Çelebi Sultan Mehmed Camii (Yunanca: Τέμενος Μεχμέτ Α'), Bayezid Camii (Τέμενος Βαγιαζήτ) ve Ulu Camii,Yunanistan'ın en kuzeydoğusundaki Dimetoka, Doğu Makedonya ve Trakya'da yer alan 15. yüzyılın başlarından kalma bir Osmanlı camisidir.
2010 yılında Çelebi Sultan Mehmet Camii | |
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Dimetoka, Yunanistan |
Koordinatlar | 41°20′57″K 26°29′38″D / 41.34917°K 26.49389°D |
İnanç | İslam |
Mimari | |
Mimar(lar) | İvaz ibn Bayezid |
İnşaat başlangıcı | 14. yüzyılın sonları |
Tamamlanma | 1420 | )
İnşaat
17. yüzyıl Osmanlı gezgini Evliya Çelebi, caminin inşaatının Sultan I. Bayezid (h. 1389-1402) döneminde başladığını, ancak sultanın Ankara Savaşı'nda ölümünden ve ardından gelen kargaşadan sonra kesintiye uğradığını kaydetmiştir. Sultan Mehmed (1413-1421) döneminde inşaata yeniden başlandı ve ana girişin üzerindeki kitabede belirtildiği üzere cami Mart 1420'de tamamlanarak açıldı. Bir yan girişin üzerindeki ikinci bir kitabede, mimar İvaz ibn Bayezid'in, inşaatçı (bağışçı) Doğan ibn Abdullah'ın ve inşaatı denetleyen yerel kadı Seyid Ali'nin adı görülmektedir.
Yapı
Cami, duvarlar da dahil olmak üzere her iki taraftan yaklaşık 30-32 metre boyutlarında kare bir yapıdır. Cami, tekniği ile inşa edilmiş ve kireç taşı kesme bloklarla kaplanmıştır ve dış duvarları yaklaşık olarak 2.2–2.7 m kalınlığındadır. Biri zemin seviyesinde diğeri yukarıda olmak üzere iki sıra penceresi vardır. Ana giriş güney cephede, ikincil kapılar doğu ve batı cephelerindedir.
Düzeninden yola çıkarak, binanın başlangıçta giriş ekseninde iki küçük kubbe ile çevrili iki büyük kubbe ile taçlandırılacak şekilde tasarlandığı, üç küçük kubbe ile üst üste binen bir revak eklendiği anlaşılmaktadır. Özgün tasarımdan vazgeçildi ve yerini bugüne kadar ayakta kalan dört kenarlı bir piramit şeklindeki kurşun kaplı ahşap bir çatı aldı. 17. yüzyılda asıl çatının altına asılan bir kubbe ile kaplanmış ahşap plakalardan bir iç çatı eklendi.
İç mekan, ana ibadet alanı olarak hizmet veren merkezi bir meydana ve etrafındaki dört uzatılmış alana dört kare ayakla bölünmüştür. Mihrap güney duvarında yer alır ve üzerinde cennet gibi bir şehri betimleyen fresk vardır. Diğer duvarlar Kuran'dan alıntılar, dualar ve çağrılar ile süslenmiştir. Minare güneydoğu köşesinde yer almaktadır. Üst kısmı, 1912'de Birinci Balkan Savaşı'nda Bulgar işgali sırasında, Aya Yorgi'ye adanmış bir kiliseye dönüştürüldüğünde yıkıldı, ancak 1913'te Türkler şehri kurtardığında yeniden inşa edildi. O sırada minareye ikinci bir şerefe eklendi.
Önemi ve korunması
Cami, Yunan hükûmet yetkilileri tarafından sadece Yunanistan'da değil, tüm Avrupa'daki en önemli Müslüman anıtlarından biri ve Avrupa'daki en eski cami olarak kabul edilmektedir. 1946'dan beri koruma altındaki bir anıttır.
Yunanistan'da Osmanlı mimarisi üzerine bir çalışmanın yazarı olan A. Bakirtzis'e göre 15. yüzyılın başlarından kalma meşe çatı, "dünyanın en önemli ahşap anıtlarından birini" oluşturmaktadır. Orijinal kurşun örtüsü, İkinci Dünya Savaşı sırasında kaldırıldı ve savaş sonrasında önce sac metal örtülerle, daha sonra tekrar kurşun kaplamalarla değiştirildi. Bu kaplamalar 1998'de çatının onarımı için kaldırıldı, ancak çalışma durdu. Bunun yerine çatı koruyucu bir örtü kapatıldı, ancak bu örtü, 2008'de minarenin bir parçası düştüğünde yırtıldı.
Yapının acil onarım ihtiyacı gündeme geldi ve olası bir deprem nedeniyle özellikle tehlike altında olduğu ifade edildi. Son olarak, 23 Kasım 2010'da, Merkez Arkeoloji Konseyi, hem ulusal kaynaklar tarafından finanse edilecek hem de AB finansman programlarını kullanacak olan restorasyon çalışmalarının yeniden başlatılmasına karar verdi.
22 Mart 2017 sabahı erken saatlerde, çatıdaki restorasyon çalışmaları sırasında cami alev aldı. Yangın birkaç saat içinde söndürüldü, ancak tüm çatı yıkıldı; iç ve duvarlardaki hasar tespit edilemedi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b "Τέμενος Βαγιαζήτ" (Yunanca). Didymoteicho Municipality. 2014. 15 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2017.
- ^ a b c d "Τέμενος Μεχμέτ Α΄" (Yunanca). Hellenic Ministry of Culture. 7 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2013.
- ^ a b "Çelebi Sultan Mehmet Camii". . 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2013.
- ^ Carroll, Lynda, (Ed.) (2002). A Historical Archaeology of the Ottoman Empire: Breaking New Ground. Kluwer Academic Publishers. s. 117. ISBN . r eksik
|soyadı1=
() - ^ a b c "Εργα αποκατάστασης στο τέμενος Βαγιαζήτ" (Yunanca). . 26 Kasım 2010. 4 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2013.
- ^ a b "Ανάσα ζωής στο Βαγιαζήτ τζαμί στο Διδυμότειχο - "Ναι" του ΚΑΣ για ένταξή του στο ΤΔΠΕΑΕ" (Yunanca). Kathimerini. 26 Kasım 2010. 5 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2013.
- ^ "Εκτεταμένη η ζημιά από τη φωτιά στο τέμενος Βαγιαζήτ του Διδυμοτείχου" (Yunanca). in.gr. 22 Mart 2017. 22 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2017.
Dış bağlantılar
- Repair of the Bayezid Mosque. Didymoteicho: Delta TV. 26 Mart 2011. Etkinlik zamanı: 00:00. 4 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Celebi Sultan Mehmed Camii Yunanca Temenos Mexmet A Bayezid Camii Temenos Bagiazht ve Ulu Camii Yunanistan in en kuzeydogusundaki Dimetoka Dogu Makedonya ve Trakya da yer alan 15 yuzyilin baslarindan kalma bir Osmanli camisidir Celebi Sultan Mehmed Camii2010 yilinda Celebi Sultan Mehmet CamiiTemel bilgilerKonumDimetoka YunanistanKoordinatlar41 20 57 K 26 29 38 D 41 34917 K 26 49389 D 41 34917 26 49389InancIslamMimariMimar lar Ivaz ibn BayezidInsaat baslangici14 yuzyilin sonlariTamamlanma1420 603 yil once 1420 Insaat17 yuzyil Osmanli gezgini Evliya Celebi caminin insaatinin Sultan I Bayezid h 1389 1402 doneminde basladigini ancak sultanin Ankara Savasi nda olumunden ve ardindan gelen kargasadan sonra kesintiye ugradigini kaydetmistir Sultan Mehmed 1413 1421 doneminde insaata yeniden baslandi ve ana girisin uzerindeki kitabede belirtildigi uzere cami Mart 1420 de tamamlanarak acildi Bir yan girisin uzerindeki ikinci bir kitabede mimar Ivaz ibn Bayezid in insaatci bagisci Dogan ibn Abdullah in ve insaati denetleyen yerel kadi Seyid Ali nin adi gorulmektedir YapiCami duvarlar da dahil olmak uzere her iki taraftan yaklasik 30 32 metre boyutlarinda kare bir yapidir Cami teknigi ile insa edilmis ve kirec tasi kesme bloklarla kaplanmistir ve dis duvarlari yaklasik olarak 2 2 2 7 m kalinligindadir Biri zemin seviyesinde digeri yukarida olmak uzere iki sira penceresi vardir Ana giris guney cephede ikincil kapilar dogu ve bati cephelerindedir Ic kubbe ile ic ahsap cati Duzeninden yola cikarak binanin baslangicta giris ekseninde iki kucuk kubbe ile cevrili iki buyuk kubbe ile taclandirilacak sekilde tasarlandigi uc kucuk kubbe ile ust uste binen bir revak eklendigi anlasilmaktadir Ozgun tasarimdan vazgecildi ve yerini bugune kadar ayakta kalan dort kenarli bir piramit seklindeki kursun kapli ahsap bir cati aldi 17 yuzyilda asil catinin altina asilan bir kubbe ile kaplanmis ahsap plakalardan bir ic cati eklendi Ic mekan ana ibadet alani olarak hizmet veren merkezi bir meydana ve etrafindaki dort uzatilmis alana dort kare ayakla bolunmustur Mihrap guney duvarinda yer alir ve uzerinde cennet gibi bir sehri betimleyen fresk vardir Diger duvarlar Kuran dan alintilar dualar ve cagrilar ile suslenmistir Minare guneydogu kosesinde yer almaktadir Ust kismi 1912 de Birinci Balkan Savasi nda Bulgar isgali sirasinda Aya Yorgi ye adanmis bir kiliseye donusturuldugunde yikildi ancak 1913 te Turkler sehri kurtardiginda yeniden insa edildi O sirada minareye ikinci bir serefe eklendi Onemi ve korunmasiCaminin ana girisi Cami Yunan hukumet yetkilileri tarafindan sadece Yunanistan da degil tum Avrupa daki en onemli Musluman anitlarindan biri ve Avrupa daki en eski cami olarak kabul edilmektedir 1946 dan beri koruma altindaki bir anittir Yunanistan da Osmanli mimarisi uzerine bir calismanin yazari olan A Bakirtzis e gore 15 yuzyilin baslarindan kalma mese cati dunyanin en onemli ahsap anitlarindan birini olusturmaktadir Orijinal kursun ortusu Ikinci Dunya Savasi sirasinda kaldirildi ve savas sonrasinda once sac metal ortulerle daha sonra tekrar kursun kaplamalarla degistirildi Bu kaplamalar 1998 de catinin onarimi icin kaldirildi ancak calisma durdu Bunun yerine cati koruyucu bir ortu kapatildi ancak bu ortu 2008 de minarenin bir parcasi dustugunde yirtildi Yapinin acil onarim ihtiyaci gundeme geldi ve olasi bir deprem nedeniyle ozellikle tehlike altinda oldugu ifade edildi Son olarak 23 Kasim 2010 da Merkez Arkeoloji Konseyi hem ulusal kaynaklar tarafindan finanse edilecek hem de AB finansman programlarini kullanacak olan restorasyon calismalarinin yeniden baslatilmasina karar verdi 22 Mart 2017 sabahi erken saatlerde catidaki restorasyon calismalari sirasinda cami alev aldi Yangin birkac saat icinde sonduruldu ancak tum cati yikildi ic ve duvarlardaki hasar tespit edilemedi Ayrica bakinizYunanistan daki eski camilerin listesi Yunanistan da camilerin listesiKaynakca a b Temenos Bagiazht Yunanca Didymoteicho Municipality 2014 15 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mart 2017 a b c d Temenos Mexmet A Yunanca Hellenic Ministry of Culture 7 Mayis 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Agustos 2013 a b Celebi Sultan Mehmet Camii 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Agustos 2013 Carroll Lynda Ed 2002 A Historical Archaeology of the Ottoman Empire Breaking New Ground Kluwer Academic Publishers s 117 ISBN 0 306 46311 3 r eksik soyadi1 yardim a b c Erga apokatastashs sto temenos Bagiazht Yunanca 26 Kasim 2010 4 Temmuz 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Agustos 2013 a b Anasa zwhs sto Bagiazht tzami sto Didymoteixo Nai toy KAS gia enta3h toy sto TDPEAE Yunanca Kathimerini 26 Kasim 2010 5 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Agustos 2013 Ektetamenh h zhmia apo th fwtia sto temenos Bagiazht toy Didymoteixoy Yunanca in gr 22 Mart 2017 22 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mart 2017 Dis baglantilarRepair of the Bayezid Mosque Didymoteicho Delta TV 26 Mart 2011 Etkinlik zamani 00 00 4 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2020