Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cevizli sucuk, Köme,veya Orcik(Gürcüce: ჩურჩხელა; “çurçh’ela”, Rusça: Чурчхела "çurçhela"), kökeni Gürcistan olup Gürcü ve Anadolu mutfağında önemli yere sahip olan mum şekilli tatlıdır.Gürcü mutfağında özellikle yeni yılda ve bayramlarda tüketilir.
| Cevizli sucuk | |
|---|---|
 | |
| Türü | Şekerleme |
Birkaç farklı biçimde hazırlanan bu tatlının başlıca malzemeleri üzüm, fındık ve undur. Yerine göre badem, ceviz, fındık, çikolata ve bazen kuru üzüm bir ipliğe geçirilir, koyu üzüm suyu veya dut gibi başka meyve sularına batırılır ve sosis şeklinde kurutulur.
Doğu Gürcistan’da üzüm suyundan yapılan ve tatara denilen lapaya kıvamını artırmak için buğday unu katılır. İpe dizilmiş ceviz veya fındık bu lapanın içine sokup çıkarılır. Batı Gürcistan’da lapaya (tatara yerine burada pelamuşi denir) kıvam vermek için mısır unu katılır ve daha yoğun biçimde fındıkla hazırlanır. Bu şekilde taze ve biraz akışkan haldeyken asılarak kurutulur. Kaheti bölgesindeki geleneksel çurçhela yapımı 2015 yılında Gürcistan'ın Somut Olmayan Kültürel Miras listesine eklenmiştir.
Türkiye'de cevizli sucuk
Türkiye'de cevizli sucuk, aynı zamanda şıralı sucuk, pekmezli sucuk, şeker sucuğu, üzüm sucuğu, orcik ya da köme olarak da adlandırılır. Türkiye'de genellikle Kahramanmaraş, Gümüşhane, Elazığ, Artvin ve çevre illerinde üzüm veya dut şırasına ipe dizilen ceviz batırılarak yapılan bir tatlıdır. Şıranın ana maddesi kaynamış pekmez veya meyve (Üzüm veya dut) suyudur. Şeklinin sucuğa benzemesinden ötürü bu isimle anılır.
İpe dizilmiş cevizin bir veya daha fazla kez kaynamakta olan şıraya batırılıp çekilmesinden sonra asılıp kurutulması ile yapılır. Şıraya batırma miktarına göre kalınlığı değişir. İpe ceviz yerine yeşil fıstık, badem, fındık vb. dizilerek yapılan türleri de vardır. Yeşil fıstık vb. kullanımı ise yörede o ürünün yetişmesinin sonucudur. Örneğin Kahramanmaraş'ta yeşil fıstık ile yapılanı bol miktarda bulunur. Sucuğun rengi, siyaha yakın olan pekmez kahverengisidir. Sucukların birbirine yapışmaması için dışına nişasta da sürülebilir.
Kahramanmaraş'ta ise köpürtme tekniği kullanılarak yapılan Kahramanmaraş Sucuğu, Kahramanmaraş Köpük Sucuğu ya da Kahramanmaraş Un Sucuğu adı verilen bir çeşidi daha vardır. Bu çeşit beyaz renkli görüntüsü ve daha yumuşak oluşu itibarıyla diğer illerin cevizli sucuğundan oldukça farklıdır.
Anadolu'nun birçok bölgesinde yapılagelmiş bir tatlı olan cevizli sucuk, Kahramanmaraş çevresinde yalnızca "sucuk", Elazığ çevresinde "orcik", Gümüşhane ve Artvin çevresinde ise "köme" olarak anılmaktadır.
Günümüzde ise fabrikalarda pekmez yerine glikoz veya sakkaroz bazlı şıralar kullanılarak yapılanları da bol miktarda üretilmektedir. Fakat bu sanayi ürünleri doğal olanlar kadar makbul değildir.
Yörelere Göre Çeşitleri
Elazığ Orciği
Elazığ Orciği Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Gümüşhane Kömesi
Gümüşhane Kömesi Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Tarsus Yayla Bandırması
Tarsus Yayla Bandırması Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Erkilet Kedi Bacağı
Kayseri Kocasinan ilçesinin Erkilet Mahallesinde çok sayıda bağlık alan bulunur. Çabuk bozulan bir ürün olmasından dolayı hasat edilen üzümlerin hemen tüketilmesi veya işlenmesi gerekir. Coğrafi sınırda uzun yıllardır bağ bozumundan sonra üzümlerin değerlendirilmesi için cevizli pekmez sucuğu üretilmekte olup şeklinin kedi bacağına benzemesinden dolayı bu ürün, yöre halkı tarafından Erkilet Kedi Bacağı olarak adlandırılmış ve bu adla ünlenmiştir.
Erkilet Kedi Bacağı üretiminde iri cevizler ile beyaz üzümlerin kullanılması sonucu dolgun ve açık renkli bir görünüme sahip olur. Erkilet Kedi Bacağı Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Zile Kömesi
Tokat Zile Kömesi, içerisinde ipe dizili halde sırayla konumlanan ceviz içeren, Narince üzümü şırası, buğday nişastası ve un ile hazırlanmış, hasuda kaplanmış tatlı bir gıda ürünüdür. Hasuda, üzüm şırası, buğday nişastası ve buğday ununun birlikte pişirilmesi ile hazırlanan muhallebi kıvamında yöresel bir tatlıdır. Sadece şıra ve buğday nişastası ile hasuda hazırlanabildiği gibi hasudanın kıvamının daha yumuşak olması için buğday unu da kullanılabilir. Zile Kömesi Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Bozdoğan Cevizli Sucuğu
Bozdoğan Cevizli Sucuğu Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Beypazarı Cevizli Tatlı Sucuk
Beypazarı Cevizli Tatlı Sucuk 07.04.2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Isin, Mary (8 Ocak 2013). Sherbet and Spice: The Complete Story of Turkish Sweets and Desserts. I.B.Tauris. s. 1. ISBN .
- ^ Goldstein, Darra (1999). The Georgian Feast: The Vibrant Culture and Savory Food of the Republic of Georgia. University of California Press. s. 210.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" Чурчхела. langet.ru (Rusça). Culinary Dictionary of V.V. Pokhlebkin. 2002. 28 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Haziran 2019.
Грузинское национальное лакомство.
- ^ Roufs, Timothy G.; Roufs, Kathleen Smyth (2014). Sweet Treats around the World: An Encyclopedia of Food and Culture. ABC-CLIO. s. 140.
- ^ Progress Tour. . 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2012.
- ^ Кавказская кухня 13 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Rusça)
- ^ На Кавказ за чурчхелой 19 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Rusça)
- ^ Churchkhela[]
- ^ [Intangible Cultural Heritage] (PDF) (Gürcüce). National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia. 26 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2017.
- ^ (PDF). EU-Eastern Partnership Culture & Creativity Programme. Ekim 2017. ss. 82-88. 26 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2017.
- ^ . 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2016.
- ^ . Türk Patent ve Marka Kurumu. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ . Türk Patent ve Marka Kurumu. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ . Türk Patent ve Marka Kurumu. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ . Türk Patent ve Marka Kurumu. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ . Türk Patent ve Marka Kurumu. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ . Türk Patent ve Marka Kurumu. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ . Türk Patent ve Marka Kurumu. 3 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cevizli sucuk Kome veya Orcik Gurcuce ჩურჩხელა curch ela Rusca Churchhela curchela kokeni Gurcistan olup Gurcu ve Anadolu mutfaginda onemli yere sahip olan mum sekilli tatlidir Gurcu mutfaginda ozellikle yeni yilda ve bayramlarda tuketilir Cevizli sucukTuruSekerlemeCevizli sucuk sag ustte pestil sol ustte ve diger tatlilar Birkac farkli bicimde hazirlanan bu tatlinin baslica malzemeleri uzum findik ve undur Yerine gore badem ceviz findik cikolata ve bazen kuru uzum bir iplige gecirilir koyu uzum suyu veya dut gibi baska meyve sularina batirilir ve sosis seklinde kurutulur Dogu Gurcistan da uzum suyundan yapilan ve tatara denilen lapaya kivamini artirmak icin bugday unu katilir Ipe dizilmis ceviz veya findik bu lapanin icine sokup cikarilir Bati Gurcistan da lapaya tatara yerine burada pelamusi denir kivam vermek icin misir unu katilir ve daha yogun bicimde findikla hazirlanir Bu sekilde taze ve biraz akiskan haldeyken asilarak kurutulur Kaheti bolgesindeki geleneksel curchela yapimi 2015 yilinda Gurcistan in Somut Olmayan Kulturel Miras listesine eklenmistir Turkiye de cevizli sucukTurkiye de cevizli sucuk ayni zamanda sirali sucuk pekmezli sucuk seker sucugu uzum sucugu orcik ya da kome olarak da adlandirilir Turkiye de genellikle Kahramanmaras Gumushane Elazig Artvin ve cevre illerinde uzum veya dut sirasina ipe dizilen ceviz batirilarak yapilan bir tatlidir Siranin ana maddesi kaynamis pekmez veya meyve Uzum veya dut suyudur Seklinin sucuga benzemesinden oturu bu isimle anilir Ipe dizilmis cevizin bir veya daha fazla kez kaynamakta olan siraya batirilip cekilmesinden sonra asilip kurutulmasi ile yapilir Siraya batirma miktarina gore kalinligi degisir Ipe ceviz yerine yesil fistik badem findik vb dizilerek yapilan turleri de vardir Yesil fistik vb kullanimi ise yorede o urunun yetismesinin sonucudur Ornegin Kahramanmaras ta yesil fistik ile yapilani bol miktarda bulunur Sucugun rengi siyaha yakin olan pekmez kahverengisidir Sucuklarin birbirine yapismamasi icin disina nisasta da surulebilir Kahramanmaras ta ise kopurtme teknigi kullanilarak yapilan Kahramanmaras Sucugu Kahramanmaras Kopuk Sucugu ya da Kahramanmaras Un Sucugu adi verilen bir cesidi daha vardir Bu cesit beyaz renkli goruntusu ve daha yumusak olusu itibariyla diger illerin cevizli sucugundan oldukca farklidir Anadolu nun bircok bolgesinde yapilagelmis bir tatli olan cevizli sucuk Kahramanmaras cevresinde yalnizca sucuk Elazig cevresinde orcik Gumushane ve Artvin cevresinde ise kome olarak anilmaktadir Gunumuzde ise fabrikalarda pekmez yerine glikoz veya sakkaroz bazli siralar kullanilarak yapilanlari da bol miktarda uretilmektedir Fakat bu sanayi urunleri dogal olanlar kadar makbul degildir Yorelere Gore CesitleriElazig Orcigi Elazig Orcigi Turk Patent ve Marka Kurumu tarafindan tescillenmis ve cografi isaret almistir Gumushane Komesi Gumushane Komesi Turk Patent ve Marka Kurumu tarafindan tescillenmis ve cografi isaret almistir Tarsus Yayla Bandirmasi Tarsus Yayla Bandirmasi Turk Patent ve Marka Kurumu tarafindan tescillenmis ve cografi isaret almistir Erkilet Kedi Bacagi Kayseri Kocasinan ilcesinin Erkilet Mahallesinde cok sayida baglik alan bulunur Cabuk bozulan bir urun olmasindan dolayi hasat edilen uzumlerin hemen tuketilmesi veya islenmesi gerekir Cografi sinirda uzun yillardir bag bozumundan sonra uzumlerin degerlendirilmesi icin cevizli pekmez sucugu uretilmekte olup seklinin kedi bacagina benzemesinden dolayi bu urun yore halki tarafindan Erkilet Kedi Bacagi olarak adlandirilmis ve bu adla unlenmistir Erkilet Kedi Bacagi uretiminde iri cevizler ile beyaz uzumlerin kullanilmasi sonucu dolgun ve acik renkli bir gorunume sahip olur Erkilet Kedi Bacagi Turk Patent ve Marka Kurumu tarafindan tescillenmis ve cografi isaret almistir Zile Komesi Tokat Zile Komesi icerisinde ipe dizili halde sirayla konumlanan ceviz iceren Narince uzumu sirasi bugday nisastasi ve un ile hazirlanmis hasuda kaplanmis tatli bir gida urunudur Hasuda uzum sirasi bugday nisastasi ve bugday ununun birlikte pisirilmesi ile hazirlanan muhallebi kivaminda yoresel bir tatlidir Sadece sira ve bugday nisastasi ile hasuda hazirlanabildigi gibi hasudanin kivaminin daha yumusak olmasi icin bugday unu da kullanilabilir Zile Komesi Turk Patent ve Marka Kurumu tarafindan tescillenmis ve cografi isaret almistir Bozdogan Cevizli Sucugu Bozdogan Cevizli Sucugu Turk Patent ve Marka Kurumu tarafindan tescillenmis ve cografi isaret almistir Beypazari Cevizli Tatli Sucuk Beypazari Cevizli Tatli Sucuk 07 04 2022 tarihinde Turk Patent ve Marka Kurumu tarafindan tescillenmis ve cografi isaret almistir Ayrica bakinizPestilKaynakca Isin Mary 8 Ocak 2013 Sherbet and Spice The Complete Story of Turkish Sweets and Desserts I B Tauris s 1 ISBN 978 1 84885 898 5 Goldstein Darra 1999 The Georgian Feast The Vibrant Culture and Savory Food of the Republic of Georgia University of California Press s 210 Arsivlenmis kopya Churchhela langet ru Rusca Culinary Dictionary of V V Pokhlebkin 2002 28 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Haziran 2019 Gruzinskoe nacionalnoe lakomstvo Roufs Timothy G Roufs Kathleen Smyth 2014 Sweet Treats around the World An Encyclopedia of Food and Culture ABC CLIO s 140 Progress Tour 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Kasim 2012 Kavkazskaya kuhnya 13 Eylul 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rusca Na Kavkaz za churchheloj 19 Eylul 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rusca Churchkhela olu kirik baglanti Intangible Cultural Heritage PDF Gurcuce National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia 26 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 25 Ekim 2017 PDF EU Eastern Partnership Culture amp Creativity Programme Ekim 2017 ss 82 88 26 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 25 Ekim 2017 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2016 Turk Patent ve Marka Kurumu 28 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Haziran 2022 Turk Patent ve Marka Kurumu 28 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Haziran 2022 Turk Patent ve Marka Kurumu 28 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Haziran 2022 Turk Patent ve Marka Kurumu 28 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Haziran 2022 Turk Patent ve Marka Kurumu 28 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Haziran 2022 Turk Patent ve Marka Kurumu 28 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Haziran 2022 Turk Patent ve Marka Kurumu 3 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Haziran 2022