Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Køge Körfezi Savaşı, Danimarka-Norveç ve İsveç İmparatorluğu arasında, Skåne Savaşı sırasında 1-2 Temmuz 1677 tarihinde Køge körfezinde gerçekleşen bir deniz savaşıydı. Savaş, amiral Niels Juel için büyük bir başarıydı ve Danimarka deniz tarihindeki en büyük deniz zaferi olarak kabul ediliyor.
| 1677 Køge Körfezi Savaşı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Claus Møinichen tarafından çizilen Køge Körfezi Savaşı | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Danimarka-Norveç |  İsveç İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Niels Juel | Henrik Horn | ||||||
| Güçler | |||||||
| 34 gemi 6.700 asker | 45-47 gemi 9.200 asker | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 275 yaralı 100 ölü | 20 gemi 3.000 yaralı, esir ve ölü | ||||||
Arka planı
Danimarka, Birleşik Hollanda Cumhuriyeti, Brandenburg ve birkaç Alman devleti, daha büyük Fransız-Hollanda Savaşı'nın bir parçası olarak İsveç ve müttefikleriyle savaş halindeydi. Fehrbellin Muharebesi'nde Brandenburg ordusuna karşı alınan yenilgiden sonra, kuzey Almanya'daki İsveç mülkleri büyük baskı altındaydı ve takviye ihtiyacı vardı. Güney Baltık eyaletlerini rahatlatma girişimleri başarısız olmuştu ve Danimarka filosu Haziran 1676'da Öland Savaşı'nda İsveç donanmasına çarpıcı bir darbe indirmişti. İsveç donanması en büyük üç gemisi olan Kronan, Svärdet ve Äpplet'i kaybetmişti. Bu savaşla Danimarka donanması o yılın geri kalanında Baltık'ın kontrolüne sahipti. Danimarka, İsveç'in Alman topraklarındaki varlığını güçlendirmesini engelleyebildi ve aynı zamanda savaşı İsveç topraklarına götürmek için Skåne'ye büyük bir ordu çıkarmayı başardı. XI. Karl yönetimindeki İsveç liderliği, 17 Ağustos'ta Halmstad ve 4 Aralık 1676'da Lund'da kazanılan zaferler sayesinde kara savaşında üstünlük elde etmeyi başardı. V. Christian önderliğindeki Danimarka ordusu, Landskrona'ya geri çekilmek zorunda kaldı ve 30 Aralık'ta, Helsingborg İsveç kuvvetleri tarafından geri alındı. Her iki tarafın da Baltık nakliye yollarının kontrolünü ele geçirmesi gerekiyordu; bu nedenle Danimarkalılar, kuzey Almanya'daki varlığını kurtarmak için Skåne ve İsveç'teki güçlerini güçlendirecekti.
Skåne'de, İsveç ve Danimarka orduları, 27 Mayıs 1677'de Landskrona'nın birkaç km kuzeyindeki Rönneberga'da büyük bir savaşa hazırlanıyordu. İsveç kuvveti, Danimarkalı rakibinin yarısından daha küçüktü. Ancak Danimarkalılar avantajlarından habersizolduklarından dolayı saldırıyı iptal ettiler. O gecenin ilerleyen saatlerinde İsveçli generaller, Kral Charles'ı olasılıkların umutsuz olduğuna ikna etti ve İsveç ordusu Kristianstad'a geri çekildi. Christian bunun yerine, filosu için bir üs sağlamak için hâlâ İsveç'in elinde olan Malmö'yü ele geçirmeye karar verdi. Birkaç haftalık kuşatmadan sonra Danimarkalılar 25-26 Haziran'da şehri zorla almaya çalıştı. Saldırı, Danimarka'nın en az 3000 asker kaybıyla sonuçlandı ve Danimarkalılar Lund'a doğru çekilmeye zorladnı. XI. Karl, karadaki başarının denizde bir zaferle takip edilmesini umuyordu, bu da Skåne'deki Danimarka ordusunun tedarikini kesecek ve Danimarka'ya geri dönmesini önleyecekti.
Geçen yılki yenilgiye rağmen, İsveç donanması 1677 baharında hala Danimarka donanmasından sayısal olarak üstündü ve önemli bir tehdit oluşturuyordu. Danimarka deniz kuvvetleri Zelanda açıklarında yeniden organize edildi ve Danimarka ile Skåne arasındaki deniz yollarının güvenliğinin sağlanması büyük önem taşıyordu. Danimarka'nın Hollandalı müttefikleri takviye gönderme sözü verdi. Bir yıl önce birleşik Hollanda-Danimarka filosuna komuta eden deneyimli bir amiral olan Cornelis Tromp, düzenlemeleri hızlandırmak için gönderilmişti, ancak 2 Temmuz'a kadar Kopenhag'a ulaşamayacaktı. Öte yandan İsveç donanması, gemileri için malzeme ve teçhizat temin etmekte büyük zorluklar yaşadı ve yeterli insan gücü temin edemedi.
Mart 1677'de İsveç donanmasının başkomutanlığına ardışık üçüncü donanma şefinden (Gustaf Otto Stenbock ve Lorentz Creutz Henrik Horn) sonra herhangi bir deniz tecrübesi olmadan donanma şefi oldu. Öte yandan Danimarka filosu, İsveçlileri en başından beri belirgin bir dezavantaja sokan yetenekli, deneyimli subaylarla iyi bir kadroya sahipti. Horn, Tromp komutasındaki Hollanda takviye kuvvetlerinin Baltık'a doğru yola çıktığı konusunda hızlı bir şekilde bilgilendirildi ve 21 Nisan'da XI. Karl'dan Erik Sjöblad komutasındaki Göteborg açıklarında demirlemiş küçük bir filo ile İsveç filosunun ana gövdesine katılma emri aldı. Ana filo Haziran ayı başlarına kadar denize açılmadı, ancak Sjöblad yine de Horn'a katılmak için 20 Mayıs gibi erken bir tarihte yola çıktı. Sjöblad Büyük Kemer'den geçmeye çalıştı, ancak 29'una kadar Langeland'ı geçemedi. , üstün bir Danimarka kuvveti kesin bir zafer kazandı, İsveç gemilerinin yarısından fazlasını batırdı veya ele geçirdi ve Sjöblad'ı esir aldı.
Başlangıç
Zafer sonra, Juel gemilerini onardı ve yeniden tedarik etti ve Öland'ın güneyinde keşif yapmak için devriyeler gönderdi. 17 Haziran'da, kendisine İsveçlilerin Pomeranya'dan Skåne'ye süvari birlikleri taşımayı planladıkları ve nakliye gemilerini aramak için üç fırkateyn gönderdiği bilgisi verildi. Keşif grubu 21 Haziran'da geri döndüklerinde İsveç gemileri tarafından kovalandıklarını ve 30 savaş gemisi ile 15 tedarik gemisi ve ateş gemisinden oluşan bir filo gördüklerini bildirdiler. Ertesi gün, bir savaş konseyi toplandı ve Skåne ile Rügen adası arasında seyahat etmek için zorunlu olarak denize açılma kararı alındı, ancak filo olumsuz rüzgarlar nedeniyle Stevns Yarımadası'ndan ayrılmak zorunda kaldı. Juel'in İsveç kuvvetiyle doğrudan savaşa girme ya da savaştan kaçınıp Tromp ve takviyelerinin gelişini bekleme konusunda bazı belirsizlikler vardı. Orijinal emir, İsveç kuvvetiyle doğrudan çatışmaya girmekti, ancak hava gecikmesi, Danimarka askeri liderliğini, özellikle de Büyük Şansölye Frederik Ahlefelt'i tereddüt etti. Aynı zamanda, V. Christian'dan savaştan kaçınmak için açık emirler vardı. İsveç donanmasının karşılaştığı deneyimlerden sonra, Juel sayısal olarak üstün bir kuvvete karşı bile çok az yenilgi riski olduğuna ikna oldu. İsveç ana filosu 9 Haziran'da Stockholm yakınlarındaki Dalarö'deki üssünü terk etmişti ve iki gün sonra Göteborg filosundan iki gemi ve yeni inşa edilen 60 silahlı Kalmar ile Öland açıklarında buşuştu. İsveçli Amiral Horn, Bornholm adası ile İsveç anakarası arasında seyir yaparak mürettebatını eğitmek için neredeyse iki hafta harcadı. 24-30 Haziran'da, iki filo Øresund'da ve Skåne'nin güneyinde manevra yaptı ve nihayet 30 Haziran öğleden sonra iki devletin gemileri karşılaştı.
Savaş
30 Haziran ile 1 Temmuz arasındaki gece, İsveç gemileri saldırı için hazırlandı. Karanlıkta, 64 silahlı S:t Hieronymus karaya oturdu ve ertesi gün savaşmak için yerinden kımıldayamadı. Sabahın erken saatlerinde, her iki taraf da Stevns Klint ve Falsterbo arasında güney-güneybatı yönünde savaş hatları oluşturdu. İsveç hattının başında Wachtmeister başkanlığındaki üçüncü filo, ortada Horn'un altındaki ilk filo ve arkada Clerck'in altındaki ikinci filo vardı. Danimarka hattındaki filoların sırası hakkında tarihçiler arasında bir tartışma oldu, ancak İsveç hattının kuzeyine yerleştirildi ve Øresund yolunu kapattı. Horn, Juel'in 29 savaş gemisiyle 17'ye karşı sayıca fazla olmasına rağmen saldırmak yerine batıya doğru yelken açmayı seçti. Niyeti Danimarkalıları Zelanda'daki üslerinden kesmekti. Ardından gelen kıyıya doğru yarış sırasında, iki kuvvet karşılıklı silah ateşinde bulunurken Horn, bir ateş gemisi ile saldırarak Danimarka hattını bozmaya çalıştı. Juel'in adamları, ateş gemisini bir uzun tekne ve küçük tedarik gemilerinden biriyle çekmeyi başardı. Stevns Klint'te, İsveç donanmasına ait Draken karaya oturdu ve Juel'in kendi amiral gemisi V. Christian de dahil olmak üzere birkaç Danimarka gemisinden gelen ağır silah ateşiyle karşılaştıktan sonra teslim olmaya zorlandı. Teslimiyetten sonra bayrağı Marquor Rodsten'in filosundaki 64 silahlı III. Fridericus 'e taşıdı ve bu gemi de hasar gördüğünde Charlotta Amalia'ya geçti. Kuvvetler kıyıya yaklaştığında, İsveç hattı kuzeye döndü ve her iki filo da birbirine paralel olarak Øresund'a doğru yola çıktı. Öğleye doğru, Stevns Klint'teki Højerup köyünün açıklarında, İsveç öncü filosundaki Wachtmeister, sekiz büyük savaş gemisinden oluşan bir kuvvet gördü ve bunu Horn'a iletti. Gördüğü, yoğun bir barut dumanı sisi altında kuzeye doğru ilerleyen Rodsten'in filosuydu. Horn, yanlış bir şekilde, Rodsten'in filosunun hâlâ silah dumanının içinde bir yerde kaldığına inanıyordu ve Tromp komutasındaki Hollanda takviye kuvvetlerinin geldiğini varsayıyordu. Üstün bir güç olacağına inandığı güçle savaşmaktan kaçınmak için kaçamak bir manevra yapmaya karar verdi. Horn, Wachtmeister'in Hollanda takviyeleri olduğuna inandığı şeylere kuzeye saldırmaya devam etmesine izin verirken, İsveç kuvvetinin geri kalanı doğu-güneydoğuya döndü.
Juel ilk başta Wachtmeister ile savaşa katıldı, askerler daha sonra Horn'un doğuya doğru gittiğini fark ettiğinde Rodsten'in üçüncü filosu ile birlikte ana İsveç kuvvetine doğru yola çıktı. Danimarkalılar İsveç hattına girdiğinde, buna paralel olarak dönmediler, bunun yerine Clerck'in Horn'un arkasındaki filosunu kesmeyi seçtiler. Aynı zamanda, Rodsten, her iki taraftan da ateşe maruz bırakarak, ayrılmış filonun diğer tarafına doğru yola çıktı. Horn'un filosu, Clerck'in filosunu rahatlatmak için döndü ve şiddetli bir silahlı düello başladı. Üstün manevra kabiliyetine sahip İsveç kuvveti etkili bir savunma yapamadı ve hem Mars hem de Sezar ele geçirildi.
Sonrası
Savaş Danimarka için kesin bir zafer ve İsveç için utanç verici bir yenilgiydi. Sadece yaklaşık 100 ölü, 275 yaralı ve hiçbir gemi kaybetmeyen Danimarka, 3.000'den fazla İsveçli gemicinin savaş dışı bıraktı. İsveçliler altı büyük savaş gemisi, büyük bir fırkateyn, iki ateş gemisi ve bir Bojort kaybetti. İsveç filosunun yenilgisi, Danimarka-Norveç'e Baltık denizinin kontrolünü ve dolayısıyla İsveç İmparatorluğu'nun iç tedarik hatlarını da verdi. Amiral Tromp'un filosuna, İsveç birliklerini Skåne'den uzaklaştırmak ve böylece kara operasyonlarını rahatlatmak amacıyla "insanları yakma, yağmalama, öldürme veya kaçırma" emri verildi. Öland ve Småland kıyılarının bir kısmı harap olmasına rağmen, XI. Karl, Skåne'deki ana cepheden herhangi bir kuvveti hareket ettirmedi. Savaşın geri kalanında, Hollanda 1678'de İsveç ile barış yaptıktan sonra bile, Danimarka denizde tamamen egemen oldu. İsveç filosu daha fazla çatışmadan kaçındı ve artık İsveç Pomeranyası ile iletişim hattını koruyamadı; Rügen'deki son İsveç birlikleri, Aralık 1678'de Brandenburg'a teslim oldu.
Juel'in İsveç hattına geçme emri, ona paralel gitmek yerine ikiye bölmek, askeri tarihçiler arasında geniş bir tartışma konusu oldu. 19. yüzyıl boyunca, Danimarkalı ve Norveçli deniz tarihçileri bunu, zamanın taktik doktrini üzerinde büyük etkisi olan çığır açan bir taktik yenilik olarak yorumladılar. Onların görüşüne göre, Juel, Amiral George Rodney tarafından Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında 1782'de Azizler Savaşı'nda bir Fransız filosuna karşı kesin zafer kazanmasını sağlayan "Hat kırma sistemi" kavramını icat etmişti. Daha yakın tarihli tarihçiler, Juel'in manevralarının sonuçlarını sorguladılar ve çağdaş deniz subaylarının, bir rakip hattını kırmanın avantajlarının çok iyi farkında olduklarına, ancak yine de, taktiğin ilerlemesini sağlamak için gereken disiplin, uyum ve organizasyon derecesini geliştirmedikleri gerçeğine dikkat çektiler.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Temmuz 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Temmuz 2022.
- ^ Rittmeyer, Rudolph (1907). Seekriege und Seekriegswesen in ihrer weltgeschichtlichen Entwicklung. Mit besonderer Berücksichtigung der grossen Seekriege des XVII. and XVIII. Jahrhunderts. Harvard University. Berlin, E. S. Mittler.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 29 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Temmuz 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Temmuz 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Temmuz 2022.
- ^ "Køge Museum - Museum Sydøstdanmark". www.museerne.dk (Danca). 4 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ocak 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Temmuz 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Koge Korfezi Savasi Danimarka Norvec ve Isvec Imparatorlugu arasinda Skane Savasi sirasinda 1 2 Temmuz 1677 tarihinde Koge korfezinde gerceklesen bir deniz savasiydi Savas amiral Niels Juel icin buyuk bir basariydi ve Danimarka deniz tarihindeki en buyuk deniz zaferi olarak kabul ediliyor 1677 Koge Korfezi SavasiClaus Moinichen tarafindan cizilen Koge Korfezi SavasiTarih1 2 Temmuz 1677BolgeKoge Korfezi Baltik DeniziSonucDanimarka Norvec zaferiTaraflarDanimarka NorvecIsvec ImparatorluguKomutanlar ve liderlerNiels JuelHenrik HornGucler34 gemi 6 700 asker45 47 gemi 9 200 askerKayiplar275 yarali 100 olu20 gemi 3 000 yarali esir ve oluArka planiDanimarka Birlesik Hollanda Cumhuriyeti Brandenburg ve birkac Alman devleti daha buyuk Fransiz Hollanda Savasi nin bir parcasi olarak Isvec ve muttefikleriyle savas halindeydi Fehrbellin Muharebesi nde Brandenburg ordusuna karsi alinan yenilgiden sonra kuzey Almanya daki Isvec mulkleri buyuk baski altindaydi ve takviye ihtiyaci vardi Guney Baltik eyaletlerini rahatlatma girisimleri basarisiz olmustu ve Danimarka filosu Haziran 1676 da Oland Savasi nda Isvec donanmasina carpici bir darbe indirmisti Isvec donanmasi en buyuk uc gemisi olan Kronan Svardet ve Applet i kaybetmisti Bu savasla Danimarka donanmasi o yilin geri kalaninda Baltik in kontrolune sahipti Danimarka Isvec in Alman topraklarindaki varligini guclendirmesini engelleyebildi ve ayni zamanda savasi Isvec topraklarina goturmek icin Skane ye buyuk bir ordu cikarmayi basardi XI Karl yonetimindeki Isvec liderligi 17 Agustos ta Halmstad ve 4 Aralik 1676 da Lund da kazanilan zaferler sayesinde kara savasinda ustunluk elde etmeyi basardi V Christian onderligindeki Danimarka ordusu Landskrona ya geri cekilmek zorunda kaldi ve 30 Aralik ta Helsingborg Isvec kuvvetleri tarafindan geri alindi Her iki tarafin da Baltik nakliye yollarinin kontrolunu ele gecirmesi gerekiyordu bu nedenle Danimarkalilar kuzey Almanya daki varligini kurtarmak icin Skane ve Isvec teki guclerini guclendirecekti Skane de Isvec ve Danimarka ordulari 27 Mayis 1677 de Landskrona nin birkac km kuzeyindeki Ronneberga da buyuk bir savasa hazirlaniyordu Isvec kuvveti Danimarkali rakibinin yarisindan daha kucuktu Ancak Danimarkalilar avantajlarindan habersizolduklarindan dolayi saldiriyi iptal ettiler O gecenin ilerleyen saatlerinde Isvecli generaller Kral Charles i olasiliklarin umutsuz olduguna ikna etti ve Isvec ordusu Kristianstad a geri cekildi Christian bunun yerine filosu icin bir us saglamak icin hala Isvec in elinde olan Malmo yu ele gecirmeye karar verdi Birkac haftalik kusatmadan sonra Danimarkalilar 25 26 Haziran da sehri zorla almaya calisti Saldiri Danimarka nin en az 3000 asker kaybiyla sonuclandi ve Danimarkalilar Lund a dogru cekilmeye zorladni XI Karl karadaki basarinin denizde bir zaferle takip edilmesini umuyordu bu da Skane deki Danimarka ordusunun tedarikini kesecek ve Danimarka ya geri donmesini onleyecekti Gecen yilki yenilgiye ragmen Isvec donanmasi 1677 baharinda hala Danimarka donanmasindan sayisal olarak ustundu ve onemli bir tehdit olusturuyordu Danimarka deniz kuvvetleri Zelanda aciklarinda yeniden organize edildi ve Danimarka ile Skane arasindaki deniz yollarinin guvenliginin saglanmasi buyuk onem tasiyordu Danimarka nin Hollandali muttefikleri takviye gonderme sozu verdi Bir yil once birlesik Hollanda Danimarka filosuna komuta eden deneyimli bir amiral olan Cornelis Tromp duzenlemeleri hizlandirmak icin gonderilmisti ancak 2 Temmuz a kadar Kopenhag a ulasamayacakti Ote yandan Isvec donanmasi gemileri icin malzeme ve techizat temin etmekte buyuk zorluklar yasadi ve yeterli insan gucu temin edemedi Mart 1677 de Isvec donanmasinin baskomutanligina ardisik ucuncu donanma sefinden Gustaf Otto Stenbock ve Lorentz Creutz Henrik Horn sonra herhangi bir deniz tecrubesi olmadan donanma sefi oldu Ote yandan Danimarka filosu Isveclileri en basindan beri belirgin bir dezavantaja sokan yetenekli deneyimli subaylarla iyi bir kadroya sahipti Horn Tromp komutasindaki Hollanda takviye kuvvetlerinin Baltik a dogru yola ciktigi konusunda hizli bir sekilde bilgilendirildi ve 21 Nisan da XI Karl dan Erik Sjoblad komutasindaki Goteborg aciklarinda demirlemis kucuk bir filo ile Isvec filosunun ana govdesine katilma emri aldi Ana filo Haziran ayi baslarina kadar denize acilmadi ancak Sjoblad yine de Horn a katilmak icin 20 Mayis gibi erken bir tarihte yola cikti Sjoblad Buyuk Kemer den gecmeye calisti ancak 29 una kadar Langeland i gecemedi ustun bir Danimarka kuvveti kesin bir zafer kazandi Isvec gemilerinin yarisindan fazlasini batirdi veya ele gecirdi ve Sjoblad i esir aldi BaslangicZafer sonra Juel gemilerini onardi ve yeniden tedarik etti ve Oland in guneyinde kesif yapmak icin devriyeler gonderdi 17 Haziran da kendisine Isveclilerin Pomeranya dan Skane ye suvari birlikleri tasimayi planladiklari ve nakliye gemilerini aramak icin uc firkateyn gonderdigi bilgisi verildi Kesif grubu 21 Haziran da geri donduklerinde Isvec gemileri tarafindan kovalandiklarini ve 30 savas gemisi ile 15 tedarik gemisi ve ates gemisinden olusan bir filo gorduklerini bildirdiler Ertesi gun bir savas konseyi toplandi ve Skane ile Rugen adasi arasinda seyahat etmek icin zorunlu olarak denize acilma karari alindi ancak filo olumsuz ruzgarlar nedeniyle Stevns Yarimadasi ndan ayrilmak zorunda kaldi Juel in Isvec kuvvetiyle dogrudan savasa girme ya da savastan kacinip Tromp ve takviyelerinin gelisini bekleme konusunda bazi belirsizlikler vardi Orijinal emir Isvec kuvvetiyle dogrudan catismaya girmekti ancak hava gecikmesi Danimarka askeri liderligini ozellikle de Buyuk Sansolye Frederik Ahlefelt i tereddut etti Ayni zamanda V Christian dan savastan kacinmak icin acik emirler vardi Isvec donanmasinin karsilastigi deneyimlerden sonra Juel sayisal olarak ustun bir kuvvete karsi bile cok az yenilgi riski olduguna ikna oldu Isvec ana filosu 9 Haziran da Stockholm yakinlarindaki Dalaro deki ussunu terk etmisti ve iki gun sonra Goteborg filosundan iki gemi ve yeni insa edilen 60 silahli Kalmar ile Oland aciklarinda busustu Isvecli Amiral Horn Bornholm adasi ile Isvec anakarasi arasinda seyir yaparak murettebatini egitmek icin neredeyse iki hafta harcadi 24 30 Haziran da iki filo Oresund da ve Skane nin guneyinde manevra yapti ve nihayet 30 Haziran ogleden sonra iki devletin gemileri karsilasti Savas30 Haziran ile 1 Temmuz arasindaki gece Isvec gemileri saldiri icin hazirlandi Karanlikta 64 silahli S t Hieronymus karaya oturdu ve ertesi gun savasmak icin yerinden kimildayamadi Sabahin erken saatlerinde her iki taraf da Stevns Klint ve Falsterbo arasinda guney guneybati yonunde savas hatlari olusturdu Isvec hattinin basinda Wachtmeister baskanligindaki ucuncu filo ortada Horn un altindaki ilk filo ve arkada Clerck in altindaki ikinci filo vardi Danimarka hattindaki filolarin sirasi hakkinda tarihciler arasinda bir tartisma oldu ancak Isvec hattinin kuzeyine yerlestirildi ve Oresund yolunu kapatti Horn Juel in 29 savas gemisiyle 17 ye karsi sayica fazla olmasina ragmen saldirmak yerine batiya dogru yelken acmayi secti Niyeti Danimarkalilari Zelanda daki uslerinden kesmekti Ardindan gelen kiyiya dogru yaris sirasinda iki kuvvet karsilikli silah atesinde bulunurken Horn bir ates gemisi ile saldirarak Danimarka hattini bozmaya calisti Juel in adamlari ates gemisini bir uzun tekne ve kucuk tedarik gemilerinden biriyle cekmeyi basardi Stevns Klint te Isvec donanmasina ait Draken karaya oturdu ve Juel in kendi amiral gemisi V Christian de dahil olmak uzere birkac Danimarka gemisinden gelen agir silah atesiyle karsilastiktan sonra teslim olmaya zorlandi Teslimiyetten sonra bayragi Marquor Rodsten in filosundaki 64 silahli III Fridericus e tasidi ve bu gemi de hasar gordugunde Charlotta Amalia ya gecti Kuvvetler kiyiya yaklastiginda Isvec hatti kuzeye dondu ve her iki filo da birbirine paralel olarak Oresund a dogru yola cikti Ogleye dogru Stevns Klint teki Hojerup koyunun aciklarinda Isvec oncu filosundaki Wachtmeister sekiz buyuk savas gemisinden olusan bir kuvvet gordu ve bunu Horn a iletti Gordugu yogun bir barut dumani sisi altinda kuzeye dogru ilerleyen Rodsten in filosuydu Horn yanlis bir sekilde Rodsten in filosunun hala silah dumaninin icinde bir yerde kaldigina inaniyordu ve Tromp komutasindaki Hollanda takviye kuvvetlerinin geldigini varsayiyordu Ustun bir guc olacagina inandigi gucle savasmaktan kacinmak icin kacamak bir manevra yapmaya karar verdi Horn Wachtmeister in Hollanda takviyeleri olduguna inandigi seylere kuzeye saldirmaya devam etmesine izin verirken Isvec kuvvetinin geri kalani dogu guneydoguya dondu Juel ilk basta Wachtmeister ile savasa katildi askerler daha sonra Horn un doguya dogru gittigini fark ettiginde Rodsten in ucuncu filosu ile birlikte ana Isvec kuvvetine dogru yola cikti Danimarkalilar Isvec hattina girdiginde buna paralel olarak donmediler bunun yerine Clerck in Horn un arkasindaki filosunu kesmeyi sectiler Ayni zamanda Rodsten her iki taraftan da atese maruz birakarak ayrilmis filonun diger tarafina dogru yola cikti Horn un filosu Clerck in filosunu rahatlatmak icin dondu ve siddetli bir silahli duello basladi Ustun manevra kabiliyetine sahip Isvec kuvveti etkili bir savunma yapamadi ve hem Mars hem de Sezar ele gecirildi SonrasiSavas Danimarka icin kesin bir zafer ve Isvec icin utanc verici bir yenilgiydi Sadece yaklasik 100 olu 275 yarali ve hicbir gemi kaybetmeyen Danimarka 3 000 den fazla Isvecli gemicinin savas disi birakti Isvecliler alti buyuk savas gemisi buyuk bir firkateyn iki ates gemisi ve bir Bojort kaybetti Isvec filosunun yenilgisi Danimarka Norvec e Baltik denizinin kontrolunu ve dolayisiyla Isvec Imparatorlugu nun ic tedarik hatlarini da verdi Amiral Tromp un filosuna Isvec birliklerini Skane den uzaklastirmak ve boylece kara operasyonlarini rahatlatmak amaciyla insanlari yakma yagmalama oldurme veya kacirma emri verildi Oland ve Smaland kiyilarinin bir kismi harap olmasina ragmen XI Karl Skane deki ana cepheden herhangi bir kuvveti hareket ettirmedi Savasin geri kalaninda Hollanda 1678 de Isvec ile baris yaptiktan sonra bile Danimarka denizde tamamen egemen oldu Isvec filosu daha fazla catismadan kacindi ve artik Isvec Pomeranyasi ile iletisim hattini koruyamadi Rugen deki son Isvec birlikleri Aralik 1678 de Brandenburg a teslim oldu Juel in Isvec hattina gecme emri ona paralel gitmek yerine ikiye bolmek askeri tarihciler arasinda genis bir tartisma konusu oldu 19 yuzyil boyunca Danimarkali ve Norvecli deniz tarihcileri bunu zamanin taktik doktrini uzerinde buyuk etkisi olan cigir acan bir taktik yenilik olarak yorumladilar Onlarin gorusune gore Juel Amiral George Rodney tarafindan Amerikan Bagimsizlik Savasi sirasinda 1782 de Azizler Savasi nda bir Fransiz filosuna karsi kesin zafer kazanmasini saglayan Hat kirma sistemi kavramini icat etmisti Daha yakin tarihli tarihciler Juel in manevralarinin sonuclarini sorguladilar ve cagdas deniz subaylarinin bir rakip hattini kirmanin avantajlarinin cok iyi farkinda olduklarina ancak yine de taktigin ilerlemesini saglamak icin gereken disiplin uyum ve organizasyon derecesini gelistirmedikleri gercegine dikkat cektiler Kaynakca Arsivlenmis kopya 29 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Temmuz 2022 Arsivlenmis kopya 4 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Temmuz 2022 Rittmeyer Rudolph 1907 Seekriege und Seekriegswesen in ihrer weltgeschichtlichen Entwicklung Mit besonderer Berucksichtigung der grossen Seekriege des XVII and XVIII Jahrhunderts Harvard University Berlin E S Mittler a b Arsivlenmis kopya 29 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Temmuz 2022 Arsivlenmis kopya 29 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Temmuz 2022 Arsivlenmis kopya 29 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Temmuz 2022 Koge Museum Museum Sydostdanmark www museerne dk Danca 4 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ocak 2024 Arsivlenmis kopya 29 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Temmuz 2022