Lund, İsveç'in güneyinde bulunan bir kenttir. Kent, Baltık Denizi kıyılarında, ormanlık ve ılıman bir alanda kuruludur. Kent, İsveç'in en büyük kentlerinden Malmö'nün yakınlarında kuruludur. Bir sanayi ve eğitim şehri olan Lund, 10. yüzyıla dayanan bir tarihe sahiptir. Kentte bilinen en eski yapı 1103'te inşa edilen Lund Katedrali'dir. 1666 yılında kurulan Lund Üniversitesi, İskandinavya'nın en köklü eğitim merkezlerinden biridir.
Lund | |
---|---|
![]() ![]() ![]() | |
![]() Arma | |
Slogan: Idéernas stad (Türkçe: Fikirlerin şehri) | |
![]() Lund ![]() Lund Lund (Sweden) | |
Ülke | |
İl | Skåne ili |
Bölge | Skåne |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 26,37 km² |
Nüfus (2020) | |
• Toplam | 94,393 |
• Yoğunluk | 3,580/km² |
Zaman dilimi | (OAS) |
• Yaz (YSU) | (OAYS) |
Resmî site lund.se |
Tarih
Uppsala ile beraber, Lund'un İsveç'in en eski kentleri olduğu düşünülmektedir. Kentin ilk kuruluş yılları hakkında veriler çok sınırlıdır. Ancak kentin 990 yılı civarında kurulmuş olabileceği, araştırmalar sonucunda ortaya konmuştur. Şehrin kurucusu olarak Danimarka kralı Knud gösterilmektedir. Kente 1060 yılında Dalby adlı kasaba da katıldı. 1103 yılında ise katedralin inşasıyla kent, İskandinav piskoposluğunun başkenti oldu.
Lund Katedral Okulu (Katedralskolan) 1085 yılında Danimarka kralı Aziz Knud tarafından açıldı. Bu okul, İskandinavya'daki en eski okul olma özelliği taşımaktadır. Tarih boyunca bu okulda birçok ünlü İskandinav yetişti. Özellikle Max von Sydow gibi oyuncular ve İsveçli siyasetçiler bu okulda öğrenim gördü. 1658 yılında İsveç kenti ele geçirdi. 4 Aralık 1676'da yaşanan , İskandinav tarihinin en kanlı savaşı olarak bilinmektedir.
1666 yılında Lund Üniversitesi kuruldu. Günümüzde bu okul 42,000 öğrenciyle İsveç'in en büyük üniversitesidir. Bunlara rağmen Lund kenti, 1940'ların sonuna kadar hep küçük atölyelere sahip minik bir kasaba olarak kaldı. O döneme kadar sadece birkaç ev, katedral ve üniversiteye sahip olan şehir, bir süre sonra ivmeyle gelişti. Öğrenci sayısı on iki katına çıktı. Aynı şekilde yeni sanayi dalları gelişti. Kentin kuzeyinde Ericsson'un ve Sony Ericsson'un 2-3 bin kişinin çalıştığı binaları bulunmaktadır. Ayrıca teknoloji parkı da bu bölgededir.
Coğrafya
Lund, İsveç'in en geniş tarımsal alanının üzerinde kuruludur. Güneybatı Skåne'de yer alan Lund, Danimarka ile İsveç'i ayıran Öresund Boğazı manzarasına sahiptir. Sankt Hans Backar adlı tepenin zirvesinden bakıldığında Danimarka'nın başkenti Kopenhag'ın görülmesi mümkündür. Yine Lund, Göteborg'a 250, Stockholm'e 600, Umeå'ya 1200 ve Malmö'ye 15 kilometre uzaklıktadır.
İklim
Lund, okyanus iklimine sahiptir. Gulf Stream akıntıları sayesinde şehir yıl boyunca ılık kalır. Kentte yazları 17 saat gündüz, 7 saat gece gözlenir. Tam tersi durum da kış ayları için geçerlidir. Ortalama sıcaklık en fazla Temmuz ve Ağustos aylarında gözlenir ve yaklaşık 22 °C'dir. En düşük ortalama sıcaklık ise Ocak ve Şubat aylarında -1 °C olarak ölçülür.
![]() ![]() | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
En yüksek sıcaklık (°C) | 10,9 | 14,0 | 19,3 | 25,3 | 28,9 | 31,4 | 34,3 | 34,4 | 27,1 | 22,4 | 15,1 | 12,0 | 34,4 |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 3,7 | 5,0 | 7,9 | 13,3 | 18,3 | 22,0 | 24,0 | 23,5 | 19,2 | 13,2 | 8,4 | 5,9 | 13,7 |
Ortalama sıcaklık (°C) | 1,7 | 2,3 | 4,3 | 8,4 | 13,2 | 17,0 | 18,8 | 18,6 | 15,0 | 10,2 | 6,1 | 4,1 | 10,0 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −11,4 | −8,3 | −6,9 | −1,9 | 1,7 | 6,2 | 9,7 | 8,3 | 3,9 | −1,3 | −4,3 | −7,6 | −13,3 |
En düşük sıcaklık (°C) | −18,8 | −14,6 | −16,3 | −5,7 | −0,7 | 3,4 | 8,1 | 5,3 | 0,0 | −8,5 | −9,7 | −19,4 | −19,4 |
Ortalama yağış (mm) | 56,4 | 41,3 | 36,3 | 30,0 | 41,3 | 66,2 | 69,2 | 91,6 | 44,8 | 71,2 | 65,0 | 69,7 | 683 |
Kaynak: İsveç Meteoroloji Enstitüsü |
Mimari
12 ve 13. yüzyıllarda kent bir piskoposluk merkeziyken, birçok kilise ve katedral inşa edildi. Mimari dönemin zirvesinde Lund, 27 kiliseye sahipti. Ancak bu kiliselerin büyük kısmı 1536 yılında Protestan Reform Hareketleri sırasında yıkıldı. Orta Çağ döneminden sadece Lund Katedrali, kütüphane (Liberiet), lokanta (Stäket) ve Katedral Okulu'nun harabeleri kaldı. Kent mimarisinde en yoğun kullanılan malzeme ahşaptır.
- Lund Üniversitesi ana kampüs
- Üniversite kütüphanesi
- Liberiet (Kent kütüphanesi)
- Otel
- Katedral Okulu
- Wickmanska bahçesi
Kardeş şehirler
Kaynakça
- ^ . scb.se. Statistics Sweden. 19 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2021.
- ^ Lund University 14 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., The Solander Program Website
- ^ Universities in the Øresund Region 21 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Øresund Entrepreneurship Academy Website
- ^ . 7 Aralık 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2009.
- ^ "Nederbörd för Lund" (İsveççe). SMHI. Nisan 2015. 11 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2019.
Wikimedia Commons'ta Lund ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lund Isvec in guneyinde bulunan bir kenttir Kent Baltik Denizi kiyilarinda ormanlik ve iliman bir alanda kuruludur Kent Isvec in en buyuk kentlerinden Malmo nun yakinlarinda kuruludur Bir sanayi ve egitim sehri olan Lund 10 yuzyila dayanan bir tarihe sahiptir Kentte bilinen en eski yapi 1103 te insa edilen Lund Katedrali dir 1666 yilinda kurulan Lund Universitesi Iskandinavya nin en koklu egitim merkezlerinden biridir LundSehirArmaSlogan Ideernas stad Turkce Fikirlerin sehri LundIsvec Skane haritasinda gosterLundLund Sweden Sweden haritasinda gosterUlkeIsvecIlSkane iliBolgeSkaneYuzolcumu Toplam26 37 km Nufus 2020 Toplam94 393 Yogunluk3 580 km Zaman dilimiUTC 01 00 OAS Yaz YSU UTC 02 00 OAYS Resmi site lund seTarihUppsala ile beraber Lund un Isvec in en eski kentleri oldugu dusunulmektedir Kentin ilk kurulus yillari hakkinda veriler cok sinirlidir Ancak kentin 990 yili civarinda kurulmus olabilecegi arastirmalar sonucunda ortaya konmustur Sehrin kurucusu olarak Danimarka krali Knud gosterilmektedir Kente 1060 yilinda Dalby adli kasaba da katildi 1103 yilinda ise katedralin insasiyla kent Iskandinav piskoposlugunun baskenti oldu Lund Katedral Okulu Katedralskolan 1085 yilinda Danimarka krali Aziz Knud tarafindan acildi Bu okul Iskandinavya daki en eski okul olma ozelligi tasimaktadir Tarih boyunca bu okulda bircok unlu Iskandinav yetisti Ozellikle Max von Sydow gibi oyuncular ve Isvecli siyasetciler bu okulda ogrenim gordu 1658 yilinda Isvec kenti ele gecirdi 4 Aralik 1676 da yasanan Iskandinav tarihinin en kanli savasi olarak bilinmektedir 1666 yilinda Lund Universitesi kuruldu Gunumuzde bu okul 42 000 ogrenciyle Isvec in en buyuk universitesidir Bunlara ragmen Lund kenti 1940 larin sonuna kadar hep kucuk atolyelere sahip minik bir kasaba olarak kaldi O doneme kadar sadece birkac ev katedral ve universiteye sahip olan sehir bir sure sonra ivmeyle gelisti Ogrenci sayisi on iki katina cikti Ayni sekilde yeni sanayi dallari gelisti Kentin kuzeyinde Ericsson un ve Sony Ericsson un 2 3 bin kisinin calistigi binalari bulunmaktadir Ayrica teknoloji parki da bu bolgededir CografyaKentteki bir sokak Lund Isvec in en genis tarimsal alaninin uzerinde kuruludur Guneybati Skane de yer alan Lund Danimarka ile Isvec i ayiran Oresund Bogazi manzarasina sahiptir Sankt Hans Backar adli tepenin zirvesinden bakildiginda Danimarka nin baskenti Kopenhag in gorulmesi mumkundur Yine Lund Goteborg a 250 Stockholm e 600 Umea ya 1200 ve Malmo ye 15 kilometre uzakliktadir IklimLund okyanus iklimine sahiptir Gulf Stream akintilari sayesinde sehir yil boyunca ilik kalir Kentte yazlari 17 saat gunduz 7 saat gece gozlenir Tam tersi durum da kis aylari icin gecerlidir Ortalama sicaklik en fazla Temmuz ve Agustos aylarinda gozlenir ve yaklasik 22 C dir En dusuk ortalama sicaklik ise Ocak ve Subat aylarinda 1 C olarak olculur Lund iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilEn yuksek sicaklik C 10 9 14 0 19 3 25 3 28 9 31 4 34 3 34 4 27 1 22 4 15 1 12 0 34 4Ortalama en yuksek sicaklik C 3 7 5 0 7 9 13 3 18 3 22 0 24 0 23 5 19 2 13 2 8 4 5 9 13 7Ortalama sicaklik C 1 7 2 3 4 3 8 4 13 2 17 0 18 8 18 6 15 0 10 2 6 1 4 1 10 0Ortalama en dusuk sicaklik C 11 4 8 3 6 9 1 9 1 7 6 2 9 7 8 3 3 9 1 3 4 3 7 6 13 3En dusuk sicaklik C 18 8 14 6 16 3 5 7 0 7 3 4 8 1 5 3 0 0 8 5 9 7 19 4 19 4Ortalama yagis mm 56 4 41 3 36 3 30 0 41 3 66 2 69 2 91 6 44 8 71 2 65 0 69 7 683Kaynak Isvec Meteoroloji EnstitusuMimari12 ve 13 yuzyillarda kent bir piskoposluk merkeziyken bircok kilise ve katedral insa edildi Mimari donemin zirvesinde Lund 27 kiliseye sahipti Ancak bu kiliselerin buyuk kismi 1536 yilinda Protestan Reform Hareketleri sirasinda yikildi Orta Cag doneminden sadece Lund Katedrali kutuphane Liberiet lokanta Staket ve Katedral Okulu nun harabeleri kaldi Kent mimarisinde en yogun kullanilan malzeme ahsaptir Lund Universitesi ana kampus Universite kutuphanesi Liberiet Kent kutuphanesi Otel Katedral Okulu Wickmanska bahcesiKardes sehirlerViborg Danimarka Hamar Norvec Porvoo Finlandiya Izlanda Nevers Fransa Leon Nikaragua Greifswald Almanya Zabrze PolonyaKaynakca scb se Statistics Sweden 19 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Aralik 2021 Lund University 14 Kasim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Solander Program Website Universities in the Oresund Region 21 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Oresund Entrepreneurship Academy Website 7 Aralik 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ocak 2009 Nederbord for Lund Isvecce SMHI Nisan 2015 11 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2019 Wikimedia Commons ta Lund ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir