Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın.
|
Émilie du Châtelet (tam adı: Gabrielle Émilie Le Tonnelier de Breteuil, marquise du Châtelet) (d. 17 Aralık 1706 - ö. 10 Ekim 1749), Fransız matematikçi, fizikçi ve yazardır.
Émilie du Châtelet | |
---|---|
Maurice Quentin de La Tour tarafından yapılmış portresi | |
Doğum | 17 Aralık 1706 Paris, Fransa Krallığı |
Ölüm | 10 Eylül 1749 (42 yaşında) Lunéville, Fransa Krallığı |
Ölüm sebebi | Akciğer embolisi |
Tanınma nedeni | Newton'un Principiasının Fransızcaya çevrilmesi, Newton fiziğini Leibniz metafiziği ile birleştiren doğal felsefe ve Newton fiziğinin savunuculuğu |
Evlilik | Marquis Florent-Claude du Chastellet-Lomont (e. 1725) |
Partner(ler) | Voltaire (1733–1749) |
Çocuk(lar) |
|
Kariyeri | |
Dalı | |
Akademik danışmanları | Alexis Clairaut |
Etkilendikleri | Isaac Newton, Gottfried Leibniz, |
İmza | |
Babası, XIV. Louis'nin baş danışmanı ve özel elçisi olan Émilie Châtelet, küçük yaştan itibaren, eskrim, binicilik, jimnastik gibi derslerin yanında sıkı bir eğitim almaya başladı. 12 yaşına geldiğinde, Latince, İtalyanca, Yunanca ve Almancayı akıcı bir dille konuşabiliyor ve çevirmenlik yapabiliyordu. Felsefe, matematik, edebiyat ve bilimsel konularda eğitim almasına karşın, danstan hoşlanıyor, arp çalıyor, opera şarkıları söylüyordu. 20 Haziran 1725'te yaşadığı ortamdaki aile baskısından ve sıkı disiplinli eğitim çalışmalarından kaçarak 19 yaşındayken evlendi.
Eşi aracılığıyla Fransız yazar ve filozof Voltaire ile tanışan Châtelet, ünlü yazarla birlikte kiliseyle devletin ayrılması ve devletin gücünün sınırlanması ihtiyacı gibi konularda çalışmalar yaptı. 20 yaşına geldiğinde eğitimini sürdürmek amacıyla, Fransız Bilimler Akademisi'ne başvurdu ancak cinsiyeti nedeniyle reddedildi. Bu akademi, ilerleyen yıllarda Châtelet'in Tabiat Üzerine Tezler adlı kitabını yayınlamayı üstlenmiştir.
Châtelet'in en önemli eserlerinden biri, Isaac Newton'ın Principia (Prensipler) kitabının Fransızcaya çevirisidir. Fransa'nın, Newton'ı tanımasında, Châtelet'nin bu çevirisi büyük önem taşır.
Newton’a göre; hareket eden cismin enerjisinin kütlesi ile doğrudan orantılı olmadığı düşüncesinin tersini savunan Emilie du Châtelet, kütle ve hızının karesi ile orantılı olduğunu kanıtladı.Einstein’in teorisini (e=mc²) destekleyen bu düşünce bilim dünyasında ilgi gördü. 42 yaşındayken emboli nedeniyle yaşamını yitiren Emilie du Châtelet, ölümünün ardından Voltaire'in sevgilisi olarak anıldı.
“ | "Beni kendi meziyetlerimle ya da meziyetlerimin olmaması ile değerlendirin, fakat, beni şu büyük generalin, bu büyük bilginin, Fransa’da bir parlayan bir yıldız veya meşhur bir yazara eklenti olarak görmeyin. Ben kendi doğrumla tüm söyledikleri ve yaptıkları ile sadece kendisine sorumlu olan bütün bir kişiyim. Henüz karşılaşmamış olmama rağmen benden bilgisi daha fazla olan metafizikçi veya filozoflar olabilir. Ancak, onlar da beşeri zafiyetleri olan insanlardır. Dolayısıyla, tüm faziletlerimin toplamını aldığımda, itiraf etmeliyim ki, kimseden aşağı kalmamaktayım." | „ |
Kaynakça
- Britannica Ansiklopedisi
Dış bağlantılar
- "Emilie du Châtelet" (İngilizce).
Agnes Scott College web sitesinde biyografisi
[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda tartisma sayfasinda bir yorum yapin Bu maddede kaynak listesi bulunmasina karsin metin ici kaynaklarin yetersizligi nedeniyle bazi bilgilerin hangi kaynaktan alindigi belirsizdir Lutfen kaynaklari uygun bicimde metin icine yerlestirerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Mayis 2017 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Bu madde tumuyle ya da cogunluguyla tek kaynaga dayaniyor Konuya dair fikir alisverisi tartisma sayfasinda bulunabilir Lutfen baska kaynaklar ekleyerek bu maddeyi gelistirmeye yardim ediniz Mayis 2017 Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Emilie du Chatelet haber gazete kitap akademik JSTOR Mayis 2017 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Emilie du Chatelet tam adi Gabrielle Emilie Le Tonnelier de Breteuil marquise du Chatelet d 17 Aralik 1706 o 10 Ekim 1749 Fransiz matematikci fizikci ve yazardir Emilie du ChateletMaurice Quentin de La Tour tarafindan yapilmis portresiDogum17 Aralik 1706 1706 12 17 Paris Fransa KralligiOlum10 Eylul 1749 42 yasinda Luneville Fransa KralligiOlum sebebiAkciger embolisiTaninma nedeniNewton un Principiasinin Fransizcaya cevrilmesi Newton fizigini Leibniz metafizigi ile birlestiren dogal felsefe ve Newton fiziginin savunuculuguEvlilikMarquis Florent Claude du Chastellet Lomont e 1725 Partner ler Voltaire 1733 1749 Cocuk lar Francoise Gabriel PaulineVictor EspritStanislas Adelaide du ChateletKariyeriDaliDoga felsefesi Matematik FizikAkademik danismanlariAlexis ClairautEtkilendikleriIsaac Newton Gottfried Leibniz Imza Babasi XIV Louis nin bas danismani ve ozel elcisi olan Emilie Chatelet kucuk yastan itibaren eskrim binicilik jimnastik gibi derslerin yaninda siki bir egitim almaya basladi 12 yasina geldiginde Latince Italyanca Yunanca ve Almancayi akici bir dille konusabiliyor ve cevirmenlik yapabiliyordu Felsefe matematik edebiyat ve bilimsel konularda egitim almasina karsin danstan hoslaniyor arp caliyor opera sarkilari soyluyordu 20 Haziran 1725 te yasadigi ortamdaki aile baskisindan ve siki disiplinli egitim calismalarindan kacarak 19 yasindayken evlendi Esi araciligiyla Fransiz yazar ve filozof Voltaire ile tanisan Chatelet unlu yazarla birlikte kiliseyle devletin ayrilmasi ve devletin gucunun sinirlanmasi ihtiyaci gibi konularda calismalar yapti 20 yasina geldiginde egitimini surdurmek amaciyla Fransiz Bilimler Akademisi ne basvurdu ancak cinsiyeti nedeniyle reddedildi Bu akademi ilerleyen yillarda Chatelet in Tabiat Uzerine Tezler adli kitabini yayinlamayi ustlenmistir Chatelet in en onemli eserlerinden biri Isaac Newton in Principia Prensipler kitabinin Fransizcaya cevirisidir Fransa nin Newton i tanimasinda Chatelet nin bu cevirisi buyuk onem tasir Newton a gore hareket eden cismin enerjisinin kutlesi ile dogrudan orantili olmadigi dusuncesinin tersini savunan Emilie du Chatelet kutle ve hizinin karesi ile orantili oldugunu kanitladi Einstein in teorisini e mc destekleyen bu dusunce bilim dunyasinda ilgi gordu 42 yasindayken emboli nedeniyle yasamini yitiren Emilie du Chatelet olumunun ardindan Voltaire in sevgilisi olarak anildi Beni kendi meziyetlerimle ya da meziyetlerimin olmamasi ile degerlendirin fakat beni su buyuk generalin bu buyuk bilginin Fransa da bir parlayan bir yildiz veya meshur bir yazara eklenti olarak gormeyin Ben kendi dogrumla tum soyledikleri ve yaptiklari ile sadece kendisine sorumlu olan butun bir kisiyim Henuz karsilasmamis olmama ragmen benden bilgisi daha fazla olan metafizikci veya filozoflar olabilir Ancak onlar da beseri zafiyetleri olan insanlardir Dolayisiyla tum faziletlerimin toplamini aldigimda itiraf etmeliyim ki kimseden asagi kalmamaktayim KaynakcaBritannica AnsiklopedisiDis baglantilar Emilie du Chatelet Ingilizce Agnes Scott College web sitesinde biyografisi Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link olu kirik baglanti