Sahip Şemseddin Mehmed Cüveyni, İlhanlı hükümdarı Abaka Han zamanında yaşamış zamanının ünlü vezirlerinden birisidir. Bazı kaynaklara göre başvezirdir. Ayrıca İlhanlı Devleti'nin kurucusu Hülagû Han zamanında da maliye bakanlığı yapmıştır. Zamanının yazarlarından olan ve kendisi gibi vezirlik yapmış Alaaddin Ata Melik Cüveynî'nin kardeşidir.
Abaka Han, bazı kaynaklara göre Anadolu'da huzuru bozan Pervâne Muineddin Süleyman'ın öldürülmesiyle yeni bir düzen ortamı sağlamak üzere ünlü vezir Şemseddin Cüveyni'yi Selçuklu ülkesine gönderdi. Cüveyni, Anadolu'da ilk olarak bozulan siyasi istikrarı düzenledi ve geldiğinde hala devam etmekte olan olan isyanları bastırdı. İktisadi alanda yenilikler yapmaya çalıştı. Önce halka yük olan birçok vergiyi kaldırdı. Halktan gelişigüzel para ve mal istenmesini yasakladı. Ardından tarafından alınan ve bir türlü ödenemeyen ikrazla, Selçuklular'ın ödeyemediği yıllık haraçların borcunu silerek yerine İlhanlı hükümdarları divanına Erzincan yöresi ve başka yerlerin gelirlerini incu vergisi (özel gelir) olarak tahsis etti. Bu şekilde İlhanlılar, Anadolu'da özel mülkler edinip gelirlerini doğrudan kendilerine aktarmışlardır. Sahip Cüveyni'nin getirdiği bir başka değişiklik tıpkı incu gibi İlhanlı ülkesinin başka bölgelerinde uygulanıp da Anadolu'da bulunmayan tamga vergisidir.
Sahip Şemseddin'in Anadolu'da kurmuş olduğu iktisadi düzen 1278'den Selçuklu veziri 'nin yerine İran'dan 'nin gönderildiği 1288 yılına kadar sürdü.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "CÜVEYNÎ, Şemseddin". TDV İslâm Ansiklopedisi. 16 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Nisan 2024.
Dış bağlantılar
- makaleler1 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Türkçe)
Bibliyografya
- V.Barthold, "Ilhanlılar Devrinde Mali Vaziyet", Türk Hukuk ve Iktisat Tarihi lvhl.:muası, 1(1931), s.ıSO vd.
- Alaaddin Ata Melik Cüveynî, Tarih-i Cihan Güşa, Çeviren, Mürsel Öztürk, Ankara 1999
- Selçuklu-İlhanlı İktisadi, Ticari İlişkileri ve Sonuçları - Doç. Dr. İlhan ERDEM
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sahip Semseddin Mehmed Cuveyni Ilhanli hukumdari Abaka Han zamaninda yasamis zamaninin unlu vezirlerinden birisidir Bazi kaynaklara gore basvezirdir Ayrica Ilhanli Devleti nin kurucusu Hulagu Han zamaninda da maliye bakanligi yapmistir Zamaninin yazarlarindan olan ve kendisi gibi vezirlik yapmis Alaaddin Ata Melik Cuveyni nin kardesidir Abaka Han bazi kaynaklara gore Anadolu da huzuru bozan Pervane Muineddin Suleyman in oldurulmesiyle yeni bir duzen ortami saglamak uzere unlu vezir Semseddin Cuveyni yi Selcuklu ulkesine gonderdi Cuveyni Anadolu da ilk olarak bozulan siyasi istikrari duzenledi ve geldiginde hala devam etmekte olan olan isyanlari bastirdi Iktisadi alanda yenilikler yapmaya calisti Once halka yuk olan bircok vergiyi kaldirdi Halktan gelisiguzel para ve mal istenmesini yasakladi Ardindan tarafindan alinan ve bir turlu odenemeyen ikrazla Selcuklular in odeyemedigi yillik haraclarin borcunu silerek yerine Ilhanli hukumdarlari divanina Erzincan yoresi ve baska yerlerin gelirlerini incu vergisi ozel gelir olarak tahsis etti Bu sekilde Ilhanlilar Anadolu da ozel mulkler edinip gelirlerini dogrudan kendilerine aktarmislardir Sahip Cuveyni nin getirdigi bir baska degisiklik tipki incu gibi Ilhanli ulkesinin baska bolgelerinde uygulanip da Anadolu da bulunmayan tamga vergisidir Sahip Semseddin in Anadolu da kurmus oldugu iktisadi duzen 1278 den Selcuklu veziri nin yerine Iran dan nin gonderildigi 1288 yilina kadar surdu Ayrica bakinizAlaeddin Ata Melik CuveyniKaynakca CUVEYNI Semseddin TDV Islam Ansiklopedisi 16 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Nisan 2024 Dis baglantilarmakaleler1 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Turkce BibliyografyaV Barthold Ilhanlilar Devrinde Mali Vaziyet Turk Hukuk ve Iktisat Tarihi lvhl muasi 1 1931 s iSO vd Alaaddin Ata Melik Cuveyni Tarih i Cihan Gusa Ceviren Mursel Ozturk Ankara 1999 Selcuklu Ilhanli Iktisadi Ticari Iliskileri ve Sonuclari Doc Dr Ilhan ERDEM