İnternet protokol takımı (İngilizce: en:Internet Protocol Suite), bilgisayarlar ve ağ cihazları arasında iletişimi sağlamak amacıyla standart olarak kabul edilmiş kurallar dizisidir. Bu kurallar dizisi temel olarak verinin ağ üzerinden ne şekilde paketleneceğini ve iletilen veride hata olup olmadığının nasıl denetleneceğini belirlemektedir.
İnternet iletişim kuralları dizisi | ||
Katman | İletişim kuralları | |
7. | Uygulama katmanı | HTTP, DNS, SMTP, FTP, TFTP, UUCP, NNTP, SSL, SSH, IRC, SNMP, SIP, RTP, Telnet, ... |
6. | Sunum katmanı | ISO 8822, ISO 8823, ISO 8824, ITU-T T.73, ITU-T X.409, ... |
5. | Oturum katmanı | NFS, SMB, ISO 8326, ISO 8327, ITU-T T.6299, ... |
4. | Ulaşım katmanı | TCP, UDP, SCTP, DCCP, ... |
3. | Ağ katmanı | IP, IPv4, IPv6, ICMP, ARP, İnternet Grup Yönetim Protokolü, IPX,... |
2. | Veri bağlantısı katmanı | Ethernet, HDLC, Wi-Fi, Token ring, FDDI, PPP, L2TP... |
1. | Donanım katmanı | ISDN, RS-232, EIA-422, RS-449, EIA-485, ... |
Ağ kavramının ortaya çıkmasından günümüze kadar geçen sürede farklı amaçlar için birçok protokol geliştirilmiştir. Bu protokoller ilk zamanlar belli bir standarda uygun olarak geliştirilmemiş, genelde bilgisayar donanımlarına bağlı olacak şekilde tasarlanmışlardır. Bu dönemde ağ yapıları donanım üreticileri tarafından kendilerine has bir biçimde geliştirilmekteydi. Bu yapılara örnek olarak IBM'in SNA ve DEC'in DECnet ağları verilebilir. Farklı markalara ait donanımlara özel tanımlanan bu tür protokollerden dolayı farklı donanımlar arası iletişimde bir ortak nokta bulunamamıştır. Bu durum, ağlar arası yazılımların geliştirilmesinde sorun oluşturmuştur. Ortaya çıkan bu sorunun çözümüne yönelik 1984 yılında ISO (International Organization for Standardization - Uluslararası Standartlık Örgütü) tarafından, donanım ve ağ altyapısından bağımsız olarak geliştirilmiş OSI (Open Systems Interconnection) başvuru modeli ortaya konmuştur.
İnternet iletişim kuralları, internet ve benzeri bilgisayar ağları üzerinde kullanılan iletişim kuralları ve bilgisayar ağ modeli ve kümesidir. Genel olarak TCP/IP olarak bilinir çünkü bunlar; İletim Kontrol Protokolü (TCP) ve Internet Protokolü (IP) olarak bu standartta tanımlanmış internet iletişim kurallarıdır. Bunun yanında bunlar, Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığı’nın bir alt kolu olan DARPA’nın finanse ettiği ağ bağlantısının geliştirilmesi nedeniyle orijinal olarak DoD olarak bilinen internet modeli olarak da tanımlanır.
(TCP/IP) modeli ve ilgili iletişim kuralları Internet Engineering Task Force (IETF) tarafından yapılmaktadır.
Tarihçe
Önceki Araştırmalar
İnternet protokol takımı 1960'ların sonunda İleri Araştırma Projeleri Savunma Ajansı (Defense Advanced Research Projects Agency - DARPA) tarafından yapılan araştırma ve geliştirme sonucu ortaya çıkmıştır. 1969 yılında öncü olarak başlatılan ARPANET sonrasında DARPA diğer veri iletim teknolojileri ile ilgili bir dizi çalışma başlattı. Uydu paket ağları (satellite packet networks) ve karasal radyo paket ağları (radio packet networks) üzerine çalışan ve bu iki farklı ağ arasında iletişim kurabilmenin değerininin farkına varmış olan Robert E. Kahn 1972 yılında DARPA Bilgi İşleme Tekik Ofisi’ne katıldı. 1973 baharında, mevcut ARPANET Ağı Kontrol Programı (NCP) protokolünün geliştiricisi olan Vint Cerf, yeni nesil ARPANET protokolleri tasarımı amacıyla, açık mimari arabağlantı modelleri üzerinde çalışmak için Robert E. Kahn ile birlikte çalışmaya başladı.
1973 yazında Kahn ve Cerf ağlar arası iletişim protokollerinde yeni temel bir formül geliştirdiler. Bu yeni formülde iletişimin güvenilirliğinin (reliability) sorumluluğu ARPANET'tekinin aksine olarak, ağa değil de uçlara (host) veriliyordu. Cerf, CYCLADES ağının tasarımcıları olan Hubert Zimmermann ve Louis Pouzin'i bu yeni tasarımlarına yapmış oldukları katkılardan dolayı takdir etmiştir. Kahn ve Cerf'in yapmış oldukları bu tasarım Transmission Control Protocol adıyla kodlanmış ve 1974 yılında yayınlanmıştır.
Bu ağın tasarımının temelinde şu kabul vardı: Ağ, sadece uçlar (node) arasındaki trafiğin verimli bir şekilde iletilmesi ve yönlendirilmesini sağlamaktan sorumluydu. Bunun haricindeki diğer tüm bilgiler uçlarda (node) bulunacaktı. Bu tasarım "uçtan uca prensibi (end-to-end principle)" olarak bilinir. Bu tasarım ile ARPANET'e herhangi bir ağın bağlanması mümkün olabilecekti. ARPANET'e bağlanacak olan bir ağın, sadece kendisine has özelliklerinin bulunması bile ARPANET'e bağlanabilmesine engel olmayacaktı. Böylece Kahn'ın en başta karşılaşmış olduğu problem de çözülmüş oluyordu. Cerf ve Kahn'ın nihai ürünü olan TCP/IP böylece adeta "iki teneke kutu ve bir ip" ile çalışabilecek duruma gelmişti. Yıllar sonra -şaka yollu gibi gözükse de- "IP üzerinden güvercin haberleşmesi" kavramının protokol tanımlamaları D. Waitzman tarafından yapılmış ve RFC 144927 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . adıyla 1 Nisan 1990 yılında resmî olarak yayınlanmıştır.
Tanımlama
Vint Cerf'in Stanford'daki ağ araştırma grubu, 1973’ten 1974’e kadar TCP’in ilk tanımlamarının yapılması üzerine çalıştı. TCP'nin bu ilk tanımlamaları, o tarihlerde yaygın olarak kullanılan ve Xerox PARC tarafından geliştirilmiş olan PARC Universal Suite ağ çalışmalarından teknik olarak önemli ölçüde etkilenmiştir.
DARPA, sonrasında TCP'nin, farklı donanımlar üzerinde çalışabilecek sürümlerinin geliştirilmesi amacıyla; BBN, Stanford Üniversitesi ve University College London ile anlaştı. Bu çalışmalar sonrasında dört adet TCP versiyonu üretilmiştir: TCP v1, TCP v2, TCP v3 ve IP v3 ve TCP/IP v4. Son versiyon bugün hala kullanılmaktadır.
1975 yılında, Stanford Üniversitesi ve University College London tarafından iki ağdan oluşan bir TCP/IP haberleşme testi gerçekleştirilmiştir. 1977 yılının Kasım ayında ise; ABD, Birleşik Krallık ve Norveç'teki birimler arasında üç ağdan oluşan bir TCP/IP haberleşme testi yapılmıştır.
1978 ve 1983 yılları arasında birçok araştırma merkezinde bazı farklı TCP/IP prototipleri de geliştirilmiştir.
ARPANET’in TCP/IP’ye geçişi; 1 Ocak 1983 tarihinde, bir bayrak gününde tamamlanmıştır. Bu tarihten sonra ARPANET'te yeni protokoller kalıcı bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır.
Yaygınlaşma
1982 yılının Mart ayında ABD Savunma Bakanlığı, TCP/IP‘yi tüm askerî bilgisayar ağları için standart olarak kabul ettiğini açıkladı.
1985 yılında, Dan Lynch Internet Danışma Kurulu (sonraki ismiyle Internet Mimarisi Kurulu), bilişim sektöründe TCP/IP'yi teşvik etmek ve ticari kullanımını artırmak amacıyla, 250 üretici firma temsilcisinin katıldığı, üç günlük bir atölye çalışması düzenledi.
TCP/IP'nin yaygın bir şekilde kullanılması üzerine 1985 yılında düzenlenen ilk Interop konferansı, bilgisayar ağlarında birlikte çalışabilme üzerinde yoğunlaştı. Dan Lynch 1988 yılında, ürünlerinde TCP/IP'yi destekleyen üreticilerle, San Jose (ABD) şehrinde ilk ticari Interop konferansını düzenledi. TCP/IP'nin nasıl çalıştığını ya da hangi şartlarda çalışamadığını görmek amacıyla, bu organizasyona 50 firma ve 5,000 ağ uzmanı katıldı.
SNA, XNS ve DECNET gibi kendilerine özel iletişim protokollerine sahip olmalarına rağmen; IBM, ve Digital Equipment Corporation gibi başlıca büyük firmalar, ürünlerinde TCP/IP'yi kullanmaya başladılar. 1984’ten sonra IBM’de Barry Appelman’ın grubu TCP/IP’yi geliştirdi. (Appelman sonra tüm kalkınma çabalarının başkanı olmak için AOL’a taşındı.) Bunlar çalışmalarına devam ederek MVS, VM ve OS / 2 dahil olmak üzere çeşitli IBM sistemlerinin, TCP / IP ürünlerinin akışı elde etmek için bir bağ kurdular. Aynı zamanda, FTP Yazılım ve Wollongong Grup gibi birkaç küçük şirket, DOS ve MS Windows için TCP / IP kümeleri sunmaya başladı. İlk VM / CMS TCP / IP kümesiWisconsin Üniversitesi'nden geldi.
O zamanlarda bu TCP/IP yığınlarının çoğu, birkaç yetenekli programcı tarafından yazılmıştır. Örneğin, FTP Yazılımcısı olan John Romkey MIT PC / IP paketinin yazarıdır. John Romkey’nin PC / IP uygulaması ilk IBM PC TCP / IP yığını olmuştur. Jay Elinsky ve IBM Araştırmacısı Oleg Vishnepolsky TCP / IP VM / CMS ve sırasıyla OS / 2 için kümeler yazmıştır.
TCP / IP yayılması, AT & T’nin kamusal alana UNIX için geliştirilen bir TCP / IP kodunu yerleştirmek için anlaştığı zaman olan haziran 1989 yılında daha da hızlandı. IBM dahil olmak üzere çeşitli sunucular, bu kodu kendi TCP / IP kümelerinin içerisine dahil etti. Birçok şirket Microsoft Windows 95 yerli TCP / IP kümesi yayınlayana kadar Windows için TCP / IP kümelerini sattı. Bu süreç internetin evrimine kadar biraz geç kalsa da diğer internet iletişim kurallarının yok olduğdu gibi TCP/IP’nin sunuculuğuna eklenmiştir. Bu protokoller aynı zamanda IBM System's Ağ Mimarisi (SNA), Açık Sistem Arabağlantı (OSI), Microsoft'un yerli NetBIOS ve Xerox Ağ Sistemleri’ni de içermektedir. (XNS)
Temel Mimari Prensipler / Key Architectural Principles
İlk mimari belge olan RFC 1122, katman üzerinde mimari ilkeleri vurgular. End to End Principle; Bu prensip zamanla gelişmiştir. Orijinal açıklaması durumun devamlılığını sağlamak ve köşelerde bulunan bilginin bir uçtan bir uca transferi sağlamak, buna ek olarak internetin kenarlara hızını ve basitliğini etkilemeyecek bir şekilde bağlı olduğunu kabul etmektir. Dünya’nın bu prensipte güvenlik duvarları, ağ adresi çevirmenleri, web içeriği önbelleklerini ve benzeri zorunlu değişikliklerden dolayı ihtiyacı vardır.
Dayanıklılık Prensibi; “Genel anlamda bir uygulama göndericisine göre korunumlu ve alıcı tarafından özgür olmak zorundadır. Yani iyi biçimlenmiş datagram göndermek için dikkatli olmak gerekir, ama aynı zamanda yorumlayabileceği herhangi bir datagram kabul etmelidir. (teknik hatalardan dolayı açıklaması hala net değildir.) Ilkenin ikinci kısmı diğerleri kadar önemlidir: Diğer bilgisayarlar üzerindeki yazılım akılsızca yasal ama karanlık protokol özelliklerini istismar edebilecek eksiklikleri içerebilir.”
Soyutlama Katmanları / Abstraction Layers
İnternet protokol takımı protokolleri ve hizmetlerin soyutlama sağlamak için kapsülleme kullanır. Encapsulation genellikle genel işlevsellik katmanlarına, protokol paketinin bölümü ile uyumludur. Genel olarak, bir uygulama (modelin en üst düzeyi) her seviyede daha fazla kapsülleme olmak, katmanlar aşağı veri göndermek için bir protokol kümesi kullanır.
Protokol paketinin katmanları, alt kısımdaki katmanların veri transferine yakın olmasına rağmen, kullanıcı uygulamasına mantıksal olarak yakındır. Katmanları hizmeti sağlayan veya tüketen olarak görmek soyutlama yöntemi üzerinde bit iletilmesi ve ayrıntıları üst katman protokolleri ile izole etmektir. Örneğin Ethener ve çarpışma algılaması, alt tabakaların her ayrıntılarını ve her uygulama ve protokol bilmek zorunda olmasından kaçınmasıdır.
Katmanlar, çeşitli mimari belgeler incelendiğinde bile -ISO 7498, Açık Sistemler Bağlantısı (OSI) modu gibi tek mimari model var- OSI modelinin daha az veya daha az katı olarak tanımlanan katmanları ve bu nedenle dünya protokolleri için daha kolay bir uyum sağlar. Sık başvurulan başka bir belge ise, RFC 1958, tabakalar yığınını içermemesidir. Tabakaların vurgu eksikliği IETF ve OSI yaklaşımlar arasındaki önemli bir farkdır. Sadece bu üst tabakalar, genel olarak iletişim tabakasının varlığını ifade eder; Aslında bu belge 1996 yılının anlık mimarisi olarak düşünülmüştü. “İnternet ve mimarisi oldukça görkemli bir plandan ve daha mütevazı başlangıçtan evrimsel biçimde büyüdü. Evrim bu sürecin teknolojisinin başarısı için ana nedenlerinden biri iken yine de internet mimarisinin mevcut ilkelerin bir anlık kaydetmek için yararlı olacaktır.”
RFC 1122, Sunucu Gereksinimleri başlıklı, katmanlara atıfta olacak şekilde paragraflarda yapılandırılmıştır, ancak belge vurgulayan katmanlardan ziyade diğer pek çok mimari ilkelere hitap eder. Bahsi geçen RFC 1122 aşağıdaki gibi gevşek, katmanların sayılarını değil, isimlerini, dört katmanlı bir model olarak tanımlar:
Uygulama katmanı uygulamaları kullanıcı verilerini oluşturmak ve başka diğer uygulamalar veya aynı ana bilgisayara bu verileri ileten bir katmandır. Uygulamalar veya işlemler, temel, alt tabakalar tarafından sağlanan hizmetlerin özellikle diğer işlemlere güvenilir veya güvenilmez komutları sağlayan taşıma katmanının kullanımını gerçekleştirir. Iletişim ortakları, istemci-sunucu modeli ve peer-to-peer network olarak, uygulama mimarisi ile karakterize edilebilir. Bu tür SMTP, FTP, SSH, HTTP gibi tüm yüksek seviyeli protokoller, faaliyet gösterdikleri tabakadır. Süreçler esas hizmeti temsil eden portlar üzerinden ele alınmaktadır.
Taşıma Katmanı ya aynı ya da farklı bilgisayarlar ve yerel ağ veya yönlendirici bulunan uzak ağlar ya da üzerinde host-to-host iletişimi gerçekleştirir Bu katman uygulamaların iletişim ihtiyaçları için bir kanal sağlar. UDP güvenilmez bir datagram hizmeti veren, basit bir temel taşıma katmanı protokolüdür. İletim Kontrol Protokolü akış kontrolü, bağlantı kurulması ve verilerin güvenilir biçimde iletilmesini sağlar.
Internet katmanı’nın ağ sınırları boyunca datagramları alışverişi görevi vardır. Bu temel ağ bağlantılarının gerçek topolojisini (düzenini) gizleyen bir üniforma ağ arabirimi sağlar. Bu nedenle, aynı zamanda internetworking'i kuran tabaka olarak adlandırılır. Aslında gerçekten de interneti kurar ve tanımlar. Bu katman, TCP / IP protokol takımı için kullanılan adresleme ve yönlendirme yapıları tanımlar. Bu kapsamda, öncelikli olan protokol IP adreslerini tanımlayan Internet Protokolü vardır. Bu protokolün amacı verileri final bağlantısına yönlendiren bir ağa sahip olan bir sonraki IP dağıtıcısına ulaştırmaktır.
Link katmanı iletişimin yerel ağ ağlantısı kapsamında ana yönlendiricilerin müdahale olmadığı ağ yöntemlerini tanımlar. Bu katman, yerel ağ topolojisini tanımlamak için kullanılan protokol ve sonraki komşu hosts internet tabakası datagramlarının iletimini gerçekleştirmek için gerekli arabirimler içerir.
İnternet İletişim kuralı ve katmanlı iletişim kuralları tasarımı OSI modeli kurulmadan önce kullanımdaydı. Bu süreçten beri TCP / IP modeli kitap ve dersliklerde, sonuç olarak karışıklık ile sonuçlanan OSI modeli ile karşılaştırılmıştır. Çünkü iki model de sıkı katman göreceli önemi de dahil olmak üzere farklı varsayımları ve amaçları kullanmaktaydı.
Bu soyutlama aynı zamanda alt tabakaların sağlayamadığı fakat üst katmanların sağladığı hizmetin sağlanmasına olanak tanır. Orijinal OSI modeli bağlantısız hizmetleri (OSI RM CL) kapsayacak şekilde genişletilmişken, IP güvenilir olarak tasarlanmamış fakat yine de en iyi veri teslimi için çaba gösteren bir protokoldür. Bu, tüm ulaşım katmanı uygulamalarının güvenirlik sağlayıp sağlayamayacağı yahut nasıl sağlayacağı konusunda seçim yapılması gerektiğini belirtir. UDP, sağlama yoluyla veri bütünlüğünü sağlar, ancak teslimini garanti etmez; bunun yanında TCP, alıcı paket alımını kabul edene kadar retransmitting üzerinde veri bütünlüğü ve dağıtım garantisini sağlar.
Bu model OSI modeli ve ilgili belgelerin formalizminden yoksundur ancak IETF bir model kullanmaz ve David D.Clark’ın bir yorumunda özetlediği gibi bunu bir sınırlama olarak da algılamaz” Bizler; kralları, başkanları ve oylamayı reddediyoruz. İnandığımız şey kabaca uzlaşma ve kod çalıştırmadır.” OSI modeline göre yapılan bu modelin eleştirisi, bu modele göre ISO’nun sonraki geliştirmelerini hesaba katmamıştır.
Adresleme sistemlerinin kendi multiaccess bağlantıları için (örneğin Ethernet) bir adres eşleme protokolü gereklidir. Bu protokoller IP’nin altında, ancak mevcut bağlantı sistemi üzerinde olarak kabul edilebilir. IETF teminolojiyi kullanmaz iken, bu durum ağ katmanı (IONL) iç organizasyonu olan OSI modeli bir uzantısına göre bir alt ağ bağımlı yakınsama kolaylığıdır.
ICMP & IGMP IP üstünde çalışır ancak UDP veya TCP gibi veri transferi gerçekleştirmez. Yine de, bu işlevselliği kendi Yönetim Çerçevesinde (OSIRM MF)[, OSI modeli katman yönetimi uzantıları olarak var eder.
SSL/TLS Kütüphanesi ise yukarıda belirtilen ve TCP kullanan taşıyıcı katmanlarını aşağıda belirtilen uygulama protokolleri kapsamında kullanır. Yine, OSI mimarisine uymak için, bu protokollerin tasarımlarının parçalarının hiçbir amacı yoktur.
Bağlantıya karşı kara kutuya benzer bir davranış sergilenir. IETF açık bir şekilde, OSI modeline nazaran daha az akademik fakat pratik bir alternatif olan iletim sistemlerini tartışmak niyetinde değildir.
Katmanlar / Layers
TCP/IP modelinde, yollanan veriler her katmanda sarmallanır (encapsulation) ve bir alt katmana yollanır. Alıcı tarafında bu veriler teker teker açılıp (decapsulation) bir üst katmana gönderilir. Bu yöntemfarklı marka ve modellerdeki cihazların birlikte çalışmasını sağlar. Örneğin bir bilgisayarın ağ bağlantısınde Ethernet yerine Wi-fi kullanılması o bilgisayarın üzerinde başka bir web tarayıcı kullanılmasını gerektirmez.
OSI modelinde yedi ve TCP/IP modelinde ise dört katman bulunmaktadır. TCP/IP modelindeki katmanlar aşağıda verilmiştir:
- Uygulama: Bu katmanda veriyi göndermek isteyen uygulama ve kullandığı dosya formatı bulunur. Örneğin "HTTP üzerinden HTML formatında yazılmış Wikipedia ana sayfası". OSI modelindeki gibi ağa erişmek için gerekli uygulama protokollerini içerir. OSI modelindeki uygulama katmanından farkı sunum ve oturum katmanlarının uygulama katmanı içerisinde yer almasıdır. SMTP ve FTP protokolleri bu katmanda bulunur.
- Taşıma: Bu katmanda verinin ne şekilde gönderildiği gösterilir. Servis kalitesi (the quality of service), güvenli (reliable) veri aktarımı, veri akış kontrolü (flow control), hata kontrolü (error control) gibi işlemlerin yapıldığı katmandır. TCP veya UDP gibi protokoller bu katmandadır. TCP, bağlantı tabanlı (connection oriented) ve güvenilir (reliable) iletişim sağlayan bir protokoldür. Bağlantı tabanlı olması kaynak ve hedef arasında mantıksal bağlantı kurulması anlamına gelmektedir. Bu da iki bilgisayarın veri alışverişinde bulunmadan önce anlaşması demektir. Güvenilir olması; kurulan bağlantı üzerinden gönderilen verinin gönderildiği şekilde, veri kaybı olmadan ve sıralı biçimde iletimini garanti eder. UDP bağlantısız (connectionless) ve güvenilir olmayan bir iletişim sağlar. UDP'de ek bağlantı kontrolleri olmadığından dolayı UDP başlığı (header) TCP'nin başlığına göre daha kısadır. Bu nedenle UDP, TCP' ye göre daha hızlıdır.
- İnternet: Bazen IP katmanı olarak da anılan bu katman, IP adreslerinin veriye eklendiği ve yönlendirmenin yapıldığı katmandır. Paketin hedefe en iyi yoldan gönderilmesi de bu katmanın sorumluluğudur. Bu katmandaki uygulamalar IP veya IPv6 gibi iletişim protokolleri olabileceği gibi ICMP veya IGMP gibi durum bildirme ve katmanlar arası bağ protokolleri de olabilir.
- Veri Bağlantı: Bu katmanda Ethernet, Wi-fi, token ring, ATM gibi protokoller bulunur.
Uygulama Katmanı / Application Layer
Uygulama Katmanı, bünyesinde ağ yönlendirici protokolleri ve sunucu düzenleme protokolleri gibi basit ağ destekli servisleri içeren fakat düşük seviyedeki katmanlar tarafından kurulan ağ bağlantıları üzerindeki uygulama verilerinin değişimini yahut kullanıcılara servis sağlayan protokoller içerir. Uygulama katmanı protokolleri örnekleri Hypertext Transfer Protocol [Köprü Metni Aktarım Protokolü] (HTTP), the File Transfer Protocol [Dosya Transferi Protokolü] (FTP), the Simple Mail Transfer Protocol [Basit Mail Transfer Protokolü] (SMTP) ve the Dynamic Host Configuration Protocol [Aktif Sunucu Düzenleme Protokolü] (DHCP)’dür. Veri, protokol birimler halinde kapsüllü bir biçimde uygulama katmanı protokollerine göre taşıma katmanı yani gerçek veri transferi gerçekleştirilmesi için alt katman protokolleri halinde kodlanmıştır.
IP modeli biçimlendirme ve veri sunma özelliklerini dikkate almaz ve OSI modeli (Sunum ve oturum katmanları) gibi uygulama ve ulaşım katmanları arasında ilave katmanları tanımlamaz. Bu tür işlevler ise kütüphane bölümleri ve uygulama programları arayüzleridir.
Uygulama Katmanı protokolleri taşıyıcı katmana veya daha altındaki katmanlara, taşıyıcı katmanların özelliklerinden olan çıkmaz IP adresleri ve port numaraları gibi uygulamalara rağmen iletişim kurmaya yarayan ağ bağlatıları sağlayan siyah kutulara davrandığı gibi davranır. Uygulama katman protokolleri genel olarak sunucu server uygulamaları ile bağdaştırılır ve Internet Assigned Numbers Authority (IANA) tarafından rezerve edilmiş iyi bilinen port numaraları gibi servis görür. Örneğin; the HyperText Transfer Protokolü 80 numaralı portu ve Telnet ise 23 numaralı portu kullanır. Bir servise bağlanan istemciler ise genellikle bağlantı noktası numaralarının rastgele veya uygulama yapılandırılmış belirli bir mesafeden işlem süresince atanan kısa ömürlü bağlantı noktalarını kullanır.
Taşıma katmanı ve alt düzey katmanları uygulama katmanı protokolleri özellikleri ile ilgisizdir. Yönlendiriciler ve anahtarlar genellikle kapsüllü trafiği incelemek yerine sadece bir kanal sağlarlar. Yine de, bazı güvenlik duvarı ve bant genişliği daraltma uygulamaları, uygulama verilerini yorumlamak zorundadır. Bunun bir örneği Kaynak Rezervasyon Protokolüdür (RSVP). Bu uygulama yükü, ayrıca ağ adresi çeviricisi (NAT) geçişi için bazen gereklidir.
TCP/IP modelindeki uygulama katmanı, Open System Interconnection (OSI) modelinin beşinci (oturum), altıncı (sunum) ve yedinci (uygulama) katmanlarını kapsamaktadır.
Ayrıca, TCP/IP referans modeli kullanıcı protokolleri ve destek protokolleri arasında çeşitlere ayrılır. Destek protokolleri sisteme servis sağlar. Kullanıcı protokolleri ise kullanıcı uygulamaları için kullanılır. Örneğin, FTP bir kullanıcı protokolü ve DNS ise sistem protokolüdür.
Taşıma Katmanı / Transport Layer
Taşıma katmanı uygulama görevinin özel veri alışverişini kullanan bir temel veri kanalı kurar. Katman kullanıcı verisinin yapısından bağımsız olarak end-to-end servisinin sağlandığı ve herhangi belirli bir amaç için bilgi alışverişinin gerçekleştiği process-to-process bağlantısı kurar. Sorumluluğu kapsamında bağımsız temel ağın end-to-end mesaj transferini, hata kontrolünü, segmentasyonu, akış kontrolünü, tıkanma kontrolünü ve port numaraları ile birlikte uygulama adreslemesini içerir. Uçtan uca aktarım katmanındaki mesaj iletimi veya bağlantı uygulamaları bütün bunları ya TCP’de uygulanan bağlantı yönelimi ya da UDP’de uygulanan bağlantısız yönelimi olarak kategorize edebilir.
Uygulamalar için process-specific iletim kanallarını sağlamak amacıyla, katman port kavramını ortaya çıkarmıştır. Bu, bir uygulamanın ihtiyacı olan iletişim kanallarının her biri için özel olarak tahsis edilen numaralı bir mantıksal yapıdır.
TCP güvenilir bir veri akışı sağlayan güvenilirlik sorunlarını gideren bir bağlantı tabanlı (connection oriented) protokoldür:
· Veri bir düzen içerisinde ulaşır
· Veride minimum düzeyde hata vardır (Örneğin; hata düzeltme)
· Kopya veri atılmıştır
· Kayıp veya atılan paketler yok edilmiştir.
· Trafik sıkışıklığı kontrolü içerir
Yeni olan Bağlantı Transferi Kontrol Protokolü de (SCTP: Stream Control Transmission Protocol) aynı zamanda güvenilir, bağlantı yönelimli taşıma mekanizmasıdır. Bu protokol mesaj bağlantı odaklı – TCP gibi bit bağlantı odaklı değil- ve tek bir bağlantı üzerinden çoklu bağlantılar sağlayabilir. Aynı zamanda bir bağlantının kopması durumunda diğer bağlantının otomatik olarak devreye girdiği çoklu IP’nin başlangıcı ile son bulan farklı bir bağlantı olan multi-homing desteği de sağlar. Bu, ilk başta telefon uygulamaları için geliştirilsede (IP üzerinden SS7’i transfer etmek için), farklı uygulamalar tarafından da kullanılabilmiştir.
UDP (Kullanıcı Datagram Protokolü) bir bağlantı tabanlı olmayan (connectionless) bir protokolüdür. IP gibi, en iyi bir çabası, "güvenilmez" bir protokoldür. Güvenilirlik, zayıf sağlama algoritması kullanılarak hata tespiti yoluyla ele alınmaktadır. UDP tipik olarak akış ortamı gibi güvenilirlikten ziyade zamanında ulaşımın önemli olduğu ya da basit bir sorgu / DNS aramaları gibi güvenilir bağlantı kurma yükünün orantısızca fazla olduğu uygulamalar için kullanılır. (ses, video, vb.) Real-time Transport Protocol (RTP) ise bu tür akışı ses ve video gibi gerçek zamanlı veriler için tasarlanmış bir datagram protokolüdür.
Herhangi bir ağ adresindeki uygulamalar kendi TCP veya UDP bağlantı noktası ile ayırt edilir. Geleneksel olarak belli bir şekilde tanınmış portlar özel uygulamalar ile ilişkilidir.
TCP/IP modelinin ulaşım ya da host-to-host katmanı OSI modelindeki dördüncü katmana karşılık gelmektedir.
İnternet Katmanı
İnternet katmanının, potansiyel çoklu ağlar üzerinden paketleri gönderme sorumluluğu vardır. Internetworking hedef ağa kaynak ağdan veri göndermeyi gerektirir. Bu süreç yönlendirme işlemi olarak tanımlanır. Internet Protokolü iki temel işlevleri gerçekleştirir:
Host addressing and identification: Bu süreç hiyerarşik bir IP adresleme sistemi ile gerçekleştirilir
Paket Yönlendirme: Bu süreç veri paketlerinin kaynak üzerinden hedefe en yakın ağ yönlendiricisi üzerinden ulaştırılmasıdır.
İnternet katmanı sadece taşıma katmanında agnostik veri yapıları değil, bunun yanı sıra çeşitli ulaşım katmanı protokollerinin operasyonu arasında ayırım yapmaz. IP, farklı üst katman protokolleri için çeşitli veri taşır. Bu protokollerin her biri bünyesindeki benzersiz protokol sayısına göre tespit edilir. Örneğin; Internet Denetim İletisi Protokolü (ICMP) ve Internet Grup Yönetimi Protokolü (IGMP) sırasıyla 1 ve 2 numaralı iletişim kurallarıdır.
IP üzerinden taşınan bu protokollerin bazıları Tanı bilgilerini aktarmak için kullanılan ICMP gibi veya IP Multicast verileri yönetmek için kullanılan IGMP’dir. Bu, internet TCP / IP yığını ve OSI modelinin mimarisinde farklılıkları göstermektedir. TCP / IP modeli internet katmanı ağ katmanına hitap eden Açık Sistemler Bağlantısı (OSI)’nın üç katmanına tekabül eder.
Internet Katmanı potansiyel olarak aldığı verileri hedefine ulaştırmak üzere en yakınındaki yönlendiriciye gönderen ve farklı IP’ler üzerinde yer alan sunucular arasında sadece güvenilmez bir datagram iletim tesisi sağlar. Bu işlevsellik ile internet katmanı temel olarak internet üzerine kurulu internetworking’i, farklı IP’ler üzerindeki internetworking’i mümkün kılar. Internet Protokolü İnternet katmanın başlıca bileşenidir ve ağ sunucuları bilgisayarlarını tanımlamak için iki adresleme sistemleri tanımlar ve onların ağ üzerindeki yerini belirler. ARPANET’in orijinal adresleme sistemi ve onların arkasından gelenler ise; internet üzerindeki internet iletişim kuralları versiyon 4 (IPv4)’tür. 32 bit IP adresi kullandığından dolayı yaklaşık 4 milyar sunucuyu tanımlama kapasitesindedir. Bu sınırlama, 1998'de yayınlanan Internet Protokolü 6. sürüm standardizasyonu dahilinde elimine edildi ve 2006 yılında üretim çalışmaları başladı.
Veri Bağlantı Katmanı / Link Layer
Bağlantı katmanın, sunucunun bağlı olduğu yerel ağ bağlantısına ait bir ağ kapsamı vardır. Bu kapsama literatürde, TCP / IP bağlantısı denir. TCP / IP donanım bağımsız olacak şekilde tasarlandığından dolayı bu bağlantı internet protokolleri arasındaki en yavaş bağlantı olarak tanımlanır. Sonuç olarak TCP / IP hemen hemen herhangi bir donanım ağ teknolojisi ile birlikte uygulanabilir.
Bağlantı katmanı aynı linke iki farklı türdeki internet katman ara yüzleri arasındaki paketleri taşımak için kullanılır. Belirli bir bağlantıyı paketleri gönderme ve alma işlemleri hem ağ kartı için yazılım aygıt sürücüsünde hem de software veya özel yonga setinde kontrol edilebilir. Bunlar iletim için hazırlamak için bir paket başlığını ekleme sonrasında çerçeveyi fiziksel bir ortam üzerinde iletmek gibi veri bağlantısını çalıştırır. TCP/IP modeli, İnternet iletişim kuralları kapsamındaki Media Access Control (MAC) gibi veri yönlendirme ağları içeren özellikler içermektedir. Bu düzeyin altındaki tüm diğer yönleri ise, örtülü bağlantı katmanı var varsayılır, fakat açıkça tanımlanmamıştır.
Bu da paketlerin bir sanal özel ağ ya da diğer ağ tüneli üzerinden gönderilmek üzere seçilebilir tabakadır. Bu senaryoda, bağlantı katmanı veri başka bir IP bağlantısı üzerinden iletimi ya da alımı için IP yığını başka örneğinin erişir uygulama verileri kabul edilebilir. Böyle bir bağlantı veya sanal bağlantı, protokol kümesinin bağlantı katmanında bir tünel olarak hizmet veren bir taşıma protokolü ya da bir uygulama kapsamı protokolü ile kurulabilir. Böylece, TCP / IP modeli sıkı bir hiyerarşik kapsülleme dizisi dikte etmez.
TCP/IP modelinin bağlantı katmanı fiziksel ve veri bağlantı katmanları olan Açık Sistemler- Interconnection (OSI) modeli, katmanlar tek ve OSI modeline tekabül etmektedir.
Örnek
Bilgisayarınız Wikipedia ana sayfasını alırken işlemler şu şekilde gerçekleşir;
- Wikipedia web sunucusu, HTML çıktısını yaratır ve üzerinde çalıştığı sisteme "şu veriyi şu adrese şu porttan(80-HTTP) yolla" komutu verir. Bu ilk veri, dördüncü katman olan uygulama katmanından gelen veridir.
- Sistem, bu çıktıya öncelikle üçüncü katman olan taşıma katmanının bilgilerini iliştirir, yani paketin başına port bilgisini ve paket boyunu yazar.
- Ardından, deminki pakete bu sefer de ağ katmanı bilgileri, başka bir deyişle yollayan bilgisayarın ve sizin bilgisayarınızın IP adresleri ve paketin toplam boyu, eklenir.
- Son olarak, paket fiziksel katmanın eline geçer ve o katman da fiziksel adresleri ve paketin yeni boyunu da yazarak paketi gönderir.
- Paket, dünya etrafında küçük bir tur attıktan sonra sizin bilgisayarınıza ulaşır. Yol boyunca değişik makineler paketi alır, açar, ihtiyaca ve ağ durumuna göre tekrar paketler. Paket sonunda sizin bilgisayarınıza ulaştığında sizin bilgisayarınız da önce fiziksel paketi, ardından ağ paketini, ardından taşıma paketini ve en son da uygulama paketini açar. Paketten çıkan veriyi web tarayıcınıza verir. Web tarayıcısı da size gösterir.
Katmanlama, her katmana özel donanımlar yapılmasına olanak sağlamıştır: fiziksel katmanda paket yönlendirmesi switch'ler, IP katmanında paket yönlendirmesi router'lar, taşıma katmanında paket yönlendirmesi ise NAT'lar tarafından yapılır. Bu sayede, basit donanımlarla yüksek TCP/IP performansları elde edilebilmektedir.
Katmanlama, uygulamalar arası uyumu kolaylaştırdığı gibi büyük bir dezavantaja da sahiptir: her katman veriye tekrarlanan (dolayısıyla gereksiz) veriler ekler. Örneğin her katman pakete ekstra bir boy bilgisi ekleyecektir. Çoğu katman verinin doğruluğundan emin olmak için muhtelif rakamlar da ekleyebilir. Bunun, dünya internet trafiğinin %15'ini oluşturduğu tahmin edilmektedir.
Katmanlama sistemindeki ilk üç katman (yani donanım, ağ ve taşıma katmanları) arasından:
- Donanım katmanı, bilgisayarın üzerindeki ağ donanımını tanıyabilmek için bir ağ kartı numarası. Bu kart numarası ağ kartına yazılı gelir (yani değiştirilemez (aslında bu yöne yönelik programlarla MAC adresini de değiştirmek mümkündür)) ve MAC adresi olarak anılır.
- Ağ katmanı, bilgisayara ulaşabilmesi için verilen IP adresini kullanır.
- Taşıma katmanı ise, aynı bilgisayarda çalışan değişik yazılımların aynı anda internete ulaşabilmesi için her yazılıma bir port numarası verir.
Bazı IP adresleri ve maskeleri bazı kullanımlar için ayrılmıştır. Bunlar şu şekildedir:
- Yerel ağlar için ayrılmış adresler:
- 10.0.0.0 ile 10.255.255.255 arası adresler (maske olarak 255.0.0.0)
- 172.16.0.0 ile 172.31.255.255 arası adresler (maske olarak 255.0.0.0)
- 192.168.0.0 ile 192.168.255.255 arası adresler (maske olarak 255.255.0.0)
- 169.254.0.0 ile 169.254.255.255 arası adresler (maske olarak 255.255.0.0)
- Bir makinenin kendisine konuşması (loopback) için ayrılmış adresler:
- 127.0.0.0 ile 127.255.255.255 arası adresler (yani maske olarak 255.0.0.0)
Bu sayede, bir ağdaki IP adreslerini mantıksal olarak tasarlamak mümkündür. Buna ek olarak, kullanıcılara IP adresi, ağ maskesi ve varsayılan ağ geçidini otomatik atayabilmek için DHCP protokolü kullanılabilir.
- Öncelikle, bir önceki bölümde bahsedildiği gibi bir cihaz başka bir cihazla aynı ağda olup olmadığını kendi IP adresi ve diğer IP adresini kendi ağ maskesini kullanarak karşılaştırarak anlar. Yukarıda değinildiği gibi, ağ maskelerinin 255.255.255.0 olması durumunda 192.168.0.1 ile 192.168.0.2 IP adreslerine sahip olan cihazla aynı ağda yer alıyorlar demektir. Aynı maskeye sahip olan 192.168.1.1 IP adresi ise başka bir ağda yer almaktadır. Başka bir ağda yer alan bir cihaza ulaşmak için IP yönlendirmesi (IP routing) yeteneği olan bir cihaza ihtiyaç vardır. Yönlendiriciler, üçüncü katman anahtarlama cihazları yönlendirme yeteneğine sahip olan aktif cihazlardır.
- Öte yandan, her ağ geçidi dünyadaki tüm ağ geçitlerinin nerede olduğunu tabii ki tablosunda tutmaz. Dolayısıyla, çoğu ağ geçidinin bir de varsayılan geçit (yani "paket nereye gidiyor bilmediğinde pakedin verileceği yer") girdisi bulunur.
Bazı TCP/IP protokolleri
Veri bağlantı katmanındaki protokoller
- ARP (Address Resolution Protocol, yani Adres Çözümleme Protokolü) bir IP adresinin hangi ağ kartına (yani MAC adresine) ait olduğunu bulmaya yarar. TCP/IP'de veri gönderilecek bilgisayarın hangisi olduğunu bulmak için kullanılır. Ayrıca IP adresini yeni almış olan bir RARP, (yani Reverse ARP) protokolü ARP'ın tersi işlemi yapar, yani hangi MAC adresinin hangi IP adresini kullandığını bulur. Bir TCP/IP ağında RARP'ın çalışacağı garanti değildir, zira RARP bir RARP sunucusuna ihtiyaç duyar.
İnternet katmanındaki bazı protokoller
- ICMP (Internet Control Message Protocol, yani Internet Yönetim Mesajlaşması Protokolü), hata ve türlü bilgi mesajlarını ileten protokoldür. Örneğin, ping programı ICMP'yi kullanır.
- RIP (Router Information Protocol, yani Router Bilgi Protokolü) router'ların yönlendirme tablolarını otomatik olarak üretebilmesi için yaratılmıştır.
- OSPF (Open Shortest Path First, yani İlk Açık Yöne Öncelik) aynı RIP gibi router'ların yönlendirme tablolarını otomatik olarak üretebilmesine yarar. OSPF, RIP'ten daha gelişmiş bir protokoldür.
- IGMP, (Internet Group Messaging Protocol, yani Internet Grup Mesajlaşma Protokolü) bir sistemin internet yayınlarına (multicast) abone olmasına ve aboneliği durdurmasına yarar. Bu yayınlar, UDP üzerinden yapılır ve genelde çoklu ortam (ses veya video) içerikli olurlar.
- DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol, yani Dinamik Cihaz Ayar Protokolü) bir TCP/IP ağına bağlanan bir cihaza otomatik olarak IP adresi, ağ maskesi, ağ geçidi ve DNS sunucusu atanmasına yarar.
Taşıma katmanındaki protokoller
- UDP (User Datagram Protocol, yani Kullanıcı Veri Protokolü), IP üzerinden veri yollamaya yarar. Verilerin ulaşacağını garanti etmez ve UDP paketlerinin maksimum boy sınırları vardır. Öte yandan, UDP son derece basit ve bağlantı gerektirmeyen (connectionless) bir protokoldür.
- TCP (Transmission Control Protocol, yani Gönderim Kontrol Protokolü), IP üzerinden ulaşma garantili ve herhangi bir boyda veri gönderilmesine imkân tanıyan bir protokoldür. UDP'den farklı olarak, TCP'de iki cihazın iletişim kurabilmesi için önce birbirlerine bağlanmaları gerekmektedir.
Uygulama katmanındaki bazı protokoller
- DNS (Domain Name System, yani Alan Adı Sistemi) alan adı verilen isimler (mesela www.wikipedia.org) ile IP adreslerini birbirine bağlayan sistemdir. Paylaştırılmış bir veritabanı olarak çalışır. UDP 53. veya TCP 53. portları üzerinden çalışabilir.
- HTTP (HyperText Transfer Protocol, yani HiperMetin Yollama Protokolü) ilk başta HTML sayfaları yollamak için yaratılmış olan bir protokol olup günümüzde her türlü verinin gönderimi için kullanılır. TCP 80. port üzerinden çalışır.
- HTTPS (Secure HTTP yani Güvenli HTTP) HTTP'nin şifrelemesi ile güçlendirilmiş halidir. TCP 443. port üzerinden çalışır.
- POP3 (Post Office Protocol 3, yani Postane Protokolü 3) e-posta almak için kullanılan bir protokoldür. TCP 110. port üzerinden çalışır.
- SMTP (Simple Mail Transfer Protocol, yani Basit Mektup Gönderme Protokolü) e-posta göndermek için kullanılır. TCP 25. port üzerinden çalışır.
- FTP (File Transfer Protocol, yani Dosya Gönderme Protokolü) dosya göndermek ve almak için kullanılır. HTTP'den değişik olarak kullanıcının illaki sisteme giriş yapmasını gerektirir. Veri (TCP 20) ve komut (TCP 21) alışverişi için iki ayrı port kullanır.
- SFTP veya FTPS (Secure FTP, yani Güvenli FTP), FTP'nin RSA ile güçlendirilmiş halidir. TCP 22. portu kullanır.
Tüm bu protokoller (ve dahası) sayesinde TCP/IP her geçen gün daha da popülerleşen bir protokol olmuştur.
TCP/IP ve OSI Modellerinin Karşılaştırılması
OSI modelindeki en üst katman olan; uygulama katmanı, sunucu katmanı ve oturum katmanı, taşıcıyı katmanı üzerinde sadece uygulama katmanı bulunan TCP/IP gibi ayrı ayrı çeşitlenmez. OSI uygulama protokollerini birbirine bağlayan X.400 gibi, TCP/IP’de, taşıyıcı katmanı üzerinde kurulu monolitik mimariyi impoze etmeyi gerektirecek bir zorunluluk yoktur. Örneğin, NFS uygulama protokolleri Remote Procedure Call (RPC) gibi bir protokol çalıştıran External Data Representation (XDR) sunucu protokolleri üzerinde çalışır. RPC güvenilir kayıt iletimini sağlar ve en iyi eforu verecek UDP taşıyıcısını güvenlice kullanabilir.
Değişik yazarlar TCP/IP’yi farklı bir şekilde yorumlamıştır ve bağlantı katmanının yahut tüm TCP/IP modelinin OSI 1. Katmanını kapsayıp kapsamadığının yahut donanım katmanının bağlantı katmanı altında farzedilip edilmediği konusunda anlaşamamışlardır.
Birkaç yazar, OSI modelinin katmanlarının bir yahut ikisini modern standartlara atfettiğinden dolayı TCP/IP modelinde birleştirmeye çalışmıştır. (Örneğin; IEEE ve ITU). Bu da ağlardan birinin OSI Modeli’nin katmanlarından birinci ve ikinciye bağlı beş katmanlı bir modelin ortaya çıkması ile sonuçlanmıştır.
Bazı protokolleri, OSI’nin katman numaralarını kullansa ve RFC bazen buna atfetse bile, OSI modele uyum sağlayamayabilir. IETF defalarca Internet protokolü ve mimari gelişimini değil OSI ile uyumlu olmasını amaçladığını ifade etmiştir. RFC 3439 Internet mimarisini şu şekilde başlıklı bir bölüm içerir. “Zararlı olarak değerlendirildiğinde Katmanlama”
Örneğin, OSI paketinin oturumu ve sunum katmanları, TCP/IP paketinin uygulama katmanına dahil olarak kabul edilirler. Bu oturumun katman işlevselliği HTTP ve SMTP gibi protokollerde bulunabilir ve Telnet ve Oturum Başlatma Protokolü (SIP) gibi protokollerden daha belirgindir. Oturum katmanı işlevselliği TCP ve UDP protokolleri, TCP/IP modelinin taşıyıcı katmanını kaplayan port numaralandırma ile gerçekleştirilmektedir. TCP/IP uygulamalarındaki Sunum katmanı fonksiyonları MIME standartındaki veri alışverişi ile gerçekleştirilmektedir.
Orijinal OSI modelinde ISO 7498/4 Management Framework yahut ISO 8648 Internal Organization of the Network layer (IONL) gibi ekler bu model için göz önüne alınmadığonda özellikle ISO7498’de çatışmalar daha belirgindir. IONL ve Management Framework belgeleri dikkate alındığında, ICMP ve IGMP, ağ katmanı için katman yönetimi protokolleri olarak tanımlanırlar. Benzer şekilde, ARP ve RARP gibi IONL ekleri "alt ağ bağımlı yakınsama imkanları" için bir yapı sunmaktadır.
Generic Routing Encapsulation (GRE) gibi tünel protokolleri tarafından gösterildiği için IETF protokolleri ardışık bir şekilde sarmalanabilir. GRE, OSI’nin ağ katmanında tünel için kullandığı aynı mekanizmayı kullanır.
Uygulamalar / Implementations
İnternet iletişim kuralları herhangi bir donanım veya yazılım ortamı varsaymaz. Sadece bilgisayar ağı üzerinde gönderme ve alma kapasitesine sahip olan donanım ve yazılım katmanlarına gerek duymaktadır. En küçük TCP/IP uygulamaları şunları içermektedir: Internet Protocol (IP), Address Resolution Protocol (ARP), Internet Control Message Protocol (ICMP), Transmission Control Protocol (TCP), User Datagram Protocol (UDP) ve IGMP. IP ye ek olarak ICMP, CP, UDP, Internet Protocol versiyon 6 Neighbour Discovery Protocol (NDP), ICMPv6 ve IGMPv’ ye ihtiyaç duyar ve genellikle entegre edilmiş IPSec koruma katmanı tarafından eşlik edilir.
Alt katmanlar yönetici sistemindeki sıkışmış TCP/IP tarafından desteklenirken, uygulama programcıları genellikle taşıma katmanında yalnızca uygulama katmanında arayüzleri ile ilgilidir. IP’lerin çoğu soketler ve API gibi programlar sayesinde ulaşılabilirdir.
Benzersiz uygulamalar, gömülü sistemler için tasarlanmış açık kaynak yığını olan Lightweight TCP/IP ve amatör paket radyo sistemleri ve seri hatlar üzerinden bağlanan kişisel bilgisayarlar ile ilgili protokollere sahip olan KA9Q NOS içerir.
Ağ adaptöründeki mikro kontrolcü işletim sistemindeki sürücü yazılım tarafından desteklenerek yazılım üzerinde tipik olarak bağlantı sorunları ile ilgilenir. Programlanamaz analog ve dijital elektronikler tipik olarak her bir ağ arayüzü veya fiziksel standart için yongaseti olarak application-specific integrated circuit (ASIC)’i kullanarak, normal olarak bağlantı katmanının altındaki fiziksel parçalardan sorumludur. Yüksek performanslı yönlendiriciler büyük ölçüde bağlantı düzeyi geçişini ortaya koyan ve programlanamayan hızlı dijital elektronik üzerine kuruludur.
Kaynakça
- ^ "What is Systems Network Architecture (SNA)?". 2010. 10 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ocak 2017.
- ^ "IBM Systems Network Architecture". 4 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2017.
- ^ "DECnet". 10 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2017.
- ^ . 10 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2017.
- ^ "ISO/IEC 7498-1" (PDF). 1994. 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Ocak 2017.
- ^ "OSI Model". 6 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2017.
- ^ "Internet protocol suite". 2 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ocak 2017.
- ^ "The DoD Internet Architecture Model". 5 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2017.
- ^ . 22 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2017.
- ^ "Vint Cerf: We Knew What We Were Unleashing on the World". 13 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2017.
- ^ (PDF). 6 Ocak 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2017.
- ^ "RFC675". 18 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Eylül 2017.
- ^ . 2 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2017.
- ^ "From the ARPANET to the Internet". 18 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Eylül 2017.
- ^ "Computer Network". University Science Press. 2009. 24 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2016 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ . 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2017.
- ^ "TCP/IP Protocol Architecture". 6 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ocak 2017.
- ^ "DNS". 4 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2017.
- ^ "HTTP". 4 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2017.
- ^ "HTTPS". 4 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2017.
- ^ "POP3". 4 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2017.
- ^ "SMTP". 4 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2017.
- ^ "FTP". 24 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2017.
- ^ "SFTP". 4 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2017.
Bilgisayar Ağları ve İletişim - Abdullah Kuzu
Requirements for Internet Hosts – Communication Layers, R. Braden (October 1989)
Computer Networks, Vinton G. Cerf and Edward Cain (1983)
Specification of Internet Transmission Control Protocol, V. Cerf et al. (December 1974)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Internet protokol takimi Ingilizce en Internet Protocol Suite bilgisayarlar ve ag cihazlari arasinda iletisimi saglamak amaciyla standart olarak kabul edilmis kurallar dizisidir Bu kurallar dizisi temel olarak verinin ag uzerinden ne sekilde paketlenecegini ve iletilen veride hata olup olmadiginin nasil denetlenecegini belirlemektedir Internet iletisim kurallari dizisi OSI modeliKatman Iletisim kurallari7 Uygulama katmani HTTP DNS SMTP FTP TFTP UUCP NNTP SSL SSH IRC SNMP SIP RTP Telnet 6 Sunum katmani ISO 8822 ISO 8823 ISO 8824 ITU T T 73 ITU T X 409 5 Oturum katmani NFS SMB ISO 8326 ISO 8327 ITU T T 6299 4 Ulasim katmani TCP UDP SCTP DCCP 3 Ag katmani IP IPv4 IPv6 ICMP ARP Internet Grup Yonetim Protokolu IPX 2 Veri baglantisi katmani Ethernet HDLC Wi Fi Token ring FDDI PPP L2TP 1 Donanim katmani ISDN RS 232 EIA 422 RS 449 EIA 485 Internet iletisim kurallari dizisi Ag kavraminin ortaya cikmasindan gunumuze kadar gecen surede farkli amaclar icin bircok protokol gelistirilmistir Bu protokoller ilk zamanlar belli bir standarda uygun olarak gelistirilmemis genelde bilgisayar donanimlarina bagli olacak sekilde tasarlanmislardir Bu donemde ag yapilari donanim ureticileri tarafindan kendilerine has bir bicimde gelistirilmekteydi Bu yapilara ornek olarak IBM in SNA ve DEC in DECnet aglari verilebilir Farkli markalara ait donanimlara ozel tanimlanan bu tur protokollerden dolayi farkli donanimlar arasi iletisimde bir ortak nokta bulunamamistir Bu durum aglar arasi yazilimlarin gelistirilmesinde sorun olusturmustur Ortaya cikan bu sorunun cozumune yonelik 1984 yilinda ISO International Organization for Standardization Uluslararasi Standartlik Orgutu tarafindan donanim ve ag altyapisindan bagimsiz olarak gelistirilmis OSI Open Systems Interconnection basvuru modeli ortaya konmustur Internet iletisim kurallari internet ve benzeri bilgisayar aglari uzerinde kullanilan iletisim kurallari ve bilgisayar ag modeli ve kumesidir Genel olarak TCP IP olarak bilinir cunku bunlar Iletim Kontrol Protokolu TCP ve Internet Protokolu IP olarak bu standartta tanimlanmis internet iletisim kurallaridir Bunun yaninda bunlar Amerika Birlesik Devletleri Savunma Bakanligi nin bir alt kolu olan DARPA nin finanse ettigi ag baglantisinin gelistirilmesi nedeniyle orijinal olarak DoD olarak bilinen internet modeli olarak da tanimlanir TCP IP modeli ve ilgili iletisim kurallari Internet Engineering Task Force IETF tarafindan yapilmaktadir TarihceOnceki Arastirmalar Internet protokol takimi 1960 larin sonunda Ileri Arastirma Projeleri Savunma Ajansi Defense Advanced Research Projects Agency DARPA tarafindan yapilan arastirma ve gelistirme sonucu ortaya cikmistir 1969 yilinda oncu olarak baslatilan ARPANET sonrasinda DARPA diger veri iletim teknolojileri ile ilgili bir dizi calisma baslatti Uydu paket aglari satellite packet networks ve karasal radyo paket aglari radio packet networks uzerine calisan ve bu iki farkli ag arasinda iletisim kurabilmenin degerininin farkina varmis olan Robert E Kahn 1972 yilinda DARPA Bilgi Isleme Tekik Ofisi ne katildi 1973 baharinda mevcut ARPANET Agi Kontrol Programi NCP protokolunun gelistiricisi olan Vint Cerf yeni nesil ARPANET protokolleri tasarimi amaciyla acik mimari arabaglanti modelleri uzerinde calismak icin Robert E Kahn ile birlikte calismaya basladi 1973 yazinda Kahn ve Cerf aglar arasi iletisim protokollerinde yeni temel bir formul gelistirdiler Bu yeni formulde iletisimin guvenilirliginin reliability sorumlulugu ARPANET tekinin aksine olarak aga degil de uclara host veriliyordu Cerf CYCLADES aginin tasarimcilari olan Hubert Zimmermann ve Louis Pouzin i bu yeni tasarimlarina yapmis olduklari katkilardan dolayi takdir etmistir Kahn ve Cerf in yapmis olduklari bu tasarim Transmission Control Protocol adiyla kodlanmis ve 1974 yilinda yayinlanmistir Bu agin tasariminin temelinde su kabul vardi Ag sadece uclar node arasindaki trafigin verimli bir sekilde iletilmesi ve yonlendirilmesini saglamaktan sorumluydu Bunun haricindeki diger tum bilgiler uclarda node bulunacakti Bu tasarim uctan uca prensibi end to end principle olarak bilinir Bu tasarim ile ARPANET e herhangi bir agin baglanmasi mumkun olabilecekti ARPANET e baglanacak olan bir agin sadece kendisine has ozelliklerinin bulunmasi bile ARPANET e baglanabilmesine engel olmayacakti Boylece Kahn in en basta karsilasmis oldugu problem de cozulmus oluyordu Cerf ve Kahn in nihai urunu olan TCP IP boylece adeta iki teneke kutu ve bir ip ile calisabilecek duruma gelmisti Yillar sonra saka yollu gibi gozukse de IP uzerinden guvercin haberlesmesi kavraminin protokol tanimlamalari D Waitzman tarafindan yapilmis ve RFC 144927 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde adiyla 1 Nisan 1990 yilinda resmi olarak yayinlanmistir Tanimlama Vint Cerf in Stanford daki ag arastirma grubu 1973 ten 1974 e kadar TCP in ilk tanimlamarinin yapilmasi uzerine calisti TCP nin bu ilk tanimlamalari o tarihlerde yaygin olarak kullanilan ve Xerox PARC tarafindan gelistirilmis olan PARC Universal Suite ag calismalarindan teknik olarak onemli olcude etkilenmistir DARPA sonrasinda TCP nin farkli donanimlar uzerinde calisabilecek surumlerinin gelistirilmesi amaciyla BBN Stanford Universitesi ve University College London ile anlasti Bu calismalar sonrasinda dort adet TCP versiyonu uretilmistir TCP v1 TCP v2 TCP v3 ve IP v3 ve TCP IP v4 Son versiyon bugun hala kullanilmaktadir 1975 yilinda Stanford Universitesi ve University College London tarafindan iki agdan olusan bir TCP IP haberlesme testi gerceklestirilmistir 1977 yilinin Kasim ayinda ise ABD Birlesik Krallik ve Norvec teki birimler arasinda uc agdan olusan bir TCP IP haberlesme testi yapilmistir 1978 ve 1983 yillari arasinda bircok arastirma merkezinde bazi farkli TCP IP prototipleri de gelistirilmistir ARPANET in TCP IP ye gecisi 1 Ocak 1983 tarihinde bir bayrak gununde tamamlanmistir Bu tarihten sonra ARPANET te yeni protokoller kalici bir sekilde kullanilmaya baslanmistir Yayginlasma 1982 yilinin Mart ayinda ABD Savunma Bakanligi TCP IP yi tum askeri bilgisayar aglari icin standart olarak kabul ettigini acikladi 1985 yilinda Dan Lynch Internet Danisma Kurulu sonraki ismiyle Internet Mimarisi Kurulu bilisim sektorunde TCP IP yi tesvik etmek ve ticari kullanimini artirmak amaciyla 250 uretici firma temsilcisinin katildigi uc gunluk bir atolye calismasi duzenledi TCP IP nin yaygin bir sekilde kullanilmasi uzerine 1985 yilinda duzenlenen ilk Interop konferansi bilgisayar aglarinda birlikte calisabilme uzerinde yogunlasti Dan Lynch 1988 yilinda urunlerinde TCP IP yi destekleyen ureticilerle San Jose ABD sehrinde ilk ticari Interop konferansini duzenledi TCP IP nin nasil calistigini ya da hangi sartlarda calisamadigini gormek amaciyla bu organizasyona 50 firma ve 5 000 ag uzmani katildi SNA XNS ve DECNET gibi kendilerine ozel iletisim protokollerine sahip olmalarina ragmen IBM AT amp T ve Digital Equipment Corporation gibi baslica buyuk firmalar urunlerinde TCP IP yi kullanmaya basladilar 1984 ten sonra IBM de Barry Appelman in grubu TCP IP yi gelistirdi Appelman sonra tum kalkinma cabalarinin baskani olmak icin AOL a tasindi Bunlar calismalarina devam ederek MVS VM ve OS 2 dahil olmak uzere cesitli IBM sistemlerinin TCP IP urunlerinin akisi elde etmek icin bir bag kurdular Ayni zamanda FTP Yazilim ve Wollongong Grup gibi birkac kucuk sirket DOS ve MS Windows icin TCP IP kumeleri sunmaya basladi Ilk VM CMS TCP IP kumesiWisconsin Universitesi nden geldi O zamanlarda bu TCP IP yiginlarinin cogu birkac yetenekli programci tarafindan yazilmistir Ornegin FTP Yazilimcisi olan John Romkey MIT PC IP paketinin yazaridir John Romkey nin PC IP uygulamasi ilk IBM PC TCP IP yigini olmustur Jay Elinsky ve IBM Arastirmacisi Oleg Vishnepolsky TCP IP VM CMS ve sirasiyla OS 2 icin kumeler yazmistir TCP IP yayilmasi AT amp T nin kamusal alana UNIX icin gelistirilen bir TCP IP kodunu yerlestirmek icin anlastigi zaman olan haziran 1989 yilinda daha da hizlandi IBM dahil olmak uzere cesitli sunucular bu kodu kendi TCP IP kumelerinin icerisine dahil etti Bircok sirket Microsoft Windows 95 yerli TCP IP kumesi yayinlayana kadar Windows icin TCP IP kumelerini satti Bu surec internetin evrimine kadar biraz gec kalsa da diger internet iletisim kurallarinin yok oldugdu gibi TCP IP nin sunuculuguna eklenmistir Bu protokoller ayni zamanda IBM System s Ag Mimarisi SNA Acik Sistem Arabaglanti OSI Microsoft un yerli NetBIOS ve Xerox Ag Sistemleri ni de icermektedir XNS Temel Mimari Prensipler Key Architectural PrinciplesIlk mimari belge olan RFC 1122 katman uzerinde mimari ilkeleri vurgular End to End Principle Bu prensip zamanla gelismistir Orijinal aciklamasi durumun devamliligini saglamak ve koselerde bulunan bilginin bir uctan bir uca transferi saglamak buna ek olarak internetin kenarlara hizini ve basitligini etkilemeyecek bir sekilde bagli oldugunu kabul etmektir Dunya nin bu prensipte guvenlik duvarlari ag adresi cevirmenleri web icerigi onbelleklerini ve benzeri zorunlu degisikliklerden dolayi ihtiyaci vardir Dayaniklilik Prensibi Genel anlamda bir uygulama gondericisine gore korunumlu ve alici tarafindan ozgur olmak zorundadir Yani iyi bicimlenmis datagram gondermek icin dikkatli olmak gerekir ama ayni zamanda yorumlayabilecegi herhangi bir datagram kabul etmelidir teknik hatalardan dolayi aciklamasi hala net degildir Ilkenin ikinci kismi digerleri kadar onemlidir Diger bilgisayarlar uzerindeki yazilim akilsizca yasal ama karanlik protokol ozelliklerini istismar edebilecek eksiklikleri icerebilir Soyutlama Katmanlari Abstraction LayersInternet protokol takimi protokolleri ve hizmetlerin soyutlama saglamak icin kapsulleme kullanir Encapsulation genellikle genel islevsellik katmanlarina protokol paketinin bolumu ile uyumludur Genel olarak bir uygulama modelin en ust duzeyi her seviyede daha fazla kapsulleme olmak katmanlar asagi veri gondermek icin bir protokol kumesi kullanir Protokol paketinin katmanlari alt kisimdaki katmanlarin veri transferine yakin olmasina ragmen kullanici uygulamasina mantiksal olarak yakindir Katmanlari hizmeti saglayan veya tuketen olarak gormek soyutlama yontemi uzerinde bit iletilmesi ve ayrintilari ust katman protokolleri ile izole etmektir Ornegin Ethener ve carpisma algilamasi alt tabakalarin her ayrintilarini ve her uygulama ve protokol bilmek zorunda olmasindan kacinmasidir Katmanlar cesitli mimari belgeler incelendiginde bile ISO 7498 Acik Sistemler Baglantisi OSI modu gibi tek mimari model var OSI modelinin daha az veya daha az kati olarak tanimlanan katmanlari ve bu nedenle dunya protokolleri icin daha kolay bir uyum saglar Sik basvurulan baska bir belge ise RFC 1958 tabakalar yiginini icermemesidir Tabakalarin vurgu eksikligi IETF ve OSI yaklasimlar arasindaki onemli bir farkdir Sadece bu ust tabakalar genel olarak iletisim tabakasinin varligini ifade eder Aslinda bu belge 1996 yilinin anlik mimarisi olarak dusunulmustu Internet ve mimarisi oldukca gorkemli bir plandan ve daha mutevazi baslangictan evrimsel bicimde buyudu Evrim bu surecin teknolojisinin basarisi icin ana nedenlerinden biri iken yine de internet mimarisinin mevcut ilkelerin bir anlik kaydetmek icin yararli olacaktir RFC 1122 Sunucu Gereksinimleri baslikli katmanlara atifta olacak sekilde paragraflarda yapilandirilmistir ancak belge vurgulayan katmanlardan ziyade diger pek cok mimari ilkelere hitap eder Bahsi gecen RFC 1122 asagidaki gibi gevsek katmanlarin sayilarini degil isimlerini dort katmanli bir model olarak tanimlar Uygulama katmani uygulamalari kullanici verilerini olusturmak ve baska diger uygulamalar veya ayni ana bilgisayara bu verileri ileten bir katmandir Uygulamalar veya islemler temel alt tabakalar tarafindan saglanan hizmetlerin ozellikle diger islemlere guvenilir veya guvenilmez komutlari saglayan tasima katmaninin kullanimini gerceklestirir Iletisim ortaklari istemci sunucu modeli ve peer to peer network olarak uygulama mimarisi ile karakterize edilebilir Bu tur SMTP FTP SSH HTTP gibi tum yuksek seviyeli protokoller faaliyet gosterdikleri tabakadir Surecler esas hizmeti temsil eden portlar uzerinden ele alinmaktadir Tasima Katmani ya ayni ya da farkli bilgisayarlar ve yerel ag veya yonlendirici bulunan uzak aglar ya da uzerinde host to host iletisimi gerceklestirir Bu katman uygulamalarin iletisim ihtiyaclari icin bir kanal saglar UDP guvenilmez bir datagram hizmeti veren basit bir temel tasima katmani protokoludur Iletim Kontrol Protokolu akis kontrolu baglanti kurulmasi ve verilerin guvenilir bicimde iletilmesini saglar Internet katmani nin ag sinirlari boyunca datagramlari alisverisi gorevi vardir Bu temel ag baglantilarinin gercek topolojisini duzenini gizleyen bir uniforma ag arabirimi saglar Bu nedenle ayni zamanda internetworking i kuran tabaka olarak adlandirilir Aslinda gercekten de interneti kurar ve tanimlar Bu katman TCP IP protokol takimi icin kullanilan adresleme ve yonlendirme yapilari tanimlar Bu kapsamda oncelikli olan protokol IP adreslerini tanimlayan Internet Protokolu vardir Bu protokolun amaci verileri final baglantisina yonlendiren bir aga sahip olan bir sonraki IP dagiticisina ulastirmaktir Link katmani iletisimin yerel ag aglantisi kapsaminda ana yonlendiricilerin mudahale olmadigi ag yontemlerini tanimlar Bu katman yerel ag topolojisini tanimlamak icin kullanilan protokol ve sonraki komsu hosts internet tabakasi datagramlarinin iletimini gerceklestirmek icin gerekli arabirimler icerir Internet Iletisim kurali ve katmanli iletisim kurallari tasarimi OSI modeli kurulmadan once kullanimdaydi Bu surecten beri TCP IP modeli kitap ve dersliklerde sonuc olarak karisiklik ile sonuclanan OSI modeli ile karsilastirilmistir Cunku iki model de siki katman goreceli onemi de dahil olmak uzere farkli varsayimlari ve amaclari kullanmaktaydi Bu soyutlama ayni zamanda alt tabakalarin saglayamadigi fakat ust katmanlarin sagladigi hizmetin saglanmasina olanak tanir Orijinal OSI modeli baglantisiz hizmetleri OSI RM CL kapsayacak sekilde genisletilmisken IP guvenilir olarak tasarlanmamis fakat yine de en iyi veri teslimi icin caba gosteren bir protokoldur Bu tum ulasim katmani uygulamalarinin guvenirlik saglayip saglayamayacagi yahut nasil saglayacagi konusunda secim yapilmasi gerektigini belirtir UDP saglama yoluyla veri butunlugunu saglar ancak teslimini garanti etmez bunun yaninda TCP alici paket alimini kabul edene kadar retransmitting uzerinde veri butunlugu ve dagitim garantisini saglar Bu model OSI modeli ve ilgili belgelerin formalizminden yoksundur ancak IETF bir model kullanmaz ve David D Clark in bir yorumunda ozetledigi gibi bunu bir sinirlama olarak da algilamaz Bizler krallari baskanlari ve oylamayi reddediyoruz Inandigimiz sey kabaca uzlasma ve kod calistirmadir OSI modeline gore yapilan bu modelin elestirisi bu modele gore ISO nun sonraki gelistirmelerini hesaba katmamistir Adresleme sistemlerinin kendi multiaccess baglantilari icin ornegin Ethernet bir adres esleme protokolu gereklidir Bu protokoller IP nin altinda ancak mevcut baglanti sistemi uzerinde olarak kabul edilebilir IETF teminolojiyi kullanmaz iken bu durum ag katmani IONL ic organizasyonu olan OSI modeli bir uzantisina gore bir alt ag bagimli yakinsama kolayligidir ICMP amp IGMP IP ustunde calisir ancak UDP veya TCP gibi veri transferi gerceklestirmez Yine de bu islevselligi kendi Yonetim Cercevesinde OSIRM MF OSI modeli katman yonetimi uzantilari olarak var eder SSL TLS Kutuphanesi ise yukarida belirtilen ve TCP kullanan tasiyici katmanlarini asagida belirtilen uygulama protokolleri kapsaminda kullanir Yine OSI mimarisine uymak icin bu protokollerin tasarimlarinin parcalarinin hicbir amaci yoktur Baglantiya karsi kara kutuya benzer bir davranis sergilenir IETF acik bir sekilde OSI modeline nazaran daha az akademik fakat pratik bir alternatif olan iletim sistemlerini tartismak niyetinde degildir Katmanlar LayersTCP IP modelinde yollanan veriler her katmanda sarmallanir encapsulation ve bir alt katmana yollanir Alici tarafinda bu veriler teker teker acilip decapsulation bir ust katmana gonderilir Bu yontemfarkli marka ve modellerdeki cihazlarin birlikte calismasini saglar Ornegin bir bilgisayarin ag baglantisinde Ethernet yerine Wi fi kullanilmasi o bilgisayarin uzerinde baska bir web tarayici kullanilmasini gerektirmez OSI modelinde yedi ve TCP IP modelinde ise dort katman bulunmaktadir TCP IP modelindeki katmanlar asagida verilmistir Uygulama Bu katmanda veriyi gondermek isteyen uygulama ve kullandigi dosya formati bulunur Ornegin HTTP uzerinden HTML formatinda yazilmis Wikipedia ana sayfasi OSI modelindeki gibi aga erismek icin gerekli uygulama protokollerini icerir OSI modelindeki uygulama katmanindan farki sunum ve oturum katmanlarinin uygulama katmani icerisinde yer almasidir SMTP ve FTP protokolleri bu katmanda bulunur Tasima Bu katmanda verinin ne sekilde gonderildigi gosterilir Servis kalitesi the quality of service guvenli reliable veri aktarimi veri akis kontrolu flow control hata kontrolu error control gibi islemlerin yapildigi katmandir TCP veya UDP gibi protokoller bu katmandadir TCP baglanti tabanli connection oriented ve guvenilir reliable iletisim saglayan bir protokoldur Baglanti tabanli olmasi kaynak ve hedef arasinda mantiksal baglanti kurulmasi anlamina gelmektedir Bu da iki bilgisayarin veri alisverisinde bulunmadan once anlasmasi demektir Guvenilir olmasi kurulan baglanti uzerinden gonderilen verinin gonderildigi sekilde veri kaybi olmadan ve sirali bicimde iletimini garanti eder UDP baglantisiz connectionless ve guvenilir olmayan bir iletisim saglar UDP de ek baglanti kontrolleri olmadigindan dolayi UDP basligi header TCP nin basligina gore daha kisadir Bu nedenle UDP TCP ye gore daha hizlidir Internet Bazen IP katmani olarak da anilan bu katman IP adreslerinin veriye eklendigi ve yonlendirmenin yapildigi katmandir Paketin hedefe en iyi yoldan gonderilmesi de bu katmanin sorumlulugudur Bu katmandaki uygulamalar IP veya IPv6 gibi iletisim protokolleri olabilecegi gibi ICMP veya IGMP gibi durum bildirme ve katmanlar arasi bag protokolleri de olabilir Veri Baglanti Bu katmanda Ethernet Wi fi token ring ATM gibi protokoller bulunur Uygulama Katmani Application Layer Uygulama Katmani bunyesinde ag yonlendirici protokolleri ve sunucu duzenleme protokolleri gibi basit ag destekli servisleri iceren fakat dusuk seviyedeki katmanlar tarafindan kurulan ag baglantilari uzerindeki uygulama verilerinin degisimini yahut kullanicilara servis saglayan protokoller icerir Uygulama katmani protokolleri ornekleri Hypertext Transfer Protocol Kopru Metni Aktarim Protokolu HTTP the File Transfer Protocol Dosya Transferi Protokolu FTP the Simple Mail Transfer Protocol Basit Mail Transfer Protokolu SMTP ve the Dynamic Host Configuration Protocol Aktif Sunucu Duzenleme Protokolu DHCP dur Veri protokol birimler halinde kapsullu bir bicimde uygulama katmani protokollerine gore tasima katmani yani gercek veri transferi gerceklestirilmesi icin alt katman protokolleri halinde kodlanmistir IP modeli bicimlendirme ve veri sunma ozelliklerini dikkate almaz ve OSI modeli Sunum ve oturum katmanlari gibi uygulama ve ulasim katmanlari arasinda ilave katmanlari tanimlamaz Bu tur islevler ise kutuphane bolumleri ve uygulama programlari arayuzleridir Uygulama Katmani protokolleri tasiyici katmana veya daha altindaki katmanlara tasiyici katmanlarin ozelliklerinden olan cikmaz IP adresleri ve port numaralari gibi uygulamalara ragmen iletisim kurmaya yarayan ag baglatilari saglayan siyah kutulara davrandigi gibi davranir Uygulama katman protokolleri genel olarak sunucu server uygulamalari ile bagdastirilir ve Internet Assigned Numbers Authority IANA tarafindan rezerve edilmis iyi bilinen port numaralari gibi servis gorur Ornegin the HyperText Transfer Protokolu 80 numarali portu ve Telnet ise 23 numarali portu kullanir Bir servise baglanan istemciler ise genellikle baglanti noktasi numaralarinin rastgele veya uygulama yapilandirilmis belirli bir mesafeden islem suresince atanan kisa omurlu baglanti noktalarini kullanir Tasima katmani ve alt duzey katmanlari uygulama katmani protokolleri ozellikleri ile ilgisizdir Yonlendiriciler ve anahtarlar genellikle kapsullu trafigi incelemek yerine sadece bir kanal saglarlar Yine de bazi guvenlik duvari ve bant genisligi daraltma uygulamalari uygulama verilerini yorumlamak zorundadir Bunun bir ornegi Kaynak Rezervasyon Protokoludur RSVP Bu uygulama yuku ayrica ag adresi ceviricisi NAT gecisi icin bazen gereklidir TCP IP modelindeki uygulama katmani Open System Interconnection OSI modelinin besinci oturum altinci sunum ve yedinci uygulama katmanlarini kapsamaktadir Ayrica TCP IP referans modeli kullanici protokolleri ve destek protokolleri arasinda cesitlere ayrilir Destek protokolleri sisteme servis saglar Kullanici protokolleri ise kullanici uygulamalari icin kullanilir Ornegin FTP bir kullanici protokolu ve DNS ise sistem protokoludur Tasima Katmani Transport Layer Tasima katmani uygulama gorevinin ozel veri alisverisini kullanan bir temel veri kanali kurar Katman kullanici verisinin yapisindan bagimsiz olarak end to end servisinin saglandigi ve herhangi belirli bir amac icin bilgi alisverisinin gerceklestigi process to process baglantisi kurar Sorumlulugu kapsaminda bagimsiz temel agin end to end mesaj transferini hata kontrolunu segmentasyonu akis kontrolunu tikanma kontrolunu ve port numaralari ile birlikte uygulama adreslemesini icerir Uctan uca aktarim katmanindaki mesaj iletimi veya baglanti uygulamalari butun bunlari ya TCP de uygulanan baglanti yonelimi ya da UDP de uygulanan baglantisiz yonelimi olarak kategorize edebilir Uygulamalar icin process specific iletim kanallarini saglamak amaciyla katman port kavramini ortaya cikarmistir Bu bir uygulamanin ihtiyaci olan iletisim kanallarinin her biri icin ozel olarak tahsis edilen numarali bir mantiksal yapidir TCP guvenilir bir veri akisi saglayan guvenilirlik sorunlarini gideren bir baglanti tabanli connection oriented protokoldur Veri bir duzen icerisinde ulasir Veride minimum duzeyde hata vardir Ornegin hata duzeltme Kopya veri atilmistir Kayip veya atilan paketler yok edilmistir Trafik sikisikligi kontrolu icerir Yeni olan Baglanti Transferi Kontrol Protokolu de SCTP Stream Control Transmission Protocol ayni zamanda guvenilir baglanti yonelimli tasima mekanizmasidir Bu protokol mesaj baglanti odakli TCP gibi bit baglanti odakli degil ve tek bir baglanti uzerinden coklu baglantilar saglayabilir Ayni zamanda bir baglantinin kopmasi durumunda diger baglantinin otomatik olarak devreye girdigi coklu IP nin baslangici ile son bulan farkli bir baglanti olan multi homing destegi de saglar Bu ilk basta telefon uygulamalari icin gelistirilsede IP uzerinden SS7 i transfer etmek icin farkli uygulamalar tarafindan da kullanilabilmistir UDP Kullanici Datagram Protokolu bir baglanti tabanli olmayan connectionless bir protokoludur IP gibi en iyi bir cabasi guvenilmez bir protokoldur Guvenilirlik zayif saglama algoritmasi kullanilarak hata tespiti yoluyla ele alinmaktadir UDP tipik olarak akis ortami gibi guvenilirlikten ziyade zamaninda ulasimin onemli oldugu ya da basit bir sorgu DNS aramalari gibi guvenilir baglanti kurma yukunun orantisizca fazla oldugu uygulamalar icin kullanilir ses video vb Real time Transport Protocol RTP ise bu tur akisi ses ve video gibi gercek zamanli veriler icin tasarlanmis bir datagram protokoludur Herhangi bir ag adresindeki uygulamalar kendi TCP veya UDP baglanti noktasi ile ayirt edilir Geleneksel olarak belli bir sekilde taninmis portlar ozel uygulamalar ile iliskilidir TCP IP modelinin ulasim ya da host to host katmani OSI modelindeki dorduncu katmana karsilik gelmektedir Internet Katmani Internet katmaninin potansiyel coklu aglar uzerinden paketleri gonderme sorumlulugu vardir Internetworking hedef aga kaynak agdan veri gondermeyi gerektirir Bu surec yonlendirme islemi olarak tanimlanir Internet Protokolu iki temel islevleri gerceklestirir Host addressing and identification Bu surec hiyerarsik bir IP adresleme sistemi ile gerceklestirilir Paket Yonlendirme Bu surec veri paketlerinin kaynak uzerinden hedefe en yakin ag yonlendiricisi uzerinden ulastirilmasidir Internet katmani sadece tasima katmaninda agnostik veri yapilari degil bunun yani sira cesitli ulasim katmani protokollerinin operasyonu arasinda ayirim yapmaz IP farkli ust katman protokolleri icin cesitli veri tasir Bu protokollerin her biri bunyesindeki benzersiz protokol sayisina gore tespit edilir Ornegin Internet Denetim Iletisi Protokolu ICMP ve Internet Grup Yonetimi Protokolu IGMP sirasiyla 1 ve 2 numarali iletisim kurallaridir IP uzerinden tasinan bu protokollerin bazilari Tani bilgilerini aktarmak icin kullanilan ICMP gibi veya IP Multicast verileri yonetmek icin kullanilan IGMP dir Bu internet TCP IP yigini ve OSI modelinin mimarisinde farkliliklari gostermektedir TCP IP modeli internet katmani ag katmanina hitap eden Acik Sistemler Baglantisi OSI nin uc katmanina tekabul eder Internet Katmani potansiyel olarak aldigi verileri hedefine ulastirmak uzere en yakinindaki yonlendiriciye gonderen ve farkli IP ler uzerinde yer alan sunucular arasinda sadece guvenilmez bir datagram iletim tesisi saglar Bu islevsellik ile internet katmani temel olarak internet uzerine kurulu internetworking i farkli IP ler uzerindeki internetworking i mumkun kilar Internet Protokolu Internet katmanin baslica bilesenidir ve ag sunuculari bilgisayarlarini tanimlamak icin iki adresleme sistemleri tanimlar ve onlarin ag uzerindeki yerini belirler ARPANET in orijinal adresleme sistemi ve onlarin arkasindan gelenler ise internet uzerindeki internet iletisim kurallari versiyon 4 IPv4 tur 32 bit IP adresi kullandigindan dolayi yaklasik 4 milyar sunucuyu tanimlama kapasitesindedir Bu sinirlama 1998 de yayinlanan Internet Protokolu 6 surum standardizasyonu dahilinde elimine edildi ve 2006 yilinda uretim calismalari basladi Veri Baglanti Katmani Link Layer Baglanti katmanin sunucunun bagli oldugu yerel ag baglantisina ait bir ag kapsami vardir Bu kapsama literaturde TCP IP baglantisi denir TCP IP donanim bagimsiz olacak sekilde tasarlandigindan dolayi bu baglanti internet protokolleri arasindaki en yavas baglanti olarak tanimlanir Sonuc olarak TCP IP hemen hemen herhangi bir donanim ag teknolojisi ile birlikte uygulanabilir Baglanti katmani ayni linke iki farkli turdeki internet katman ara yuzleri arasindaki paketleri tasimak icin kullanilir Belirli bir baglantiyi paketleri gonderme ve alma islemleri hem ag karti icin yazilim aygit surucusunde hem de software veya ozel yonga setinde kontrol edilebilir Bunlar iletim icin hazirlamak icin bir paket basligini ekleme sonrasinda cerceveyi fiziksel bir ortam uzerinde iletmek gibi veri baglantisini calistirir TCP IP modeli Internet iletisim kurallari kapsamindaki Media Access Control MAC gibi veri yonlendirme aglari iceren ozellikler icermektedir Bu duzeyin altindaki tum diger yonleri ise ortulu baglanti katmani var varsayilir fakat acikca tanimlanmamistir Bu da paketlerin bir sanal ozel ag ya da diger ag tuneli uzerinden gonderilmek uzere secilebilir tabakadir Bu senaryoda baglanti katmani veri baska bir IP baglantisi uzerinden iletimi ya da alimi icin IP yigini baska orneginin erisir uygulama verileri kabul edilebilir Boyle bir baglanti veya sanal baglanti protokol kumesinin baglanti katmaninda bir tunel olarak hizmet veren bir tasima protokolu ya da bir uygulama kapsami protokolu ile kurulabilir Boylece TCP IP modeli siki bir hiyerarsik kapsulleme dizisi dikte etmez TCP IP modelinin baglanti katmani fiziksel ve veri baglanti katmanlari olan Acik Sistemler Interconnection OSI modeli katmanlar tek ve OSI modeline tekabul etmektedir Ornek Bilgisayariniz Wikipedia ana sayfasini alirken islemler su sekilde gerceklesir Wikipedia web sunucusu HTML ciktisini yaratir ve uzerinde calistigi sisteme su veriyi su adrese su porttan 80 HTTP yolla komutu verir Bu ilk veri dorduncu katman olan uygulama katmanindan gelen veridir Sistem bu ciktiya oncelikle ucuncu katman olan tasima katmaninin bilgilerini ilistirir yani paketin basina port bilgisini ve paket boyunu yazar Ardindan deminki pakete bu sefer de ag katmani bilgileri baska bir deyisle yollayan bilgisayarin ve sizin bilgisayarinizin IP adresleri ve paketin toplam boyu eklenir Son olarak paket fiziksel katmanin eline gecer ve o katman da fiziksel adresleri ve paketin yeni boyunu da yazarak paketi gonderir Paket dunya etrafinda kucuk bir tur attiktan sonra sizin bilgisayariniza ulasir Yol boyunca degisik makineler paketi alir acar ihtiyaca ve ag durumuna gore tekrar paketler Paket sonunda sizin bilgisayariniza ulastiginda sizin bilgisayariniz da once fiziksel paketi ardindan ag paketini ardindan tasima paketini ve en son da uygulama paketini acar Paketten cikan veriyi web tarayiciniza verir Web tarayicisi da size gosterir Katmanlama her katmana ozel donanimlar yapilmasina olanak saglamistir fiziksel katmanda paket yonlendirmesi switch ler IP katmaninda paket yonlendirmesi router lar tasima katmaninda paket yonlendirmesi ise NAT lar tarafindan yapilir Bu sayede basit donanimlarla yuksek TCP IP performanslari elde edilebilmektedir Katmanlama uygulamalar arasi uyumu kolaylastirdigi gibi buyuk bir dezavantaja da sahiptir her katman veriye tekrarlanan dolayisiyla gereksiz veriler ekler Ornegin her katman pakete ekstra bir boy bilgisi ekleyecektir Cogu katman verinin dogrulugundan emin olmak icin muhtelif rakamlar da ekleyebilir Bunun dunya internet trafiginin 15 ini olusturdugu tahmin edilmektedir Katmanlama sistemindeki ilk uc katman yani donanim ag ve tasima katmanlari arasindan Donanim katmani bilgisayarin uzerindeki ag donanimini taniyabilmek icin bir ag karti numarasi Bu kart numarasi ag kartina yazili gelir yani degistirilemez aslinda bu yone yonelik programlarla MAC adresini de degistirmek mumkundur ve MAC adresi olarak anilir Ag katmani bilgisayara ulasabilmesi icin verilen IP adresini kullanir Tasima katmani ise ayni bilgisayarda calisan degisik yazilimlarin ayni anda internete ulasabilmesi icin her yazilima bir port numarasi verir Bazi IP adresleri ve maskeleri bazi kullanimlar icin ayrilmistir Bunlar su sekildedir Yerel aglar icin ayrilmis adresler 10 0 0 0 ile 10 255 255 255 arasi adresler maske olarak 255 0 0 0 172 16 0 0 ile 172 31 255 255 arasi adresler maske olarak 255 0 0 0 192 168 0 0 ile 192 168 255 255 arasi adresler maske olarak 255 255 0 0 169 254 0 0 ile 169 254 255 255 arasi adresler maske olarak 255 255 0 0 Bir makinenin kendisine konusmasi loopback icin ayrilmis adresler 127 0 0 0 ile 127 255 255 255 arasi adresler yani maske olarak 255 0 0 0 Bu sayede bir agdaki IP adreslerini mantiksal olarak tasarlamak mumkundur Buna ek olarak kullanicilara IP adresi ag maskesi ve varsayilan ag gecidini otomatik atayabilmek icin DHCP protokolu kullanilabilir Oncelikle bir onceki bolumde bahsedildigi gibi bir cihaz baska bir cihazla ayni agda olup olmadigini kendi IP adresi ve diger IP adresini kendi ag maskesini kullanarak karsilastirarak anlar Yukarida deginildigi gibi ag maskelerinin 255 255 255 0 olmasi durumunda 192 168 0 1 ile 192 168 0 2 IP adreslerine sahip olan cihazla ayni agda yer aliyorlar demektir Ayni maskeye sahip olan 192 168 1 1 IP adresi ise baska bir agda yer almaktadir Baska bir agda yer alan bir cihaza ulasmak icin IP yonlendirmesi IP routing yetenegi olan bir cihaza ihtiyac vardir Yonlendiriciler ucuncu katman anahtarlama cihazlari yonlendirme yetenegine sahip olan aktif cihazlardir Ote yandan her ag gecidi dunyadaki tum ag gecitlerinin nerede oldugunu tabii ki tablosunda tutmaz Dolayisiyla cogu ag gecidinin bir de varsayilan gecit yani paket nereye gidiyor bilmediginde pakedin verilecegi yer girdisi bulunur Bazi TCP IP protokolleriVeri baglanti katmanindaki protokoller ARP Address Resolution Protocol yani Adres Cozumleme Protokolu bir IP adresinin hangi ag kartina yani MAC adresine ait oldugunu bulmaya yarar TCP IP de veri gonderilecek bilgisayarin hangisi oldugunu bulmak icin kullanilir Ayrica IP adresini yeni almis olan bir RARP yaniReverse ARP protokolu ARP in tersi islemi yapar yani hangi MAC adresinin hangi IP adresini kullandigini bulur Bir TCP IP aginda RARP in calisacagi garanti degildir zira RARP bir RARP sunucusuna ihtiyac duyar Internet katmanindaki bazi protokoller ICMP Internet Control Message Protocol yani Internet Yonetim Mesajlasmasi Protokolu hata ve turlu bilgi mesajlarini ileten protokoldur Ornegin ping programi ICMP yi kullanir RIP Router Information Protocol yani Router Bilgi Protokolu router larin yonlendirme tablolarini otomatik olarak uretebilmesi icin yaratilmistir OSPF Open Shortest Path First yani Ilk Acik Yone Oncelik ayni RIP gibi router larin yonlendirme tablolarini otomatik olarak uretebilmesine yarar OSPF RIP ten daha gelismis bir protokoldur IGMP Internet Group Messaging Protocol yani Internet Grup Mesajlasma Protokolu bir sistemin internet yayinlarina multicast abone olmasina ve aboneligi durdurmasina yarar Bu yayinlar UDP uzerinden yapilir ve genelde coklu ortam ses veya video icerikli olurlar DHCP Dynamic Host Configuration Protocol yani Dinamik Cihaz Ayar Protokolu bir TCP IP agina baglanan bir cihaza otomatik olarak IP adresi ag maskesi ag gecidi ve DNS sunucusu atanmasina yarar Tasima katmanindaki protokoller UDP User Datagram Protocol yani Kullanici Veri Protokolu IP uzerinden veri yollamaya yarar Verilerin ulasacagini garanti etmez ve UDP paketlerinin maksimum boy sinirlari vardir Ote yandan UDP son derece basit ve baglanti gerektirmeyen connectionless bir protokoldur TCP Transmission Control Protocol yani Gonderim Kontrol Protokolu IP uzerinden ulasma garantili ve herhangi bir boyda veri gonderilmesine imkan taniyan bir protokoldur UDP den farkli olarak TCP de iki cihazin iletisim kurabilmesi icin once birbirlerine baglanmalari gerekmektedir Uygulama katmanindaki bazi protokoller DNS Domain Name System yani Alan Adi Sistemi alan adi verilen isimler mesela www wikipedia org ile IP adreslerini birbirine baglayan sistemdir Paylastirilmis bir veritabani olarak calisir UDP 53 veya TCP 53 portlari uzerinden calisabilir HTTP HyperText Transfer Protocol yani HiperMetin Yollama Protokolu ilk basta HTML sayfalari yollamak icin yaratilmis olan bir protokol olup gunumuzde her turlu verinin gonderimi icin kullanilir TCP 80 port uzerinden calisir HTTPS Secure HTTP yani Guvenli HTTP HTTP nin sifrelemesi ile guclendirilmis halidir TCP 443 port uzerinden calisir POP3 Post Office Protocol 3 yani Postane Protokolu 3 e posta almak icin kullanilan bir protokoldur TCP 110 port uzerinden calisir SMTP Simple Mail Transfer Protocol yani Basit Mektup Gonderme Protokolu e posta gondermek icin kullanilir TCP 25 port uzerinden calisir FTP File Transfer Protocol yani Dosya Gonderme Protokolu dosya gondermek ve almak icin kullanilir HTTP den degisik olarak kullanicinin illaki sisteme giris yapmasini gerektirir Veri TCP 20 ve komut TCP 21 alisverisi icin iki ayri port kullanir SFTP veya FTPS Secure FTP yani Guvenli FTP FTP nin RSA ile guclendirilmis halidir TCP 22 portu kullanir Tum bu protokoller ve dahasi sayesinde TCP IP her gecen gun daha da populerlesen bir protokol olmustur TCP IP ve OSI Modellerinin KarsilastirilmasiOSI modelindeki en ust katman olan uygulama katmani sunucu katmani ve oturum katmani tasiciyi katmani uzerinde sadece uygulama katmani bulunan TCP IP gibi ayri ayri cesitlenmez OSI uygulama protokollerini birbirine baglayan X 400 gibi TCP IP de tasiyici katmani uzerinde kurulu monolitik mimariyi impoze etmeyi gerektirecek bir zorunluluk yoktur Ornegin NFS uygulama protokolleri Remote Procedure Call RPC gibi bir protokol calistiran External Data Representation XDR sunucu protokolleri uzerinde calisir RPC guvenilir kayit iletimini saglar ve en iyi eforu verecek UDP tasiyicisini guvenlice kullanabilir Degisik yazarlar TCP IP yi farkli bir sekilde yorumlamistir ve baglanti katmaninin yahut tum TCP IP modelinin OSI 1 Katmanini kapsayip kapsamadiginin yahut donanim katmaninin baglanti katmani altinda farzedilip edilmedigi konusunda anlasamamislardir Birkac yazar OSI modelinin katmanlarinin bir yahut ikisini modern standartlara atfettiginden dolayi TCP IP modelinde birlestirmeye calismistir Ornegin IEEE ve ITU Bu da aglardan birinin OSI Modeli nin katmanlarindan birinci ve ikinciye bagli bes katmanli bir modelin ortaya cikmasi ile sonuclanmistir Bazi protokolleri OSI nin katman numaralarini kullansa ve RFC bazen buna atfetse bile OSI modele uyum saglayamayabilir IETF defalarca Internet protokolu ve mimari gelisimini degil OSI ile uyumlu olmasini amacladigini ifade etmistir RFC 3439 Internet mimarisini su sekilde baslikli bir bolum icerir Zararli olarak degerlendirildiginde Katmanlama Ornegin OSI paketinin oturumu ve sunum katmanlari TCP IP paketinin uygulama katmanina dahil olarak kabul edilirler Bu oturumun katman islevselligi HTTP ve SMTP gibi protokollerde bulunabilir ve Telnet ve Oturum Baslatma Protokolu SIP gibi protokollerden daha belirgindir Oturum katmani islevselligi TCP ve UDP protokolleri TCP IP modelinin tasiyici katmanini kaplayan port numaralandirma ile gerceklestirilmektedir TCP IP uygulamalarindaki Sunum katmani fonksiyonlari MIME standartindaki veri alisverisi ile gerceklestirilmektedir Orijinal OSI modelinde ISO 7498 4 Management Framework yahut ISO 8648 Internal Organization of the Network layer IONL gibi ekler bu model icin goz onune alinmadigonda ozellikle ISO7498 de catismalar daha belirgindir IONL ve Management Framework belgeleri dikkate alindiginda ICMP ve IGMP ag katmani icin katman yonetimi protokolleri olarak tanimlanirlar Benzer sekilde ARP ve RARP gibi IONL ekleri alt ag bagimli yakinsama imkanlari icin bir yapi sunmaktadir Generic Routing Encapsulation GRE gibi tunel protokolleri tarafindan gosterildigi icin IETF protokolleri ardisik bir sekilde sarmalanabilir GRE OSI nin ag katmaninda tunel icin kullandigi ayni mekanizmayi kullanir Uygulamalar ImplementationsInternet iletisim kurallari herhangi bir donanim veya yazilim ortami varsaymaz Sadece bilgisayar agi uzerinde gonderme ve alma kapasitesine sahip olan donanim ve yazilim katmanlarina gerek duymaktadir En kucuk TCP IP uygulamalari sunlari icermektedir Internet Protocol IP Address Resolution Protocol ARP Internet Control Message Protocol ICMP Transmission Control Protocol TCP User Datagram Protocol UDP ve IGMP IP ye ek olarak ICMP CP UDP Internet Protocol versiyon 6 Neighbour Discovery Protocol NDP ICMPv6 ve IGMPv ye ihtiyac duyar ve genellikle entegre edilmis IPSec koruma katmani tarafindan eslik edilir Alt katmanlar yonetici sistemindeki sikismis TCP IP tarafindan desteklenirken uygulama programcilari genellikle tasima katmaninda yalnizca uygulama katmaninda arayuzleri ile ilgilidir IP lerin cogu soketler ve API gibi programlar sayesinde ulasilabilirdir Benzersiz uygulamalar gomulu sistemler icin tasarlanmis acik kaynak yigini olan Lightweight TCP IP ve amator paket radyo sistemleri ve seri hatlar uzerinden baglanan kisisel bilgisayarlar ile ilgili protokollere sahip olan KA9Q NOS icerir Ag adaptorundeki mikro kontrolcu isletim sistemindeki surucu yazilim tarafindan desteklenerek yazilim uzerinde tipik olarak baglanti sorunlari ile ilgilenir Programlanamaz analog ve dijital elektronikler tipik olarak her bir ag arayuzu veya fiziksel standart icin yongaseti olarak application specific integrated circuit ASIC i kullanarak normal olarak baglanti katmaninin altindaki fiziksel parcalardan sorumludur Yuksek performansli yonlendiriciler buyuk olcude baglanti duzeyi gecisini ortaya koyan ve programlanamayan hizli dijital elektronik uzerine kuruludur Kaynakca What is Systems Network Architecture SNA 2010 10 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Ocak 2017 IBM Systems Network Architecture 4 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Ocak 2017 DECnet 10 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Ocak 2017 10 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Ocak 2017 ISO IEC 7498 1 PDF 1994 28 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 10 Ocak 2017 OSI Model 6 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Ocak 2017 Internet protocol suite 2 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Ocak 2017 The DoD Internet Architecture Model 5 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2017 22 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Ocak 2017 Vint Cerf We Knew What We Were Unleashing on the World 13 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2017 PDF 6 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 12 Ocak 2017 RFC675 18 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Eylul 2017 2 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Eylul 2017 From the ARPANET to the Internet 18 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Eylul 2017 Computer Network University Science Press 2009 24 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2016 Google Books vasitasiyla 10 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ekim 2017 TCP IP Protocol Architecture 6 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ocak 2017 DNS 4 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ocak 2017 HTTP 4 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ocak 2017 HTTPS 4 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ocak 2017 POP3 4 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ocak 2017 SMTP 4 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ocak 2017 FTP 24 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ocak 2017 SFTP 4 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ocak 2017 Bilgisayar Aglari ve Iletisim Abdullah Kuzu Requirements for Internet Hosts Communication Layers R Braden October 1989 Computer Networks Vinton G Cerf and Edward Cain 1983 Specification of Internet Transmission Control Protocol V Cerf et al December 1974