Şehit Kâmil Olayı, 21 Ocak 1920 tarihinde o zamanki adı Antep olan Gaziantep'te gerçekleşen olay.
Şehit Kâmil Olayı | |
---|---|
Tarih | 21 Ocak 1920 |
Konum | Gaziantep |
Sonuç | Halk galeyana geldi, Antep'te halk Fransız kuvvetlerine karşı şehri savunmaya başladı. |
Olay
I. Dünya Savaşı sonrasında imzalanan Mondros Mütarekesinin İtilaf Devletlerine verdiği yetkilere dayanarak önce İngiliz, ardından da Fransız kuvvetlerince işgal edilen Antep'te gerçekleşmiştir. Olayın gerçekleştiği tarihte, 14 yaşında olan Mehmet Kâmil, üvey annesi Hatice Hanım ile birlikte sırtlarında kendir çubukları taşımaktaydı. Evlerine döndükleri sırada, Hatice Hanım, o dönemde Fransız askerlerinin erzak deposu olarak kullandıkları bir fırının önünde dinlenmek istedi. Mehmet Kâmil ise arkadaşı Zavar Halil ile birlikte arkasından geliyordu. Bu sırada karşılarına çıkan üç Fransız askeri, Hatice Hanım'a saldırarak peçesini açmak istedi. Hatice Hanımın askerlere direnmesi ve bağırması üzerine, Mehmet Kâmil koşarak askerlerin üzerine saldırdı. Askerler, süngü ile Mehmet Kâmil'i öldürerek fırının içerisine saklandılar. Olayı gören Antep halkı galeyana gelerek fırına saldırdı.
Halkı sakinleştirmek için olay yerine gelen jandarma ve polis birlikleri çağrıldı. Mehmet Kâmil'in cenazesi ise, ertesi gün öğle namazının ardından kaldırılarak defnedildi.
Sonrası
Mehmet Kâmil'in öldürülmesi Antep halkının tepkisine neden oldu. Olayın ardından, şehir genelinde büyük bir miting düzenlendi. Mitingde "Fransızlar yurdumuzdan çekilin, burası Türk memleketidir" sloganları atıldı. Şehirde bulunan Fransız kumandanı Yarbay Saint-Marie, Mehmet Kâmil'in ailesine taziye ziyaretinde bulundu. Yarbay, olay nedeniyle aileye tazminat teklif etse de, Mehmet Kâmil'in babası Ökkeş Ağa, bu teklifi reddetti. Kaynaklarda, Antep'in kurtuluşunu başlatan olayın bu olduğu ileri sürülmüştür.
Olayı izleyen aylarda, Fransız güçleri ile Antep halkı arasındaki çatışmaların şiddeti artmaya başladı. Bu süreçte Fransız askerlerine karşı mücadelesi ile halkın da takdirini kazanan Teğmen Sait Bey'in de öldürülmesi, Antep halkının direncini daha da artırsa da, düzenli güçlere karşı direnemeyen şehir 9 Şubat 1921 tarihinde teslim oldu. Fakat Sakarya Meydan Muharebesinin ardından imzalanan Ankara Anlaşması ile, Fransız güçleri şehri boşalttı.
İlerleyen yıllarda, Mehmet Kâmil'in adı Gaziantep'in çeşitli yerlerinde yapılan okullara, camilere, sosyal tesislere verilmiş, anısına bir de anıt yapılmıştır. Ayrıca Gaziantep'in ilçelerinden birinin de (Şehitkamil) adı olmuştur.
Dipnotlar
- ^ Bu yetkilerin İtilaf Devletlerince anlaşmaya aykırı olarak kullanıldığı bazı kaynaklarda dile getirilmektedir. Mesela; ŞENOL, KÜÇÜKDEMİRCİ, IŞILDAK, s. 38
- ^ a b c ÖZGÜR, s. ?
- ^ a b c Türkiye Kültür Portalı (25 Şubat 2013). . kulturportali.gov.tr. 18 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2020.
- ^ a b c d e f "Şehit Kâmil'in belgeseli yapıldı". Hürriyet. 2 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2020.
- ^ ÖZTÜRK, s. 78
- ^ "'Şehit Kamil annesinin örtüsü için şehit oldu'". Milliyet.com.tr. 15 Ağustos 2010. 20 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Eylül 2010.
- ^ a b c d e Şehit Kâmil Kaymakamlığı. . sehitkamil.gov.tr. 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2020.
- ^ a b c ŞENOL, KÜÇÜKDEMİRCİ, IŞILDAK, s. 38
Kaynakça
Kitaplar
- ŞENOL, Cevat; KÜÇÜKDEMİRCİ, Serdar; IŞILDAK, Neşe (2011). Gazi Paşam. Nakkaş Yapım.
- ÖZGÜR, M. Necat (2016). Dört Nesilden Yansımalar - Türkmenistan - Antep - Ankara. İmleç Kitap. ISBN .
- ÖZTÜRK, Ayhan (1994). Millı̂ Mücadele'de Gaziantep. Geçit Yayınları.
İnternet siteleri
- Türkiye Kültür Portalı (25 Şubat 2013). . kulturportali.gov.tr. 18 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2020.
- Şehit Kâmil Kaymakamlığı. . sehitkamil.gov.tr. 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2020.
- "Şehit Kâmil'in belgeseli yapıldı". Hürriyet. 2 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2020.
- "'Şehit Kamil annesinin örtüsü için şehit oldu'". Milliyet.com.tr. 15 Ağustos 2010. 20 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Eylül 2010.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sehit Kamil Olayi 21 Ocak 1920 tarihinde o zamanki adi Antep olan Gaziantep te gerceklesen olay Sehit Kamil OlayiTarih21 Ocak 1920 1920 01 21 KonumGaziantepSonucHalk galeyana geldi Antep te halk Fransiz kuvvetlerine karsi sehri savunmaya basladi OlayI Dunya Savasi sonrasinda imzalanan Mondros Mutarekesinin Itilaf Devletlerine verdigi yetkilere dayanarak once Ingiliz ardindan da Fransiz kuvvetlerince isgal edilen Antep te gerceklesmistir Olayin gerceklestigi tarihte 14 yasinda olan Mehmet Kamil uvey annesi Hatice Hanim ile birlikte sirtlarinda kendir cubuklari tasimaktaydi Evlerine dondukleri sirada Hatice Hanim o donemde Fransiz askerlerinin erzak deposu olarak kullandiklari bir firinin onunde dinlenmek istedi Mehmet Kamil ise arkadasi Zavar Halil ile birlikte arkasindan geliyordu Bu sirada karsilarina cikan uc Fransiz askeri Hatice Hanim a saldirarak pecesini acmak istedi Hatice Hanimin askerlere direnmesi ve bagirmasi uzerine Mehmet Kamil kosarak askerlerin uzerine saldirdi Askerler sungu ile Mehmet Kamil i oldurerek firinin icerisine saklandilar Olayi goren Antep halki galeyana gelerek firina saldirdi Halki sakinlestirmek icin olay yerine gelen jandarma ve polis birlikleri cagrildi Mehmet Kamil in cenazesi ise ertesi gun ogle namazinin ardindan kaldirilarak defnedildi SonrasiMehmet Kamil in oldurulmesi Antep halkinin tepkisine neden oldu Olayin ardindan sehir genelinde buyuk bir miting duzenlendi Mitingde Fransizlar yurdumuzdan cekilin burasi Turk memleketidir sloganlari atildi Sehirde bulunan Fransiz kumandani Yarbay Saint Marie Mehmet Kamil in ailesine taziye ziyaretinde bulundu Yarbay olay nedeniyle aileye tazminat teklif etse de Mehmet Kamil in babasi Okkes Aga bu teklifi reddetti Kaynaklarda Antep in kurtulusunu baslatan olayin bu oldugu ileri surulmustur Olayi izleyen aylarda Fransiz gucleri ile Antep halki arasindaki catismalarin siddeti artmaya basladi Bu surecte Fransiz askerlerine karsi mucadelesi ile halkin da takdirini kazanan Tegmen Sait Bey in de oldurulmesi Antep halkinin direncini daha da artirsa da duzenli guclere karsi direnemeyen sehir 9 Subat 1921 tarihinde teslim oldu Fakat Sakarya Meydan Muharebesinin ardindan imzalanan Ankara Anlasmasi ile Fransiz gucleri sehri bosaltti Ilerleyen yillarda Mehmet Kamil in adi Gaziantep in cesitli yerlerinde yapilan okullara camilere sosyal tesislere verilmis anisina bir de anit yapilmistir Ayrica Gaziantep in ilcelerinden birinin de Sehitkamil adi olmustur Dipnotlar Bu yetkilerin Itilaf Devletlerince anlasmaya aykiri olarak kullanildigi bazi kaynaklarda dile getirilmektedir Mesela SENOL KUCUKDEMIRCI ISILDAK s 38 a b c OZGUR s a b c Turkiye Kultur Portali 25 Subat 2013 kulturportali gov tr 18 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Subat 2020 a b c d e f Sehit Kamil in belgeseli yapildi Hurriyet 2 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2020 OZTURK s 78 Sehit Kamil annesinin ortusu icin sehit oldu Milliyet com tr 15 Agustos 2010 20 Agustos 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Eylul 2010 a b c d e Sehit Kamil Kaymakamligi sehitkamil gov tr 20 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Subat 2020 a b c SENOL KUCUKDEMIRCI ISILDAK s 38KaynakcaKitaplar SENOL Cevat KUCUKDEMIRCI Serdar ISILDAK Nese 2011 Gazi Pasam Nakkas Yapim OZGUR M Necat 2016 Dort Nesilden Yansimalar Turkmenistan Antep Ankara Imlec Kitap ISBN 9786054262502 OZTURK Ayhan 1994 Milli Mucadele de Gaziantep Gecit Yayinlari Internet siteleri Turkiye Kultur Portali 25 Subat 2013 kulturportali gov tr 18 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Subat 2020 Sehit Kamil Kaymakamligi sehitkamil gov tr 20 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Subat 2020 Sehit Kamil in belgeseli yapildi Hurriyet 2 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2020 Sehit Kamil annesinin ortusu icin sehit oldu Milliyet com tr 15 Agustos 2010 20 Agustos 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Eylul 2010