Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
1592-1593 Malta veba salgını dönem Hospitalier Şövalyeleri Malta adasında yönetimde iken meydana gelen veba salgınıdır. İkinci veba salgını sırasında Haziran 1592 ile Eylül 1593 arasında üç dalga halinde meydana geldi ve nüfusun yaklaşık %11'ini oluşturan yaklaşık 3000 ölümle sonuçlandı. Hastalık, İskenderiye'den gemileri ele geçiren Toskana kadırgaları tarafından Malta'ya getirildi. 1593'te tarikat, salgınla mücadele için Sicilya'dan yardım istedi ve alınan önlemler vebanın kontrol altına alınmasında etkili oldu.
Arka plan
Salgın sırasında Malta, Hospitalier Şövalyeleri tarafından yönetiliyordu. Bazı kaynaklar vebanın Malta'da yaklaşık 1575'te ortaya çıktığını ortaya koysa da Tarikat'ın gelmesinden önce Malta'da salgın olduğuna dair kayıtlar vardır. Salgınlar 1427-1428 ve 1523'te meydana geldi ve ikincisi Birgu kasabasıyla sınırlıydı.
Epidemi
1592'de başlayan veba salgını, Osmanlı yönetimindeki Mısır'da İskenderiye'den dolaylı olarak Malta'ya geldi. Toskana Büyük Dükalığı veya Aziz Stephen Nişanı'nın dört kadırgası, İskenderiye'den iki gemi ele geçirmiş ve yüklerini ve yaklaşık 150 Türk esirini yanlarında Malta'ya götürmüştü. Malta'ya giderken, gemilerde bir veba salgını başladı ve 20 mürettebat öldü. Kadırgalar 7 Mayıs 1592'de Malta'ya ulaştı.
Veba, Malta'da çeşitli dalgalar halinde yayıldı ve ilki Haziran 1592'de başladı. Salgın ortaya çıktığında, başlangıçta zührevi bir hastalık olduğu sanılıyordu. Salgın Eylül ayına kadar yatıştı, ancak Kasım ayında ikinci bir dalga başladı. Bu, Ocak 1593'te yatışmıştı ve salgının bittiğine inanılıyordu. Üçüncü ve son dalga Mart 1593'te başladı ve bu en şiddetlisiydi ve adanın tamamına hızla yayıldı. Salgın nihayet Eylül 1593'te sona erdi.
Sınırlama önlemleri
1592'de, 1575'te Valletta'ya nakledilmeden önce Sacra Infermeria'yı barındıran bir kadırga köleleri hastanesi olan Birgu'nun Infermeria delle Schiavi'si bir izolasyon hastanesine dönüştürüldü. 1593 başlarında salgın azalmaya başlayınca hastaları özel bir eve nakledildi ve geçici hastane Şubat ayında kapatıldı.
Mart ayında salgın daha şiddetli hale geldikten sonra Büyük Üstat Hugues Loubenx de Verdalle, bulaşıcı hastalıklar konusunda deneyimli bir doktor olan Pietro Parisi'yi Trapani'den gönderen Sicilya Valisi'nden yardım istedi. Parisi'nin 15 Mayıs'ta gelmesi üzerine, Sağlık Komiserleri ve Maltalı doktor Gregorio Mamo ile birlikte salgınla mücadele kontrolünü ele aldı. Marsamxett Limanı'ndaki adada Isolotto (daha sonra Manoel Adası olarak anılacak) olarak bilinen geçici bir izolasyon hastanesi kuruldu. 900 şüpheli ve doğrulanmış vaka oraya gönderildi ve birbirlerinden ayrı tutuldu. Nüfusun geri kalanına kendi evlerinde kendilerini tecrit etmeleri söylendi ve aileden sadece bir kişinin günlük ayak işleri için dışarı çıkmasına izin verildi. Bu önlemler, kırbaçlama ve ölüm gibi ağır cezalarla uygulandı.
Valetta, Birgu ve Senglea'da denize yakın yıkama yerleri kuruldu, şüpheli vakaların kendilerini ve kıyafetlerini arındırmak amacıyla yıkanması sağlandı. Doğrulanmış veya şüphelenilen hastalık vakalarının bulunduğu evlerin duvarları deniz suyuyla yıkanıp kireçle badanalandı ve mezarlıklarda da benzer önlemler alındı. Başkentte köpekler öldürüldü, ancak kediler, fare popülasyonunu kontrol etmede yararlı olarak görüldüğü için, o zamanlar farelerin hastalığın nedeni olduğu bilinmese de, öldürülmedi.
Kaynakça
- ^ "Borda Vassallo, F. (1992) Birkirkara u l-Pesta: 1592-1675, 'Programm tal-festa ta' Sant'Elena, Birkirkara', pp. 70-71" (PDF). 20 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 6 Eylül 2021.
- ^ Kohn 2007
- ^ a b c d e f g h i j Grech (2013). . Melita Historica. 16 (2): 35-44. 15 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Tully 1821
- ^ a b c d e f g Savona-Ventura 2015
- ^ Cassar (1984). (PDF). Melita Historica. 9 (4): 369-380. 22 Ocak 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1592 1593 Malta veba salgini donem Hospitalier Sovalyeleri Malta adasinda yonetimde iken meydana gelen veba salginidir Ikinci veba salgini sirasinda Haziran 1592 ile Eylul 1593 arasinda uc dalga halinde meydana geldi ve nufusun yaklasik 11 ini olusturan yaklasik 3000 olumle sonuclandi Hastalik Iskenderiye den gemileri ele geciren Toskana kadirgalari tarafindan Malta ya getirildi 1593 te tarikat salginla mucadele icin Sicilya dan yardim istedi ve alinan onlemler vebanin kontrol altina alinmasinda etkili oldu Arka planSalgin sirasinda Malta Hospitalier Sovalyeleri tarafindan yonetiliyordu Bazi kaynaklar vebanin Malta da yaklasik 1575 te ortaya ciktigini ortaya koysa da Tarikat in gelmesinden once Malta da salgin olduguna dair kayitlar vardir Salginlar 1427 1428 ve 1523 te meydana geldi ve ikincisi Birgu kasabasiyla sinirliydi Epidemi1592 de baslayan veba salgini Osmanli yonetimindeki Misir da Iskenderiye den dolayli olarak Malta ya geldi Toskana Buyuk Dukaligi veya Aziz Stephen Nisani nin dort kadirgasi Iskenderiye den iki gemi ele gecirmis ve yuklerini ve yaklasik 150 Turk esirini yanlarinda Malta ya goturmustu Malta ya giderken gemilerde bir veba salgini basladi ve 20 murettebat oldu Kadirgalar 7 Mayis 1592 de Malta ya ulasti Veba Malta da cesitli dalgalar halinde yayildi ve ilki Haziran 1592 de basladi Salgin ortaya ciktiginda baslangicta zuhrevi bir hastalik oldugu saniliyordu Salgin Eylul ayina kadar yatisti ancak Kasim ayinda ikinci bir dalga basladi Bu Ocak 1593 te yatismisti ve salginin bittigine inaniliyordu Ucuncu ve son dalga Mart 1593 te basladi ve bu en siddetlisiydi ve adanin tamamina hizla yayildi Salgin nihayet Eylul 1593 te sona erdi Sinirlama onlemleri Isolotto daki simdi Manoel Adasi Lazzaretto 17 yuzyilda 1592 1593 vebasinda kullanilan bir izolasyon hastanesinin bulundugu yere insa edildi 1592 de 1575 te Valletta ya nakledilmeden once Sacra Infermeria yi barindiran bir kadirga koleleri hastanesi olan Birgu nun Infermeria delle Schiavi si bir izolasyon hastanesine donusturuldu 1593 baslarinda salgin azalmaya baslayinca hastalari ozel bir eve nakledildi ve gecici hastane Subat ayinda kapatildi Mart ayinda salgin daha siddetli hale geldikten sonra Buyuk Ustat Hugues Loubenx de Verdalle bulasici hastaliklar konusunda deneyimli bir doktor olan Pietro Parisi yi Trapani den gonderen Sicilya Valisi nden yardim istedi Parisi nin 15 Mayis ta gelmesi uzerine Saglik Komiserleri ve Maltali doktor Gregorio Mamo ile birlikte salginla mucadele kontrolunu ele aldi Marsamxett Limani ndaki adada Isolotto daha sonra Manoel Adasi olarak anilacak olarak bilinen gecici bir izolasyon hastanesi kuruldu 900 supheli ve dogrulanmis vaka oraya gonderildi ve birbirlerinden ayri tutuldu Nufusun geri kalanina kendi evlerinde kendilerini tecrit etmeleri soylendi ve aileden sadece bir kisinin gunluk ayak isleri icin disari cikmasina izin verildi Bu onlemler kirbaclama ve olum gibi agir cezalarla uygulandi Valetta Birgu ve Senglea da denize yakin yikama yerleri kuruldu supheli vakalarin kendilerini ve kiyafetlerini arindirmak amaciyla yikanmasi saglandi Dogrulanmis veya suphelenilen hastalik vakalarinin bulundugu evlerin duvarlari deniz suyuyla yikanip kirecle badanalandi ve mezarliklarda da benzer onlemler alindi Baskentte kopekler olduruldu ancak kediler fare populasyonunu kontrol etmede yararli olarak goruldugu icin o zamanlar farelerin hastaligin nedeni oldugu bilinmese de oldurulmedi Kaynakca Borda Vassallo F 1992 Birkirkara u l Pesta 1592 1675 Programm tal festa ta Sant Elena Birkirkara pp 70 71 PDF 20 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 6 Eylul 2021 Kohn 2007 a b c d e f g h i j Grech 2013 Melita Historica 16 2 35 44 15 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Tully 1821 a b c d e f g Savona Ventura 2015 Cassar 1984 PDF Melita Historica 9 4 369 380 22 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi