Şatberdi Manastırı (Gürcüce: შატბერდი; okunuşu.: "şat'berdi"), tarihsel Klarceti bölgesinde 9. yüzyılda inşa edilmiş Gürcü Ortodoks manastırıdır. Manastırın ana kilisesi olan Şatberdi Kilisesi'nin kalıntıları Artvin ilinin merkez ilçesinde, eski adı Boselta olan Okumuşlar köyündedir.
Şatberdi Manastırı'nda hazırlanmış bir elyazması, 973-976. 286 yaprak, 28 × 22 cm. Keşiş İovane, Mikaeli ve Daviti tarafından kopyalanmış. | |
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Okumuşlar, Artvin |
Koordinatlar | 41°05′42″K 41°55′12″D / 41.09500°K 41.92000°D |
İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
Açılış | 820-830 |
Durum | Yıkılmış |
Mimari | |
Mimari tür | Manastır |
Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
Özellikler | |
Malzemeler | Taş |
Tarihçe
Şatberdi Manastırı, Rahip Grigol Hantsteli'nin öncülüğünde 820-830’larda kuruldu. Eskiden Şatberdi ile Longothevi köyündeki Ahaldaba Manastırı'nın aynı manastır olduğu sanılıyordu. Şatberdi Manastırı'nın kurulmasına Klarceti prensi I. Bagrat Kurapalati destek vermiştir. Manastır “Büyük Lavra” olarak adlandırılıyordu. İona Zoisdze, Mikael Modrekili, Giorgi Mtatsmindeli gibi ünlü din adamları bu manastırda hizmet etmiştir. “Şatberdi Koleksiyonu” adlı elyazması burada meydana getirildi. (897), (936) ve Parhali İncili (973), bu manastırda kopyalanmıştır.
Manastırın bulunduğu köyde yapılan yüzey araştırmaları sırasında Şatberdi Manastırı'ndan alınmış ve süslemeleri olan bir taş tespit edilmiştir. Bitkisel motifli taş (25 × 26 m) günümüzde bir evin duvarında bulunmaktadır. Manastırın yıkılan yapılarının taşlarının evlerin inşasında kullanıldığı bu örnekten de anlaşılmaktadır.
Mimari
Şatberdi Manastırı, kilise, yemekhane ve diğer yapılardan oluşuyordu. Meryem Ana'ya atfedilmiş olan manastırın ana kilisesi, kubbeli bir yapıydı. Bu kilisenden geriye sadece yıkıntılar kalmıştır. Doğu, güney ve kuzeydeki duvar kalıntılarından kilisenin ebatlarının dıştan yaklaşık 27x18 metre olduğu saptanmıştır. Duvar tekniğinden de kilisenin 9. yüzyılın ilk yarısında inşa edildiği anlaşılmaktadır. Yarım daire biçimindeki apsis ve iki yanındaki hücre odaları doğudan düz bir duvarla sınırlandırılmıştır. Batı haç kolu diğerlerinden yaklaşık iki kat daha derindir. Kilisenin kuzeyine sonraki dönemde bir yapının eklendiği fark edilmektedir.
Manastırın hemen yanında yer alan Şatberdi Kalesi’nin işlevlerinden birinin manastırın korunması olduğu tahmin edilmektedir. Ayrıca kalenin de bir kilisesi bulunuyordu ve bu yapı da tamamen yıkılmıştır.
Kaynakça
- ^ ""Şatberdi mi yoksa Yeni Rabat mı " (Gürcüce)". 10 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2019.
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 127 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Mine Kadiroğlu - Bülent İşler, Gürcü Sanatının Ortaçağı, 2010, Ankara, s. 68, .
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 44, .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Satberdi Manastiri Gurcuce შატბერდი okunusu sat berdi tarihsel Klarceti bolgesinde 9 yuzyilda insa edilmis Gurcu Ortodoks manastiridir Manastirin ana kilisesi olan Satberdi Kilisesi nin kalintilari Artvin ilinin merkez ilcesinde eski adi Boselta olan Okumuslar koyundedir Satberdi ManastiriSatberdi Manastiri nda hazirlanmis bir elyazmasi 973 976 286 yaprak 28 22 cm Kesis Iovane Mikaeli ve Daviti tarafindan kopyalanmis Temel bilgilerKonumOkumuslar ArtvinKoordinatlar41 05 42 K 41 55 12 D 41 09500 K 41 92000 D 41 09500 41 92000InancDogu Ortodoks KilisesiMezhepGurcu Ortodoks KilisesiAcilis820 830DurumYikilmisMimariMimari turManastirMimari bicimGurcu mimarisiOzelliklerMalzemelerTasTarihceSatberdi Manastiri Rahip Grigol Hantsteli nin onculugunde 820 830 larda kuruldu Eskiden Satberdi ile Longothevi koyundeki Ahaldaba Manastiri nin ayni manastir oldugu saniliyordu Satberdi Manastiri nin kurulmasina Klarceti prensi I Bagrat Kurapalati destek vermistir Manastir Buyuk Lavra olarak adlandiriliyordu Iona Zoisdze Mikael Modrekili Giorgi Mtatsmindeli gibi unlu din adamlari bu manastirda hizmet etmistir Satberdi Koleksiyonu adli elyazmasi burada meydana getirildi 897 936 ve Parhali Incili 973 bu manastirda kopyalanmistir Manastirin bulundugu koyde yapilan yuzey arastirmalari sirasinda Satberdi Manastiri ndan alinmis ve suslemeleri olan bir tas tespit edilmistir Bitkisel motifli tas 25 26 m gunumuzde bir evin duvarinda bulunmaktadir Manastirin yikilan yapilarinin taslarinin evlerin insasinda kullanildigi bu ornekten de anlasilmaktadir Satberdi Manastiri elyazmalari albumu MimariSatberdi Manastiri kilise yemekhane ve diger yapilardan olusuyordu Meryem Ana ya atfedilmis olan manastirin ana kilisesi kubbeli bir yapiydi Bu kilisenden geriye sadece yikintilar kalmistir Dogu guney ve kuzeydeki duvar kalintilarindan kilisenin ebatlarinin distan yaklasik 27x18 metre oldugu saptanmistir Duvar tekniginden de kilisenin 9 yuzyilin ilk yarisinda insa edildigi anlasilmaktadir Yarim daire bicimindeki apsis ve iki yanindaki hucre odalari dogudan duz bir duvarla sinirlandirilmistir Bati hac kolu digerlerinden yaklasik iki kat daha derindir Kilisenin kuzeyine sonraki donemde bir yapinin eklendigi fark edilmektedir Manastirin hemen yaninda yer alan Satberdi Kalesi nin islevlerinden birinin manastirin korunmasi oldugu tahmin edilmektedir Ayrica kalenin de bir kilisesi bulunuyordu ve bu yapi da tamamen yikilmistir Kaynakca Satberdi mi yoksa Yeni Rabat mi Gurcuce 10 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2019 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 127 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Mine Kadiroglu Bulent Isler Gurcu Sanatinin Ortacagi 2010 Ankara s 68 ISBN 9789944579216 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 44 ISBN 9789941478178