Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, uygun değildir. (Haziran 2020) |
İbn-i Lubudi, (d. 1210, Halep ö.1267/68) Müslüman doktor, matematikçi, astronom ve filozoftur. Tam adı, Yahya b. Şemsüddin Muhammed b. Abdan b. Abdülvahid b. el-Lübûdî'dir.
| Necmeddin el-Lubûdi | |
|---|---|
| Doğum | 1210 Halep |
| Ölüm | 1267-1268 Suriye? |
| Meslek | Doktor, Matematikçi, Astronom, Filozof |
Hayatı ve çalışmaları
Şam'da ünlü el-Dakhwar'da tıp okudu. Daha sonra Hims'in Mansur İbrahim hükümdarının hizmetine girdi (1239-45) ve sonra Necmeddin Eyyup tarafından İskenderiye'de hükûmet müfettişi olarak atandı. Mısır'dan döndükten sonra Suriye'de yaşadı.
İbn el-Lubudi, bir dizi tıbbi eser yazdı: romatizma, Hipokrat'ın aforizmaları, Huneyn İbn İshak'ın soruları üzerine incelemeler. Eserlerinden sadece ikisi günümüze ulaştı: Elli psikolojik ve tıbbi soruya ilişkin tartışmaların toplanması (deneysel değil sadece teorik tartışmalar); İbn Sina’nın Kanunu'nun Külliyatı hakkında yorum.
İlk çalışma (Tartışmaların Derlemesi - İngilizce: Collection of discussions) burada ilgi çekicidir. Bu eser, Madrid'deki Escurial'da bulunmaktadır. Bu çalışmada el-Lubudi aşağıdaki gibi konularla ilgilenmektedir:
- Soru 19: Beden ve korunması, bilginlerin ve filozofların çoğunluğu tarafından kabul gören dört ruh haline değil, sadece kana bağlıdır.
- Soru 25: Galen'in söylediğinin aksine, kadınlar sperm üretmiyor.
- Soru 27: Arterlerin hareketinin kendileri için uygun olduğu ve kalbin hareketlerine bağlı olmadığı.
- Soru 29: Vücutta oluşan ilk uzvun, Hipokrat'ın söylediğinin aksine, kendi görüşüne göre beyin değil kalptir.
- Soru 34: Kafatasını oluşturan kemiklerin tümörlere dönüşebileceği.
- Soru 58: Aşırı ateş vak'alarında serbest bırakma önerilmemektedir.
İbnü'l-Lubidi’nin matematiksel yazıları şunları içerir:
Öklid'den bir özet; Aritmetik Ders Kitabı; Cebir Üzerine Bir İnceleme.
Ayrıca 9. yüzyılın başlarında yaşayan 'in tablolarından çıkarılan El-Zahir (parlak) ve kendi gözlemlerine dayanarak el-Mukarab (yaklaşık olarak) astronomik tablolarını da derledi. 1325 yılında İbn Serrac, Halep'te sergiledi. İki çeşit evrensel usturlap tasarladı; almucantar kuadrantı için çeşitli işaretlemeler geliştirdi ve basit sinüs kuadrantına alternatifler olarak çeşitli ustaca trigonometrik gridler tasarladı.
Tedkîkü’l-Mebâhisi’t-Tayyibe fî Tahkîki’l-Mesâili’l-Hilâfiyye adlı eseri yazmıştır.
Notlar
- ^ a b AVCI, A. Y. & DAĞCI Ş. (Tez Danışmanı), Fıkhî ihtilâflara tasavvufî bir bakış açısı (Şa’rânî örneği) (PDF), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Temel İslâm Bilimleri (İslâm Hukuku) Anabilim Dalı, s. 74,
(Doktora Tezi)
- ^ "599. Najm Al-din İbn Al-Lubudi" (PDF) (Arapça). 25 Mart 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Mart 2021.
Kaynakça
- L. Leclerc (1876), Histoire de la medecine Arabe, vol. 2, p. 161, Paris. (cf. Salah Zaimeche, , Foundation for Science Technology and Civilisation, 9 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi
- Sevim Tekeli, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi, 1956, Doktora Tezi Bölümü, Al-Urdi'nin "Risalet-Ün Fi Keyfiyet-il-Erşad" Adlı Makalesi
- Sevim Tekeli (1958), "Nasirüddin, Takiyüddin ve Tycho Brahe'nin Rasat Aletlerinin Mukayesesi" (PDF), Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, XVI (3-4), s. 301-393
- Majeed Azeem, "How Islam changed medicine", BMJ 2005, s. 331:1486, doi:10.1136/bmj.331.7531.1486
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Haziran 2020 Ibn i Lubudi d 1210 Halep o 1267 68 Musluman doktor matematikci astronom ve filozoftur Tam adi Yahya b Semsuddin Muhammed b Abdan b Abdulvahid b el Lubudi dir Necmeddin el LubudiDogum1210 HalepOlum1267 1268 Suriye MeslekDoktor Matematikci Astronom FilozofHayati ve calismalariSam da unlu el Dakhwar da tip okudu Daha sonra Hims in Mansur Ibrahim hukumdarinin hizmetine girdi 1239 45 ve sonra Necmeddin Eyyup tarafindan Iskenderiye de hukumet mufettisi olarak atandi Misir dan dondukten sonra Suriye de yasadi Ibn el Lubudi bir dizi tibbi eser yazdi romatizma Hipokrat in aforizmalari Huneyn Ibn Ishak in sorulari uzerine incelemeler Eserlerinden sadece ikisi gunumuze ulasti Elli psikolojik ve tibbi soruya iliskin tartismalarin toplanmasi deneysel degil sadece teorik tartismalar Ibn Sina nin Kanunu nun Kulliyati hakkinda yorum Ilk calisma Tartismalarin Derlemesi Ingilizce Collection of discussions burada ilgi cekicidir Bu eser Madrid deki Escurial da bulunmaktadir Bu calismada el Lubudi asagidaki gibi konularla ilgilenmektedir Soru 19 Beden ve korunmasi bilginlerin ve filozoflarin cogunlugu tarafindan kabul goren dort ruh haline degil sadece kana baglidir Soru 25 Galen in soylediginin aksine kadinlar sperm uretmiyor Soru 27 Arterlerin hareketinin kendileri icin uygun oldugu ve kalbin hareketlerine bagli olmadigi Soru 29 Vucutta olusan ilk uzvun Hipokrat in soylediginin aksine kendi gorusune gore beyin degil kalptir Soru 34 Kafatasini olusturan kemiklerin tumorlere donusebilecegi Soru 58 Asiri ates vak alarinda serbest birakma onerilmemektedir Ibnu l Lubidi nin matematiksel yazilari sunlari icerir Oklid den bir ozet Aritmetik Ders Kitabi Cebir Uzerine Bir Inceleme Ayrica 9 yuzyilin baslarinda yasayan in tablolarindan cikarilan El Zahir parlak ve kendi gozlemlerine dayanarak el Mukarab yaklasik olarak astronomik tablolarini da derledi 1325 yilinda Ibn Serrac Halep te sergiledi Iki cesit evrensel usturlap tasarladi almucantar kuadranti icin cesitli isaretlemeler gelistirdi ve basit sinus kuadrantina alternatifler olarak cesitli ustaca trigonometrik gridler tasarladi Tedkiku l Mebahisi t Tayyibe fi Tahkiki l Mesaili l Hilafiyye adli eseri yazmistir Notlar a b AVCI A Y amp DAGCI S Tez Danismani Fikhi ihtilaflara tasavvufi bir bakis acisi Sa rani ornegi PDF Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Temel Islam Bilimleri Islam Hukuku Anabilim Dali s 74 Doktora Tezi 599 Najm Al din Ibn Al Lubudi PDF Arapca 25 Mart 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Mart 2021 KaynakcaL Leclerc 1876 Histoire de la medecine Arabe vol 2 p 161 Paris cf Salah Zaimeche Foundation for Science Technology and Civilisation 9 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Sevim Tekeli Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi 1956 Doktora Tezi Bolumu Al Urdi nin Risalet Un Fi Keyfiyet il Ersad Adli Makalesi Sevim Tekeli 1958 Nasiruddin Takiyuddin ve Tycho Brahe nin Rasat Aletlerinin Mukayesesi PDF Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Dergisi XVI 3 4 s 301 393 Majeed Azeem How Islam changed medicine BMJ 2005 s 331 1486 doi 10 1136 bmj 331 7531 1486