Çine, Ege Bölgesi'nde Aydın ilinin bir ilçesidir.
Çine | |
---|---|
Türkiye'de bulunduğu yer | |
İlçe sınırları haritası | |
Ülke | Türkiye |
İl | Aydın |
Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Murat Büyükköse |
• Belediye başkanı | Mehmet Kıvrak (CHP) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 880 km² |
Rakım | 29 m |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 49,760 |
• Kır | - |
• Şehir | 49.128 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
Posta kodu | 09500 |
İl alan kodu | 256 |
İl plaka kodu | 09 |
Resmî site cine.bel.tr |
Tarihçe
İlçenin önceki adı Kıroba idi. Eskiçine'nin önemini yitirmesinden sonra "Kıroba" isimli köyde gelişen yerleşim ve nüfusun Eskiçine'yi geçmesi sonucunda ismi Çine olarak değiştirilmiştir.
Bu güzel vadi ve içinden akan Çine Çayı mitolojideki Marsyas efsanesine konu olmuştur. Efsane şöyleir: Tanrıça Athena bu vadi içinden akan derenin kenarında dolaşıp kaval çalarken sudaki aksinde yanaklarının şişkin olduğunu görmüş. Aksini çirkin bulup fırlatıp atmış kavalı. Kavalı bulan Marsyas zamanla öyle güzel çalmaya başlamış ki, ünü her yeri sarmış. Müzikte kendisini rakipsiz gören Tanrı Apollon'a kafa tutar hale gelmiş. Apollon Marsyas’ı yarışmaya davet etmiş. Kral Midas da hakem olmuş. Marsyas kavalı daha güzel çalmasına rağmen yenik ilan edilmiş, ama kıskançlığını yenemeyen Apollon Marsyas’ın derisini yüzdürmüş, Midas’ın kulaklarını eşek kulağına dönüştürmüş. Ama sonradan yaptığına pişman olup Marsyas’ın bedenini ırmak haline getirmiş. İşte antik adıyla Marsyas, bugünkü adıyla Çine Çayı böyle oluşmuş.
İlçe verimli toprakları, doğal koşullarının elverişliliği ve ticaret yolları üzerinde olması nedeniyle tarihi çok eskilere dayanır.
Kurtuluş Savaşı döneminde milis güçleri tarafından Büyük Menderes üzerindeki köprüler imha edildiğinden dolayı, Yunan işgaline uğramamış nadir Ege ilçelerinden biridir. Ve bu nedenle Çine ilçesinin Kurtuluş Günü yoktur.
Türkiye'nin ilk kadın muhtarı Gül Esin, Çine Karpuzlu Demircidere köyünde seçilmiştir.
Kültür
Çine köftesini merhum Tahsin Işık ve babası 1900’lü yılların başında icat etmiştir. Gerçekten de değişik bir tat yaratmak için uzunca ve zahmetlice denemeler yapmışlar ve bugün yediğimiz köfteyi yaratmışlar. 1930 yılında ilk köfte lokantasını açmıştır. Hâlen biri Çine’de şehir içinde biri de Muğla yoluna doğru iki işletmeyle faaliyetine devam etmektedir.
Tahsin Işık bu müthiş lezzetin sırrını herkese vermemiştir. Hâlen bu köftenin yapılışını bilenler 50’yi geçmez. Onlar da Tahsin Işık’ın akrabaları ve yanında çalışan personeldir.
İlçemiz geleneklerine bağlıdır. Efelik olgusunun en önemli esaslarından biri ağzını tutmaktır. Tahsin Işık da bir nevi o kültürle yetiştiği için köftesinin sırrını 50 yıllık müşterilerine bile söylememiştir. Hâlen ilçede bulunan köfteci esnafı bu köftenin sırrını kimseye söylememektedir.
Gerçekten de gelenekçi bir yer olan Çine, Marmaris, Fethiye gibi turistik ilçelerin güzergahında olmasına rağmen bu imkânları değerlendirememiştir. Nihayet 2000’li yılların başında peşpeşe yol üstü lüks köfte ve çöp şiş lokantaları açılmıştır. Yaz günleri tatilciler tarafından bu lokantalar tıklım tıklım doldurulmaktadır.
Çine köftesinde bir porsiyon 100 gramlık kıymadan yapılan sekiz adet köfteden oluşur. Şehir içinde taze ekmek yanında verilirken yol kenarındaki lokantalarda kızartılmış ekmek, lavaş yanında verilir. Ayrıca domatesler kızartılarak verilir.
Coğrafya
Genel konum
Çine ilçesi, Aydın iline bağlıdır. İlçe Aydın’ın birçok ilçesi gibi tarih dönemlerinden bu yana önemli bir yerleşim merkezi olmuştur. Toprakları oldukça verimlidir. Bu nedenle ekonomisinin asıl kaynağı tarımdır. Zeytin, pamuk gibi tercih edilen tarım ürünlerinin yanı sıra son zamanlarda yaygınlaşıp gelişen madencilikle de gelir düzeyini normalin üzerine çıkarmıştır.
Yüzey Şekilleri
Çine ilçesinin yüzey şekillerini, Yatağan sınırından doğup, Menderes’e doğru akan Çine Çayı’nın beslediği büyük Çine Ovası ve bu ovanın çevresinde bulunan dağlar belirler. Her türlü yatırımın yapılabildiği bu verimli toprakları bölüp geçen Çine Çayı, ilçenin tek akarsu kaynağıdır.
İklim
Çine ilçesinin iklimi, ılıman Akdeniz ikliminin etkisi altındadır. Bu elimizde bulunan verilerde açıkça görülmektedir. Sıcaklık ortalaması 18 derecedir. En yüksek sıcaklık 43,3 derecedir. Ortalama bulutluluk oranı ise 4,3'tür. Yılın ortalama açık günlerinin sayısı 43,5 gündür.
Bitki Örtüsü: Çine ilçesi bitki örtüsü, Akdeniz İklimi’nin etkisi altındadır. Bu yüzden, bitki türlerinin büyük bölümü kurakçıl özellik gösterir. İlçenin dağlık alanlarında, özellikle Madran ve Gökbel’de kızılçam ve karaçam ağaç türleri yaygındır. Akdeniz bitki örtüsü niteliğindeki maki ve çalılıklar ilçenin hemen her alanında gözlenir. Yüzyılımızın başından bu yana makilikler, genellikle zeytin üretim alanları, hububat ekim alanları ve ziraat toprakları edinilmek amacıyla yok edilmiştir. Mardan Dağı yamaçlarında pek gözlenmese de Gökbel Dağı yamaçlarında belirgin olarak gözlenen zeytin ağaçları bölge bölgenin büyük ormanlık alanına hakimdir. Bölgemizde seyrek de olsa menengiç, zakkum, karaağaç türleri de görülmektedir.
Baraj ve göletler
Göller
Çine ve çevresinde doğal göl bulunmamaktadır. Bununla birlikte Madran Deresi üzerine yapılan Topçam Barajı’na ait su birikintisi bir göl görevi görmektedir. Bu baraj gölünden çevre köyler yeteri kadar yararlanmaktadır. Baraj çevresinde toprağı bulunan Altınova, Tepeköy, Subaşı, Kasar ve Karanfiller köyleri bir araya gelmiş ve Topçam Barajı Gölü ve Çevre Köyleri Su Ürünleri Üretim ve Değerlendirme Kooperatifi adı altında bir kooperatif kurmuşlardır. Bu kooperatif, üretimi devlet tarafından teşvik edilen balıkları tutup pazarlamaktadır. Ayrıca Çatak ve Akçaova sulama göletleri de su tutulduktan sonra göl statüsüne girebileceklerdir.
Çine Barajı ve Hidroelektrik Santrali
Çine Barajı, Aydın'da, Çine Çayı üzerinde, sulama, enerji ve taşkın kontrolü amacıyla 1995 yılında yapımına başlanan ve 2010 yılında tamamlanması planlanan bir barajdır. Beton gövde dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 1.410.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 120,00 m., normal su kotunda göl hacmi 350,00 hm³, normal su kotunda göl alanı 9,46 km²'dir. Barajın tamamlanmasından sonra 22.358 hektarlık bir alana sulama hizmeti verirken, 47,2 MW güç ile de yıllık 118 GWh'lık elektrik enerjisi üretmesi planlanmaktadır. Yapı, Türkiye'nin ilk SSB (Silindirle Sıkıştırılmış Beton) gövde dolgulu barajı olmasının yanında, en büyük 3. barajı olma özelliğini taşımaktadır.
Topçam Barajı
Çine’nin ilk barajı olan Topçam Barajı’nın yapımına 1976 yılında başlanmıştır. Dolgu tipi olan barajın yapımı 1986 yılı içerisinde tamamlanmıştır. Sulama amacıyla Topçam Barajı suyu ile Cumalıköy, Altınova, Çaltı, Yolboyu, Bucak ve Karakollar köylerinin ekilebilir arazilerinin sulanması sağlanmaktadır. Barajın sulama alanı 4300 hektardır. Yapımının bitiminden kısa bir süre sonra balık üretimine de başlanılan baraj göletinde aynalı sazan, pullu sazan, meriç balıklarının yanı sıra barajın kurulduğu Madran Çayı’nın kendi tabii balığı da üretilmektedir.
Çatak Göleti
Çatak Göleti’nin yapımına 1994 yılı içinde başlanmış, 1996 yılı içinde tamamlanmıştır. Gölet; Çatak, Elderesi ve Kavşit Köyleri’nin ekilebilir arazilerini sulamak, yaylada bulunan ceviz ve kestane gibi ağaların üretimini arttırmak amacıyla yapılmıştır. Gölette balık üretimi de yapılmaktadır.
Akçaova Göleti
Seferler Köyü Develiler Mahallesi sınırları içerisinde yapımına 1992 yılından başlanılan dolgu tipi Akçaova Göleti’nin yapımı 1995 yılında bitirilmiştir. Bu gölet sulama amacıyla yapılmıştır. Göletin sulama kanallarının döşenmesi 1996 yılında başlanmış aynı yıl içerisinde döşeme çalışmaları sona ermiştir. Akçaova Göleti, Seferler, Hasanlar, Yeşilköy, Kadılar ve Akçaova’nın bazı bölümlerinde sulama yapabilecek şekilde planlanmıştır.
Yer altı zenginlikleri
Son yıllarda dünyanın en iyi çalışan feldspat ve kuvars işletmeleri tarafından işletilen onlarca ocaktan çıkan feldspat madenleri dünyanın dört yanına gönderilmektedir. Çok miktarda bulunan feldspat kuvars madenlerinin dışında tespiti yapılan başka bir maden yoktur. Bazı kaynaklarda, ilçe toprakları içerisinde zımpara ve uranyum olduğu yazıyorsa da çıkarılmaya başlanmış veya tespit edilmiş değildir. Feldspat ve kuvars madenleri konusunda tespit edilmiş belli bir rezerv söz konusu değildir ancak; bugünkü yapılan çalışmalardan en az 60-70 yıl dayanabilecek rezerv olduğu bilinmektedir. Bu da bilinen feldspat rezervinin 50-60 milyon ton dolayında olduğudur.
Çine cam, seramik, porselen ve emaye yapımında kullanılan feldspat ve rezervinde dünyanın en büyük bölgesidir. 1995 yılı verilerine göre dünya feldspatın %95’i Çine ve Milas çevresinde üretilmektedir. Seramik, porselen, emaye yapımında kullanılan potasyum feldspat üretiminde de söz sahibidir. Yine Çine ve bölgesinde çıkarılan ve cam, seramik, porselen, emaye, filtre sanayi, boya ve suni mermer yapımında kullanılan kuvars da dünyanın en kaliteli kuvars çeşididir. Kaltun Maden (1960 yılında kurulan madencilik şirketi)Türkiye’de ilk kez sodyum feldspatı madeni çıkaran kuruluştur. Diğer yan Kaltun Madencilik yörenin en geniş rezervine sahiptir. İşletmenin yıllık üretimi 140 ile 200 bin ton civarındadır. Çine’ den dünyanın sodyum feldspat, potasyum feldspat ve kuvars madenleri gönderilmektedir. Diğer yan Türkiye Şişe Cam, Söğüt Seramik, Çanakkale Seramik, Kütahya Porselen, Toprak Seramik, Serel Grubu, Anatolia, Eczacı başı gibi seramikte söz sahibi dev kuruluşlar da Çine’nin madenlerinden yararlanmaktadır. Çıkartılan madenler başta olmak üzere İspanya, Lübnan, Kuzey Afrika ülkeleri, Portekiz gibi ülkelere satılmaktadır. Madenlerimiz yurtdışına Güllük Limanı’ndan gönderilmektedir. Bölgemizde çıkarılan maden miktarı 1,1 milyon ton dolayındadır. Çıkartılan yurtdışına yıllık gönderilen maden miktarı 1995 rakamlarına göre 600 bin tondur.
Ekonomi
Ekonomisi tarım, orman ve hayvancılığa dayalıdır. Bitkisel üretim Çine ve Akçaova ovalarında yoğunlaşmıştır. Pamuk, tütün, zeytin ve yer fıstığı gibi geleneksel ürünlerin yanı sıra son yıllarda meyve, sebze ve seracılık üretimde ilçeyi oldukça söz sahibi yapmıştır. Çevredeki çırçır, zeytinyağı fabrikaları, sabun atölyeleri, kireç ve maden ocakları ilçe sanayini oluşturur. Bunlardan başka metal işleme ve imalat tesisleri vardır. Hayvancılık, özellikle süt inekçiliği ve besicilik halkın başlıca geçim kaynağını oluşturur. İçme suyu Çine Belediye’sinin en büyük gelir kaynaklarından biridir.
Tarım ve hayvancılığın geçim kaynağını oluşturduğu Çine'de, son yıllarda bu sektördeki gelirler giderek azaldı. Ancak, 1980'li yıllarda dar kapsamlı bir şekilde sürdürülen madenciliğin büyük bir gelişme kaydetmesi, ilçe ekonomisinin yeniden canlanmasını sağladı.
Özellikle dünyanın en kaliteli sodyum, feldspat ve kuvars maden rezervlerine sahip olan bölgede faaliyet gösteren yaklaşık 10 maden şirketi, bugün bin civarında işçiyi istihdam eder hale getirdi. Bu şirketler, Çine ve Karpuzlu dağlarında çıkarttıkları, kırma ve öğütme tesislerinde işledikleri “Beyaz Maden”lerin yüzde 80'ini ihraç ederek, ülke ekonomisine artı katma değer sağlıyor.
Madencilikte hızlı gelişme, ilçede değişik alanlarda yan sektörler de oluşturdu. Ekonomideki bu değişim, Çine'de yaklaşık 10 bin kişinin geçim kaynağı haline geldi. “Dağlarından yağ, ovalarından bal akar” deyimiyle ifade edilen Çine'nin, artık dağları da, ovaları da beyaz maden.
OSB kuruluş çalışmaları da hızla devam eden Çine'ye, yabancı yatırımcılar çekebilmek için doğalgaz ve demiryolu getirme çabaları da sürüyor. Tarımsal gelirleri yıllık 25 milyon dolar olan ilçede bugün madenlerin getirisi 80 milyon dolar seviyelerine ulaştı. Çine'de bundan sonraki hedef; hammadde veya yarı mamul şeklinde iç ve dış piyasaya sunulan madenlerin, kurulacak yeni fabrikalarda ürüne dönüştürülmesi. Bu da, maden gelirlerinin katlanarak artmasının yanı sıra, sadece Çine'de değil, Aydın'da işsizliğin önemli ölçüde azalmasını sağlayacak.
Ayrıca Çine sularıylada ünlü bir memlekettir. Bunların en önde gelenleri ise Çine Belediyesi Topçam Madran suyudur. Diğer su şirketlerinden biri de Kaltun Madran'dır.
Spor
İlçede Çine Madranspor spor kulübü vardır. 2022-2023 itibarıyla, Aydın Süper Amatör Liginde mücadele etmektedir. Ayrıca ilçede 10.988 kişilik bulunmaktadır.
Nüfus
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
1927 | 28.117 | 3.016 | 25.101 |
1935 | 34.204 | 3.576 | 30.628 |
1940 | 35.737 | 3.507 | 32.230 |
1945 | 39.146 | 4.010 | 35.136 |
1950 | 41.356 | 4.579 | 36.777 |
1955 | 44.650 | 5.420 | 39.230 |
1960 | 51.626 | 6.342 | 45.284 |
1965 | 56.727 | 8.271 | 48.456 |
1970 | 59.691 | 9.347 | 50.344 |
1975 | 64.644 | 11.308 | 53.336 |
1980 | 65.872 | 13.186 | 52.686 |
1985 | 67.839 | 14.219 | 53.620 |
1990 | 54.188 | 15.201 | 38.987 |
2000 | 53.770 | 17.867 | 35.903 |
2007 | 53.820 | 20.211 | 33.609 |
2008 | 53.694 | 20.277 | 33.417 |
2009 | 53.032 | 20.416 | 32.616 |
2010 | 52.841 | 20.443 | 32.398 |
2011 | 52.167 | 20.285 | 31.882 |
2012 | 51.393 | 20.250 | 31.143 |
2013 | 51.020 | 51.020 | veri yok |
2014 | 50.585 | 50.585 | veri yok |
2015 | 50.241 | 50.241 | veri yok |
2016 | 49.888 | 49.888 | veri yok |
2017 | 49.515 | 49.515 | veri yok |
2018 | 49.760 | 49.760 | veri yok |
2019 | 49.339 | 49.339 | veri yok |
2020 | 49.128 | 49.128 | veri yok |
2021 | 48.734 | 48.734 | veri yok |
2022 | 48.466 | 48.466 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Notlar
Kaynakça
- ^ Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN .
- ^ . Atatürk Ansiklopedisi. 9 Şubat 2021. 17 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2023.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f g h
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Çine Nüfusu - Aydın". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Aydın Çine Nüfusu". nufusune.com.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Çine ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Çine Kaymakamlığı2 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Çine Belediyesi29 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cine Ege Bolgesi nde Aydin ilinin bir ilcesidir CineIlceTurkiye de bulundugu yerIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlAydinCografi bolgeEge BolgesiIdare KaymakamMurat Buyukkose Belediye baskaniMehmet Kivrak CHP Yuzolcumu Toplam880 km Rakim29 mNufus 2018 Toplam49 760 Kir Sehir49 128Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu09500Il alan kodu256Il plaka kodu09Resmi site cine bel trTarihceIlcenin onceki adi Kiroba idi Eskicine nin onemini yitirmesinden sonra Kiroba isimli koyde gelisen yerlesim ve nufusun Eskicine yi gecmesi sonucunda ismi Cine olarak degistirilmistir Bu guzel vadi ve icinden akan Cine Cayi mitolojideki Marsyas efsanesine konu olmustur Efsane soyleir Tanrica Athena bu vadi icinden akan derenin kenarinda dolasip kaval calarken sudaki aksinde yanaklarinin siskin oldugunu gormus Aksini cirkin bulup firlatip atmis kavali Kavali bulan Marsyas zamanla oyle guzel calmaya baslamis ki unu her yeri sarmis Muzikte kendisini rakipsiz goren Tanri Apollon a kafa tutar hale gelmis Apollon Marsyas i yarismaya davet etmis Kral Midas da hakem olmus Marsyas kavali daha guzel calmasina ragmen yenik ilan edilmis ama kiskancligini yenemeyen Apollon Marsyas in derisini yuzdurmus Midas in kulaklarini esek kulagina donusturmus Ama sonradan yaptigina pisman olup Marsyas in bedenini irmak haline getirmis Iste antik adiyla Marsyas bugunku adiyla Cine Cayi boyle olusmus Ilce verimli topraklari dogal kosullarinin elverisliligi ve ticaret yollari uzerinde olmasi nedeniyle tarihi cok eskilere dayanir Kurtulus Savasi doneminde milis gucleri tarafindan Buyuk Menderes uzerindeki kopruler imha edildiginden dolayi Yunan isgaline ugramamis nadir Ege ilcelerinden biridir Ve bu nedenle Cine ilcesinin Kurtulus Gunu yoktur Turkiye nin ilk kadin muhtari Gul Esin Cine Karpuzlu Demircidere koyunde secilmistir KulturCine koftesini merhum Tahsin Isik ve babasi 1900 lu yillarin basinda icat etmistir Gercekten de degisik bir tat yaratmak icin uzunca ve zahmetlice denemeler yapmislar ve bugun yedigimiz kofteyi yaratmislar 1930 yilinda ilk kofte lokantasini acmistir Halen biri Cine de sehir icinde biri de Mugla yoluna dogru iki isletmeyle faaliyetine devam etmektedir Tahsin Isik bu muthis lezzetin sirrini herkese vermemistir Halen bu koftenin yapilisini bilenler 50 yi gecmez Onlar da Tahsin Isik in akrabalari ve yaninda calisan personeldir Ilcemiz geleneklerine baglidir Efelik olgusunun en onemli esaslarindan biri agzini tutmaktir Tahsin Isik da bir nevi o kulturle yetistigi icin koftesinin sirrini 50 yillik musterilerine bile soylememistir Halen ilcede bulunan kofteci esnafi bu koftenin sirrini kimseye soylememektedir Gercekten de gelenekci bir yer olan Cine Marmaris Fethiye gibi turistik ilcelerin guzergahinda olmasina ragmen bu imkanlari degerlendirememistir Nihayet 2000 li yillarin basinda pespese yol ustu luks kofte ve cop sis lokantalari acilmistir Yaz gunleri tatilciler tarafindan bu lokantalar tiklim tiklim doldurulmaktadir Cine koftesinde bir porsiyon 100 gramlik kiymadan yapilan sekiz adet kofteden olusur Sehir icinde taze ekmek yaninda verilirken yol kenarindaki lokantalarda kizartilmis ekmek lavas yaninda verilir Ayrica domatesler kizartilarak verilir CografyaGenel konum Cine ilcesi Aydin iline baglidir Ilce Aydin in bircok ilcesi gibi tarih donemlerinden bu yana onemli bir yerlesim merkezi olmustur Topraklari oldukca verimlidir Bu nedenle ekonomisinin asil kaynagi tarimdir Zeytin pamuk gibi tercih edilen tarim urunlerinin yani sira son zamanlarda yayginlasip gelisen madencilikle de gelir duzeyini normalin uzerine cikarmistir Yuzey Sekilleri Cine ilcesinin yuzey sekillerini Yatagan sinirindan dogup Menderes e dogru akan Cine Cayi nin besledigi buyuk Cine Ovasi ve bu ovanin cevresinde bulunan daglar belirler Her turlu yatirimin yapilabildigi bu verimli topraklari bolup gecen Cine Cayi ilcenin tek akarsu kaynagidir Iklim Cine ilcesinin iklimi iliman Akdeniz ikliminin etkisi altindadir Bu elimizde bulunan verilerde acikca gorulmektedir Sicaklik ortalamasi 18 derecedir En yuksek sicaklik 43 3 derecedir Ortalama bulutluluk orani ise 4 3 tur Yilin ortalama acik gunlerinin sayisi 43 5 gundur Bitki Ortusu Cine ilcesi bitki ortusu Akdeniz Iklimi nin etkisi altindadir Bu yuzden bitki turlerinin buyuk bolumu kurakcil ozellik gosterir Ilcenin daglik alanlarinda ozellikle Madran ve Gokbel de kizilcam ve karacam agac turleri yaygindir Akdeniz bitki ortusu niteligindeki maki ve caliliklar ilcenin hemen her alaninda gozlenir Yuzyilimizin basindan bu yana makilikler genellikle zeytin uretim alanlari hububat ekim alanlari ve ziraat topraklari edinilmek amaciyla yok edilmistir Mardan Dagi yamaclarinda pek gozlenmese de Gokbel Dagi yamaclarinda belirgin olarak gozlenen zeytin agaclari bolge bolgenin buyuk ormanlik alanina hakimdir Bolgemizde seyrek de olsa menengic zakkum karaagac turleri de gorulmektedir Baraj ve goletler Goller Cine ve cevresinde dogal gol bulunmamaktadir Bununla birlikte Madran Deresi uzerine yapilan Topcam Baraji na ait su birikintisi bir gol gorevi gormektedir Bu baraj golunden cevre koyler yeteri kadar yararlanmaktadir Baraj cevresinde topragi bulunan Altinova Tepekoy Subasi Kasar ve Karanfiller koyleri bir araya gelmis ve Topcam Baraji Golu ve Cevre Koyleri Su Urunleri Uretim ve Degerlendirme Kooperatifi adi altinda bir kooperatif kurmuslardir Bu kooperatif uretimi devlet tarafindan tesvik edilen baliklari tutup pazarlamaktadir Ayrica Catak ve Akcaova sulama goletleri de su tutulduktan sonra gol statusune girebileceklerdir Cine Baraji ve Hidroelektrik Santrali Cine Baraji Aydin da Cine Cayi uzerinde sulama enerji ve taskin kontrolu amaciyla 1995 yilinda yapimina baslanan ve 2010 yilinda tamamlanmasi planlanan bir barajdir Beton govde dolgu tipi olan barajin govde hacmi 1 410 000 m akarsu yatagindan yuksekligi 120 00 m normal su kotunda gol hacmi 350 00 hm normal su kotunda gol alani 9 46 km dir Barajin tamamlanmasindan sonra 22 358 hektarlik bir alana sulama hizmeti verirken 47 2 MW guc ile de yillik 118 GWh lik elektrik enerjisi uretmesi planlanmaktadir Yapi Turkiye nin ilk SSB Silindirle Sikistirilmis Beton govde dolgulu baraji olmasinin yaninda en buyuk 3 baraji olma ozelligini tasimaktadir Topcam Baraji Cine nin ilk baraji olan Topcam Baraji nin yapimina 1976 yilinda baslanmistir Dolgu tipi olan barajin yapimi 1986 yili icerisinde tamamlanmistir Sulama amaciyla Topcam Baraji suyu ile Cumalikoy Altinova Calti Yolboyu Bucak ve Karakollar koylerinin ekilebilir arazilerinin sulanmasi saglanmaktadir Barajin sulama alani 4300 hektardir Yapiminin bitiminden kisa bir sure sonra balik uretimine de baslanilan baraj goletinde aynali sazan pullu sazan meric baliklarinin yani sira barajin kuruldugu Madran Cayi nin kendi tabii baligi da uretilmektedir Catak Goleti Catak Goleti nin yapimina 1994 yili icinde baslanmis 1996 yili icinde tamamlanmistir Golet Catak Elderesi ve Kavsit Koyleri nin ekilebilir arazilerini sulamak yaylada bulunan ceviz ve kestane gibi agalarin uretimini arttirmak amaciyla yapilmistir Golette balik uretimi de yapilmaktadir Akcaova Goleti Seferler Koyu Develiler Mahallesi sinirlari icerisinde yapimina 1992 yilindan baslanilan dolgu tipi Akcaova Goleti nin yapimi 1995 yilinda bitirilmistir Bu golet sulama amaciyla yapilmistir Goletin sulama kanallarinin dosenmesi 1996 yilinda baslanmis ayni yil icerisinde doseme calismalari sona ermistir Akcaova Goleti Seferler Hasanlar Yesilkoy Kadilar ve Akcaova nin bazi bolumlerinde sulama yapabilecek sekilde planlanmistir Yer alti zenginlikleri Son yillarda dunyanin en iyi calisan feldspat ve kuvars isletmeleri tarafindan isletilen onlarca ocaktan cikan feldspat madenleri dunyanin dort yanina gonderilmektedir Cok miktarda bulunan feldspat kuvars madenlerinin disinda tespiti yapilan baska bir maden yoktur Bazi kaynaklarda ilce topraklari icerisinde zimpara ve uranyum oldugu yaziyorsa da cikarilmaya baslanmis veya tespit edilmis degildir Feldspat ve kuvars madenleri konusunda tespit edilmis belli bir rezerv soz konusu degildir ancak bugunku yapilan calismalardan en az 60 70 yil dayanabilecek rezerv oldugu bilinmektedir Bu da bilinen feldspat rezervinin 50 60 milyon ton dolayinda oldugudur Cine cam seramik porselen ve emaye yapiminda kullanilan feldspat ve rezervinde dunyanin en buyuk bolgesidir 1995 yili verilerine gore dunya feldspatin 95 i Cine ve Milas cevresinde uretilmektedir Seramik porselen emaye yapiminda kullanilan potasyum feldspat uretiminde de soz sahibidir Yine Cine ve bolgesinde cikarilan ve cam seramik porselen emaye filtre sanayi boya ve suni mermer yapiminda kullanilan kuvars da dunyanin en kaliteli kuvars cesididir Kaltun Maden 1960 yilinda kurulan madencilik sirketi Turkiye de ilk kez sodyum feldspati madeni cikaran kurulustur Diger yan Kaltun Madencilik yorenin en genis rezervine sahiptir Isletmenin yillik uretimi 140 ile 200 bin ton civarindadir Cine den dunyanin sodyum feldspat potasyum feldspat ve kuvars madenleri gonderilmektedir Diger yan Turkiye Sise Cam Sogut Seramik Canakkale Seramik Kutahya Porselen Toprak Seramik Serel Grubu Anatolia Eczaci basi gibi seramikte soz sahibi dev kuruluslar da Cine nin madenlerinden yararlanmaktadir Cikartilan madenler basta olmak uzere Ispanya Lubnan Kuzey Afrika ulkeleri Portekiz gibi ulkelere satilmaktadir Madenlerimiz yurtdisina Gulluk Limani ndan gonderilmektedir Bolgemizde cikarilan maden miktari 1 1 milyon ton dolayindadir Cikartilan yurtdisina yillik gonderilen maden miktari 1995 rakamlarina gore 600 bin tondur EkonomiEkonomisi tarim orman ve hayvanciliga dayalidir Bitkisel uretim Cine ve Akcaova ovalarinda yogunlasmistir Pamuk tutun zeytin ve yer fistigi gibi geleneksel urunlerin yani sira son yillarda meyve sebze ve seracilik uretimde ilceyi oldukca soz sahibi yapmistir Cevredeki circir zeytinyagi fabrikalari sabun atolyeleri kirec ve maden ocaklari ilce sanayini olusturur Bunlardan baska metal isleme ve imalat tesisleri vardir Hayvancilik ozellikle sut inekciligi ve besicilik halkin baslica gecim kaynagini olusturur Icme suyu Cine Belediye sinin en buyuk gelir kaynaklarindan biridir Tarim ve hayvanciligin gecim kaynagini olusturdugu Cine de son yillarda bu sektordeki gelirler giderek azaldi Ancak 1980 li yillarda dar kapsamli bir sekilde surdurulen madenciligin buyuk bir gelisme kaydetmesi ilce ekonomisinin yeniden canlanmasini sagladi Ozellikle dunyanin en kaliteli sodyum feldspat ve kuvars maden rezervlerine sahip olan bolgede faaliyet gosteren yaklasik 10 maden sirketi bugun bin civarinda isciyi istihdam eder hale getirdi Bu sirketler Cine ve Karpuzlu daglarinda cikarttiklari kirma ve ogutme tesislerinde isledikleri Beyaz Maden lerin yuzde 80 ini ihrac ederek ulke ekonomisine arti katma deger sagliyor Madencilikte hizli gelisme ilcede degisik alanlarda yan sektorler de olusturdu Ekonomideki bu degisim Cine de yaklasik 10 bin kisinin gecim kaynagi haline geldi Daglarindan yag ovalarindan bal akar deyimiyle ifade edilen Cine nin artik daglari da ovalari da beyaz maden OSB kurulus calismalari da hizla devam eden Cine ye yabanci yatirimcilar cekebilmek icin dogalgaz ve demiryolu getirme cabalari da suruyor Tarimsal gelirleri yillik 25 milyon dolar olan ilcede bugun madenlerin getirisi 80 milyon dolar seviyelerine ulasti Cine de bundan sonraki hedef hammadde veya yari mamul seklinde ic ve dis piyasaya sunulan madenlerin kurulacak yeni fabrikalarda urune donusturulmesi Bu da maden gelirlerinin katlanarak artmasinin yani sira sadece Cine de degil Aydin da issizligin onemli olcude azalmasini saglayacak Ayrica Cine sulariylada unlu bir memlekettir Bunlarin en onde gelenleri ise Cine Belediyesi Topcam Madran suyudur Diger su sirketlerinden biri de Kaltun Madran dir SporCine Madranspor logosu Ilcede Cine Madranspor spor kulubu vardir 2022 2023 itibariyla Aydin Super Amator Liginde mucadele etmektedir Ayrica ilcede 10 988 kisilik bulunmaktadir NufusYil Toplam Sehir Kir1927 28 117 3 016 25 1011935 34 204 3 576 30 6281940 35 737 3 507 32 2301945 39 146 4 010 35 1361950 41 356 4 579 36 7771955 44 650 5 420 39 2301960 51 626 6 342 45 2841965 56 727 8 271 48 4561970 59 691 9 347 50 3441975 64 644 11 308 53 3361980 65 872 13 186 52 6861985 67 839 14 219 53 6201990 54 188 15 201 38 9872000 53 770 17 867 35 9032007 53 820 20 211 33 6092008 53 694 20 277 33 4172009 53 032 20 416 32 6162010 52 841 20 443 32 3982011 52 167 20 285 31 8822012 51 393 20 250 31 1432013 51 020 51 020 veri yok2014 50 585 50 585 veri yok2015 50 241 50 241 veri yok2016 49 888 49 888 veri yok2017 49 515 49 515 veri yok2018 49 760 49 760 veri yok2019 49 339 49 339 veri yok2020 49 128 49 128 veri yok2021 48 734 48 734 veri yok2022 48 466 48 466 veri yok Not Buyuksehir yasasi nedeniyle koyler mahalle statusune gectiginden 2013 ten itibaren kir nufusu tabloda yer almamistir Notlar Karpuzlu ilcesinin kurulmasi ile nufus azalmistir Kaynakca Nijman Jan 2020 Geography Realms Regions and Concepts 20 bas Wiley ISBN 978 1119607410 Ataturk Ansiklopedisi 9 Subat 2021 17 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Mart 2023 Fasikul I Mufassal Neticeler Icmal Tablolari PDF 28 Tesrinevvel 1927 Umumi Nufus Tahriri DIE Erisim tarihi 28 Mayis 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link PDF 20 Ilktesrin 1935 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 20 Ilktesrin 1940 Genel Nufus Sayimi DIE 20 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2016 PDF 21 Ekim 1945 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 22 Ekim 1950 Umumi Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1955 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f g h Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Cine Nufusu Aydin nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Aydin Cine Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Dis baglantilarWikimedia Commons ta Cine ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Cine Kaymakamligi2 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cine Belediyesi29 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde