Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İskorpit (Scorpaena porcus), Scorpaenidae familyasından bir balık türü. Lipsoz balığına benzer fakat Lipsoz'a göre daha küçük (ortalama 20 – 30 cm) ve daha koyu renklere sahiptir.
| İskorpit | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Scorpaena porcus Scorpaena porcus, 1758 | |||||||||||||||
İskorpitler havaların ısınmasıyla kıyı bölgelere doğru yönelirler. Özellikle Ağustos ve Eylül aylarında kıyıya yakın bölgelerde bulundukları için avlanmaları daha kolaydır.
İskorpitler zehirli dikenlere sahip olan bir balık türüdür. Sırt yüzgecinde 11, karın yüzgecinde 1 ve anüs yüzgecinde 3 adet zehirli diken bulundurur ve bu dikenler vücuda temas ettiğinde deride kızarıklık ve şişlik meydana getirebilir. Zehir etkisi birkaç gün sürebilir ve ilk yardım olarak amonyak kullanılabilir. Halk arasında bu balığa "Çarpan" veya "Çalar" da denmektedir. Görüntüsü itibarıyla kırlangıç balığına benzetilebilir bu nedenle acemi balıkçılar için tehlikeli bir balık türü olabilir.
İskorpitler'in dikenleri öldükten sonra bile zehir enjekte edebilirler bu nedenle temizleme aşamasında dikkat edilmesi gerekir. Lezzetli bir balıktır ve bu nedenle mutfakta çorba, yahni, buğluama, pilaki ve fileto tava gibi çeşitli tekniklerle tüketilerek yenilebilir.
Adlandırma
İskorpit adı Türkçeye Rum balıkçıların dilinde kullanılan Yunanca σκορπίδι skorpidi kelimesinden geçmiş bir alıntıdır.
Yazılı kaynaklarda «iskorpit (S. porcus) ile lipsoz/lipsos (S. scrofa)» olarak geçen ikili çapraz adlandırmanın yanlış olduğu ve doğrusunun «iskorpit (S. scrofa) ile lipsoz/lipsos (S. porcus)» biçiminde olması gerektiği balıkçılar tarafından da öne sürülmektedir. Her iki tür de Akdeniz'de bulunur; fakat Karadeniz'de yalnızca S. porcus türü bulunur, S. scrofa türü bulunmaz.
Kaynakça
- ^ "İskorpit Balığı Nasıl Pişirilir, Temizlenir Ve Avlanır? Çarpan Balığı Faydaları Ve Özellikleri". Hürriyet. 11 Mayıs 2022. 3 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ağustos 2023.
- ^ "Kıyı Balıkçılarının Vazgeçilmezi: İskorpit Balığı". Milliyet. 23 Haziran 2017. 3 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ağustos 2023.
- ^ Hasan Eren, Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Ankara 1999 (sayfa: 194, madde: iskorpit)
- ^ a b AnaBritannica (cilt:12, madde: iskorpit)
- ^ Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedi (1986, cilt: 10, sayfa: 5797, madde: iskorpit & 1986, cilt: 12, sayfa: 7502, madde: lipsozbalığı)
- ^ Axis 2000 Ansiklopedik Sözlük (cilt: 3, madde: iskorpit), Milliyet/Hachette
- ^ Mert Gökalp (2011), Türkiye Deniz Canlıları Rehberi
- ^ Alp Can ve Murat Bilecenoğlu (2005), Türkiye Denizlerinin Dip Balıkları Atlası
 | Kemikli balıklar ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iskorpit Scorpaena porcus Scorpaenidae familyasindan bir balik turu Lipsoz baligina benzer fakat Lipsoz a gore daha kucuk ortalama 20 30 cm ve daha koyu renklere sahiptir IskorpitBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif TeleosteiTakim ScorpaeniformesFamilya ScorpaenidaeCins ScorpaenaTur S porcusIkili adlandirmaScorpaena porcusScorpaena porcus 1758 Iskorpitler havalarin isinmasiyla kiyi bolgelere dogru yonelirler Ozellikle Agustos ve Eylul aylarinda kiyiya yakin bolgelerde bulunduklari icin avlanmalari daha kolaydir Iskorpitler zehirli dikenlere sahip olan bir balik turudur Sirt yuzgecinde 11 karin yuzgecinde 1 ve anus yuzgecinde 3 adet zehirli diken bulundurur ve bu dikenler vucuda temas ettiginde deride kizariklik ve sislik meydana getirebilir Zehir etkisi birkac gun surebilir ve ilk yardim olarak amonyak kullanilabilir Halk arasinda bu baliga Carpan veya Calar da denmektedir Goruntusu itibariyla kirlangic baligina benzetilebilir bu nedenle acemi balikcilar icin tehlikeli bir balik turu olabilir Iskorpitler in dikenleri oldukten sonra bile zehir enjekte edebilirler bu nedenle temizleme asamasinda dikkat edilmesi gerekir Lezzetli bir baliktir ve bu nedenle mutfakta corba yahni bugluama pilaki ve fileto tava gibi cesitli tekniklerle tuketilerek yenilebilir AdlandirmaIskorpit adi Turkceye Rum balikcilarin dilinde kullanilan Yunanca skorpidi skorpidi kelimesinden gecmis bir alintidir Yazili kaynaklarda iskorpit S porcus ile lipsoz lipsos S scrofa olarak gecen ikili capraz adlandirmanin yanlis oldugu ve dogrusunun iskorpit S scrofa ile lipsoz lipsos S porcus biciminde olmasi gerektigi balikcilar tarafindan da one surulmektedir Her iki tur de Akdeniz de bulunur fakat Karadeniz de yalnizca S porcus turu bulunur S scrofa turu bulunmaz Kaynakca Iskorpit Baligi Nasil Pisirilir Temizlenir Ve Avlanir Carpan Baligi Faydalari Ve Ozellikleri Hurriyet 11 Mayis 2022 3 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Agustos 2023 Kiyi Balikcilarinin Vazgecilmezi Iskorpit Baligi Milliyet 23 Haziran 2017 3 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Agustos 2023 Hasan Eren Turk Dilinin Etimolojik Sozlugu Ankara 1999 sayfa 194 madde iskorpit a b AnaBritannica cilt 12 madde iskorpit Buyuk Larousse Sozluk ve Ansiklopedi 1986 cilt 10 sayfa 5797 madde iskorpit amp 1986 cilt 12 sayfa 7502 madde lipsozbaligi Axis 2000 Ansiklopedik Sozluk cilt 3 madde iskorpit Milliyet Hachette Mert Gokalp 2011 Turkiye Deniz Canlilari Rehberi Alp Can ve Murat Bilecenoglu 2005 Turkiye Denizlerinin Dip Baliklari Atlasi Kemikli baliklar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz