Şeytan taşlama, Müslüman inancına göre Hac ibadetinin bir parçası olarak yapılan bir törendir.
Kimilerine göre şeytan Allah'a baş kaldırdığı için taşlanmakta, kimilerine göre de kötülüklerinden kurtulmak için taşlanmaktadır.
Bu tören sırasında arkadan atılan taşlar ve izdiham sebebiyle çok sayıda Hacı adayı öldüğü için, Suudi Arabistan devleti bu şeytan kayasının etrafına iki katlı bir yapı inşa ederek bu ölümleri azaltmaya çalışılmıştır. Vakfeden sonra Müzdelife denilen yere gelinerek bir süre orada beklenir ve şeytan taşlanmak için taş toplanır. Daha sonra Mina'ya gidilir. Kurban kesimi ve temsili olarak şeytan taşlama burada gerçekleştirilir.
Mitolojik köken
İslam öncesi Arabistanda tahminen MÖ 600’lerde Akabe (EY LAT) körfezi-Kızıldeniz’in kuzeyi ile-Lut Gölü arasında bulunan taştan oyma yoluyla inşa edilmiş, MS 200’lere kadar da, Nebatilerin başkenti olmuş Petra şehri ”taşlayarak ibadetin” (şeytan taşlama) yapıldığı bir yerdi. MÖ 190’da yaşamış, İskenderiye’li Klement'e göre “Arapların tapınma taşı” vardı, Petra’daki "Duşare" tapınağındaki siyah bir taşı taşlıyorlardı.
Anlayışlar
Prof. Bayraktar Bayraklı, hac ibadetinde Kur'anda da bahsedilmeyen şeytan taşlamaya yer olmadığını, bunun bir hurafe olduğunu iddia etmiştir.
Alevi anlayışı diğer ibadetlerde olduğu gibi hac ile ilgili ritüellere de biçimsel olarak karşı çıkmakta, Tanrı'ya yönelimin gönülden yapılması gerektiği, şekil ve yer ile ilgili olmadığı öğretisini savunmaktadır. Alevilere göre Muhammed tavaf, Hacer-ül Esved'e saygı gibi pagan dönem davranışlarını Arapların gönlünü kazanmak için, geçici ve taktik davranışlar olarak yapmıştır ve aslında hiç önemsememiş ve bunlara saygı duymamıştır. Aleviler bu ritüellerin Sünni-ortodoks islam tarafından içselleştirilerek süreğen hale getirilmesini de yanlış bulurlar.
Bektaşi geleneğinde Kâbe ve Hac ibadetlerine benzer kutsallaştırma ve ritüelleri görülür. Aleviler Hacı Bektaş Veli türbesini ziyaret etmeyi hacı olabilmek için yeterli sayarlar ve 15-25 Ağustos tarihleri arasında Hacı Bektaş Veli’nin türbesini ziyarete gelerek çevresini tavaf ederler.Çilehane adı verilen yüksek bir tepenin diğer bir adının “Arafat” olması, Beştaşlar bölgesinde bulunan bir kayanın şeytan taşlama yeri olarak kullanılması yine burada bulunan bir çeşmenin zemzem çeşmesi olarak nitelendirilmesi dikkat çekicidir.
Şeytan taşlamasında yaşanan kazalar
- 1987: Mekke'de Batı karşıtı protestolar yapan 400 İranlı Şii hacı adayı çıkan çatışmalarda öldü.
- 1990: Yaya tünelinde çıkan izdihamda, 1462 hacı ezilerek öldü.
- 1994: Şeytan taşlama sırasında meydana gelen izdihamda 270 hacı hayatını kaybetti.
- 1997: Mina kentinde hacı adaylarının kaldığı kampta çıkan yangında 343 hacı öldü.
- 1998: Şeytan taşlama sırasındaki izdihamda 119 hacı öldü.
- 2001: Şeytan taşlama sırasındaki izdihamda 35 kişi öldü.
- 2003: Şeytan taşlama sırasında 14 hacı ezilerek öldü
- 2004: Şeytan taşlama yine faciayla sonuçlandı, 244 hacı adayı yaşamını yitirdi.
- 2006: Şeytan taşlama sırasında çıkan bir başka izdihamda 364 kişi öldü.
- 2015: Şeytan taşlama sırasında yaşanan izdihamda en az 769 kişi öldü. 934 kişi yaralandı. İran Hac ve ziyaret kurumu başkanı Evhedi, gerçek ölüm sayısının 4 bin 700 kişi olduğunu iddia etti.
Kaynakça
- ^ . 1 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2017.
- ^ . 17 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2014.
- ^ . 21 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Eylül 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Eylül 2015.
İslam ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Seytan taslama Musluman inancina gore Hac ibadetinin bir parcasi olarak yapilan bir torendir Seytan taslama 2006 Hac Kimilerine gore seytan Allah a bas kaldirdigi icin taslanmakta kimilerine gore de kotuluklerinden kurtulmak icin taslanmaktadir Bu toren sirasinda arkadan atilan taslar ve izdiham sebebiyle cok sayida Haci adayi oldugu icin Suudi Arabistan devleti bu seytan kayasinin etrafina iki katli bir yapi insa ederek bu olumleri azaltmaya calisilmistir Vakfeden sonra Muzdelife denilen yere gelinerek bir sure orada beklenir ve seytan taslanmak icin tas toplanir Daha sonra Mina ya gidilir Kurban kesimi ve temsili olarak seytan taslama burada gerceklestirilir Mitolojik kokenIslam oncesi Arabistanda tahminen MO 600 lerde Akabe EY LAT korfezi Kizildeniz in kuzeyi ile Lut Golu arasinda bulunan tastan oyma yoluyla insa edilmis MS 200 lere kadar da Nebatilerin baskenti olmus Petra sehri taslayarak ibadetin seytan taslama yapildigi bir yerdi MO 190 da yasamis Iskenderiye li Klement e gore Araplarin tapinma tasi vardi Petra daki Dusare tapinagindaki siyah bir tasi tasliyorlardi AnlayislarProf Bayraktar Bayrakli hac ibadetinde Kur anda da bahsedilmeyen seytan taslamaya yer olmadigini bunun bir hurafe oldugunu iddia etmistir Alevi anlayisi diger ibadetlerde oldugu gibi hac ile ilgili rituellere de bicimsel olarak karsi cikmakta Tanri ya yonelimin gonulden yapilmasi gerektigi sekil ve yer ile ilgili olmadigi ogretisini savunmaktadir Alevilere gore Muhammed tavaf Hacer ul Esved e saygi gibi pagan donem davranislarini Araplarin gonlunu kazanmak icin gecici ve taktik davranislar olarak yapmistir ve aslinda hic onemsememis ve bunlara saygi duymamistir Aleviler bu rituellerin Sunni ortodoks islam tarafindan icsellestirilerek suregen hale getirilmesini de yanlis bulurlar Bektasi geleneginde Kabe ve Hac ibadetlerine benzer kutsallastirma ve rituelleri gorulur Aleviler Haci Bektas Veli turbesini ziyaret etmeyi haci olabilmek icin yeterli sayarlar ve 15 25 Agustos tarihleri arasinda Haci Bektas Veli nin turbesini ziyarete gelerek cevresini tavaf ederler Cilehane adi verilen yuksek bir tepenin diger bir adinin Arafat olmasi Bestaslar bolgesinde bulunan bir kayanin seytan taslama yeri olarak kullanilmasi yine burada bulunan bir cesmenin zemzem cesmesi olarak nitelendirilmesi dikkat cekicidir Seytan taslamasinda yasanan kazalar1987 Mekke de Bati karsiti protestolar yapan 400 Iranli Sii haci adayi cikan catismalarda oldu 1990 Yaya tunelinde cikan izdihamda 1462 haci ezilerek oldu 1994 Seytan taslama sirasinda meydana gelen izdihamda 270 haci hayatini kaybetti 1997 Mina kentinde haci adaylarinin kaldigi kampta cikan yanginda 343 haci oldu 1998 Seytan taslama sirasindaki izdihamda 119 haci oldu 2001 Seytan taslama sirasindaki izdihamda 35 kisi oldu 2003 Seytan taslama sirasinda 14 haci ezilerek oldu 2004 Seytan taslama yine faciayla sonuclandi 244 haci adayi yasamini yitirdi 2006 Seytan taslama sirasinda cikan bir baska izdihamda 364 kisi oldu 2015 Seytan taslama sirasinda yasanan izdihamda en az 769 kisi oldu 934 kisi yaralandi Iran Hac ve ziyaret kurumu baskani Evhedi gercek olum sayisinin 4 bin 700 kisi oldugunu iddia etti Kaynakca 1 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Subat 2017 17 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Kasim 2014 Arsivlenmis kopya 22 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2015 Arsivlenmis kopya 13 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ekim 2014 21 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Subat 2017 Arsivlenmis kopya 25 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Eylul 2015 Arsivlenmis kopya 9 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Eylul 2015 Islam ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz