İnal Nexw (Adigece: Инал Нэф; Kabardeyce: Инал Нэху) veya Büyük İnal, 1427-1453 yılları arasında Çerkesya kralı. Tüm Çerkes prensliklerini tek devlet altında birleştirmiştir. Çeşitli seferler düzenledi ve devlet sınırlarını tüm yönlerde genişletti. İnanışa göre İnal, Kabardey, Besleney, Çemguy ve Hatukay boylarının atasıdır.
İnal Nexw Инал Нэху (Çerkesçe) | |||||
---|---|---|---|---|---|
Çerkesya Kralı | |||||
Tüm Çerkesya Baş Prensi | |||||
Hüküm süresi | 1427-1453 | ||||
Doğum | 14. Yüzyıl Taman, Zihya | ||||
Ölüm | 1458 Pshu, Abhazya | ||||
Defin | Inal-Quba | ||||
Eş(ler)i | Bir Abhaz Ançabadze prensesi ve bir Çerkes soylu kadın | ||||
Çocuk(lar)ı | Тэбылду (Tabulda) Темырикъу (Temruk) Жанхъуэт (Janhot) Минболэт (Minbolat) Беслъэн (Beslan) Унэрмэс (Wunarmas) Къэрмыщэ (Qermışe) | ||||
| |||||
Hanedan | Inalid | ||||
Babası | Hurıfel | ||||
Dini | Doğu Ortodoks Kilisesi |
İnal'ın lakabının (Nef/Nexu) kaynağı kesin olarak bilinmese de, bazıları tek gözünün kör olduğu, bu sebeple Doğu Çerkesçesinde "kör" anlamına gelen Nef kelimesinden geldiğini, bazıları ise Batı Çerkesçesinde "aydın" anlamına gelen kelimeden geldiğini iddia etmiştir.
Biyografi
İlk yılları
İnal'ın erken yaşamı hakkında pek bir şey bilinmiyor. Taman Yarımadası'nda Çerkez bir ailede dünyaya geldi ve bir soylu olarak büyüdü.
Yükselişi
İnal'ın yükselişinden önce Çerkesya'da yerleşik beylikler ayrı bir bölgesel yönetime sahipti ve organize bir yapı gelişmemişti. Timur-Çerkes savaşlarında Çerkesler Timurlu güçlerine direnmelerine rağmen Çerkes bölgesi bu savaş sonucunda büyük yıkıma uğradı. İnal başlangıçta Taman yarımadasında araziye sahipti. 1400'lerin başlarında, ağırlıklı olarak Khegayk klanından oluşan bir güç topladı ve birleşik bir Çerkes krallığı yaratma hedefini gerçekleştirmek için yola çıktı. Çerkes beylikleri birer birer İnal'ın eline geçerken, İnal savaş ağaları ve aşiret reisleriyle savaştı ve onları yendi. İnal'ın yükselişi yerleşik Çerkes beylerini rahatsız etti ve İnal'a karşı çıkan 30 Çerkes boyundan oluşan bir konfederasyon, onunla savaşmak için bir ittifak kurdu. Mzımta Nehri yakınlarındaki bir savaşta otuz Çerkes lordundan oluşan koalisyon, İnal ve destekçileri tarafından mağlup edildi. On tanesi idam edilirken, geri kalan yirmi bey biat ederek İnal'ın yeni devletinin güçlerine katıldı.
Fetihler
Kuban ve Doğu Çerkesya'nın Fethi
İnal, Batı Çerkesya'daki hakimiyetini sağlamlaştırdıktan sonra 1434'te Doğu Çerkesya'ya bir sefer düzenleyerek Kabardey eyaletini kurdu. 1438'de kuzeye yeni bir sefer düzenledi ve Ten Nehri boyunca Kuban Nehri'nin kuzeyindeki Çerkes yerleşimlerinin yakınındaki Tatar göçebelerini kovarak sınırlarını günümüzdeki Azov'a kadar genişletti.Johannes de Galonifontibus, 14. ve 15. yüzyılların başında Çerkesya'nın sınırlarını kuzeye, Don'un ağzına kadar genişlettiğini anlatıyor. Johannes de Galonifontibus'un tanımı, İnal'ın fetihleriyle örtüşmektedir. Fetihleri sonucu İnal, Çerkesya'nın tamamını veya büyük bir kısmını tek devlet altında birleştirmiş oldu.
Abhazya'nın fethi
Abhazya o zamanlar Abhazları asimile etmeye çalışan Megrel beyleri tarafından yönetiliyordu. İnal, Çerkesya'yı birleştirdikten sonra dikkatini Abhazya'ya çevirdi ve burada Abhaz klanları Ançabadze ve Şervaşidze ona biat etti. Birlikte muhalif Megrelleri yendiler ve Kuzey Abhazya'yı Çerkesya ile birleştirdiler. Abhaz halkı, İnal'ın hükümdarlığını tanıdı ve İnal, Abhazya'daki hakimiyetini kesinleştirdi. Gürcü Kronikleri, İnal'ın Megrellere karşı Çerkesler ve Abhazlara önderlik ettiğinden bahseder. Bu anın bir simgesi olarak İnal'ın heykeli bugün Abhazya'da duruyor. Abhazya bayrağındaki yıldızlardan biri, İnal'ın mezarı olduğu düşünülen İnal-Kuba'yı temsil ediyor.
Reformlar
Yönetim
İnal, iktidarını kurduktan sonra reformlar yaparak, aşiretleri örgütleyerek ve Çerkes eyaletlerini yönetmek için ihtiyar mahkemeleri kurarak önlemler almaya başladı. Malını dört ilçeye ayırdı: Qabardey, Beslan, Chemguy ve Jane-Hatukay. 40 yargıç kurumunu tanıttı. Ancak Çerkesya, onun ölümünden sonra yeniden ayrı feodal beyliklere bölündü. Toplam 40 yargıç atadı. Fakat ölümünün ardından devlet yeniden parçalandı.
Şencır şehri
İnal'ın yeni devletinin başkenti, İnal'ın doğup büyüdüğü Taman bölgesinde kurulan Şencır şehri oldu.
Peter Simon Pallas ve Julius von Klaproth tarihte Şencır şehrine dikkat çeken ilk araştırmacılar olmakla birlikte, ikisi de Şencır şehrini benzer şekilde tanımlamıştır. Onlara göre, Şencır, Surlar ve hendekler ile çevrili bir dörtgen şeklindeydi ve dört kapısı vardı, bu sebeple Roma mimarisini andırıyordu. Kuzeyde düşmana karşı avantaj kazanmak için sahte tepeler yapılmıştı. Klaproth, Şencır şehrinin kalıntılarını ziyaret ederek Çerkes büyükleriyle tanıştı ve şehirle ilgili detaylı bilgi topladı. Öğrendiği bilgilere göre, Şencır Anapa'ya yakın bir bölgedeydi.
“ | "Psif ve Nefil arasında, surlar ve hendeklerle kaplı ve bir Roma kampını andıran dört çıkışlı bir dörtgen bulunmaktadır. Duvarların ve hendeklerin kalıntıları hala görülebilir ve yaklaşık yarım Alman mili (3 km) çapında doğuya uzanır. Kuzeyde, Kuban bataklıklarına doğru sur olarak kullanılabilecek birkaç höyük vardır. Efsaneye göre, burası eskiden prensin ikametgahıdır ve Shanjir olarak adlandırıldır. Çerkesler, atalarının burada yaşadığını ifade eder." | „ |
—Julius von Klaproth |
Şencır şehrinin tam olarak nerede olduğu bilinmese de, en desteklenen teori Klarapoth ve Pallas tarafından yapılan betimlemelere uyan bölgesi olduğudur.
Ölümü ve kabri
İnal, 1453 yılında topraklarını oğulları ve torunları arasında bölüştürdü ve 1458 yılında öldü. Bunun ardından Çerkes prenslikleri oluştu.
Bir iddiaya göre, İnal, Kuzey Abhazya'da ölmüştür. Burası günümüzde İnal-Quba olarak bilinir ve Pshu bölgesinde bulunur. Çoğu kaynak bu teoriyi kabul etse de alternatif teoriler de vardır.
Rus kaşif ve arkeoloji uzmanı Evgeniy Dimitriyeviç Felitsin'e göre, İnal'ın mezarı Abhazya'da değildir. 1882'de yayınlanan bir haritada, Felitsin, İnal'a büyük önem vermekle beraber onun mezarını Abhazya'da değil, Karaçay-Çerkesya'da bulunan İspravnaya bölgesine yerleştirmiştir. Bu bölgede, antik heykeller, höyükler, mezarlar, kiliseler, kaleler ve surlar olduğunu, İnal gibi birisin için ideal bir kabir olacağını eklemiştir.
Mirası
Sonraki yüzyıllarda Çerkes ve Abhaz prensleri İnal'ın torunları olduklarını iddia ettiler ve onu kendi ataları olarak gördüler. İnal'ın adı Kafkasya'daki birçok yere verilmiştir. İnal adıyla ilişkilendirilen yer adları Adigey, Krasnodar Bölgesi, Kabardey-Balkar, Karaçay-Çerkes ve Abhazya'da bulunur. Çerkesya'nın Karadeniz kıyısında İnal Koyu bulunur. Kabardey-Balkar Cumhuriyeti'nin Zolsk bölgesinde, Kanzhal Dağı'ndan çok uzak olmayan, Baksan Nehri ile Tyzyl vadileri arasında İnal Dağı (2990 m) vardır. İnal isminin çeşitleri (Yinal, İnal, Yanal vb.) Çerkesler ve Abhazlar arasında yaygın isimlerdir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d История адыхейского народа: Составленная по преданиям кабардинцев. / Введ., прим. и указ. Г. Кокиева. — 5-е изд. — Нальчик: Кабгосиздат, 1947. — 160 с.
- ^ "PRENSLERİN PRENSİ İNAL NEKHU (PŞILERİN PŞISI İNAL NEKHU)". cherkessia.net. 19 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mart 2021.
- ^ Абасова, Шамсият (26 Aralık 2020). Взгляд на османские и кавказские дела. ISBN . 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ "Взгляд на османские и кавказские дела". 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ a b c d e . KAĞAZEJ Jıraslen. 2013. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c . Amjad Jaimoukha. Circassian Voices. 2013. 4 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Shora Nogma
- ^ Cole, Jeffrey E. (2011). Ethnic Groups of Europe: An Encyclopedia. ABC-CLIO, LLC. OCLC 939825134.
- ^ Klaproth, Julius Von, 1783—1835. (2005). Travels in the Caucasus and Georgia performed in the years 1807 and 1808 by command of the Russian government. Elibron Classics
- ^ де Галонифонтибус И., 1404, I. Таты и готы. Великая Татария: Кумания, Хазария и другие. Народы Кавказа (Гл. 8).
- ^ де Галонифонтибус И., 1404.
- ^ . KAĞAZEJ Jıraslen. 2013. 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Vitaliy Shtybin. Abkhaz World. 17 Mayıs 2020. 24 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2020.
- ^ Natho, Kadir. Circassian History. ISBN .
- ^ Papaskʻiri, Zurab, 1950- (2010). Абхазия : история без фальсификации. Izd-vo Sukhumskogo Gos. Universiteta. . OCLC 726221839.
- ^ a b . Vitaliy Shtybin. Abkhaz World. 17 Mayıs 2020. 24 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2020.
- ^ The 200-year Mingrelia-Abkhazian war and the defeat of the Principality of Mingrelia by the Abkhazians of XVII-XVIII cc.
- ^ The Georgian Chronicles II, Part No. 497
- ^ "ARMAZI Texts: Kartlis Cxovreba II". titus.uni-frankfurt.de. 24 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Aralık 2022.
- ^ Gamaxaria, Jemal. Beradze, T. (Tamaz) Gvancʻelaże, Tʻeimuraz, 1951- (2011). Abkhazia : from ancient times till the present days; assays [essays] from the history of Georgia. Ministry of Education and Culture of Abkhazia. ISBN . OCLC 1062190076.
- ^ Latham, Robert Gordon. Descriptive Ethnology. Londres: Voorst, 1859. Pp. 51
- ^ Dubois de Montpéreux, F., Voyage autour du Caucase, chez les Tcherkesses et les Abkhases, en Colchide, en Géorgie, en Arménie et en Crimée: Avec un atlas géographique, pittoresque, ... géologique, etc., Paris: Gide, 1839-43; reprinted: Adamant Media Corporation, Elibron Classics, 2002 (6 vols).
- ^ — Voyages dans les gouvernements méridionaux de l’empire de la Russie, Paris, 1805 (3 vols).
- ^ Klaproth, J.-H. (von), Travels in the Caucasus and Georgia, Performed in the Years 1807 and 1808, by Command of the Russian Government', translated from the German by F. Shoberl, London: Richard and Arthur Taylor for Henry Colburn, 1814. reprinted: Adamant Media Corporation, Elibron Classics, 2002. [Klaproth (1783-1835), born in Berlin in 1783, devoted his energies to the study of Asiatic languages, and published in 1802 his Asiatisches Magazin (Weimar, 1802-1803). He was consequently called to St. Petersburg and given an appointment in the academy there. In 1805 he was a member of Count Golovkin’s embassy to China. On his return he was despatched by the academy to the Caucasus on an ethnographical and linguistic exploration (1807-1808), and was afterwards employed for several years in connection with the Academy’s Oriental publications.]
- ^ Броневский, Семён, Новейшие географические и исторические известия о Кавказе, Москва, 1823.
- ^ a b . 2013. 4 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Kokov (K'wek'we), J. N., Iz adigskoi (cherkesskoi) onomastiki [From Circassian Onomastics], Nalchik: Elbrus Book Publishing House, 1983.
- ^ Pallas, Peter Simon, Travels Through the Southern Provinces of the Russian Empire, in the Years 1793 and 1794, London: John Stockdale, Piccadilly, 1812 (2 vols). [Peter-Simon Pallas’ (1741-1811) second and most picturesque travel]
- ^ Абрамзон, М. Г., Фролова, Н. А., “Горлов Ю. В. Клад золотых боспорских статеров II в. н. э. с Краснобатарейного городища: [Краснодар. край]”, ВДИ, № 4, 2000, С. 60-68.
- ^ Asie occidentale aux XIVe-XVIe siècles, 2014.
- ^ Археологическая карта Кубанской области, Фелицын, Евгений Дмитриевич, 1882.
- ^ Pawel Krawczyk (2009). . Kabardians.com. 28 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Inal Nexw Adigece Inal Nef Kabardeyce Inal Nehu veya Buyuk Inal 1427 1453 yillari arasinda Cerkesya krali Tum Cerkes prensliklerini tek devlet altinda birlestirmistir Cesitli seferler duzenledi ve devlet sinirlarini tum yonlerde genisletti Inanisa gore Inal Kabardey Besleney Cemguy ve Hatukay boylarinin atasidir Inal Nexw Inal Nehu Cerkesce Cerkesya KraliTum Cerkesya Bas PrensiHukum suresi1427 1453Dogum14 Yuzyil Taman ZihyaOlum1458 Pshu AbhazyaDefinInal QubaEs ler iBir Abhaz Ancabadze prensesi ve bir Cerkes soylu kadinCocuk lar iTebyldu Tabulda Temyriku Temruk Zhanhuet Janhot Minbolet Minbolat Beslen Beslan Unermes Wunarmas Kermyshe Qermise Tam adiAbdun han ikue Kes ikue Adu han ikue Huryfelej ikue Inal Nehu Abdun xan yiqwe Qes yiqwe Adu xan yiqwe Xhurifetley yiqwe Yinal Nexw HanedanInalidBabasiHurifelDiniDogu Ortodoks Kilisesi Inal in lakabinin Nef Nexu kaynagi kesin olarak bilinmese de bazilari tek gozunun kor oldugu bu sebeple Dogu Cerkescesinde kor anlamina gelen Nef kelimesinden geldigini bazilari ise Bati Cerkescesinde aydin anlamina gelen kelimeden geldigini iddia etmistir BiyografiIlk yillari Inal in erken yasami hakkinda pek bir sey bilinmiyor Taman Yarimadasi nda Cerkez bir ailede dunyaya geldi ve bir soylu olarak buyudu Yukselisi Inal in yukselisinden once Cerkesya da yerlesik beylikler ayri bir bolgesel yonetime sahipti ve organize bir yapi gelismemisti Timur Cerkes savaslarinda Cerkesler Timurlu guclerine direnmelerine ragmen Cerkes bolgesi bu savas sonucunda buyuk yikima ugradi Inal baslangicta Taman yarimadasinda araziye sahipti 1400 lerin baslarinda agirlikli olarak Khegayk klanindan olusan bir guc topladi ve birlesik bir Cerkes kralligi yaratma hedefini gerceklestirmek icin yola cikti Cerkes beylikleri birer birer Inal in eline gecerken Inal savas agalari ve asiret reisleriyle savasti ve onlari yendi Inal in yukselisi yerlesik Cerkes beylerini rahatsiz etti ve Inal a karsi cikan 30 Cerkes boyundan olusan bir konfederasyon onunla savasmak icin bir ittifak kurdu Mzimta Nehri yakinlarindaki bir savasta otuz Cerkes lordundan olusan koalisyon Inal ve destekcileri tarafindan maglup edildi On tanesi idam edilirken geri kalan yirmi bey biat ederek Inal in yeni devletinin guclerine katildi Fetihler Kuban ve Dogu Cerkesya nin Fethi Inal Bati Cerkesya daki hakimiyetini saglamlastirdiktan sonra 1434 te Dogu Cerkesya ya bir sefer duzenleyerek Kabardey eyaletini kurdu 1438 de kuzeye yeni bir sefer duzenledi ve Ten Nehri boyunca Kuban Nehri nin kuzeyindeki Cerkes yerlesimlerinin yakinindaki Tatar gocebelerini kovarak sinirlarini gunumuzdeki Azov a kadar genisletti Johannes de Galonifontibus 14 ve 15 yuzyillarin basinda Cerkesya nin sinirlarini kuzeye Don un agzina kadar genislettigini anlatiyor Johannes de Galonifontibus un tanimi Inal in fetihleriyle ortusmektedir Fetihleri sonucu Inal Cerkesya nin tamamini veya buyuk bir kismini tek devlet altinda birlestirmis oldu Abhazya nin fethi Inal devrinde Cerkesya ve vilayetleri Abhazya o zamanlar Abhazlari asimile etmeye calisan Megrel beyleri tarafindan yonetiliyordu Inal Cerkesya yi birlestirdikten sonra dikkatini Abhazya ya cevirdi ve burada Abhaz klanlari Ancabadze ve Servasidze ona biat etti Birlikte muhalif Megrelleri yendiler ve Kuzey Abhazya yi Cerkesya ile birlestirdiler Abhaz halki Inal in hukumdarligini tanidi ve Inal Abhazya daki hakimiyetini kesinlestirdi Gurcu Kronikleri Inal in Megrellere karsi Cerkesler ve Abhazlara onderlik ettiginden bahseder Bu anin bir simgesi olarak Inal in heykeli bugun Abhazya da duruyor Abhazya bayragindaki yildizlardan biri Inal in mezari oldugu dusunulen Inal Kuba yi temsil ediyor Reformlar Yonetim Inal iktidarini kurduktan sonra reformlar yaparak asiretleri orgutleyerek ve Cerkes eyaletlerini yonetmek icin ihtiyar mahkemeleri kurarak onlemler almaya basladi Malini dort ilceye ayirdi Qabardey Beslan Chemguy ve Jane Hatukay 40 yargic kurumunu tanitti Ancak Cerkesya onun olumunden sonra yeniden ayri feodal beyliklere bolundu Toplam 40 yargic atadi Fakat olumunun ardindan devlet yeniden parcalandi Sencir sehri Inal in yeni devletinin baskenti Inal in dogup buyudugu Taman bolgesinde kurulan Sencir sehri oldu Peter Simon Pallas ve Julius von Klaproth tarihte Sencir sehrine dikkat ceken ilk arastirmacilar olmakla birlikte ikisi de Sencir sehrini benzer sekilde tanimlamistir Onlara gore Sencir Surlar ve hendekler ile cevrili bir dortgen seklindeydi ve dort kapisi vardi bu sebeple Roma mimarisini andiriyordu Kuzeyde dusmana karsi avantaj kazanmak icin sahte tepeler yapilmisti Klaproth Sencir sehrinin kalintilarini ziyaret ederek Cerkes buyukleriyle tanisti ve sehirle ilgili detayli bilgi topladi Ogrendigi bilgilere gore Sencir Anapa ya yakin bir bolgedeydi Psif ve Nefil arasinda surlar ve hendeklerle kapli ve bir Roma kampini andiran dort cikisli bir dortgen bulunmaktadir Duvarlarin ve hendeklerin kalintilari hala gorulebilir ve yaklasik yarim Alman mili 3 km capinda doguya uzanir Kuzeyde Kuban batakliklarina dogru sur olarak kullanilabilecek birkac hoyuk vardir Efsaneye gore burasi eskiden prensin ikametgahidir ve Shanjir olarak adlandirildir Cerkesler atalarinin burada yasadigini ifade eder Julius von Klaproth Sencir sehrinin tam olarak nerede oldugu bilinmese de en desteklenen teori Klarapoth ve Pallas tarafindan yapilan betimlemelere uyan bolgesi oldugudur Olumu ve kabri Inal Quba DagiInal in torunlari tarafindan kullanilan arma Inal 1453 yilinda topraklarini ogullari ve torunlari arasinda bolusturdu ve 1458 yilinda oldu Bunun ardindan Cerkes prenslikleri olustu Bir iddiaya gore Inal Kuzey Abhazya da olmustur Burasi gunumuzde Inal Quba olarak bilinir ve Pshu bolgesinde bulunur Cogu kaynak bu teoriyi kabul etse de alternatif teoriler de vardir Rus kasif ve arkeoloji uzmani Evgeniy Dimitriyevic Felitsin e gore Inal in mezari Abhazya da degildir 1882 de yayinlanan bir haritada Felitsin Inal a buyuk onem vermekle beraber onun mezarini Abhazya da degil Karacay Cerkesya da bulunan Ispravnaya bolgesine yerlestirmistir Bu bolgede antik heykeller hoyukler mezarlar kiliseler kaleler ve surlar oldugunu Inal gibi birisin icin ideal bir kabir olacagini eklemistir MirasiSonraki yuzyillarda Cerkes ve Abhaz prensleri Inal in torunlari olduklarini iddia ettiler ve onu kendi atalari olarak gorduler Inal in adi Kafkasya daki bircok yere verilmistir Inal adiyla iliskilendirilen yer adlari Adigey Krasnodar Bolgesi Kabardey Balkar Karacay Cerkes ve Abhazya da bulunur Cerkesya nin Karadeniz kiyisinda Inal Koyu bulunur Kabardey Balkar Cumhuriyeti nin Zolsk bolgesinde Kanzhal Dagi ndan cok uzak olmayan Baksan Nehri ile Tyzyl vadileri arasinda Inal Dagi 2990 m vardir Inal isminin cesitleri Yinal Inal Yanal vb Cerkesler ve Abhazlar arasinda yaygin isimlerdir Ayrica bakinizCerkesya Kabardeyler Kabardiya CerkeslerKaynakca a b c d Istoriya adyhejskogo naroda Sostavlennaya po predaniyam kabardincev Vved prim i ukaz G Kokieva 5 e izd Nalchik Kabgosizdat 1947 160 s PRENSLERIN PRENSI INAL NEKHU PSILERIN PSISI INAL NEKHU cherkessia net 19 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mart 2021 Abasova Shamsiyat 26 Aralik 2020 Vzglyad na osmanskie i kavkazskie dela ISBN 9785042257544 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Vzglyad na osmanskie i kavkazskie dela 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan a b c d e KAGAZEJ Jiraslen 2013 29 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c Amjad Jaimoukha Circassian Voices 2013 4 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Shora Nogma Cole Jeffrey E 2011 Ethnic Groups of Europe An Encyclopedia ABC CLIO LLC OCLC 939825134 Klaproth Julius Von 1783 1835 2005 Travels in the Caucasus and Georgia performed in the years 1807 and 1808 by command of the Russian government Elibron Classics de Galonifontibus I 1404 I Taty i goty Velikaya Tatariya Kumaniya Hazariya i drugie Narody Kavkaza Gl 8 de Galonifontibus I 1404 KAGAZEJ Jiraslen 2013 29 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Vitaliy Shtybin Abkhaz World 17 Mayis 2020 24 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Temmuz 2020 Natho Kadir Circassian History ISBN 144152388X Papaskʻiri Zurab 1950 2010 Abhaziya istoriya bez falsifikacii Izd vo Sukhumskogo Gos Universiteta 9941016526 OCLC 726221839 a b Vitaliy Shtybin Abkhaz World 17 Mayis 2020 24 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Temmuz 2020 The 200 year Mingrelia Abkhazian war and the defeat of the Principality of Mingrelia by the Abkhazians of XVII XVIII cc The Georgian Chronicles II Part No 497 ARMAZI Texts Kartlis Cxovreba II titus uni frankfurt de 24 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Aralik 2022 Gamaxaria Jemal Beradze T Tamaz Gvancʻelaze Tʻeimuraz 1951 2011 Abkhazia from ancient times till the present days assays essays from the history of Georgia Ministry of Education and Culture of Abkhazia ISBN 9789941039287 OCLC 1062190076 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Latham Robert Gordon Descriptive Ethnology Londres Voorst 1859 Pp 51 Dubois de Montpereux F Voyage autour du Caucase chez les Tcherkesses et les Abkhases en Colchide en Georgie en Armenie et en Crimee Avec un atlas geographique pittoresque geologique etc Paris Gide 1839 43 reprinted Adamant Media Corporation Elibron Classics 2002 6 vols Voyages dans les gouvernements meridionaux de l empire de la Russie Paris 1805 3 vols Klaproth J H von Travels in the Caucasus and Georgia Performed in the Years 1807 and 1808 by Command of the Russian Government translated from the German by F Shoberl London Richard and Arthur Taylor for Henry Colburn 1814 reprinted Adamant Media Corporation Elibron Classics 2002 Klaproth 1783 1835 born in Berlin in 1783 devoted his energies to the study of Asiatic languages and published in 1802 his Asiatisches Magazin Weimar 1802 1803 He was consequently called to St Petersburg and given an appointment in the academy there In 1805 he was a member of Count Golovkin s embassy to China On his return he was despatched by the academy to the Caucasus on an ethnographical and linguistic exploration 1807 1808 and was afterwards employed for several years in connection with the Academy s Oriental publications Bronevskij Semyon Novejshie geograficheskie i istoricheskie izvestiya o Kavkaze Moskva 1823 a b 2013 4 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Kokov K wek we J N Iz adigskoi cherkesskoi onomastiki From Circassian Onomastics Nalchik Elbrus Book Publishing House 1983 Pallas Peter Simon Travels Through the Southern Provinces of the Russian Empire in the Years 1793 and 1794 London John Stockdale Piccadilly 1812 2 vols Peter Simon Pallas 1741 1811 second and most picturesque travel Abramzon M G Frolova N A Gorlov Yu V Klad zolotyh bosporskih staterov II v n e s Krasnobatarejnogo gorodisha Krasnodar kraj VDI 4 2000 S 60 68 Asie occidentale aux XIVe XVIe siecles 2014 Arheologicheskaya karta Kubanskoj oblasti Felicyn Evgenij Dmitrievich 1882 Pawel Krawczyk 2009 Kabardians com 28 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ocak 2015