Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
I. Konstantin veya Büyük Konstantin (Latince: Gaius Flavius Valerius Aurelius Constantinus; 22 Şubat 272 - 22 Mayıs 337), Hristiyanlığı kabul eden ilk Roma imparatoru, Konstantinopolis kentinin ve Doğu Roma İmparatorluğu'nun "Megas/Büyük" lakabıyla anılan kurucusu.
| I. Konstantin | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Capitol Müzesi'ndeki I. Konstantin heykeli | |||||||||||
| 57. Roma İmparatoru | |||||||||||
| Hüküm süresi | 306 - 312 (Batı Augustus'u, Galerius tarafından Maximian'la anlaşmalı olarak resmen Sezar ve Severus'la birlikte Augustus yapıldı), 309 (Sezarlığa düşürülmeyi reddetti); 312 - 324 (Batıda tartışmasız Augustus); 324 - 22 Mayıs 337 (Tüm imparatorluğun İmparatoru) | ||||||||||
| Önce gelen | I. Konstantin | ||||||||||
| Sonra gelen | II. Konstantin, II. Konstantius ve Konstans | ||||||||||
| Doğum | 22 Şubat 272 Naissus (Niş) | ||||||||||
| Ölüm | 22 Mayıs 337 | ||||||||||
| Defin | İstanbul | ||||||||||
| Eş(ler)i | Fausta | ||||||||||
| Çocuk(lar)ı | , Helena, , II. Konstantin, II. Konstantius ve Konstans | ||||||||||
| |||||||||||
| Hanedan | Konstantin Hanedanı | ||||||||||
| Babası | Konstantius Chlorus | ||||||||||
| Annesi | Helena | ||||||||||
| |||||||||||
Hayatı
Doğumu ve "Tetrarşi" sisteminin öncesi ve kuruluşuna kadar yaşamı
I. Konstantin, (günümüzde Sırbistan Cumhuriyeti içinde yer alan) tarihte ise İlirya toprakları içerisinde yer alan Naissus'da (Niş)'da 22 Şubat 272'de doğdu. Babası o zaman bir Romalı general olan Konstantius Chlorus idi. Annesi Helena idi ve VI. yüzyıl tarihçisi Prokopius'a göre, Küçük Asya'da (modern Anadolu) bulunan Bitinya eyaletinin "Drepana" adındaki kentinde doğmuştu. Bazı kaynaklar annesi Helena'nın General Konstantinius Cholorus ile evli olmayıp onun cariyesi olduğunu bildirirler. Konstantin'in babası yüksek rütbeli bir subaydı ve Konstantin gençlik yıllarını, İmparator Diocletianus'un sarayının bulunduğu, günümüzde Türkiye'nin İzmit ilçesinde bulunan Nicomedia'da geçirdi.
286'da Nicomedia'da yaşayıp o kenti Roma İmparatorluğu'nun idare merkezi olan kullanan imparator Dioclietianus, kendine yakın olan general Maximinus'u imparatorluğunun Batı kısmını yönetmek üzere Roma'da Augustus rütbesi ile ortak imparatorluğa yükseltmişti. Konstatinus Cholorus bu sırada Roma'da Praetorian Prefect (Roma'da imparatorluk muhafızlarının lideri) idi. 291'de 19 yaşında iken Konstantin o zaman imparator Diocletianus'un yaşadığı Roma İmparatorluğu'nun idari merkezi olan Nikomedia'da imparatorun hizmetine girdi. 293'te babası Kontantinus Cholorus, Batı'yı yöneten Augustus Maximinus'a daha yakın olmak için (daha önce evli ise Helena'yı boşayarak, evli değilse onu evinden uzaklaştırarak) Maximinus'un kızı Flavia Maximiana Theodora ile evlilik yaptı.
293 yılında İmparator Diocletianus imparatorluğun idaresinde gayet büyük bir reform yaparak Roma İmparatorluğu'nu Batı ve Doğu parçaları olarak ikiye bölerek Tetrarşi sistemini oluşturdu. Her parça bir "Augustus" tarafından yönetilecekti ve onun tayin edeceği bir "Sezar" tarafından desteklenecekti. Konstantin'in babası Konstantius Chlorus bu sistem içinde hemen en yüksek mevkilere erişmeye başladı. (293-305 döneminden Batı'da Maximianus ile Sezar olarak; 305 - 306'da Batı'da Augustus olarak ve Doğu'da Augustus olarak Galerius imparatorluk yaptı.
Bu arada I. Konstantin de tetrarşi sisteminde yüksek mevkilere geçmeye başladı. I. Konstantin'in tüm Roma İmparatorluğu'nun tek hâkimi olması için tam 18 yıl geçmesi gerekecekti.
Konstantin'in iç savaşları
Maxtentius ile muharebeler ve onun elimine edilmesi
Önce Batı'da Augustus olan Maxentius ile çatışmalara girişti.
28 Ekim 312 tarihinde Roma kentinin hemen dışındaki Milvian Köprüsü'nde yapılan savaşta Maxentius'un ordusunu bozguna uğrattı. Maxentius kaçmaya çalışırken Tiber Nehri'nde öldürüldü.
Licinius ile iç savaş ve mutlak hakimiyet
İmparatorluğun doğu kısmında yönetimini sürdüren Licinius, artık Batı Roma'nın imparatoru olan I. Konstantin'in baba-bir (ama annesi "Flavia Maximiana Theodora" olan) kız kardeşi Flavia Julia Constantia ile evlenerek I. Konstantin ile kardeşlik bağı kurdu. Bu kayınbiraderlik ilişkisi bir yandan kendisine bir koruma sağlarken, öte yandan her iki imparatora diğerinin bölgesi üzerinde hak iddia etme şansını tanıyordu.
İlk hamleyi yapan Licinius oldu. Licinius'un I. Konstantin'e yönelik bir komploya karıştığının anlaşılmasıyla (314), iç savaş çıktı. Konstantin'in orduları karşısında Licinius önce İtalya'da ve sonra çekildiği doğuda peş peşe yapılan kara ve deniz muharebelerinde yenilgiler aldı. Licinius son ve en ağır darbeyi 'nde aldı.
Hellespont Deniz Muharebesi ile donanmasıyla kuşatmayı yarmaya çalıştı. Temmuz 324'te Amiral Abantus (veya Amantus) komutası altındaki Licinius'un donanması ile Konstantin'in oğlu Caesar Crispus komutasındaki Konstantin'in daha küçük donanması Çanakkale Boğazı'nda iki ayrı çarpışmaya girdiler. Birinci çarpışmada 80 gemiden oluşan Crispus'un filosu boğazın en dar kısmında manevra kabiliyeti daha büyük olduğu için Licinius'un 200 gemilik filosunu yenilgiye uğrattı. Ertesi gün Crispus Ege Denizi'nden aldığı takviyelerle 200 gemilik bir filoya komuta etmekte; Amiral Abantus da aldığı büyük takviyelerle 350 gemilik bir filoya komuta etmekteydi. Çanakkale Boğazı'nın Marmara Denizi ağzındaki Gelibolu açıklarında gemiler arasında yapılan karşılıklı çarpışmalar sonunda Amiral Abantus'un filosundan ancak 4 gemi kurtulabildi ve büyük filonun diğer gemileri ya batırıldı ya karaya vurup parçalandı ya da Crispus'un filosunun eline geçti. Kendi gemisi batırılan Amiral Abantus ancak Asya kıyısına yüzerek çıkarak hayatını kurtarabildi.
Hellespont Muharebesi'ndeki yenilgiden sonra Licinius Byzantium'daki garnizon ve ordusunu İstanbul Boğazı'nın Asya yakasında Kalkedon'a taşıdı. Konstantin de İstanbul Boğazı kıyılarında yaptırdığı hafif nakliye gemileri ile ordusunu Asya yakasına geçirdi. İki ordu arasında 18 Eylül 324'te Hrysopolis (modern Üsküdar) civarında yapılan Hrisopolis Muharebesi'ni de I. Konstantin kazandı. Bu muharebeden yenik düşen Licinius kayınbiraderi olan I. Konstantin'den aman diledi.
I. Konstantin, acımasızlığıyla da ünlüydü. Licinius'un canını bağışlayacağı yemini vermiş olmasına rağmen altı ay sonra en büyük rakibini boğdurarak ortadan kaldırdı. Bir yıl sonra da Konstantin'in yeğeni olan Licinius'un oğlu da idam edildi. 324 yılında Licinius'un yenilgiye uğramasıyla birlikte, I. Konstantin için Roma İmparatorluğu'nun mutlak hâkimi olma yolu da açılmıştı.
Konstantinopolis'in kuruluşu (330)
Licinius'un yenilmesiyle birlikte, I. Konstantin İskoçya'dan Kızıldeniz'e, Fas'tan Dicle Irmağı'na kadar uzanan büyük bir imparatorluğun tek hâkimi olmuştu. M.S. 4. yüzyıla gelindiğinde zenginliğin kaynağı Doğu'dan, Mısır ve Küçük Asya üzerinden yapılan ticaretten geliyordu. Efsanelere göre Megaralı Byzas tarafından MÖ 667 yılında kurulan Byzantium'un eşsiz konumu, I. Konstantin'in dikkatinden kaçmamıştı. Burası, Pontus Euxinus (Karadeniz) ve Asya'dan geçen ticaret yollarının büyük kısmını kontrol edebilecek bir noktaydı.
İmparatorluğun köhneleşmiş kurumları ve alışkanlıklarıyla Roma'dan yönetilmeye devam edemeyeceğini gören I. Konstantin, Byzantion'u imparatorluğun yeni başkenti olarak ilan etti (13 Mayıs 330). Kente "Yeni Roma" anlamına gelen Nova Roma adını veren I. Konstantin, Senato ve diğer tüm kurumları buraya taşıttı.
I. Konstantin'in ölümünden sonra (337) "ikinci kurucusunun" adıyla anılmaya başlanan ve Konstantinopolis adını alan kent; Roma, Bizans ve Osmanlı imparatorluklarının yaklaşık 16 asır boyunca başkenti olma işlevini aralıksız sürdürdü.
İmar Çalışmaları
Roma İmparatorluğu'nun başkentini Byzantium kentine taşıtan I. Konstantin, tarihin en büyük kentsel gelişim planlarından birini hazırladı. MS 330 yılından 337'ye kadar olan yedi yıllık süreç içinde tam bir şantiye alanına dönen kentte; çok sayıda dini bina, yeni yol ve su kemeri inşa edildi. Sultanahmet'te bugün "At Meydanı" olarak yerde bulunan Hippodromos, I. Konstantin döneminde genişletilerek bugünkü boyutlarına ulaştı. 100.000 kişinin oturabileceği boyutlarda inşa edilen Hippodromos'un tribünlerine ait parçalar İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde korunuyor olup, Spina'sında yer alan sütunlardan üçü (, Yılanlı Sütun ve Örme Dikilitaş) hâlâ ayaktadır.
Kenti çevreleyen Septimius Severus surlarını yıktırarak kendi adıyla anılacak yeni bir sur ve kuleler sistemini inşa ettiren I. Konstantin, yeni başkentin planını bizzat çizdi. Bugün bile İstanbul kentinin Suriçi'nde kalan kısmı, büyük ölçüde bu plana sadık bir şekilde şekillenmiş durumdadır.
Reformları
İmparatorluğun Hristiyanlığa geçişi
Doğu Roma İmparatorluğu'nun kurucusu olarak bilinen I. Konstantin, imparatorluk sınırları içinde yaşayan Hristiyanlara din özgürlüğü tanıması ve tüm imparatorluğun pagan inanç sistemini bu tek tanrılı yeni dine geçirmeye başlamasıyla tanınır. Bu tavrı nedeniyle Ortodoks kiliseleri tarafından "azizlik" mertebesine yükseltilerek kutsanan I. Konstantin'in aslında, imparatorluğun dört bir yanında yayılan bu dine karşı durmanın yaratacağı gerginlikleri engellemek için bu yolu izlediği düşünülmektedir. Dönemi boyunca hem Roma'nın çok tanrılı inanç sistemine hem de yeni Hristiyan dinine saygı gösteren I. Konstantin, sikkelerinde Apollon gibi Roma tanrılarına yer vermekten hatta kimi zaman kendisini "Güneş Tanrısı" Sol Invictus şeklinde resmetmekten de kaçınmamıştır. Aynı dönemde paraların üzerinde Grek alfabesindeki Chi (X) ve Rho (P) harfleri ile erken dönem Hristiyanlığın sembollerinden biri olan Labarum'a da yer vermiştir. Roma kaynaklarında, I. Konstantin'in hayatı boyunca Hristiyan olmadığı, ölüm döşeğindeyken vaftiz edildiği söylenmektedir.[]
Onun tarafından yaptırılan Aziz Petrus ve Aziz Pavlus bazilikaları geleneğe göre elçilerin iman uğruna öldüğü veya gömüldüğü yerlere inşa edilmiştir.
O da 325'te Kilisenin bölünmesini önlemek umuduyla konseyi İznik'te topladı.
Popüler kültürdeki yeri
- 2014 yılında, Mine Gökçe Kırıkkanat tarafından, Bir Hristiyan Masalı adında bir kitap yazılmıştır. Kitap, Vatikan Gizli Arşivleri'nde Donatio Constantini olarak da geçen ve kamuoyunda Büyük Konstantin'in vasiyeti olarak tanınan belgenin, aslında sahte bir belge olduğuna dair çalışmasını konu almaktadır.
Kaynakça
- ^ Gregoryen Takvimi kullanan Patrikhaneler 21 Mayıs'da kutlar iken Jülyen Takvimi'ni kullanan Patrikhaneler, Jülyen Takvimi'nde 21 Mayıs'ın Gregoryen Takvimi'nde 3 Haziran'a denk gelmesinden ötürü 3 Haziran'da kutlarlar.
- ^ Annesi Helena'nın bu doğduğu kentin ismi, oğlu olan I. Konstantin tarafından 330 yılında annesinin ölümünden sonra "Helenopolis" olarak değiştirmiştir.
- ^ a b c Hıristiyanlık Tarihi. Henry R. Sefton. Yeni Yaşam Yayınları. 2004. s. 163; 168; 200. ISBN .
- ^ . CNN Türk. 26 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2014.
Dış kaynaklar
- Demircioǧlu, Halil (1953), Roma Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayinlari. No. 10
- Bahar, Hasan (2011), Roma ve Bizans Tarihi, Istanbul:Komen Yayinlari
- Bowman, Alan; Cameron, Averil ve Garnsey, Peter (eds) (2005)The Cambridge Ancient History, Volume XII: The Crisis of Empire Rev.ed., Cambridge:Cambridge University Press (İngilizce)
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta I. Konstantin ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- Edward Gibbon, (1776), The History of the Decline and Fall of the Roman Empire Cilt: Project Guttenberg e-kitap (İngilizce)
- Catholic Encyclopedia websitesinde "Constantine the Great" maddesi. Online: [1] 27 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
I. Konstantin Doğumu: yak. 27 Subat 272 - Ölümü:27 Mayıs 332 | ||
| Önce gelen: I. Konstantin |  Roma İmparatoru (Galerius, Licinius ve Maximinus Daia ile) 306–337 | Sonra gelen: II. Konstantius, II. Konstantin ve Konstans |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
I Konstantin veya Buyuk Konstantin Latince Gaius Flavius Valerius Aurelius Constantinus 22 Subat 272 22 Mayis 337 Hristiyanligi kabul eden ilk Roma imparatoru Konstantinopolis kentinin ve Dogu Roma Imparatorlugu nun Megas Buyuk lakabiyla anilan kurucusu I KonstantinCapitol Muzesi ndeki I Konstantin heykeli57 Roma ImparatoruHukum suresi306 312 Bati Augustus u Galerius tarafindan Maximian la anlasmali olarak resmen Sezar ve Severus la birlikte Augustus yapildi 309 Sezarliga dusurulmeyi reddetti 312 324 Batida tartismasiz Augustus 324 22 Mayis 337 Tum imparatorlugun Imparatoru Once gelenI KonstantinSonra gelenII Konstantin II Konstantius ve KonstansDogum22 Subat 272 Naissus Nis Olum22 Mayis 337DefinIstanbulEs ler iFaustaCocuk lar i Helena II Konstantin II Konstantius ve KonstansTam adiGaius Flavius Valerius Aurelius ConstantinusHanedanKonstantin HanedaniBabasiKonstantius ChlorusAnnesiHelenaKonstantinBuyuk Konstantin in Ayasofya da bulunan elinde Konstantiniyye sehrini tuttugu bir mozaik ikona Kutsal Imparator Muadil er RusulKutsayanlarDogu Ortodoks KilisesiYortu21 Mayis ve 3 HaziranNicomedia Izmit antik kentinde Konstantinopolis in kutsanmasi vesilesiyle darb edilmis Multiplum Sikke on yuzde defne yapraklarindan tac ve alninda buyuk tasli mucevherler ile imparator Konstantin I bustu Soldan saga CONSTANTINVS MAX AVG Constantinus Maximus Augustus Buyuk Agustos Konstantin lejanti Arka tip Konstantin pelerinli ve askeri kiyafetleri icinde at sirtinda sol eli dizginleri tutuyor sag eli bir selamlama hareketi olarak havada On tarafta celenk tutan Victory Nike Altta SMN lejant SM lejanti Sacra Moneta Kutsal Darphane Para kisaltmasidir Sondaki N harfi ise Nicomedia antik kentinin bas harfidir Kutsal Darphane Nicomedia veya Nicomedia antik kentinin kutsal parasi sikkesi At sirtinda bir imparatoru tasvir eden genel olarak Adventus sikke tipi at sirtinda sallanan bir krali tasvir eden II Philip in tetradrahmileri gibi Yunan tiplerinden uyarlanmistir HayatiDogumu ve Tetrarsi sisteminin oncesi ve kurulusuna kadar yasami I Konstantin gunumuzde Sirbistan Cumhuriyeti icinde yer alan tarihte ise Ilirya topraklari icerisinde yer alan Naissus da Nis da 22 Subat 272 de dogdu Babasi o zaman bir Romali general olan Konstantius Chlorus idi Annesi Helena idi ve VI yuzyil tarihcisi Prokopius a gore Kucuk Asya da modern Anadolu bulunan Bitinya eyaletinin Drepana adindaki kentinde dogmustu Bazi kaynaklar annesi Helena nin General Konstantinius Cholorus ile evli olmayip onun cariyesi oldugunu bildirirler Konstantin in babasi yuksek rutbeli bir subaydi ve Konstantin genclik yillarini Imparator Diocletianus un sarayinin bulundugu gunumuzde Turkiye nin Izmit ilcesinde bulunan Nicomedia da gecirdi 286 da Nicomedia da yasayip o kenti Roma Imparatorlugu nun idare merkezi olan kullanan imparator Dioclietianus kendine yakin olan general Maximinus u imparatorlugunun Bati kismini yonetmek uzere Roma da Augustus rutbesi ile ortak imparatorluga yukseltmisti Konstatinus Cholorus bu sirada Roma da Praetorian Prefect Roma da imparatorluk muhafizlarinin lideri idi 291 de 19 yasinda iken Konstantin o zaman imparator Diocletianus un yasadigi Roma Imparatorlugu nun idari merkezi olan Nikomedia da imparatorun hizmetine girdi 293 te babasi Kontantinus Cholorus Bati yi yoneten Augustus Maximinus a daha yakin olmak icin daha once evli ise Helena yi bosayarak evli degilse onu evinden uzaklastirarak Maximinus un kizi Flavia Maximiana Theodora ile evlilik yapti 293 yilinda Imparator Diocletianus imparatorlugun idaresinde gayet buyuk bir reform yaparak Roma Imparatorlugu nu Bati ve Dogu parcalari olarak ikiye bolerek Tetrarsi sistemini olusturdu Her parca bir Augustus tarafindan yonetilecekti ve onun tayin edecegi bir Sezar tarafindan desteklenecekti Konstantin in babasi Konstantius Chlorus bu sistem icinde hemen en yuksek mevkilere erismeye basladi 293 305 doneminden Bati da Maximianus ile Sezar olarak 305 306 da Bati da Augustus olarak ve Dogu da Augustus olarak Galerius imparatorluk yapti Bu arada I Konstantin de tetrarsi sisteminde yuksek mevkilere gecmeye basladi I Konstantin in tum Roma Imparatorlugu nun tek hakimi olmasi icin tam 18 yil gecmesi gerekecekti Konstantin in ic savaslari Maxtentius ile muharebeler ve onun elimine edilmesi Once Bati da Augustus olan Maxentius ile catismalara giristi 28 Ekim 312 tarihinde Roma kentinin hemen disindaki Milvian Koprusu nde yapilan savasta Maxentius un ordusunu bozguna ugratti Maxentius kacmaya calisirken Tiber Nehri nde olduruldu Licinius ile ic savas ve mutlak hakimiyet Imparatorlugun dogu kisminda yonetimini surduren Licinius artik Bati Roma nin imparatoru olan I Konstantin in baba bir ama annesi Flavia Maximiana Theodora olan kiz kardesi Flavia Julia Constantia ile evlenerek I Konstantin ile kardeslik bagi kurdu Bu kayinbiraderlik iliskisi bir yandan kendisine bir koruma saglarken ote yandan her iki imparatora digerinin bolgesi uzerinde hak iddia etme sansini taniyordu Ilk hamleyi yapan Licinius oldu Licinius un I Konstantin e yonelik bir komploya karistiginin anlasilmasiyla 314 ic savas cikti Konstantin in ordulari karsisinda Licinius once Italya da ve sonra cekildigi doguda pes pese yapilan kara ve deniz muharebelerinde yenilgiler aldi Licinius son ve en agir darbeyi nde aldi Hellespont Deniz Muharebesi ile donanmasiyla kusatmayi yarmaya calisti Temmuz 324 te Amiral Abantus veya Amantus komutasi altindaki Licinius un donanmasi ile Konstantin in oglu Caesar Crispus komutasindaki Konstantin in daha kucuk donanmasi Canakkale Bogazi nda iki ayri carpismaya girdiler Birinci carpismada 80 gemiden olusan Crispus un filosu bogazin en dar kisminda manevra kabiliyeti daha buyuk oldugu icin Licinius un 200 gemilik filosunu yenilgiye ugratti Ertesi gun Crispus Ege Denizi nden aldigi takviyelerle 200 gemilik bir filoya komuta etmekte Amiral Abantus da aldigi buyuk takviyelerle 350 gemilik bir filoya komuta etmekteydi Canakkale Bogazi nin Marmara Denizi agzindaki Gelibolu aciklarinda gemiler arasinda yapilan karsilikli carpismalar sonunda Amiral Abantus un filosundan ancak 4 gemi kurtulabildi ve buyuk filonun diger gemileri ya batirildi ya karaya vurup parcalandi ya da Crispus un filosunun eline gecti Kendi gemisi batirilan Amiral Abantus ancak Asya kiyisina yuzerek cikarak hayatini kurtarabildi Hellespont Muharebesi ndeki yenilgiden sonra Licinius Byzantium daki garnizon ve ordusunu Istanbul Bogazi nin Asya yakasinda Kalkedon a tasidi Konstantin de Istanbul Bogazi kiyilarinda yaptirdigi hafif nakliye gemileri ile ordusunu Asya yakasina gecirdi Iki ordu arasinda 18 Eylul 324 te Hrysopolis modern Uskudar civarinda yapilan Hrisopolis Muharebesi ni de I Konstantin kazandi Bu muharebeden yenik dusen Licinius kayinbiraderi olan I Konstantin den aman diledi I Konstantin acimasizligiyla da unluydu Licinius un canini bagislayacagi yemini vermis olmasina ragmen alti ay sonra en buyuk rakibini bogdurarak ortadan kaldirdi Bir yil sonra da Konstantin in yegeni olan Licinius un oglu da idam edildi 324 yilinda Licinius un yenilgiye ugramasiyla birlikte I Konstantin icin Roma Imparatorlugu nun mutlak hakimi olma yolu da acilmisti Konstantinopolis in kurulusu 330 Licinius un yenilmesiyle birlikte I Konstantin Iskocya dan Kizildeniz e Fas tan Dicle Irmagi na kadar uzanan buyuk bir imparatorlugun tek hakimi olmustu M S 4 yuzyila gelindiginde zenginligin kaynagi Dogu dan Misir ve Kucuk Asya uzerinden yapilan ticaretten geliyordu Efsanelere gore Megarali Byzas tarafindan MO 667 yilinda kurulan Byzantium un essiz konumu I Konstantin in dikkatinden kacmamisti Burasi Pontus Euxinus Karadeniz ve Asya dan gecen ticaret yollarinin buyuk kismini kontrol edebilecek bir noktaydi Imparatorlugun kohnelesmis kurumlari ve aliskanliklariyla Roma dan yonetilmeye devam edemeyecegini goren I Konstantin Byzantion u imparatorlugun yeni baskenti olarak ilan etti 13 Mayis 330 Kente Yeni Roma anlamina gelen Nova Roma adini veren I Konstantin Senato ve diger tum kurumlari buraya tasitti I Konstantin in olumunden sonra 337 ikinci kurucusunun adiyla anilmaya baslanan ve Konstantinopolis adini alan kent Roma Bizans ve Osmanli imparatorluklarinin yaklasik 16 asir boyunca baskenti olma islevini araliksiz surdurdu Imar Calismalari Roma Imparatorlugu nun baskentini Byzantium kentine tasitan I Konstantin tarihin en buyuk kentsel gelisim planlarindan birini hazirladi MS 330 yilindan 337 ye kadar olan yedi yillik surec icinde tam bir santiye alanina donen kentte cok sayida dini bina yeni yol ve su kemeri insa edildi Sultanahmet te bugun At Meydani olarak yerde bulunan Hippodromos I Konstantin doneminde genisletilerek bugunku boyutlarina ulasti 100 000 kisinin oturabilecegi boyutlarda insa edilen Hippodromos un tribunlerine ait parcalar Istanbul Arkeoloji Muzesi nde korunuyor olup Spina sinda yer alan sutunlardan ucu Yilanli Sutun ve Orme Dikilitas hala ayaktadir Kenti cevreleyen Septimius Severus surlarini yiktirarak kendi adiyla anilacak yeni bir sur ve kuleler sistemini insa ettiren I Konstantin yeni baskentin planini bizzat cizdi Bugun bile Istanbul kentinin Surici nde kalan kismi buyuk olcude bu plana sadik bir sekilde sekillenmis durumdadir Ingiltere de York ta I Konstantin in bronz heykeliReformlariImparatorlugun Hristiyanliga gecisi I Konstantin donemi sikke Paranin arka yuzunde Grek alfabesindeki Chi X ve Rho P harflerinin ic ice gecmesiyle olusturulan ve erken donem Hristiyanligin sembollerinden biri olan Labarum dikkat cekiyor Ortada soldan saga SPES PVBLIC Publica Spes Halkin umudu lejanti Altta CONS Constantinople Istanbul lejanti Rafael in ogrencileri tarafindan yapilan Konstantin in Vaftizi adli resim 1520 1524 fresk Vatikan Apostolik Sarayi Dogu Roma Imparatorlugu nun kurucusu olarak bilinen I Konstantin imparatorluk sinirlari icinde yasayan Hristiyanlara din ozgurlugu tanimasi ve tum imparatorlugun pagan inanc sistemini bu tek tanrili yeni dine gecirmeye baslamasiyla taninir Bu tavri nedeniyle Ortodoks kiliseleri tarafindan azizlik mertebesine yukseltilerek kutsanan I Konstantin in aslinda imparatorlugun dort bir yaninda yayilan bu dine karsi durmanin yaratacagi gerginlikleri engellemek icin bu yolu izledigi dusunulmektedir Donemi boyunca hem Roma nin cok tanrili inanc sistemine hem de yeni Hristiyan dinine saygi gosteren I Konstantin sikkelerinde Apollon gibi Roma tanrilarina yer vermekten hatta kimi zaman kendisini Gunes Tanrisi Sol Invictus seklinde resmetmekten de kacinmamistir Ayni donemde paralarin uzerinde Grek alfabesindeki Chi X ve Rho P harfleri ile erken donem Hristiyanligin sembollerinden biri olan Labarum a da yer vermistir Roma kaynaklarinda I Konstantin in hayati boyunca Hristiyan olmadigi olum dosegindeyken vaftiz edildigi soylenmektedir kaynak belirtilmeli Onun tarafindan yaptirilan Aziz Petrus ve Aziz Pavlus bazilikalari gelenege gore elcilerin iman ugruna oldugu veya gomuldugu yerlere insa edilmistir O da 325 te Kilisenin bolunmesini onlemek umuduyla konseyi Iznik te topladi Populer kulturdeki yeri2014 yilinda Mine Gokce Kirikkanat tarafindan Bir Hristiyan Masali adinda bir kitap yazilmistir Kitap Vatikan Gizli Arsivleri nde Donatio Constantini olarak da gecen ve kamuoyunda Buyuk Konstantin in vasiyeti olarak taninan belgenin aslinda sahte bir belge olduguna dair calismasini konu almaktadir Kaynakca Gregoryen Takvimi kullanan Patrikhaneler 21 Mayis da kutlar iken Julyen Takvimi ni kullanan Patrikhaneler Julyen Takvimi nde 21 Mayis in Gregoryen Takvimi nde 3 Haziran a denk gelmesinden oturu 3 Haziran da kutlarlar Annesi Helena nin bu dogdugu kentin ismi oglu olan I Konstantin tarafindan 330 yilinda annesinin olumunden sonra Helenopolis olarak degistirmistir a b c Hiristiyanlik Tarihi Henry R Sefton Yeni Yasam Yayinlari 2004 s 163 168 200 ISBN 975 8318 86 1 CNN Turk 26 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2014 Dis kaynaklarDemircioǧlu Halil 1953 Roma Tarihi Ankara Turk Tarih Kurumu Yayinlari No 10 Bahar Hasan 2011 Roma ve Bizans Tarihi Istanbul Komen Yayinlari ISBN 978 9756527634 Bowman Alan Cameron Averil ve Garnsey Peter eds 2005 The Cambridge Ancient History Volume XII The Crisis of Empire Rev ed Cambridge Cambridge University Press ISBN 9780521301992 Ingilizce Dis baglantilarWikimedia Commons ta I Konstantin ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Edward Gibbon 1776 The History of the Decline and Fall of the Roman Empire Cilt Project Guttenberg e kitap Ingilizce Catholic Encyclopedia websitesinde Constantine the Great maddesi Online 1 27 Aralik 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Resmi unvanlarI Konstantin Konstantin HanedaniDogumu yak 27 Subat 272 Olumu 27 Mayis 332Once gelen I Konstantin Roma Imparatoru Galerius Licinius ve Maximinus Daia ile 306 337 Sonra gelen II Konstantius II Konstantin ve Konstans