Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mihrap (Arapça: محراب), camide imamın namaz kıldırırken cemaatin önünde durduğu, kıble yönündeki duvarın ortasında bulunan oyuk ve girintili yer.
Mimarisi ve tarihçesi
Mihrap, günümüzde genellikle caminin kıble duvarı oyuk şekilde inşa edilerek ve çevresi de yazı veya diğer süs unsurları ile süslenerek yapılır. Çini, mermer veya ahşaptan yapılan ve sanat değeri oldukça yüksek mihrâplar vardır. Cami zemininden 15–20 cm. yüksek yapılanlarına da rastlanır.
Mihrabın camilere günümüzdeki şekliyle girmesi Emeviler devrine kadar dayanmaktadır. Emeviler devrinde camilerin ayrılmaz bir unsuru olarak dini hayata giren Mihrab, İlk zamanlarda, yani Peygamber döneminde renkli bir çizgi veya üzerinde belirli işaretler bulunan bir taş levha gibi herhangi bir işaret ile gösterilmekteydi. Emeviler döneminde mihraplar, yarım daire veya at nalı planlı bir niş şeklinde yapılmıştır. Yarım daire planlı niş şeklindeki ilk mihrap I. Velid zamanında Mescid-i Nebevi'de, Emevi halifesi Ömer b. Abdülaziz tarafından inşa ettirilmiştir. Daha sonra Fustat’daki ’nde ve Şam’daki Emevi Camii’nde yapılmışsa da bu üç mihrap günümüze ulaşmamıştır. Günümüze ulaşan en erken tarihli mihrap örneği 'nin yarım daire planlı mihrabıdır.
Selçuklu Hanedanı ve özellikle Osmanlılar zamanında yapılan taş ve çini çeşitleriyle diğer İslam ülkelerinin hiçbirinde görülmeyen bir değişiklik arz etmiştir.[] Özellikle Bursa'daki Yeşil Camii'nin mihrabı Osmanlı mihrap mimarisine örnektir. Bu caminin çinili mihrabı kendi cinsleri arasında en büyük ölçüde yapılmış olanıdır.[] Mihrap önünde kubbenin olması bu yapıyı, diğer İslam ülkelerindeki uygulamalardan ayıran en önemli özelliktir.
Mihrap süslemelerinde değişik renk ve stillerde şekillerin yanı sıra, "Ayet-el Kürsi" olarak bilinen Bakara sûresinin 255. âyetinin yazıldığı da olur. Dini bakımdan böyle bir gereklilik olmasa da, Mihrabın hemen üzerine başta; "Zekeriyya, Meryem'in bulunduğu mihraba her girdiğinde..." anlamına gelen Âli İmran suresinin 37. âyetinin ya da "...Yüzünü Mescid-i Haram'dan yana dön..." anlamındaki Bakara Suresi 144. ayetinin bir bölümü olmak üzere Kur'an'dan ayet yazılması zamanla oluşmuş bir gelenek haline gelmiştir.
Diğer yandan mihrabın sağ üst kısmına "Allah", sol üst kısmına "Muhammed" veya üst kısma yalnız "İhlâs" sûresinin yazıldığı da görülür. Osmanlılarda geceleri imamın namazda görülebilmesi için mihrabın iki tarafına büyük ve yüksek bir şamdan konulmakta ve bunlara dikilen kalın mumlar geceleri yakılmaktaydı. Günümüzde petrol lambalarının veya elektriğin aydınlatmada kullanılmasıyla bu şamdanlar bazı büyük camilerde süs ve hatıra olarak korunmaktadır.
Kur'an'da mihrap
Kur'an'da "mihrap" sözcüğü ve çoğulu (mehârîb) şu âyetlerde geçmektedir:
Kudüs'te Mescid-i Aksa bünyesinde, Meryem'in barındığı bir bölme anlamında şöyle kullanılmıştır:
"Rabbi onu, güzel bir şekilde kabul etti ve onu güzel bir bitki gibi yetiştirdi. Onu Zekeriyya'nın himayesine bıraktı. Zekeriyya Meryem'in bulunduğu mihrâba her girdiğinde onun yanında yiyecek, rızık buldu. "Bu, sana nereden geldi ey Meryem?" dedi". Meryem; "O, Allah tarafındandır. Şüphesiz Allah, dilediğini hesapsız bir şekilde rızıklandırır" (Âl-i İmrân Suresi, 3/37)
Namaz kılınan yer ve mabed anlamında olmak üzere ise şöyle geçmektedir:
"Zekeriyya mabedde (Mihrâb) namaz kılarken, melekler ona şöyle seslendiler: Allah sana, kendi sözüyle meydana gelen İsa'yı tasdik eden, efendi, iffetli ve salihlerden bir peygamber olan Yahya'yı müjdeliyor."
(Âli İmrân Sûresi, 3/39)
"Zekeriyya mabedden (mihrâb) kavminin önüne çıktı."
(Meryem Sûresi, 19/11)
"Ey Muhammed! Sana davacıların haberi geldi mi? Hani onlar duvardan Davud'un ibadet yeri olan "mihrâba" tırmanmışlardı."
(es-Sâd Sûresi, 38/21)
Çoğulu köşk ve saray anlamında kullanılır:
"Cinler, Süleyman'ın istediği gibi saraylar (mehârib), heykeller, havuzlar kadar büyük çanaklar ve sabit kazanlar yaparlardı." (Sebe Sûresi, 34/13)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mihrap Arapca محراب camide imamin namaz kildirirken cemaatin onunde durdugu kible yonundeki duvarin ortasinda bulunan oyuk ve girintili yer Ayasofya daki mihrap IstanbulMimarisi ve tarihcesiSelcuklu doneminden bir mihrap Mihrap gunumuzde genellikle caminin kible duvari oyuk sekilde insa edilerek ve cevresi de yazi veya diger sus unsurlari ile suslenerek yapilir Cini mermer veya ahsaptan yapilan ve sanat degeri oldukca yuksek mihraplar vardir Cami zemininden 15 20 cm yuksek yapilanlarina da rastlanir Mihrabin camilere gunumuzdeki sekliyle girmesi Emeviler devrine kadar dayanmaktadir Emeviler devrinde camilerin ayrilmaz bir unsuru olarak dini hayata giren Mihrab Ilk zamanlarda yani Peygamber doneminde renkli bir cizgi veya uzerinde belirli isaretler bulunan bir tas levha gibi herhangi bir isaret ile gosterilmekteydi Emeviler doneminde mihraplar yarim daire veya at nali planli bir nis seklinde yapilmistir Yarim daire planli nis seklindeki ilk mihrap I Velid zamaninda Mescid i Nebevi de Emevi halifesi Omer b Abdulaziz tarafindan insa ettirilmistir Daha sonra Fustat daki nde ve Sam daki Emevi Camii nde yapilmissa da bu uc mihrap gunumuze ulasmamistir Gunumuze ulasan en erken tarihli mihrap ornegi nin yarim daire planli mihrabidir Selcuklu Hanedani ve ozellikle Osmanlilar zamaninda yapilan tas ve cini cesitleriyle diger Islam ulkelerinin hicbirinde gorulmeyen bir degisiklik arz etmistir kaynak belirtilmeli Ozellikle Bursa daki Yesil Camii nin mihrabi Osmanli mihrap mimarisine ornektir Bu caminin cinili mihrabi kendi cinsleri arasinda en buyuk olcude yapilmis olanidir kaynak belirtilmeli Mihrap onunde kubbenin olmasi bu yapiyi diger Islam ulkelerindeki uygulamalardan ayiran en onemli ozelliktir Mihrap suslemelerinde degisik renk ve stillerde sekillerin yani sira Ayet el Kursi olarak bilinen Bakara suresinin 255 ayetinin yazildigi da olur Dini bakimdan boyle bir gereklilik olmasa da Mihrabin hemen uzerine basta Zekeriyya Meryem in bulundugu mihraba her girdiginde anlamina gelen Ali Imran suresinin 37 ayetinin ya da Yuzunu Mescid i Haram dan yana don anlamindaki Bakara Suresi 144 ayetinin bir bolumu olmak uzere Kur an dan ayet yazilmasi zamanla olusmus bir gelenek haline gelmistir Diger yandan mihrabin sag ust kismina Allah sol ust kismina Muhammed veya ust kisma yalniz Ihlas suresinin yazildigi da gorulur Osmanlilarda geceleri imamin namazda gorulebilmesi icin mihrabin iki tarafina buyuk ve yuksek bir samdan konulmakta ve bunlara dikilen kalin mumlar geceleri yakilmaktaydi Gunumuzde petrol lambalarinin veya elektrigin aydinlatmada kullanilmasiyla bu samdanlar bazi buyuk camilerde sus ve hatira olarak korunmaktadir Kur an da mihrapKur an da mihrap sozcugu ve cogulu meharib su ayetlerde gecmektedir Kudus te Mescid i Aksa bunyesinde Meryem in barindigi bir bolme anlaminda soyle kullanilmistir Rabbi onu guzel bir sekilde kabul etti ve onu guzel bir bitki gibi yetistirdi Onu Zekeriyya nin himayesine birakti Zekeriyya Meryem in bulundugu mihraba her girdiginde onun yaninda yiyecek rizik buldu Bu sana nereden geldi ey Meryem dedi Meryem O Allah tarafindandir Suphesiz Allah diledigini hesapsiz bir sekilde riziklandirir Al i Imran Suresi 3 37 Namaz kilinan yer ve mabed anlaminda olmak uzere ise soyle gecmektedir Zekeriyya mabedde Mihrab namaz kilarken melekler ona soyle seslendiler Allah sana kendi sozuyle meydana gelen Isa yi tasdik eden efendi iffetli ve salihlerden bir peygamber olan Yahya yi mujdeliyor Ali Imran Suresi 3 39 Zekeriyya mabedden mihrab kavminin onune cikti Meryem Suresi 19 11 Ey Muhammed Sana davacilarin haberi geldi mi Hani onlar duvardan Davud un ibadet yeri olan mihraba tirmanmislardi es Sad Suresi 38 21 Cogulu kosk ve saray anlaminda kullanilir Cinler Suleyman in istedigi gibi saraylar meharib heykeller havuzlar kadar buyuk canaklar ve sabit kazanlar yaparlardi Sebe Suresi 34 13 Ayrica bakinizMinberKaynakca PDF Kayseri Buyuksehir Belediyesi Kultur Yayinlari 2019 ISBN 9786059117302 13 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 14 Haziran 2020