Celâlî Takvimi, Güneş yılı esasına dayanan, İranlı matematikçi ve astronom olan Ömer Hayyam başkanlığındaki bir kurul tarafından düzenlenmiş bir takvimdir. Büyük Selçuklu İmparatorluğu hükümdarı Sultan Melikşah'a sunulan bu takvim, 1079 yılından itibaren kullanılmaya başlanmıştır. Yılbaşını 9 Ramazan 471 (M.S. 15 Mart 1079) yılına rastlayan Nevruz olarak almış, 1079 yılını başlangıç kabul etmiştir.Selçuklu Devleti'nin yanı sıra Babür İmparatorluğu da bir dönem bu takvimi kullanmışlardır. Celâlî Takvimi sadece tarım, hayvancılık gibi ekonomik işlerin düzenlenmesinde kullanılmış, normal hayatta ise Hicrî takvim kullanılmaya devam edilmiştir.
Celâlî Takvimi'nde 1 yıl, 365 gün 6 saat olarak kabul edilmiştir. Matematiksel kurallar yerine astronomik hesaplar kullanıldığı için bu takvim, ilkbahar ekinoksu başlangıcı tayininde Gregoryen takviminden daha doğrudur.
Artık yıl
Celâlî Takvimi'nde 33 yılda bir artık yıl vardır.
Günümüzde İran ve Afganistan'da resmî takvim olarak kullanılan İran Takvimi'nde ise 128 yılda bir kez artık yıl vardır.
Celâlî Takvimi'nin Farsça adları
Zaman aralığı1 | Ay adı | Burç | Gün | Notlar |
21 Mart - 20 Nisan | Ferwerdin فروردین Hamal حمل | Koç | 31 | Nevruz, yılbaşı ve baharın başlangıcı |
21 Nisan - 21 Mayıs | Ordibeheşt اردیبهشت Sevr: ثور | Boğa | 31 | |
22 Mayıs - 21 Haziran | Hordâd خرداد Jawza جوزا | İkizler | 31 | |
22 Haziran - 22 Temmuz | Tir تیر Saratan سرطان | Yengeç | 31 | Yazın başlangıcı |
23 Temmuz - 22 Ağustos | Mordâd مرداد Asad اسد | Aslan | 31 | |
23 Ağustos - 22 Eylül | Şehrivar شهریور Sünbüle سنبله | Başak | 31 | |
23 Eylül - 22 Ekim | Mehr مهر Mezan میزان | Terazi | 30 | Sonbaharın başlangıcı |
23 Ekim - 22 Kasım | Âbân آبان Akrep عقرب | Akrep | 30 | |
22 Kasım - 21 Aralık | Âzar آذر kavs قوس | Yay | 30 | |
22 Aralık - 20 Ocak | Daî دی jaddi جدی | Oğlak | 30 | Kışın başlangıcı |
21 Ocak - 19 Şubat | Behman بهمن Dalav دلو | Kova | 30 | |
20 Şubat - 20 Mart | İsfand اسفند Hüt حوت | Balık | 29 ya da 30 | Artık yıl düzenine göre |
Yılın Gregoryen (Miladî) takvimine göre başlangıcı, ilkbahar ekinoksu eşitliğine göre birer gün değişebilir. |
Dış bağlantılar
Kaynakça
- ^ [1] 16 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ M. Heydari-Malayeri, A concise review of the Iranian calendar, .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Celali Takvimi Gunes yili esasina dayanan Iranli matematikci ve astronom olan Omer Hayyam baskanligindaki bir kurul tarafindan duzenlenmis bir takvimdir Buyuk Selcuklu Imparatorlugu hukumdari Sultan Meliksah a sunulan bu takvim 1079 yilindan itibaren kullanilmaya baslanmistir Yilbasini 9 Ramazan 471 M S 15 Mart 1079 yilina rastlayan Nevruz olarak almis 1079 yilini baslangic kabul etmistir Selcuklu Devleti nin yani sira Babur Imparatorlugu da bir donem bu takvimi kullanmislardir Celali Takvimi sadece tarim hayvancilik gibi ekonomik islerin duzenlenmesinde kullanilmis normal hayatta ise Hicri takvim kullanilmaya devam edilmistir Celali Takvimi nde 1 yil 365 gun 6 saat olarak kabul edilmistir Matematiksel kurallar yerine astronomik hesaplar kullanildigi icin bu takvim ilkbahar ekinoksu baslangici tayininde Gregoryen takviminden daha dogrudur Artik yilCelali Takvimi nde 33 yilda bir artik yil vardir Gunumuzde Iran ve Afganistan da resmi takvim olarak kullanilan Iran Takvimi nde ise 128 yilda bir kez artik yil vardir Celali Takvimi nin Farsca adlariZaman araligi1 Ay adi Burc Gun Notlar21 Mart 20 Nisan Ferwerdin فروردین Hamal حمل Koc 31 Nevruz yilbasi ve baharin baslangici21 Nisan 21 Mayis Ordibehest اردیبهشت Sevr ثور Boga 31 22 Mayis 21 Haziran Hordad خرداد Jawza جوزا Ikizler 31 22 Haziran 22 Temmuz Tir تیر Saratan سرطان Yengec 31 Yazin baslangici23 Temmuz 22 Agustos Mordad مرداد Asad اسد Aslan 31 23 Agustos 22 Eylul Sehrivar شهریور Sunbule سنبله Basak 31 23 Eylul 22 Ekim Mehr مهر Mezan میزان Terazi 30 Sonbaharin baslangici23 Ekim 22 Kasim Aban آبان Akrep عقرب Akrep 30 22 Kasim 21 Aralik Azar آذر kavs قوس Yay 30 22 Aralik 20 Ocak Dai دی jaddi جدی Oglak 30 Kisin baslangici21 Ocak 19 Subat Behman بهمن Dalav دلو Kova 30 20 Subat 20 Mart Isfand اسفند Hut حوت Balik 29 ya da 30 Artik yil duzenine goreYilin Gregoryen Miladi takvimine gore baslangici ilkbahar ekinoksu esitligine gore birer gun degisebilir Dis baglantilarKaynakca 1 16 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde M Heydari Malayeri A concise review of the Iranian calendar