Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Petra (Antik Yunanca: Πέτρα, Petra; Arapça: البتراء, el-Baṭrāʾ), Ürdün'ün Lut Gölü ile Akabe Körfezi arasındaki toprakları üzerinde yer alan antik kenttir.
| UNESCO Dünya Mirası | |
|---|---|
 | |
| Konum |  Ürdün |
| (Kriter) | Kültürel: i, iii, iv |
| Referans | 326 |
| Tescil | 1985 (9. oturum) |
| Bölge | Asya |
İsimlendirme
Amarna mektuplarında Pel, Saleh (Kaya) veya Seir olarak bahsedilen yerlerin Petra olduğu düşünülmektedir.
Rekem ismi; Yahudi tarihçi Josephus bölgeye Musa zamanında Medyanlılarca yerleşildiğini ve bunların beş kralından birisinin adının Rekem olduğunu yazar. Josephus şehrin Arap topraklarında en yüksek değeri kazandığını, Yunanlarca Petra olarak isimlendirildiğini, Araplar tarafından Rekem olarak anıldığını kaydeder. Bu isim Musa vadisinde kaya duvarına yazılmıştır.
Eski bir teoriye göre şehrin Semitik (İbranice, Arapça) ismi İbrani Kutsal Kitabı'nda geçen Sela (Arapça Saleh, kaya) olmalıdır. Ancak yerleşimin adını değil de kaya oyuntularını işaret eden bu isimlendirmenin geçersizliği durumunda şehrin Arapça/İbranice ismi belirsizliğini korumaktadır.
Arkeolog ve İslam tarihi araştırmacısı Dan Gibson şehrin Arapça adının Bakka (veya bekke) olduğunu, Kur'an'da bahsedilen yerin de Petra olduğunu ileri sürmektedir.
Tarihçe
MÖ 400 ile MS 106 yılları arasında Nebatiler'e başkentlik yapmıştır. Roma İmparatorluğu tarafından işgal edilene kadar başkent olarak varlığını sürdürmüştür. 400'lü yıllardan sonra deprem ve ekonomik sıkıntılardan dolayı kent gözden düşmüş ve zaman içinde unutulmuştur. Petra'nın yapım amacı tarihçiler tarafından bulunamamıştı. Ancak yapılan son araştırmalarda Petra'daki El-Hazne'nin altında gizli gömülü bir bölüm olduğu ve bu bölümün kral mezarları olduğu araştırmalar sonucunda kesinleşmiştir.
Yapımı
Petra antik kentinde tiyatro, tapınak, ev gibi yapılar kireç taşına oyularak yapılmıştır. ve Roma döneminde yapılan amfitiyatro en bilinen yapılardır.
Kum taşından oluşan kaya bloklarına oyulmuş tapınaklar, amfi tiyatro, mezarlar ve rölyeflerden oluşan yapı, yaklaşık 100 kilometre kare alana yayılmaktadır.
Yakın dönemde verilen değer
Kent, 1812 yılında İsviçreli gezgin Johann Burckhardt tarafından yeniden keşfedilmiştir. 6 Aralık 1985 tarihinde UNESCO tarafından Dünya Kültürel Mirası listesine dahil edilen antik kent, 7 Temmuz 2007 tarihinde ise Dünyanın Yeni Yedi Harikası'ndan biri olarak seçilmiştir. Peru'da yer alan Machu Picchu ile kardeş şehirdir.
Müslümanların ilk kıblesi olduğu iddiası
Arkeolojik araştırmalarda Mekke'nin rivayetlerin aksine yeni bir şehir olarak ortaya çıkışı, bilinen tarih kaynaklarında ve haritalarda adının 8. yüzyıl öncesinde geçmemesi, ticaret yolları üzerinde olmaması yanında tarım açısından arazinin uygunsuz oluşu, erken dönem İslam tarihi hakkında ipuçları veren Kur'an ve hadis rivayetlerinde tanımlanan bazı yer isimleri ve özellikleri ile Mekke coğrafi yapısının uyuşmaması araştırmacıları Mekke'nin neresi olduğu konusunda arayışlara yöneltmiştir. Muaviye'nin ölümü sonrasında çıkan iç karışıklıklarda Kâbe Yezid'in askerlerince mancınıklar kullanılarak taşa tutulmuş, isabet alan karataş üç parçaya bölünmüş, Kâbe yıkılmıştır. Kanadalı arkeolog ve İslam tarihi araştırmacısı Dan Gibson'a göre sözü edilen yıkım bugünkü Mekke şehrinde değil, bundan yaklaşık 1200 kilometre kuzeyde, Petra'da gerçekleşmişti. Dan Gibson, ulaştığı en eski camilerin kıble duvarlarının Petra'yı göstermeleri ve ayet, hadis ve siyer kaynaklarındaki diğer bazı ifadeler sebebiyle Muhammed Petra'da yaşamış ve Medine'ye göç ettiğini iddia etmiştir. Ona göre Kur'an'da bahsedilen “bekke” veya “mekke” sözcükleriyle ifade edilen kıble ve nerede olduğu konusunda tartışmalar bulunan Mescid-i Haram (yasak toplanma yeri) Petra'daydı.
Bu görüşe karşı John bar Penkaye isimli Süryani bir yazarın Abdullah bin Zübeyr İsyanı devam ederken yazdığı kroniklerinde Kâbe'nin taşınmasından veya Petra'dan bahsetmemesi gibi karşı argümanlar da ileri sürülmüştür. Ayrıca bu iddiaya erken dönemde Müslümanların Kâbe'nin yerini doğru hesaplayamadıkları için bazı camilerde kıble yönünün yanlış olduğu gerekçesiyle karşı çıkılmaktadır. Nitekim günümüze yakın tarihlerde inşa edilmiş bazı camilerin de kıble yönünün yanlış hesaplandığı belirtilmektedir. Kâbe'nin bulunduğu Mekke'de bile bazıları 50 yıldan daha eski 200 civarında caminin kıble yönünün yanlış olduğu belirlenmiştir.
Petra hakkında Kehf Suresi'nde geçen al-Raqīm (Raqēmō)'in (الرقيم), Petra olduğu şeklinde bir görüş de ileri sürülmüştür.
 The Sacred City (2016) (Kutsal Şehir/Petra), Türkçe |
Petra'da çekilen filmler ve oyunlar
- (1977)
- Terra X - Expedition ins Unbekannte (1984) TV Seri
- Indiana Jones: Son Macera (1989)
- Xin A Li Ba Ba (1989) or A Li Ba Ba (1989) (USA: video box title)
- Mortal Kombat: Annihilation (1997)
- (1997)
- Son of God (2001) TV dizisi
- Mumya Geri Dönüyor, (2001)
- Spiritual Warriors (2003)
- (2007) TV dizisi
- Lady and her slaves
- Transformers: Revenge of The Fallen (2009)
- Queen of the Desert (2015)
- Wolfteam oyunundaki haritalardan biri (PETRA)
- Will Rock
Etkileri
- Tenten'in Maceralarından Ambardaki Kömür macerasında Petra görülmektedir.
Galeri
-
![image]()
Petra antik kentinde bir manastır -
![image]()
Petra antik kentinin simgesi El Hazne (Hazine), yaklaşık 1 km'lik dar bir geçitten sonra aniden belirir. -
![image]()
El Hazne -
![image]()
Petra yolu -
![image]()
El Deir ("Manastır") -
![image]()
Petra Bizans Kilisesi'nde Bizans mozaiği -
![image]()
yolu sonu, ("Hazine") görünümü -
![image]()
Hadrien Kapısı ve Maximum -
![image]()
Petra, oyulmuş olduğu kayaların renginden dolayı Gül-Kızılı Şehri olarak da bilinir -
![image]()
Petra büyük tapınağı -
![image]()
Ad Deir ("manastır"), 1839, David Roberts tarafından çizilen resmi -
![image]()
Petra'da SİT alanına en yakın kent olan 'ndeki ziyaretçi merkezi -
![image]()
-
![image]()
Kumtaşı kaya mezarı -
![image]()
Obelisk Mezar ve Triclinium -
![image]()
Facades sokakları -
![image]()
İpek Mezar -
![image]()
Uneishu Mezar -
![image]()
, Petra -
![image]()
küçükresim
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Petra ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- 1800'lerin başlarında Petra 11 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Petra'da 3D-tur4 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Petra Arkeolojik parkı 19 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Google 26 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Street View turu
- Petra Antik Kenti 16 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Petra fotoğraf galerisi 30 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - fotoğraf galerisi
- , haritalarla tarihi
- Petra Hakkında Bilgiler 8 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- [1]29 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Parker, S., R. Talbert, T. Elliott, S. Gillies,, S. Gillies, J. Becker. "Places: 697725 (Petra)". Pleiades.
Kaynakça
- ^ Josephus (1930). . doi:10.4159/DLCL.josephus-jewish_antiquities.1930. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2020 – vasıtasıyla.
- ^ Browning, Iain (1974), Petra, Chatto & Windus, s. 109
- ^ Holland, Tom; In the Shadow of the Sword; Little, Brown; 2012; s. 303: ‘Otherwise, in all the vast corpus of ancient literature, there is not a single reference to Mecca – not one’
- ^ Crone, Patricia; Meccan Trade and the Rise of Islam, 1987, s. 7
- ^ Orhan Gökdemir, Din ve Devrim, İstanbul: Destek Yayınları. 2010. s. 64
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Şubat 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Şubat 2020.
- ^ Dan Gibson: Qur'ānic Geography (2011)
- ^ S. Brock, A brief outline of Syriac Literature, Moran Etho 9, Kottayam, Kerala: SEERI (1997), pp.56-57, 135
- ^ Hoyland, Robert G. (31 Aralık 2019). Seeing Islam as Others Saw It. Piscataway, NJ, USA: Gorgias Press. s. 197. 16 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021.
- ^ King, David A. The Petra Fallacy
- ^ Sözcü Gazetesi, 70 yıllık caminin kıblesi yanlış çıktı!, 10/06/2019
- ^ Haber Türk, Kıblesi 18 derece yanlış olan cami 64 yıl sonra yıkıldı, 12.07.2020
- ^ Cumhuriyet, 47 yıllık caminin kıblesi yanlış çıktı, 12/06/2019
- ^ NDTV, 200 Mecca mosques face wrong direction?, 06/04/2009
- ^ BBC News, Mecca mosques 'wrongly aligned', 05/04/2009
- ^ Shaddel, Mehdy (2017-10-01). "Studia Onomastica Coranica: AL-Raqīm, Caput Nabataeae*". Journal of Semitic Studies. 62 (2): 303–318.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Petra Antik Yunanca Petra Petra Arapca البتراء el Baṭraʾ Urdun un Lut Golu ile Akabe Korfezi arasindaki topraklari uzerinde yer alan antik kenttir PetraUNESCO Dunya MirasiKonum UrdunKriterKulturel i iii ivReferans326Tescil1985 9 oturum BolgeAsyaIsimlendirmeAmarna mektuplarinda Pel Saleh Kaya veya Seir olarak bahsedilen yerlerin Petra oldugu dusunulmektedir Rekem ismi Yahudi tarihci Josephus bolgeye Musa zamaninda Medyanlilarca yerlesildigini ve bunlarin bes kralindan birisinin adinin Rekem oldugunu yazar Josephus sehrin Arap topraklarinda en yuksek degeri kazandigini Yunanlarca Petra olarak isimlendirildigini Araplar tarafindan Rekem olarak anildigini kaydeder Bu isim Musa vadisinde kaya duvarina yazilmistir Eski bir teoriye gore sehrin Semitik Ibranice Arapca ismi Ibrani Kutsal Kitabi nda gecen Sela Arapca Saleh kaya olmalidir Ancak yerlesimin adini degil de kaya oyuntularini isaret eden bu isimlendirmenin gecersizligi durumunda sehrin Arapca Ibranice ismi belirsizligini korumaktadir Arkeolog ve Islam tarihi arastirmacisi Dan Gibson sehrin Arapca adinin Bakka veya bekke oldugunu Kur an da bahsedilen yerin de Petra oldugunu ileri surmektedir TarihceEl Khasne Petra isimli 1874 yilinda yapilmis alan yagliboya tablo MO 400 ile MS 106 yillari arasinda Nebatiler e baskentlik yapmistir Roma Imparatorlugu tarafindan isgal edilene kadar baskent olarak varligini surdurmustur 400 lu yillardan sonra deprem ve ekonomik sikintilardan dolayi kent gozden dusmus ve zaman icinde unutulmustur Petra nin yapim amaci tarihciler tarafindan bulunamamisti Ancak yapilan son arastirmalarda Petra daki El Hazne nin altinda gizli gomulu bir bolum oldugu ve bu bolumun kral mezarlari oldugu arastirmalar sonucunda kesinlesmistir YapimiPetra antik kentinde tiyatro tapinak ev gibi yapilar kirec tasina oyularak yapilmistir ve Roma doneminde yapilan amfitiyatro en bilinen yapilardir Kum tasindan olusan kaya bloklarina oyulmus tapinaklar amfi tiyatro mezarlar ve rolyeflerden olusan yapi yaklasik 100 kilometre kare alana yayilmaktadir Yakin donemde verilen degerKent 1812 yilinda Isvicreli gezgin Johann Burckhardt tarafindan yeniden kesfedilmistir 6 Aralik 1985 tarihinde UNESCO tarafindan Dunya Kulturel Mirasi listesine dahil edilen antik kent 7 Temmuz 2007 tarihinde ise Dunyanin Yeni Yedi Harikasi ndan biri olarak secilmistir Peru da yer alan Machu Picchu ile kardes sehirdir Muslumanlarin ilk kiblesi oldugu iddiasi Arkeolojik arastirmalarda Mekke nin rivayetlerin aksine yeni bir sehir olarak ortaya cikisi bilinen tarih kaynaklarinda ve haritalarda adinin 8 yuzyil oncesinde gecmemesi ticaret yollari uzerinde olmamasi yaninda tarim acisindan arazinin uygunsuz olusu erken donem Islam tarihi hakkinda ipuclari veren Kur an ve hadis rivayetlerinde tanimlanan bazi yer isimleri ve ozellikleri ile Mekke cografi yapisinin uyusmamasi arastirmacilari Mekke nin neresi oldugu konusunda arayislara yoneltmistir Muaviye nin olumu sonrasinda cikan ic karisikliklarda Kabe Yezid in askerlerince manciniklar kullanilarak tasa tutulmus isabet alan karatas uc parcaya bolunmus Kabe yikilmistir Kanadali arkeolog ve Islam tarihi arastirmacisi Dan Gibson a gore sozu edilen yikim bugunku Mekke sehrinde degil bundan yaklasik 1200 kilometre kuzeyde Petra da gerceklesmisti Dan Gibson ulastigi en eski camilerin kible duvarlarinin Petra yi gostermeleri ve ayet hadis ve siyer kaynaklarindaki diger bazi ifadeler sebebiyle Muhammed Petra da yasamis ve Medine ye goc ettigini iddia etmistir Ona gore Kur an da bahsedilen bekke veya mekke sozcukleriyle ifade edilen kible ve nerede oldugu konusunda tartismalar bulunan Mescid i Haram yasak toplanma yeri Petra daydi Bu goruse karsi John bar Penkaye isimli Suryani bir yazarin Abdullah bin Zubeyr Isyani devam ederken yazdigi kroniklerinde Kabe nin tasinmasindan veya Petra dan bahsetmemesi gibi karsi argumanlar da ileri surulmustur Ayrica bu iddiaya erken donemde Muslumanlarin Kabe nin yerini dogru hesaplayamadiklari icin bazi camilerde kible yonunun yanlis oldugu gerekcesiyle karsi cikilmaktadir Nitekim gunumuze yakin tarihlerde insa edilmis bazi camilerin de kible yonunun yanlis hesaplandigi belirtilmektedir Kabe nin bulundugu Mekke de bile bazilari 50 yildan daha eski 200 civarinda caminin kible yonunun yanlis oldugu belirlenmistir Petra hakkinda Kehf Suresi nde gecen al Raqim Raqemō in الرقيم Petra oldugu seklinde bir gorus de ileri surulmustur Harici videoThe Sacred City 2016 Kutsal Sehir Petra TurkceAsagi PetraPetra da cekilen filmler ve oyunlar 1977 Terra X Expedition ins Unbekannte 1984 TV Seri Indiana Jones Son Macera 1989 Xin A Li Ba Ba 1989 or A Li Ba Ba 1989 USA video box title Mortal Kombat Annihilation 1997 1997 Son of God 2001 TV dizisi Mumya Geri Donuyor 2001 Spiritual Warriors 2003 2007 TV dizisi Lady and her slaves Transformers Revenge of The Fallen 2009 Queen of the Desert 2015 Wolfteam oyunundaki haritalardan biri PETRA Will RockEtkileriTenten in Maceralarindan Ambardaki Komur macerasinda Petra gorulmektedir GaleriPetra antik kentiPetra antik kentinde bir manastir Petra antik kentinin simgesi El Hazne Hazine yaklasik 1 km lik dar bir gecitten sonra aniden belirir El Hazne Petra yolu El Deir Manastir Petra Bizans Kilisesi nde Bizans mozaigi yolu sonu Hazine gorunumu Hadrien Kapisi ve Maximum Petra oyulmus oldugu kayalarin renginden dolayi Gul Kizili Sehri olarak da bilinir Petra buyuk tapinagi Ad Deir manastir 1839 David Roberts tarafindan cizilen resmi Petra da SIT alanina en yakin kent olan ndeki ziyaretci merkezi Kumtasi kaya mezari Obelisk Mezar ve Triclinium Facades sokaklari Ipek Mezar Uneishu Mezar Petra kucukresimDis baglantilarWikimedia Commons ta Petra ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir 1800 lerin baslarinda Petra 11 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Petra da 3D tur4 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Petra Arkeolojik parki 19 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Google 26 Kasim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Street View turu Petra Antik Kenti 16 Kasim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Petra fotograf galerisi 30 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde fotograf galerisi haritalarla tarihi Petra Hakkinda Bilgiler 8 Kasim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1 29 Kasim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Parker S R Talbert T Elliott S Gillies S Gillies J Becker Places 697725 Petra Pleiades Kaynakca Josephus 1930 doi 10 4159 DLCL josephus jewish antiquities 1930 26 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Subat 2020 vasitasiyla Browning Iain 1974 Petra Chatto amp Windus s 109 Holland Tom In the Shadow of the Sword Little Brown 2012 s 303 Otherwise in all the vast corpus of ancient literature there is not a single reference to Mecca not one Crone Patricia Meccan Trade and the Rise of Islam 1987 s 7 Orhan Gokdemir Din ve Devrim Istanbul Destek Yayinlari 2010 s 64 Arsivlenmis kopya 20 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Subat 2020 Arsivlenmis kopya 20 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Subat 2020 Dan Gibson Qur anic Geography 2011 S Brock A brief outline of Syriac Literature Moran Etho 9 Kottayam Kerala SEERI 1997 pp 56 57 135 Hoyland Robert G 31 Aralik 2019 Seeing Islam as Others Saw It Piscataway NJ USA Gorgias Press s 197 16 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2021 King David A The Petra Fallacy Sozcu Gazetesi 70 yillik caminin kiblesi yanlis cikti 10 06 2019 Haber Turk Kiblesi 18 derece yanlis olan cami 64 yil sonra yikildi 12 07 2020 Cumhuriyet 47 yillik caminin kiblesi yanlis cikti 12 06 2019 NDTV 200 Mecca mosques face wrong direction 06 04 2009 BBC News Mecca mosques wrongly aligned 05 04 2009 Shaddel Mehdy 2017 10 01 Studia Onomastica Coranica AL Raqim Caput Nabataeae Journal of Semitic Studies 62 2 303 318