Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tipografide glif, karakterleri yazı içinde temsil ve diğer karakterlerden ayırt eden simgelere verilen addır. Bir karakter tek bir glifle gösterilebildiği gibi, birden fazla karakter de tek bir glifle gösterilebilir. Ayrıca tek bir karakter yerine göre değişik gliflerle gösterilebilir. Yazı içinde kullanılan bir işaretin glif olarak adlandırılması için o işaretin ayırt edici bir işlevinin olması, yani o karakteri diğer karakterlerden ayırması veya yazıya kültürel ve sosyal kullanımdan kaynaklanan özel bir anlam katması gerekmektedir.
Örneğin Latin asıllı alfabe kullanan dillerin büyük çoğunluğunda i harfinin üzerindeki nokta simgesi bir glif olarak kabul edilmez, çünkü ayırt edici bir işlevi olmadığı gibi kullanıldığı yazıya özel bir anlam da katmamaktadır. Yanlışlıkla noktanın yazılmadığı durumlarda eksikliği anlamda değişime neden olmamaktadır. Ancak Latin asıllı alfabe kullanan diğer dillerden farklı olarak Türkçede i ve ı şeklinde iki farklı harf bulunduğundan nokta sembolü glif olarak kabul edilir. Çünkü i harfinin üzerindeki noktaya ayırt edici bir işlev yüklenmiştir. Buna karşılık j harfininin üzerindeki nokta ise ayırt edici bir işlevi bulunmadığı için hiçbir dilde glif olarak kabul edilmez.
Japonca hece yazısında, bir takım karakter birden fazla ayrı işaretten oluşur. Ancak genellikle bu ayrı işaretler glif değildir çünkü kendi başlarına bir anlamları yoktur. Fazladan eklenen bu işaretler, yalnızca diyakritik görevi üstlenerek farklı karakterleri ayırt etme işlevi gördükleri bazı durumlarda glif sayılırlar.
Diyakritikler başka karakterlerle birleşse bile glif sayılırlar. Bu yüzden Fransızcadaki (çengel imi) veya Lehçe Ł karakterinin üzerindeki çizgi gibi imler glif kabul edilir.
İzlandacadaki æ veya Almancadaki ß gibi bazı karakterler eskiden tipografik bağ olarak kullanılmalarına rağmen zamanla başlı başına ayrı birer karakter haline geldikleri için artık glif olarak kabul edilirler. Buna karşılık "ſi" gibi bağlar, bazı yazıyüzlerinde tek bir birim olarak geçse bile allografik bir özellik gösterdiği (yani bir harfi yazmanın alternatif biçimlerinden biri olduğu), birden fazla (grafem) oluştuğu ve süs özelliği gösterdiği için glif sayılmaması savunulabilir. Normal el yazısında uzun kelimeler tek bir parçaymış gibi birleştirilerek yazılabilir. Bu yüzden el yazısında her bir harfin şekli kendisinden önce ve sonra gelen harfe göre ufak değişiklikler gösterebilir; ancak bu durum tek parça halinde yazılan kelimelerin tek bir glif olarak sayılacağı anlamına gelmez.
Eşit derece anlamlılığa sahip iki veya daha çok glif, birbirinin olarak adlandırılır. İki glifin allograf olup olmadığına bakılırken, gliflerin birbiri yerine rastgele mi kullanılıyor yoksa bağlama göre uygun olanın mı seçiliyor olmasına bakılmaz.
Kökeni
Türkçeye İngilizce glyph kelimesinden geçmiştir. Glyph terimi ise İngilizcede 1727 yılından beri kullanılmaktadır. İngilizceye Fransız antikacılar tarafından 1701 yılından beri kullanılan glyphe teriminden geçmiş ve Fransızca kelime de "oyma" anlamına gelen Yunanca γλυφή (glyphē) ve fiil mastarı "oymak, kazmak, çukur açmak" anlamlarına gelen Yunanca γλύφειν (glýphein) kelimelerinden alıntıdır.
Tek başına glif olarak dilimize geçmesinden çok daha önce bu kelime, Mısırlıların oyma ve çentikleme ile yazdıkları resim yazısının adı olan Mısır hiyeroglifleri sözüyle dilimizde kullanılmıştır.
Türkçeye geçmeden önce ayrı bir kelime olarak "glyph" sözcüğünün Avrupa'da yaygınlaşması 1840'ların başlarında Frederick Catherwood tarafından çözülüp kağıda çizilen Maya medeniyetinin gravür ve taş baskılarındaki gliflerle birlikte başlamıştır.
Mayalar ve diğer medeniyetler gibi Aztekler de glifleri kullanmıştır.
Arkeoloji
Arkeolojide glif, oyulmuş veya yazılmış sembollerdir. Bu semboller piktogram veya ideogram da olabilir, hece yazısı veya gibi yazım sistemlerinin bir parçası da olabilir. 1897'de Dana Evans Colorado Çölü'ndeki kayaların üzerine yazılmış glifler buldu. Bu antik karakterler 19. yüzyılda Amerika yerlilerinin tarihini aydınlatan en önemli buluşlardan biri olarak anılmaktadır.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
![image]()
Vikisözlük'te Glif ile ilgili tanım bulabilirsiniz.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tipografide glif karakterleri yazi icinde temsil ve diger karakterlerden ayirt eden simgelere verilen addir Bir karakter tek bir glifle gosterilebildigi gibi birden fazla karakter de tek bir glifle gosterilebilir Ayrica tek bir karakter yerine gore degisik gliflerle gosterilebilir Yazi icinde kullanilan bir isaretin glif olarak adlandirilmasi icin o isaretin ayirt edici bir islevinin olmasi yani o karakteri diger karakterlerden ayirmasi veya yaziya kulturel ve sosyal kullanimdan kaynaklanan ozel bir anlam katmasi gerekmektedir Kucuk a harfini temsil eden cesitli glifler Bu glifler birbirinin allografidir Ornegin Latin asilli alfabe kullanan dillerin buyuk cogunlugunda i harfinin uzerindeki nokta simgesi bir glif olarak kabul edilmez cunku ayirt edici bir islevi olmadigi gibi kullanildigi yaziya ozel bir anlam da katmamaktadir Yanlislikla noktanin yazilmadigi durumlarda eksikligi anlamda degisime neden olmamaktadir Ancak Latin asilli alfabe kullanan diger dillerden farkli olarak Turkcede i ve i seklinde iki farkli harf bulundugundan nokta sembolu glif olarak kabul edilir Cunku i harfinin uzerindeki noktaya ayirt edici bir islev yuklenmistir Buna karsilik j harfininin uzerindeki nokta ise ayirt edici bir islevi bulunmadigi icin hicbir dilde glif olarak kabul edilmez Japonca hece yazisinda bir takim karakter birden fazla ayri isaretten olusur Ancak genellikle bu ayri isaretler glif degildir cunku kendi baslarina bir anlamlari yoktur Fazladan eklenen bu isaretler yalnizca diyakritik gorevi ustlenerek farkli karakterleri ayirt etme islevi gordukleri bazi durumlarda glif sayilirlar Diyakritikler baska karakterlerle birlesse bile glif sayilirlar Bu yuzden Fransizcadaki cengel imi veya Lehce L karakterinin uzerindeki cizgi gibi imler glif kabul edilir Izlandacadaki ae veya Almancadaki ss gibi bazi karakterler eskiden tipografik bag olarak kullanilmalarina ragmen zamanla basli basina ayri birer karakter haline geldikleri icin artik glif olarak kabul edilirler Buna karsilik ſi gibi baglar bazi yaziyuzlerinde tek bir birim olarak gecse bile allografik bir ozellik gosterdigi yani bir harfi yazmanin alternatif bicimlerinden biri oldugu birden fazla grafem olustugu ve sus ozelligi gosterdigi icin glif sayilmamasi savunulabilir Normal el yazisinda uzun kelimeler tek bir parcaymis gibi birlestirilerek yazilabilir Bu yuzden el yazisinda her bir harfin sekli kendisinden once ve sonra gelen harfe gore ufak degisiklikler gosterebilir ancak bu durum tek parca halinde yazilan kelimelerin tek bir glif olarak sayilacagi anlamina gelmez Esit derece anlamliliga sahip iki veya daha cok glif birbirinin olarak adlandirilir Iki glifin allograf olup olmadigina bakilirken gliflerin birbiri yerine rastgele mi kullaniliyor yoksa baglama gore uygun olanin mi seciliyor olmasina bakilmaz KokeniTurkceye Ingilizce glyph kelimesinden gecmistir Glyph terimi ise Ingilizcede 1727 yilindan beri kullanilmaktadir Ingilizceye Fransiz antikacilar tarafindan 1701 yilindan beri kullanilan glyphe teriminden gecmis ve Fransizca kelime de oyma anlamina gelen Yunanca glyfh glyphe ve fiil mastari oymak kazmak cukur acmak anlamlarina gelen Yunanca glyfein glyphein kelimelerinden alintidir Tek basina glif olarak dilimize gecmesinden cok daha once bu kelime Misirlilarin oyma ve centikleme ile yazdiklari resim yazisinin adi olan Misir hiyeroglifleri sozuyle dilimizde kullanilmistir Tzalkin takviminde 10 gune karsilik gelen Maya glifi Turkceye gecmeden once ayri bir kelime olarak glyph sozcugunun Avrupa da yayginlasmasi 1840 larin baslarinda Frederick Catherwood tarafindan cozulup kagida cizilen Maya medeniyetinin gravur ve tas baskilarindaki gliflerle birlikte baslamistir Mayalar ve diger medeniyetler gibi Aztekler de glifleri kullanmistir ArkeolojiArkeolojide glif oyulmus veya yazilmis sembollerdir Bu semboller piktogram veya ideogram da olabilir hece yazisi veya gibi yazim sistemlerinin bir parcasi da olabilir 1897 de Dana Evans Colorado Colu ndeki kayalarin uzerine yazilmis glifler buldu Bu antik karakterler 19 yuzyilda Amerika yerlilerinin tarihini aydinlatan en onemli buluslardan biri olarak anilmaktadir Ayrica bakinizKarakter kodlamasi PaleografiDis baglantilarVikisozluk te Glif ile ilgili tanim bulabilirsiniz