Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Çizgi, uzunluk, kullanım ve yükseklik bakımından birbirine farklılık gösteren bir noktalama işaretidir. Çizginin en yaygın versiyonu kısa çizgiden daha uzun olan en çizgidir –; em çizgi — ise en çizgiden daha uzundur ve ikinci versiyonudur; bir diğeride, genellikle matematikte kesirli sayıları göstermek için kullanılan yatay bardır ―. Tarihsel olarak en ve em önekleri, fontlarda yaygın olarak kullanılan büyük N ve M harflerinin tepe genişliklerinden gelmektedir.
— | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Çizgi | |||||||||
| |||||||||
Çizginin kullanım tipleri
Kullanım hem Türkçe hem de diğer diller içinde değişiklik gösterebilir:
- Cümledeki bir sonu işaretlemek veya çift parantezler içindeki ifadeleri göstermek için em çizgi kullanılır.
- İki farklı olguyu ayrıştırırken kullanılan ve, veya, -den -e gibi kelimelerin yerine en çizgi kullanılır.
- Alıntı yapılmış sözlerin sahiplerini veya alıntı kaynağını göstermek için ya em çizgi ya da yatay bar (ikisi birbiriyle sıkça karıştırılır) kullanılır.
Ortak çizgiler ve unicode kodları
Çizginin çeşitli formları vardır, bunların en yaygın olanları şunlardır:
| Glif | Unicode kodu | Unicode adı | HTML karakter birimi referansı | HTML/XML sayısal karakter referansı | TeX | Alt kodu (Windows) | macOS tuş kombinasyonu | Microsoft Word tuş kombinasyonu | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| figür çizgi | ‒ | U+2012 | figure dash | ‒‒ | |||||
| en çizgi | – | U+2013 | en dash | – | –– | -- | Alt+0150 | ⌥ Opt+- | Ctrl+Num - |
| em çizgi | — | U+2014 | em dash | — | —— | --- | Alt+0151 | ⌥ Opt+⇧ Shift+- | Ctrl+Alt+Num - |
| yatay çizgi | ― | U+2015 | horizontal bar | ― | ―― | ||||
| sallanan çizgi | ⁓ | U+2053 | swung dash | ⁓⁓ | $\sim$ |
Figür çizgi
Figür çizgi -, figure dash (İngilizceden), çoğu yazı tipindeki rakamlarla eşit genişliğe sahiptir. Telefon numaraları içinde (örneğin 555‒0199) hizalamayı korumak için kullanılır. Anlamı, ile temsil edilen kısa çizgiyle hemen hemen aynıdır. Figür çizgi işareti kullanılamadığı vakit, yerine kısa çizgi-eksi işareti kullanılabilir. Unicode üzerinde figür çizgi U+2012 (ondalık 8210) olarak kodlanır, ama HTML bunun için hiçbir karakter birimi sağlamaz; ‒ veya ‒ sayısal karakter referansıdır.
En çizgi
En çizgi –, en dash (İngilizceden), N çizgi, geleneksel olarak em çizginin yarısı genişliğindedir. Modern yazı tiplerinde en çizgi uzunluğu standart değildir ve genellikle em çizginin yarısından fazla bir genişliğe sahiptir. Eskiden küçük n ve m harflerinin genişliği baz alınarak tasarlanmış çizgiler, günümüz standartlarında büyük N ve M harflerinin genişliği baz alınarak tasarlanmıştır.
Kullanım
1884'te tipografiker John Southward'un Practical printing: a handbook of the art of typography adlı kitabında bahsettiğine göre, en çizginin üç ana kullanımı vardır: ifadedeki bağıl ögelerden biri tek bir kelimeden daha karmaşık bir anlam barındırdırdığı vakit; bir dizi simetrik ögenin bağlanması gerektiği vakit; parantez veya virgülle yapılan retorik duraklamaların yerine bir alternatif olarak kullanılamak istendiği vakit.
Değerin aralıkları
Tipografide en çizgi, genellikle kapalı bir değerin aralığını – açıkça tanımlanmış ve sonlu üst ve alt sınırlara sahip bir aralık – kabaca arası kelimesiyle iletilenleri belirtmek için kullanılır. Buna örnek olarak saatler, tarihler veya genel anlamıyla sayılar arasındaki aralıklar verilebilir.
| En çizgi aralıklı stil (ör., APA) | Kısa çizgi aralıklı stil (ör., AMA) | Metinsel yazıma uyarlama |
|---|---|---|
| Haziran–Temmuz 1967 | Haziran‐Temmuz 1967 | Haziran ve Temmuz 1967 |
| ö.s. 1:15–2:15 | ÖS 1:15‐2:15 | ö.s. 1:15'ten 2:15'e |
| 3–5 yaş arası için | 3‐5 yaş arası için | 3 ila 5 yaş arası için |
| ss. 38–55 | ss. 38‐55 | sayfa 38 ile 55 arası |
| Başkan Jimmy Carter (1977–81) | Başkan Jimmy Carter (1977‐81) | Başkan Jimmy Carter, 1977'den 1981'e kadar görevdeki |
Buna bağlı olarak, negatif sayıları içeren aralıklarda belirsizlik veya gariplikten kaçınmak için ila kullanılır: "sıcaklıklar –2 °C ila –10 °C arasında değişmekteydi."
İlişkiler ve bağlantılar
En çizgi, iki değeri karşılaştırmak veya aralarındaki ilişkiyi göstermek için de kullanılır. Bu kullanıma örnek olarak şunlar verilebilir:
- Avustralya, Amerikan Samoası'nı 26–2 yendi.
- Radikal–İttihatçı koalisyon
- Karaköy–Eminönü rotası
- New York–Londra uçuşu
- Anne–kız ilişkisi
- Yargıtay, kararı onaylamak için 5–4 oy kullandı.
Bir ayrım yapılırken genellikle "basit" atıf bileşikleri (kısa çizgi ile yazılmış) ve diğer alt türleri (en çizgi ile yazılmış) kullanılır; en az bir otorite, eşleştirilmiş ögelerin eşit ağırlık taşıdığı isim çiftlerini, [en]'nda olduğu gibi "basit" olarak değerlendirirken diğerleri, McCain–Feingold tasarısı veya olduğu gibi paralel ilişkiyi temsil etmek için bu gibi durumlarda en çizgiyi uygun olarak görürler.
Bibliyografi
Notlar
- ^ Unicode'daki karakterler üzerinde "U+1" notasyonuyla düzyazıya başvurulur. "U+"nın ardından gelen ondalık sayı, karakterin Unicode kod noktasıdır.
- ^ a b Windows karakter kodları Num Lock açık durumdayken, sayısal tuş takımı kullanılarak yazılmalıdır.
- ^ a b Karşılaştırmanın sağlıklı yapılabilmesi için diğer stil farklılıkları (örneğin, APA "ö.s." ve "ss." stilini kullanırken AMA, "ÖS" ve "ss" stilini kullanır) göz ardı edilmiştir.
- ^ Lakin, "New York'tan Londra'ya uçuş" ifadesinin daha tutarlı ve nihai anlam doğruluğunda olduğu görülebilir. Çünkü New York ismi, iki geçerli kelimeden oluşan tek bir isimdir. Burada kullanılan en çizgi "York'tan Londra'ya uçuş" anlamını doğurabilir.
Kaynaklar
- ^ Susan E. L. Lake; Karen Bean (2007). Digital Multimedia: The Business of Technology (İngilizce) (2'nci bas.). Cengage Learning. s. 128. ISBN . 25 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2021.
- ^ French, Nigel (2006). InDesign type: professional typography with Adobe InDesign CS2 (İngilizce). Adobe Press. s. 72. ISBN . 31 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2021.
- ^ Southward, John (1884). Practical printing: a handbook of the art of typography (İngilizce) (2'nci bas.). J.M. Powell & Son.
- ^ Lamb, David. (İngilizce). Academic Writing Tutor. 3 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2021.
- ^ a b c Ives, George Burnham (1921). Text, type and style: A compendium of Atlantic usage (İngilizce). Atlantic Monthly Press. s. 125. Erişim tarihi: 16 Şubat 2021.
The en-dash ... may stand for the word "and" or "to" in such phrases as "the Radical–Unionist Coalition", "the Boston–Hartford Air Line"; "the period of Republican supremacy, 1860–84"; "pp. 224–30".
- ^ Loberger, Gordon; Welsh, Kate Shoup (2021). Webster's new world English grammar handbook (İngilizce). Hungry Minds. ISBN .
- ^ a b Griffith, Benjamin W. (2004). Pocket Guide to Correct Grammar. Barron's Pocket Guides (İngilizce). Woodbury, NYC: Barron's Educational Series. ISBN .
- ^ Judd, Karen (2001). Copyediting: A Practical Guide (İngilizce). Menlo Park, CA: Crisp Publications. ISBN . Erişim tarihi: 16 Şubat 2021.
- ^ (2003). Garner's Modern American Usage (2'nci bas.). Oxford University Press. s. 657.
- ^ Garner, Bryan A. (2001). Legal Writing in Plain English: A Text with Exercises. Chicago Guides to Writing, Editing, and Publishing (illustrated, reprinted bas.). University of Chicago Press. s. 155. ISBN . 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2021 – Google Books vasıtasıyla.
Use an en-dash as an equivalent of to (as when showing a span of pages), to express tension or difference, or to denote a pairing in which the elements carry equal weight.
- ^ Dupré, Lynn (1998). Bugs in Writing (Revised bas.). Addison Wesley Longman. s. 221. ISBN . 24 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2021 – Google Books vasıtasıyla.
use en dashes when you have an equal-weighted pair serving as an adjective, such as love–hate relationship.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cizgi uzunluk kullanim ve yukseklik bakimindan birbirine farklilik gosteren bir noktalama isaretidir Cizginin en yaygin versiyonu kisa cizgiden daha uzun olan en cizgidir em cizgi ise en cizgiden daha uzundur ve ikinci versiyonudur bir digeride genellikle matematikte kesirli sayilari gostermek icin kullanilan yatay bardir Tarihsel olarak en ve em onekleri fontlarda yaygin olarak kullanilan buyuk N ve M harflerinin tepe genisliklerinden gelmektedir Cizgi En cizgi Em cizgi Yatay bar Figur cizgiBu makale icerir Tarayicinizda bu karakterlere uygun bulunmadigi takdirde gorebilirsiniz Cizginin kullanim tipleriKullanim hem Turkce hem de diger diller icinde degisiklik gosterebilir Cumledeki bir sonu isaretlemek veya cift parantezler icindeki ifadeleri gostermek icin em cizgi kullanilir Glitter iplikler dusmeler ve kumas parcalari mutfagini sanki bir palyaco dagitmis gibi gorunuyordu Serce surusu bazilari yavru yere kondu ve otmeye basladi Iki farkli olguyu ayristirirken kullanilan ve veya den e gibi kelimelerin yerine en cizgi kullanilir Osmanli ve Rus Savasi 1877 1878 19 uncu yuzyilda yapilmis olan bir savastir Mete Han MO 209 174 arasinda Buyuk Hun Imparatorlugu nun hukumdarligini yapmistir Alinti yapilmis sozlerin sahiplerini veya alinti kaynagini gostermek icin ya em cizgi ya da yatay bar ikisi birbiriyle sikca karistirilir kullanilir Gecmislerini hatirlayamayanlar onu tekrar yasamaya mahkumdur George SantayanaOrtak cizgiler ve unicode kodlariCizginin cesitli formlari vardir bunlarin en yaygin olanlari sunlardir Glif Unicode kodu Unicode adi HTML karakter birimi referansi HTML XML sayisal karakter referansi TeX Alt kodu Windows macOS tus kombinasyonu Microsoft Word tus kombinasyonufigur cizgi U 2012 figure dash amp x2012 amp 8210 en cizgi U 2013 en dash amp ndash amp x2013 amp 8211 Alt 0150 Opt Ctrl Num em cizgi U 2014 em dash amp mdash amp x2014 amp 8212 Alt 0151 Opt Shift Ctrl Alt Num yatay cizgi U 2015 horizontal bar amp horbar amp x2015 amp 8213 sallanan cizgi U 2053 swung dash amp x2053 amp 8275 sim Figur cizgiFigur cizgi figure dash Ingilizceden cogu yazi tipindeki rakamlarla esit genislige sahiptir Telefon numaralari icinde ornegin 555 0199 hizalamayi korumak icin kullanilir Anlami ile temsil edilen kisa cizgiyle hemen hemen aynidir Figur cizgi isareti kullanilamadigi vakit yerine kisa cizgi eksi isareti kullanilabilir Unicode uzerinde figur cizgi U 2012 ondalik 8210 olarak kodlanir ama HTML bunun icin hicbir karakter birimi saglamaz amp 8210 veya amp x2012 sayisal karakter referansidir En cizgiEn cizgi en dash Ingilizceden N cizgi geleneksel olarak em cizginin yarisi genisligindedir Modern yazi tiplerinde en cizgi uzunlugu standart degildir ve genellikle em cizginin yarisindan fazla bir genislige sahiptir Eskiden kucuk n ve m harflerinin genisligi baz alinarak tasarlanmis cizgiler gunumuz standartlarinda buyuk N ve M harflerinin genisligi baz alinarak tasarlanmistir Kullanim 1884 te tipografiker John Southward un Practical printing a handbook of the art of typography adli kitabinda bahsettigine gore en cizginin uc ana kullanimi vardir ifadedeki bagil ogelerden biri tek bir kelimeden daha karmasik bir anlam barindirdirdigi vakit bir dizi simetrik ogenin baglanmasi gerektigi vakit parantez veya virgulle yapilan retorik duraklamalarin yerine bir alternatif olarak kullanilamak istendigi vakit Degerin araliklari Tipografide en cizgi genellikle kapali bir degerin araligini acikca tanimlanmis ve sonlu ust ve alt sinirlara sahip bir aralik kabaca arasi kelimesiyle iletilenleri belirtmek icin kullanilir Buna ornek olarak saatler tarihler veya genel anlamiyla sayilar arasindaki araliklar verilebilir En cizgi aralikli stil or APA Kisa cizgi aralikli stil or AMA Metinsel yazima uyarlamaHaziran Temmuz 1967 Haziran Temmuz 1967 Haziran ve Temmuz 1967o s 1 15 2 15 OS 1 15 2 15 o s 1 15 ten 2 15 e3 5 yas arasi icin 3 5 yas arasi icin 3 ila 5 yas arasi icinss 38 55 ss 38 55 sayfa 38 ile 55 arasiBaskan Jimmy Carter 1977 81 Baskan Jimmy Carter 1977 81 Baskan Jimmy Carter 1977 den 1981 e kadar gorevdeki Buna bagli olarak negatif sayilari iceren araliklarda belirsizlik veya gariplikten kacinmak icin ila kullanilir sicakliklar 2 C ila 10 C arasinda degismekteydi Iliskiler ve baglantilar En cizgi iki degeri karsilastirmak veya aralarindaki iliskiyi gostermek icin de kullanilir Bu kullanima ornek olarak sunlar verilebilir Avustralya Amerikan Samoasi ni 26 2 yendi Radikal Ittihatci koalisyon Karakoy Eminonu rotasi New York Londra ucusu Anne kiz iliskisi Yargitay karari onaylamak icin 5 4 oy kullandi Bir ayrim yapilirken genellikle basit atif bilesikleri kisa cizgi ile yazilmis ve diger alt turleri en cizgi ile yazilmis kullanilir en az bir otorite eslestirilmis ogelerin esit agirlik tasidigi isim ciftlerini en nda oldugu gibi basit olarak degerlendirirken digerleri McCain Feingold tasarisi veya oldugu gibi paralel iliskiyi temsil etmek icin bu gibi durumlarda en cizgiyi uygun olarak gorurler BibliyografiNotlar Unicode daki karakterler uzerinde U 1 notasyonuyla duzyaziya basvurulur U nin ardindan gelen ondalik sayi karakterin Unicode kod noktasidir a b Windows karakter kodlari Num Lock acik durumdayken sayisal tus takimi kullanilarak yazilmalidir a b Karsilastirmanin saglikli yapilabilmesi icin diger stil farkliliklari ornegin APA o s ve ss stilini kullanirken AMA OS ve ss stilini kullanir goz ardi edilmistir Lakin New York tan Londra ya ucus ifadesinin daha tutarli ve nihai anlam dogrulugunda oldugu gorulebilir Cunku New York ismi iki gecerli kelimeden olusan tek bir isimdir Burada kullanilan en cizgi York tan Londra ya ucus anlamini dogurabilir Kaynaklar Susan E L Lake Karen Bean 2007 Digital Multimedia The Business of Technology Ingilizce 2 nci bas Cengage Learning s 128 ISBN 978 0 538 44527 6 25 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2021 French Nigel 2006 InDesign type professional typography with Adobe InDesign CS2 Ingilizce Adobe Press s 72 ISBN 978 0 321 38544 4 31 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2021 Southward John 1884 Practical printing a handbook of the art of typography Ingilizce 2 nci bas J M Powell amp Son Lamb David Ingilizce Academic Writing Tutor 3 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2021 a b c Ives George Burnham 1921 Text type and style A compendium of Atlantic usage Ingilizce Atlantic Monthly Press s 125 Erisim tarihi 16 Subat 2021 The en dash may stand for the word and or to in such phrases as the Radical Unionist Coalition the Boston Hartford Air Line the period of Republican supremacy 1860 84 pp 224 30 Loberger Gordon Welsh Kate Shoup 2021 Webster s new world English grammar handbook Ingilizce Hungry Minds ISBN 0 7645 6488 9 a b Griffith Benjamin W 2004 Pocket Guide to Correct Grammar Barron s Pocket Guides Ingilizce Woodbury NYC Barron s Educational Series ISBN 0 7641 2690 3 Judd Karen 2001 Copyediting A Practical Guide Ingilizce Menlo Park CA Crisp Publications ISBN 1 56052 608 4 Erisim tarihi 16 Subat 2021 2003 Garner s Modern American Usage 2 nci bas Oxford University Press s 657 Garner Bryan A 2001 Legal Writing in Plain English A Text with Exercises Chicago Guides to Writing Editing and Publishing illustrated reprinted bas University of Chicago Press s 155 ISBN 978 0 226 28418 7 1 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2021 Google Books vasitasiyla Use an en dash as an equivalent of to as when showing a span of pages to express tension or difference or to denote a pairing in which the elements carry equal weight Dupre Lynn 1998 Bugs in Writing Revised bas Addison Wesley Longman s 221 ISBN 978 0 201 37921 1 24 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2021 Google Books vasitasiyla use en dashes when you have an equal weighted pair serving as an adjective such as love hate relationship