Önvurgu ses yayıncılığında sinyal gürültü oranını artırmak amacıyla kullanılan bir tekniktir.
Sinyal gürültü oranı
Yayıncılıkta en önemli sorunlardan biri gürültü (parazit) dür. İletilmek istenen bilgi sinyali ile bu sinyalin üzerindeki gürültü bileşenleri arasındaki orana sinyal gürültü oranı (S/N) denilir. Yayıncı bu oranı mümkün olduğu kadar yüksek tutmak zorundadır.
Ses sinyali ana frekanslı (fundamental) bileşen ve harmonikler olarak çok sayıda bileşenden oluşmuş bir sinyaldir. Ana frekanslı sinyal normal koşullarda gürültüden çok daha güçlüdür ve sadece ana frekans bileşeni ile yapılan bir ölçüde 60 veya 65 dB gibi yüksek sinyal gürültü oranları ölçülebilir. Buna karşılık harmoniklerin genlikleri düşüktür. Bu durum özellikle çok sayıda harmoniği ileterek kaliteli müzik yayını yapmayı hedefleyen FM yayınında önemli bir sorun oluşturur. Çünkü FM ses bandı içerisinde gürültü frekansa bağlı olarak artar. Bir başka deyişle, FM de harmoniklerin frekanslarında sinyal gürültü oranı önemli ölçüde düşer.
Önvurgu ve art vurgu
Çözüm olarak yüksek frekanslı fakat düşük genlikli harmoniklerin güçlendirilerek yayınlanması yoluna gidilmektedir. Bu işlem vericide yapılır. Gürültü aynı kaldığı için, ses bandının harmoniklerin bulunduğu bölümünde sinyal gürültü oranı yükseltilmiş olur. Bu tekniğe önvurgu (preemphasis) denilir.
Önvurgu ile sinyal gürültü oranı düzeltilir. Ama harmonikler ana frekanslı bileşene göre yükseltildiği için, aynı zamanda sesin karakteristiği de değişmiş olur. Alıcıda sesi yeniden eski haline getirmek için bandın güçlendirilmiş bölümü zayıflatılır. Harmonikler normal düzeye dönerken, harmonikler üzerindeki gürültü de zayıflamış olur. Bu ters işleme de artvurgu (deempasis) denilir.
Devreler
Kullanilan devreler elektronik filtrelerdir. Önvurgu devresi 1 kHz.den itibaren görev yapan bir yüksek geçiren filtre, artvurgu devresi ise bir alçak geçiren filtredir. Filtrelerin karakteristikleri zaman sabitiyle (RC) tanımlanır. Genellikle 50 μsn'lik devreler kullanılmaktadır. 1 kHz.te 0 dB kazancı olan bir önvurgu devresi 15 kHz.lik bant sonunda 13 dB civarında bir kazanç sağlar.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Onvurgu ses yayinciliginda sinyal gurultu oranini artirmak amaciyla kullanilan bir tekniktir Sinyal gurultu oraniYayincilikta en onemli sorunlardan biri gurultu parazit dur Iletilmek istenen bilgi sinyali ile bu sinyalin uzerindeki gurultu bilesenleri arasindaki orana sinyal gurultu orani S N denilir Yayinci bu orani mumkun oldugu kadar yuksek tutmak zorundadir Ses sinyali ana frekansli fundamental bilesen ve harmonikler olarak cok sayida bilesenden olusmus bir sinyaldir Ana frekansli sinyal normal kosullarda gurultuden cok daha gucludur ve sadece ana frekans bileseni ile yapilan bir olcude 60 veya 65 dB gibi yuksek sinyal gurultu oranlari olculebilir Buna karsilik harmoniklerin genlikleri dusuktur Bu durum ozellikle cok sayida harmonigi ileterek kaliteli muzik yayini yapmayi hedefleyen FM yayininda onemli bir sorun olusturur Cunku FM ses bandi icerisinde gurultu frekansa bagli olarak artar Bir baska deyisle FM de harmoniklerin frekanslarinda sinyal gurultu orani onemli olcude duser Onvurgu ve art vurguCozum olarak yuksek frekansli fakat dusuk genlikli harmoniklerin guclendirilerek yayinlanmasi yoluna gidilmektedir Bu islem vericide yapilir Gurultu ayni kaldigi icin ses bandinin harmoniklerin bulundugu bolumunde sinyal gurultu orani yukseltilmis olur Bu teknige onvurgu preemphasis denilir Onvurgu ile sinyal gurultu orani duzeltilir Ama harmonikler ana frekansli bilesene gore yukseltildigi icin ayni zamanda sesin karakteristigi de degismis olur Alicida sesi yeniden eski haline getirmek icin bandin guclendirilmis bolumu zayiflatilir Harmonikler normal duzeye donerken harmonikler uzerindeki gurultu de zayiflamis olur Bu ters isleme de artvurgu deempasis denilir DevrelerKullanilan devreler elektronik filtrelerdir Onvurgu devresi 1 kHz den itibaren gorev yapan bir yuksek geciren filtre artvurgu devresi ise bir alcak geciren filtredir Filtrelerin karakteristikleri zaman sabitiyle RC tanimlanir Genellikle 50 msn lik devreler kullanilmaktadir 1 kHz te 0 dB kazanci olan bir onvurgu devresi 15 kHz lik bant sonunda 13 dB civarinda bir kazanc saglar Ayrica bakinizSes sinyali Desibel Elektronik filtre