Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çayağzı, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür.
| Çayağzı | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Çayağzı Çayağzı'nın Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Şavşat |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1020 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 164 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08700 |
Tarihçe
Çayağzı köyünün eski adı Sirasinkoti'dir. Gürcüce bir yer adı olan Sirasinkoti (სირასინკოთი), özel ad olan Sira ile Sinkoti kelimelerinden oluşur. Sinkoti, Çayağzı köyünün komşusu olan Küplüce köyü ile Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı Sümbüllü köyünün de eski adıdır. Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı Sarıyamaç köyünün eski adı Sirasgomi de Sira özel adından türemiştir. Sirasinkoti, Türkçe kaynaklarda Sirasinkot (سیرەسینقوت) olarak geçer.
Sirasinkoti, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Şavşeti'de yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Çayağzı köyü sınırları içinde kalıntıları bulunan eski kilise ve kale de bu dönemden kalmış olmalıdır.
Sirasinkoti köyü, Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla sadece erkek nüfusunu belirlediği 1835 yılında, "Sira Sinkot" adıyla Çıldır Eyaleti'ne bağla Şavşat (Satlel) sancağının köylerinden biriydi. Bu tarihte köyde 11 hanede 43 erkek bulunuyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Sira Sinkot köyünün toplam nüfusunun yaklaşık 86 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Sirasinkot, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması'yla Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresi sırasında köy, Artvin sancağının Şavşet-İmerhevi kazasına bağlı Anklia nahiyesinin 11 köyünden biriydi. Rus idaresinin Sira-Singot (Сира-Сингот) olarak kaydettiği köyün nüfusu, 101'i erkek ve 93'ü kadın olmak üzere, 36 hanede yaşayan 194 kişiden oluşuyordu. Bu nüfusun tamamı "Türk" olarak kaydedilmişti. Oysa Şavkana (შავყანა), Napudzari (ნაფუძარი), Aho (ახო), Kusaho (ქუსახო), Kodistskali (კოდისწყალი), Totidze (თოთიძე) gibi çok sayıda mahalle ve mevki adı Sirasinkot'un eski bir Gürcü yerleşmesi olduğuna işaret etmektedir.
Sirasinkoti köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarında Rusların bölgeden çekilmesinin ardından Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 7 Mayıs 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya, Artvin sancağını Gürcistan'ın bir parçası olarak tanıdı. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında 16 Mart 1921 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Sirasinkoti köyünü de kapsayan Artvin bölgesi Türkiye'ye bırakıldı.
Sirasinkoti köyü, 1922 yılında Artvin livasında yapılan nüfus sayımı sırasında, "Sırasinkot" (سیرەسینقوت) adıyla Şavşat kazasının merkez nahiyesinin köylerinden biriydi. Köyün nüfusu, 153'ü kadın ve 170'i erkek olmak üzere, 56 hanede yaşayan 323 kişiden oluşuyordu. Bu sayımda da nüfusun tamamı Türk olarak kaydedilmiştir. Sirasinkoti veya Sirasingot, Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında, Şavşat Çayı'nın kıyısında bulunması dolayısıyla Çayağzı olarak değiştirilmiştir. Çayağzı, 1940 genel nüfus sayımında Çoruh vilayetinin Şavşat kazasının merkez nahiyesinin köylerinden biriydi ve nüfusu 496 kişiden oluşuyordu. 1965 yılına gelindiğinde köyde yaşayan insan sayısı 705 kişiyi bulmuştu ve bu nüfus içinde 277 kişi okuma yazma biliyordu.
Çayağzı köyünde eski bir kilise ile kalenin varlığı, hem daha önce tespit edilmiş olmasından hem de günümüze kalmış olan kalıntılardan bilinmektedir.
Coğrafya
Çayağzı köyü, Artvin il merkezine 77 km, Şavşat ilçe merkezine 12 km uzaklıktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 169 |
| 2020 | 164 |
| 2019 | 165 |
| 2018 | 181 |
| 2017 | 133 |
| 2016 | 135 |
| 2015 | 126 |
| 2014 | 128 |
| 2013 | 177 |
| 2012 | 154 |
| 2011 | 167 |
| 2010 | 165 |
| 2009 | 160 |
| 2008 | 169 |
| 2007 | 137 |
| 2000 | 241 |
| 1990 | 395 |
| 1985 | 436 |
Kaynakça
- ^ . Fallingrain.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p . Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ "Megrelce-Gürcüce Sözlük". 28 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2023.
- ^ A Comprehensive Georgian-English Dictionary, 2006, 2 cilt 4 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Gürcüce ve Osmanlıca), (Yayıma hazırlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 511". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2023.
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 160". 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2021.
- ^ a b "2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 56". 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2021.
- ^ Hasan Hüseyin Alemdar - Çıldır Eyaleti İmerhev Sancağı 2771 Numaralı Nüfus Defteri’nin Çevirisi ve Değerlendirmesi, Rize, 2020, s. 18, 36-37. 15 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Yüksek lisans tezi
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 1428". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2023.
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 189. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ ""Российско-грузинский договор 07.5.1920 г. (полный текст и карта) - один из многих нарушенных Кремлем" / "07.5.1920 tarihli Rus-Gürcü Anlaşması (tam metin ve harita) Kremlin Tarafından İhlal Edilen Birçok Anlaşmadan Biridir"". 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2023.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2023.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Haziran 2021.
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 2010, s. 188, .
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 169.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 89.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
- Çayağzı, Şavşat için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cayagzi Artvin ilinin Savsat ilcesine bagli bir koydur CayagziKoyArtvin in Turkiye deki konumuCayagziCayagzi nin Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceSavsatCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim1020 mNufus 2021 Toplam164Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08700TarihceCayagzi koyunun eski adi Sirasinkoti dir Gurcuce bir yer adi olan Sirasinkoti სირასინკოთი ozel ad olan Sira ile Sinkoti kelimelerinden olusur Sinkoti Cayagzi koyunun komsusu olan Kupluce koyu ile Artvin ilinin merkez ilcesine bagli Sumbullu koyunun de eski adidir Ardahan ilinin merkez ilcesine bagli Sariyamac koyunun eski adi Sirasgomi de Sira ozel adindan turemistir Sirasinkoti Turkce kaynaklarda Sirasinkot سیرەسینقوت olarak gecer Sirasinkoti Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Savseti de yer alir Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Cayagzi koyu sinirlari icinde kalintilari bulunan eski kilise ve kale de bu donemden kalmis olmalidir Sirasinkoti koyu Osmanli idaresinin askere alma ve vergi belirleme amaciyla sadece erkek nufusunu belirledigi 1835 yilinda Sira Sinkot adiyla Cildir Eyaleti ne bagla Savsat Satlel sancaginin koylerinden biriydi Bu tarihte koyde 11 hanede 43 erkek bulunuyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince Sira Sinkot koyunun toplam nufusunun yaklasik 86 kisiden olustugu ortaya cikar Sirasinkot 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi yla Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresi sirasinda koy Artvin sancaginin Savset Imerhevi kazasina bagli Anklia nahiyesinin 11 koyunden biriydi Rus idaresinin Sira Singot Sira Singot olarak kaydettigi koyun nufusu 101 i erkek ve 93 u kadin olmak uzere 36 hanede yasayan 194 kisiden olusuyordu Bu nufusun tamami Turk olarak kaydedilmisti Oysa Savkana შავყანა Napudzari ნაფუძარი Aho ახო Kusaho ქუსახო Kodistskali კოდისწყალი Totidze თოთიძე gibi cok sayida mahalle ve mevki adi Sirasinkot un eski bir Gurcu yerlesmesi olduguna isaret etmektedir Sirasinkoti koyu Birinci Dunya Savasi nin sonlarinda Ruslarin bolgeden cekilmesinin ardindan Gurcistan in sinirlari icinde kaldi 7 Mayis 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlasmasi yla Sovyet Rusya Artvin sancagini Gurcistan in bir parcasi olarak tanidi Ancak Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda Sovyet Rusya ile Ankara Hukumeti arasinda 16 Mart 1921 tarihinde imzalanan Moskova Antlasmasi yla Sirasinkoti koyunu de kapsayan Artvin bolgesi Turkiye ye birakildi Sirasinkoti koyu 1922 yilinda Artvin livasinda yapilan nufus sayimi sirasinda Sirasinkot سیرەسینقوت adiyla Savsat kazasinin merkez nahiyesinin koylerinden biriydi Koyun nufusu 153 u kadin ve 170 i erkek olmak uzere 56 hanede yasayan 323 kisiden olusuyordu Bu sayimda da nufusun tamami Turk olarak kaydedilmistir Sirasinkoti veya Sirasingot Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Savsat Cayi nin kiyisinda bulunmasi dolayisiyla Cayagzi olarak degistirilmistir Cayagzi 1940 genel nufus sayiminda Coruh vilayetinin Savsat kazasinin merkez nahiyesinin koylerinden biriydi ve nufusu 496 kisiden olusuyordu 1965 yilina gelindiginde koyde yasayan insan sayisi 705 kisiyi bulmustu ve bu nufus icinde 277 kisi okuma yazma biliyordu Cayagzi koyunde eski bir kilise ile kalenin varligi hem daha once tespit edilmis olmasindan hem de gunumuze kalmis olan kalintilardan bilinmektedir CografyaCayagzi koyu Artvin il merkezine 77 km Savsat ilce merkezine 12 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 1692020 1642019 1652018 1812017 1332016 1352015 1262014 1282013 1772012 1542011 1672010 1652009 1602008 1692007 1372000 2411990 3951985 436Kaynakca Fallingrain com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Nufusune com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 Megrelce Gurcuce Sozluk 28 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2023 A Comprehensive Georgian English Dictionary 2006 2 cilt 4 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 0 9535878 3 5 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Gurcuce ve Osmanlica Yayima hazirlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt III cilt 1958 s 511 22 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2023 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 160 29 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2021 a b 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 56 6 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2021 Hasan Huseyin Alemdar Cildir Eyaleti Imerhev Sancagi 2771 Numarali Nufus Defteri nin Cevirisi ve Degerlendirmesi Rize 2020 s 18 36 37 15 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yuksek lisans tezi Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Sira no 1428 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2023 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 189 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Rossijsko gruzinskij dogovor 07 5 1920 g polnyj tekst i karta odin iz mnogih narushennyh Kremlem 07 5 1920 tarihli Rus Gurcu Anlasmasi tam metin ve harita Kremlin Tarafindan Ihlal Edilen Bircok Anlasmadan Biridir 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2023 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2023 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Haziran 2021 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 2010 s 188 ISBN 9789944197526 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 169 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 89 a b c d YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Dis baglantilarCayagzi Savsat icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft