Çorap, ayağa giyilmesi için üretilen veya örülen giysi. Bir tür ayakkabı veya çizme tipik olarak çorapların üzerine giyilir. Elde ve yuvarlak örme makinesinde örülür. Yuvarlak örgü makineleri iki çeşit olup, tek silindirli ve çift silindirli diye adlandırılırlar. Tek silindirli bilgisayar teknolojisiyle donatılmış makinelerin çorapları piyasada en çok bulunan çorap çeşididir. Bunun sebebi bilgisayarda çizilen desenleri ve bu desenlerin çok renkli olabilmeleridir. Son teknoloji kullanarak çorap örülürken fotoğrafınızı, isminizi, kartvizitinizi desen olarak örmeniz mümkündür.
- “Çorap söküğü”, “başına çorap örmek” gibi çok bilinen deyimlerde geçmektedir.
- Ayağı sıcak tutar.
- Ayağı kirden korur.
- Ayak ile ayakkabı arasında koruyucu katmandır.
Köken bilimi
Çorap sözcüğü, Farsça kökenlidir. Farsça "gorab" sözcüğü, Arapçaya "curab" ve buradan da Türkçeye "çorap" olarak geçmiştir. Türkçeden de Balkan dillerine girmiştir.
Tarihçe
Eski Yunanların giydiği "skyhos" yani ayağa dolanan bir posttan yapılan hafif ayakkabılar, Romalılar zamanında, Büyük Britanya adalarının işgali sırasında buraya taşındığında çizmenin içine giyilerek ayaklarının korunabileceğini gören Anglosaksonlarca benimsendi. Avrupa'nın güneyinde uzun çorapların kadınlar için olduğu kabul edilirdi. Bunun yanında Katolik Kilisesi, beyaz ketenden diz üstüne çıkan çorapları papazların tören giysisi olarak kabul etmişti. 14. yüzyılda çoraplar ve pantolonlar aynı amaçla giyilmeye başlanmıştı. Pantolon yerine geçen uzun ve dar çoraplar erkekler tarafından tercih edilmekteydi.
El örgüsü çoraplarsa, günümüzdeki biçimini 17. yüzyılda almıştı. 1920'lerde kadın giyisilerinin etek boylarının kısalması sonrasında bacaklar ve bunlara giyilen çoraplar görünür hale geldi. Bu dönemde şeffaf çoraplar ipek ya da suni ipekten imal edilmekte ve uyluğun üst kısmında sonlanmaktaydı. 1930'lardan sonra bu çorapların yapımında naylon kullanılmaya başlandı. Bu tarihten sonra kadın giyiminin değişmez bir parçası haline gelen naylon çoraplar popülaritelerini 1960'lara dek sürdürdü. Külotlu çorap ilk kez Amerika'da Allen Gant Senior tarafından 1959'da icat edilmiş ve Kuzey Carolina'da Glen Raven Mills şirketi tarafından üretilmişitir. Geliştirilen dairesel örme makinaları hem el işçiliğini azaltmış hem de dikişsiz çorapların yapımını olanaklı kılmıştır. Glen Raven Mills şirketi 1965'te ilk dikişsiz külotlu çorabı piyasaya sürmüştür. Külot ve çorabı birleştiren bu giyisi büyük ilgi görmüş ve özellikle tetiklediği mini etek modası ile birlikte 1960'larda büyük bir hızla yayılarak naylon çorabın yerini almıştır. Külotlu çorabın yayılması korse ve jartiyer kullanımının da azalmasına yol açmıştır. Aynı dönemde Spandex veya Elastanın icadı külotlu çorabı daha rahat kullanışlı ve şık bir hale getirmiştir.
Çorap tipleri
- Ayakkabı çorabı: Babet çorabı olarak da bilinen, sadece ayağın tabanı ve ucu olan minik çoraplardır.
- Çizme çorabı: botlar için çoraplardır.
- El örgüsü çorap: Farklı toplumlarda, ayrıca özellikle Türk kültüründe ve Anadolu'da yünden imal edilmiş iplerle elde örülen çoraplardır.
- Spor çoraplar: Bilekte biten ve daha çok spor ayakkabılarla giyilen kısa çoraplardır.
- Soket çoraplar: Bileğin biraz üzerinde biten ara boy çoraplardır.
- Diz altı çoraplar: Adından da anlaşılacağı üzere dizin altına kadar olan çoraplardır.
- Diz üstü çoraplar: Diz üstüne çıkan uzun çorap modelleridir.
- Jartiyer çoraplar: Külotlu çoraplardan farklı olarak külot bölgesi olmayan ve genelde ince olan çoraplardır.
- Külotlu çoraplar: Kalçayı da kaplayan en uzun çorap modelleridir.
- Naylon çoraplar: Poliamid bazlı sentetik liften imal çoraptır.
- Hemşin çorabı: Yöresel çorap türlerinden birisidir.
- File çorap: Geniş aralıklı örgü veya düğümlerden oluşan file görünümlü çoraptır.
- Vücut çorabı: Vücuda giyilen tek parça kadın çorabı türüdür.
- Tabi çorap: Japon çorap türleri.
- Bol çoraplar: Japon çorap türleri.
- : Kore çorap türleri.
Bunlardan başka , , , , , , , , , , , , gibi türleri de mevcuttur.
Külotlu çorap tipleri
Külotlu çorabın kullanımda olan pek çok çeşidi mevcuttur. Çorabın saydamlığı denye cinsinden ifade edilir ve 5 denyeden (görünmez ya da çok ince) 15-20 denye (standart şeffaf), 40 denye (yarı opak) ve 80 denye (opak) ve 120 denyeye kadar (kalın opak) cinsleri mevcuttur. Yine kullanılan iplik ve boyaya göre parlak ya da mat olarak da sınıflanabilir. Daha ince görünüm sağlayabilmek amacı ile külot bölgesi daha sıkı dokunmuş korseli (control top) modelleri, kalça bölgesini toparlayan (lifter) modelleri mevcuttur. mini etek ve şortlarla ya da mayo ile giyilmek üzere dikişsiz ve külot bölgesi aynı dokuda üretilen bele kadar şeffaf (seamless, sheer to the waist) ve açık ayakkabılarla kullanılmak üzere parmak bölgesi kuvvetlendirilmemiş modelleri de vardır.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Çocuk çorapları2 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Çorap çeşitleri nelerdir?23 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Şarkışla'da Çorapçılık - Emin Kuzucular, Sivas Folkloru, 1976 (Yün çorap tekniği üzerine ayrıntılı bir yazı)
- Türk El Sanatlarından El Örgüsü Çoraplar 25 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Doç.Dr. H. Örcün Barışta
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Corap ayaga giyilmesi icin uretilen veya orulen giysi Bir tur ayakkabi veya cizme tipik olarak coraplarin uzerine giyilir Elde ve yuvarlak orme makinesinde orulur Yuvarlak orgu makineleri iki cesit olup tek silindirli ve cift silindirli diye adlandirilirlar Tek silindirli bilgisayar teknolojisiyle donatilmis makinelerin coraplari piyasada en cok bulunan corap cesididir Bunun sebebi bilgisayarda cizilen desenleri ve bu desenlerin cok renkli olabilmeleridir Son teknoloji kullanarak corap orulurken fotografinizi isminizi kartvizitinizi desen olarak ormeniz mumkundur Corap sokugu basina corap ormek gibi cok bilinen deyimlerde gecmektedir Ayagi sicak tutar Ayagi kirden korur Ayak ile ayakkabi arasinda koruyucu katmandir CorapKoken bilimiCorap sozcugu Farsca kokenlidir Farsca gorab sozcugu Arapcaya curab ve buradan da Turkceye corap olarak gecmistir Turkceden de Balkan dillerine girmistir TarihceEski Yunanlarin giydigi skyhos yani ayaga dolanan bir posttan yapilan hafif ayakkabilar Romalilar zamaninda Buyuk Britanya adalarinin isgali sirasinda buraya tasindiginda cizmenin icine giyilerek ayaklarinin korunabilecegini goren Anglosaksonlarca benimsendi Avrupa nin guneyinde uzun coraplarin kadinlar icin oldugu kabul edilirdi Bunun yaninda Katolik Kilisesi beyaz ketenden diz ustune cikan coraplari papazlarin toren giysisi olarak kabul etmisti 14 yuzyilda coraplar ve pantolonlar ayni amacla giyilmeye baslanmisti Pantolon yerine gecen uzun ve dar coraplar erkekler tarafindan tercih edilmekteydi El orgusu coraplarsa gunumuzdeki bicimini 17 yuzyilda almisti 1920 lerde kadin giyisilerinin etek boylarinin kisalmasi sonrasinda bacaklar ve bunlara giyilen coraplar gorunur hale geldi Bu donemde seffaf coraplar ipek ya da suni ipekten imal edilmekte ve uylugun ust kisminda sonlanmaktaydi 1930 lardan sonra bu coraplarin yapiminda naylon kullanilmaya baslandi Bu tarihten sonra kadin giyiminin degismez bir parcasi haline gelen naylon coraplar popularitelerini 1960 lara dek surdurdu Kulotlu corap ilk kez Amerika da Allen Gant Senior tarafindan 1959 da icat edilmis ve Kuzey Carolina da Glen Raven Mills sirketi tarafindan uretilmisitir Gelistirilen dairesel orme makinalari hem el isciligini azaltmis hem de dikissiz coraplarin yapimini olanakli kilmistir Glen Raven Mills sirketi 1965 te ilk dikissiz kulotlu corabi piyasaya surmustur Kulot ve corabi birlestiren bu giyisi buyuk ilgi gormus ve ozellikle tetikledigi mini etek modasi ile birlikte 1960 larda buyuk bir hizla yayilarak naylon corabin yerini almistir Kulotlu corabin yayilmasi korse ve jartiyer kullaniminin da azalmasina yol acmistir Ayni donemde Spandex veya Elastanin icadi kulotlu corabi daha rahat kullanisli ve sik bir hale getirmistir Corap tipleriAyakkabi corabi Babet corabi olarak da bilinen sadece ayagin tabani ve ucu olan minik coraplardir Cizme corabi botlar icin coraplardir El orgusu corap Farkli toplumlarda ayrica ozellikle Turk kulturunde ve Anadolu da yunden imal edilmis iplerle elde orulen coraplardir Spor coraplar Bilekte biten ve daha cok spor ayakkabilarla giyilen kisa coraplardir Soket coraplar Bilegin biraz uzerinde biten ara boy coraplardir Diz alti coraplar Adindan da anlasilacagi uzere dizin altina kadar olan coraplardir Diz ustu coraplar Diz ustune cikan uzun corap modelleridir Jartiyer coraplar Kulotlu coraplardan farkli olarak kulot bolgesi olmayan ve genelde ince olan coraplardir Kulotlu coraplar Kalcayi da kaplayan en uzun corap modelleridir Naylon coraplar Poliamid bazli sentetik liften imal coraptir Hemsin corabi Yoresel corap turlerinden birisidir File corap Genis aralikli orgu veya dugumlerden olusan file gorunumlu coraptir Vucut corabi Vucuda giyilen tek parca kadin corabi turudur Tabi corap Japon corap turleri Bol coraplar Japon corap turleri Kore corap turleri Bunlardan baska gibi turleri de mevcuttur Kulotlu corap tipleri Kulotlu corabin kullanimda olan pek cok cesidi mevcuttur Corabin saydamligi denye cinsinden ifade edilir ve 5 denyeden gorunmez ya da cok ince 15 20 denye standart seffaf 40 denye yari opak ve 80 denye opak ve 120 denyeye kadar kalin opak cinsleri mevcuttur Yine kullanilan iplik ve boyaya gore parlak ya da mat olarak da siniflanabilir Daha ince gorunum saglayabilmek amaci ile kulot bolgesi daha siki dokunmus korseli control top modelleri kalca bolgesini toparlayan lifter modelleri mevcuttur mini etek ve sortlarla ya da mayo ile giyilmek uzere dikissiz ve kulot bolgesi ayni dokuda uretilen bele kadar seffaf seamless sheer to the waist ve acik ayakkabilarla kullanilmak uzere parmak bolgesi kuvvetlendirilmemis modelleri de vardir Kaynakca a b Emiroglu Kudret 2001 Gundelik Hayatimizin Tarihi Dost Kitabevi Ankara ISBN 975 8457 66 7Dis baglantilarCocuk coraplari2 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Corap cesitleri nelerdir 23 Kasim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sarkisla da Corapcilik Emin Kuzucular Sivas Folkloru 1976 Yun corap teknigi uzerine ayrintili bir yazi Turk El Sanatlarindan El Orgusu Coraplar 25 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Doc Dr H Orcun Barista