Şair Eşref, (d. 1847, Kırkağaç, Manisa - ö. 22 Mayıs 1912, Kırkağaç, Manisa), Türk şair ve kaymakam.
Türk edebiyatının hiciv ustasıdır. Tanık olduğu yolsuzlukların üzerine çekinmeden gitti. Hicviyelerini daha çok gazel, kaside, muhammes ve özellikle kıtalar biçiminde yazdı.
Yaşamı
Asıl ismi Mehmet Eşref'tir. Babası nüktedan ve hoşsohbet bir din adamı olan Usulizade Hafız Mustafa Efendi, annesi hafız ve şair olduğu rivayet edilen Arife Hanım'dır. Gelenbe'de dünyaya geldi. Doğum yılı farklı kaynaklarda 1842-1853 arasında bir yıl olarak belirtilmiştir; Kaynakların çoğuna göre doğum yılı 1847'dir. Mehmet Zeki Pakal’ın, resmi sicili üzerinde yaptığı araştırmalar ise 1853 doğumlu olduğunu gösterir Büyük dedesi Türk alim ve matematikçilerinden Gelenbevi İsmail Efendi’dir.
İlköğrenimini Gelenbe'de tamamladı. Manisa'da Hatuniye Medresesi'nde Arapça ve Farsça dersleri aldı. Özel öğretmenlerden matematik, tarih öğrendi. 1870'te Manisa Vilayeti Tahrirat Kalemi'nde memur olarak göreve başladı.
Turgutlu, Akhisar ve Alaşehir'de mal müdürlüğü yaptı. Fatsa kaymakamlığına atandı. Arkasından Ünye, Acıpayam, Buldan ve diğer birçok ilçede kaymakam olarak çalıştı. Doğu illerinde bulunduğu sırada Ermenice konuşmayı ve Fransızca okumayı öğrendi.Gördes kaymakamlığı görevi sırasında gördüğü yolsuzlukları şiirleriyle hicvetmesi ve gizli bir cemiyet kurduğu yolunda yapılan suçlamalardan dolayı bir yıl hapse mahkûm edildi.
Cezasının ardından İzmir'de gözetimde tutuldu. Tekrar bir jurnalle hapse düşme kaygısından ötürü 1903'te Mısır'a kaçtı. Bir süre Fransa, İsviçre ve Kıbrıs'ta yaşadı. Tekrar Mısır'a döndü, Curcuna isimli mizah dergisinde yazılar yazdı. 1904-1908 yılları arasında altı kitabı yayımlandı.
II. Meşrutiyet ilan edildikten sonra yurda döndü. İzmir'de Edeb Yahu, İstanbul'da Eşref (daha sonra Musavver Eşref adını aldı) isimli mizah dergisinde başyazarlık yaptı. Bu arada Turgutlu kazasında kaymakamlık (1908), Adana'da vali Muavinliği (1909) görevlerinde bulundu. 1909'da emekliye ayrılıp Kırkağaç'a yerleşti. Yaşamının kalan bölümünü burada geçirdi. Kimi kaynaklara göre 1910, kimilerine göre 1912 yılının 22 Mayıs günü hayatını kaybetmiştir.'na defnedilmiştir.
Sanat Anlayışı
Şair Eşref’in yergileri, Divan şiiri geleneğinin uzantısıdır; şekil bakımından Namık Kemal ile Ziya Paşa’nın şiirleriyle aynı çizgidedir. Yergi şiiri alanına getirdiği yenilik,içerik yönündedir. Kullandığı “nazım biçimleri”, “gazel”, “kaside”, “mesnevi” ve “kıt’a”dır. Ölçü olarak, hece ölçüsüyle yazdığı bir tek dörtlük dışında, “aruz ölçüsü”nü kullanmıştır. Eserlerinde daha çok toplumsal konulara yer vermiştir..
Ölümünden sonra
1980 yılından sonra, Buldan belediye meclisinin aldığı bir kararla, Cumhuriyet mahallesinde Akçalar Camii’nin altındaki yola, Şair Eşref caddesi adı verilmiştir.
İzmir ilinin Karşıyaka İlçesi'nde bir ilkokula adı verilmiştir.
Izmir'in Alsancak semtindeki büyük bir bulvara adı verilmiştir. Şair Eşref Bulvarı.
Başlıca Eserleri
- Deccal (2 Kitap, 1904-1907, Kahire)
- İstimdad (1905, Mısır)
- Şah ve Padişah (1906, Kahire)
- Hasbihal yahut Eşref ve Kemal (1908)
- İran’da Yangın Var (1908, İstanbul).
Ölümünden sonra yayımlananlar
- Şair Eşref Külliyatı (1928)
- Meclisi Mebusan (1928)
- Bergüzar (1928-29
- Kuyruklu Yıldız (1929)
- Rüya (1929)
- Kıt’alar ve Hikâyeler (1929)
- Deccal (3. Kitap)
Kaynakça
- ^ "Faruk Huyugüzel , Şair Eşref, Diyanet İslam Ansiklopedisi". 19 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Eylül 2015.
- ^ a b Hisar Dergisi (sayı:16, Ağustos 1951)
- ^ . 29 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2014.
- ^ "Yüksel Şen, Ünye'nin Şair Kaymakamları, Ünye Ticaret ve Sanayi Gazetesi Yıl : 3, Sayı : 26, Nisan/1997". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mayıs 2014.
- ^ Manisa il yıllığı, 1967. Ticaret Matbaacılık. 1968. 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Haziran 2020.
- ^ "Cumhur Çilesiz, Bürokrasi ve Mizah, İdarecinin Sesi dergisi, Sayı: Ocak - şubat / 2012" (PDF). 29 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Mayıs 2014.
- ^ . 29 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sair Esref d 1847 Kirkagac Manisa o 22 Mayis 1912 Kirkagac Manisa Turk sair ve kaymakam Turk edebiyatinin hiciv ustasidir Tanik oldugu yolsuzluklarin uzerine cekinmeden gitti Hicviyelerini daha cok gazel kaside muhammes ve ozellikle kitalar biciminde yazdi YasamiAsil ismi Mehmet Esref tir Babasi nuktedan ve hossohbet bir din adami olan Usulizade Hafiz Mustafa Efendi annesi hafiz ve sair oldugu rivayet edilen Arife Hanim dir Gelenbe de dunyaya geldi Dogum yili farkli kaynaklarda 1842 1853 arasinda bir yil olarak belirtilmistir Kaynaklarin coguna gore dogum yili 1847 dir Mehmet Zeki Pakal in resmi sicili uzerinde yaptigi arastirmalar ise 1853 dogumlu oldugunu gosterir Buyuk dedesi Turk alim ve matematikcilerinden Gelenbevi Ismail Efendi dir Ilkogrenimini Gelenbe de tamamladi Manisa da Hatuniye Medresesi nde Arapca ve Farsca dersleri aldi Ozel ogretmenlerden matematik tarih ogrendi 1870 te Manisa Vilayeti Tahrirat Kalemi nde memur olarak goreve basladi Turgutlu Akhisar ve Alasehir de mal mudurlugu yapti Fatsa kaymakamligina atandi Arkasindan Unye Acipayam Buldan ve diger bircok ilcede kaymakam olarak calisti Dogu illerinde bulundugu sirada Ermenice konusmayi ve Fransizca okumayi ogrendi Gordes kaymakamligi gorevi sirasinda gordugu yolsuzluklari siirleriyle hicvetmesi ve gizli bir cemiyet kurdugu yolunda yapilan suclamalardan dolayi bir yil hapse mahkum edildi Cezasinin ardindan Izmir de gozetimde tutuldu Tekrar bir jurnalle hapse dusme kaygisindan oturu 1903 te Misir a kacti Bir sure Fransa Isvicre ve Kibris ta yasadi Tekrar Misir a dondu Curcuna isimli mizah dergisinde yazilar yazdi 1904 1908 yillari arasinda alti kitabi yayimlandi II Mesrutiyet ilan edildikten sonra yurda dondu Izmir de Edeb Yahu Istanbul da Esref daha sonra Musavver Esref adini aldi isimli mizah dergisinde basyazarlik yapti Bu arada Turgutlu kazasinda kaymakamlik 1908 Adana da vali Muavinligi 1909 gorevlerinde bulundu 1909 da emekliye ayrilip Kirkagac a yerlesti Yasaminin kalan bolumunu burada gecirdi Kimi kaynaklara gore 1910 kimilerine gore 1912 yilinin 22 Mayis gunu hayatini kaybetmistir na defnedilmistir Sanat AnlayisiSair Esref in yergileri Divan siiri geleneginin uzantisidir sekil bakimindan Namik Kemal ile Ziya Pasa nin siirleriyle ayni cizgidedir Yergi siiri alanina getirdigi yenilik icerik yonundedir Kullandigi nazim bicimleri gazel kaside mesnevi ve kit a dir Olcu olarak hece olcusuyle yazdigi bir tek dortluk disinda aruz olcusu nu kullanmistir Eserlerinde daha cok toplumsal konulara yer vermistir Olumunden sonra1980 yilindan sonra Buldan belediye meclisinin aldigi bir kararla Cumhuriyet mahallesinde Akcalar Camii nin altindaki yola Sair Esref caddesi adi verilmistir Izmir ilinin Karsiyaka Ilcesi nde bir ilkokula adi verilmistir Izmir in Alsancak semtindeki buyuk bir bulvara adi verilmistir Sair Esref Bulvari Baslica EserleriDeccal 2 Kitap 1904 1907 Kahire Istimdad 1905 Misir Sah ve Padisah 1906 Kahire Hasbihal yahut Esref ve Kemal 1908 Iran da Yangin Var 1908 Istanbul Olumunden sonra yayimlananlar Sair Esref Kulliyati 1928 Meclisi Mebusan 1928 Berguzar 1928 29 Kuyruklu Yildiz 1929 Ruya 1929 Kit alar ve Hikayeler 1929 Deccal 3 Kitap Kaynakca Faruk Huyuguzel Sair Esref Diyanet Islam Ansiklopedisi 19 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2015 a b Hisar Dergisi sayi 16 Agustos 1951 29 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mayis 2014 Yuksel Sen Unye nin Sair Kaymakamlari Unye Ticaret ve Sanayi Gazetesi Yil 3 Sayi 26 Nisan 1997 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mayis 2014 Manisa il yilligi 1967 Ticaret Matbaacilik 1968 26 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Haziran 2020 Cumhur Cilesiz Burokrasi ve Mizah Idarecinin Sesi dergisi Sayi Ocak subat 2012 PDF 29 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Mayis 2014 29 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mayis 2014