseri’den Aziz Basil’in talimatıyla küçük topluluklar oluşmaya başlamış ve bu kayalara evler oyulmuştur. MS 725-842 yılları arasındaki ikonoklast döneminde bölgedeki kutsal mekanların süslenmesi asgari ölçekte tutulmuş, genellikle sadece haç imgesi kullanılmıştır. Bu dönemden sonra kayalara yeni kiliseler oyulmuş ve kutsal mekanlar renkli fresklerle süslenmiştir.
Tokalı Kilise
Göreme'de açık hava müzesinin biraz dışında bulunmaktadır, ancak müzenin parçasıdır. Kilisenin restorasyonu İtalyan heyet tarafından sürdürülmektedir. Kilisenin en önemli özelliklerinden birisi nefteki 10. yüzyıla ait fresklerdir. 11. yüzyılda eklenen yarım kubbedeki eklemelerdir. 12 havariye ait freskleri barındıran kilisede, İsa Mesih'in ve azizlerin hayatından sahneler de bulunmaktadır. Kilise dört odadan oluşmuştur. En eski bölüm 10. yüzyıldan kalmıştır. Kilisenin yeni bölümünde İncil’den sahneler bulunmaktadır.
Elmalı Kilise
Elmalı Kilise küçük bir mağara kilisesidir. MS 1050 yılı civarında inşa edilmiştir. Dört haç şeklinde yapılmıştır. Bu kilisenin restorasyonu 1991 yılında tamamlanmış ama fresklerin bozularak dökülmesine engel olunamamıştır. Bu kilisede azizleri, rahipleri ve Hristiyan şehitlerini anlatan sahneler bulunmaktadır. Ayrıca kilisede Yunanca balık anlamına gelen ΙΧΘΥΣ harflerinden oluşan balık resimleri bulunmaktadır. Kilisenin ismindeki elmanın resmedilen melek Mikâil’in elindeki elmadan veya civardaki çok büyük bir elma ağacından geldiği sanılmaktadır.
Barbara Kilisesi
Barbara Kilisesinin ismi, babası Dioskorus tarafından Hristiyanlığın etkisinden uzak tutulmak için hapis tutulan Nicomedialı bir azizenin adından gelir. Bütün engellemelere rağmen Hristiyanlığın gereklerini yerine getirmeyi başaran Barbara sonunda 4 Aralık 235'te babası Dioskorus tarafından başı kesilerek öldürülecektir. Dioskorus'ta bu olaydan hemen sonra o gün bulutsuz bir hava olmasına rağmen başına yıldırım düşmesi sonucu ölmüştür. 11. yüzyılda inşa edilen kilise bu Hristiyan şehit-azizeye ithaf edilmiştir. Kilisenin yapısı Çarıklı Kiliseye çok benzer. İçi haç şeklinde ve ortasında bir kubbesi vardır. Kubbedeki tahtında İsa resmedilirken doğrudan kayay çizikmiş doğal kırmızı renklerle resimler çizilmiştir. Ayrıca kilisenin kuzey duvarında ejderhaya karşı at üzerinde birlikte savaşan Aziz George ve Aziz Theodore resmedilmiştir.
Yılanlı Kilise
Yılanlı Kilise uzun koridorlu ve alçak tavanlı kemerli bir kilisedir. İsmini duvarındaki yılan/ejderhayı öldüren Aziz George ve Aziz Theodore resminden alır. Kilisede ayrıca İmparator Büyük Konstantin ve annesi Azize Helena’yı canlandıran resimler bulunmaktadır. Diğer ilginç bir resim ise Aziz ’a aittir. Bu aziz, Mısır’daki Thebes yakınlarındaki çölde münzevi bir hayat yaşamış ve genelde olduğu gibi uzun gri sakalı ve tek giysi olarak üzerinde olan defne yaprağıyla resmedilmiştir.
Karanlık Kilise
Karanlık Kilise 11. yüzyılda inşa edilen bir manastırdır. Kubbeli bir kilise olup dört kolon ve bir büyük, iki küçük kubbeye sahiptir. Kubbelerde Yeni Ahit’den sahneler resmedilmiştir. Bölgenin Türkler tarafından alınmasından sonra 1950’lere kadar güvercinlik olarak kullanılmıştır. Güvercin pislikleri 14 yılda temizlenen freskler tüm Kapadokya’da en iyi saklanan fresklerdir. Kilisenin ismi tüm kiliseyi sadece küçük bir pencerenin aydınlatmasından ileri gelmektedir. Bu pencere sayesinde kiliseye çok az ışık girebilmiş ve süslemelerin renk zenginliği bu sayede günümüze kadar gelebilmiştir.
Çarıklı Kilise
Çarıklı Kilisenin ismi kilisenin girişinde yer alan ve Göğe Yükselişi temsil eden iki ayak izinden gelir. Bu freskin Kudüs’teki Göğe Yükseliş Kilisesindekiyle aynı olduğu söylenir. Kilise, Karanlık Kilise ile aynı kaya kütlesi içine oyulmuştur. 11. yüzyıldan kalan fresklerde Çarmıha Geriliş, Vaftiz gibi Yeni Ahit’den sahneler bulunmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ TC Kültür Bakanlığı internet sitesi[] 14 Aralık 2010 tarihinde erişilmiştir
- ^ İlgili makale 26 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . UNESCO (İngilizce) 14 Aralık 2010 tarihinde erişilmiştir
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Goreme deki kiliseler listesi Turkiye deki Nevsehir sehrinin bir beldesi olan Goreme de bulunan ilk Hristiyanlar tarafindan insa edilen kiliseleri kapsar Karanlik Kilise deki fresklerden bir ornek Gec Miyosende Afro Arap plakasinin Avrasya plakasina yakinlasmasi seklinde baslayan tektonik olaylar son 10 milyon yilda Kapadokya da cok genis ve yogun bir volkanik aktiviteye sebep olmustur Bundan dolayi yaklasik 20 000 km2 lik alani kaplayan akarsu gol cokelleri ile ara katkili ignimbiritler volkanik kuller ve lav akintilarindan olusan ve yuzlerce metre kalinliga ulasan bir volkano sedimanter bir istif olusmustur Nevsehir sinirlari icerisindeki peribacalarinin vadilerin ve yeralti sehirlerinin en iyi orneklerine ev sahipligi yapan volkanik kayaclar buyuk stratovolkanlarin Erciyes Hasandag ve Golludag urunu olmayip Cardak Acigol ve Derinkuyu gibi buyuk kaldera cokmeleriyle sonuclanan daha yerel devasa patlama merkezlerinin urunleridir Yumusak kaya zamanla su ve ruzgar tarafindan erozyona ugratilmis bu sayede bugun uzerinde sert kaya yapi bulunan peri bacalari olusmustur Bu kayaya cok kolay sekil verilebildigini goren Goreme ve Kapadokya halklari kayalara ev kilise ve manastirlar oymustur Ozellikle ilk Hristiyanlar tarafindan siginmak icin kullanilan mekanlarda Bizans sanatinin onemli ornekleri yer almaktadir Freskler post ikonoklast donemin cok onemli ornekleridir MS 4 yuzyilda bolgede Kayseri den Aziz Basil in talimatiyla kucuk topluluklar olusmaya baslamis ve bu kayalara evler oyulmustur MS 725 842 yillari arasindaki ikonoklast doneminde bolgedeki kutsal mekanlarin suslenmesi asgari olcekte tutulmus genellikle sadece hac imgesi kullanilmistir Bu donemden sonra kayalara yeni kiliseler oyulmus ve kutsal mekanlar renkli fresklerle suslenmistir Tokali KiliseGoreme de acik hava muzesinin biraz disinda bulunmaktadir ancak muzenin parcasidir Kilisenin restorasyonu Italyan heyet tarafindan surdurulmektedir Kilisenin en onemli ozelliklerinden birisi nefteki 10 yuzyila ait fresklerdir 11 yuzyilda eklenen yarim kubbedeki eklemelerdir 12 havariye ait freskleri barindiran kilisede Isa Mesih in ve azizlerin hayatindan sahneler de bulunmaktadir Kilise dort odadan olusmustur En eski bolum 10 yuzyildan kalmistir Kilisenin yeni bolumunde Incil den sahneler bulunmaktadir Elmali KiliseElmali Kilise Elmali Kilise kucuk bir magara kilisesidir MS 1050 yili civarinda insa edilmistir Dort hac seklinde yapilmistir Bu kilisenin restorasyonu 1991 yilinda tamamlanmis ama fresklerin bozularak dokulmesine engel olunamamistir Bu kilisede azizleri rahipleri ve Hristiyan sehitlerini anlatan sahneler bulunmaktadir Ayrica kilisede Yunanca balik anlamina gelen IX8YS harflerinden olusan balik resimleri bulunmaktadir Kilisenin ismindeki elmanin resmedilen melek Mikail in elindeki elmadan veya civardaki cok buyuk bir elma agacindan geldigi sanilmaktadir Barbara KilisesiBarbara Kilisesi Barbara Kilisesinin ismi babasi Dioskorus tarafindan Hristiyanligin etkisinden uzak tutulmak icin hapis tutulan Nicomediali bir azizenin adindan gelir Butun engellemelere ragmen Hristiyanligin gereklerini yerine getirmeyi basaran Barbara sonunda 4 Aralik 235 te babasi Dioskorus tarafindan basi kesilerek oldurulecektir Dioskorus ta bu olaydan hemen sonra o gun bulutsuz bir hava olmasina ragmen basina yildirim dusmesi sonucu olmustur 11 yuzyilda insa edilen kilise bu Hristiyan sehit azizeye ithaf edilmistir Kilisenin yapisi Carikli Kiliseye cok benzer Ici hac seklinde ve ortasinda bir kubbesi vardir Kubbedeki tahtinda Isa resmedilirken dogrudan kayay cizikmis dogal kirmizi renklerle resimler cizilmistir Ayrica kilisenin kuzey duvarinda ejderhaya karsi at uzerinde birlikte savasan Aziz George ve Aziz Theodore resmedilmistir Yilanli KiliseYilanli Kilise Yilanli Kilise uzun koridorlu ve alcak tavanli kemerli bir kilisedir Ismini duvarindaki yilan ejderhayi olduren Aziz George ve Aziz Theodore resminden alir Kilisede ayrica Imparator Buyuk Konstantin ve annesi Azize Helena yi canlandiran resimler bulunmaktadir Diger ilginc bir resim ise Aziz a aittir Bu aziz Misir daki Thebes yakinlarindaki colde munzevi bir hayat yasamis ve genelde oldugu gibi uzun gri sakali ve tek giysi olarak uzerinde olan defne yapragiyla resmedilmistir Karanlik KiliseKaranlik Kilise Karanlik Kilise 11 yuzyilda insa edilen bir manastirdir Kubbeli bir kilise olup dort kolon ve bir buyuk iki kucuk kubbeye sahiptir Kubbelerde Yeni Ahit den sahneler resmedilmistir Bolgenin Turkler tarafindan alinmasindan sonra 1950 lere kadar guvercinlik olarak kullanilmistir Guvercin pislikleri 14 yilda temizlenen freskler tum Kapadokya da en iyi saklanan fresklerdir Kilisenin ismi tum kiliseyi sadece kucuk bir pencerenin aydinlatmasindan ileri gelmektedir Bu pencere sayesinde kiliseye cok az isik girebilmis ve suslemelerin renk zenginligi bu sayede gunumuze kadar gelebilmistir Carikli KiliseCarikli Kilise Carikli Kilisenin ismi kilisenin girisinde yer alan ve Goge Yukselisi temsil eden iki ayak izinden gelir Bu freskin Kudus teki Goge Yukselis Kilisesindekiyle ayni oldugu soylenir Kilise Karanlik Kilise ile ayni kaya kutlesi icine oyulmustur 11 yuzyildan kalan fresklerde Carmiha Gerilis Vaftiz gibi Yeni Ahit den sahneler bulunmaktadir Ayrica bakinizKapadokya daki yeralti sehirleri liste Derinkuyu Yeralti Sehri Goreme Acik Hava MuzesiKaynakca TC Kultur Bakanligi internet sitesi olu kirik baglanti 14 Aralik 2010 tarihinde erisilmistir Ilgili makale 26 Aralik 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde UNESCO Ingilizce 14 Aralik 2010 tarihinde erisilmistir