Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
1919 Osmanlı genel seçimleri, Mütareke yıllarında ve İstanbul, İzmir, Batı Anadolu, Trakya başta olmak üzere ülkenin pek çok bölgesinin işgal altında olduğu bir dönemde gerçekleştirilmiştir.
 | |
| |
1919 Genel Seçimleri, 1876 Anayasası, 1908 seçim kanunu ve 1919 tarihli seçim kararnamesi ile seçim talimatı hükümleri esas alınarak iki dereceli olarak gerçekleştirilmiştir.
Meclis-i Mebûsan'ın feshi
I. Dünya Savaşı; 1918 yılının sonlarında İtilaf Devletleri'nin yenik çıkan devletler ile imzaladığı ateşkes ve barış anlaşmaları ile son bulmuştu. Osmanlı devletinin savaşta yenilmesi, hükûmetin 30 Ekim 1918'de ağır hükümler içeren Mondros Mütarekesi'ni imzalaması ve Kasım 1918'de Osmanlı topraklarının işgali ile mevcut meclisin yenilenmesi gerekliliği ortaya çıktı.
1918 Osmanlı Meclis-i Mebûsan'ı 21 Aralık 1918 tarihinde “Meclis-i Mebusan'ın Feshini Mübeyyin İrade-i Seniyye” adıyla yayımlanan ile feshedilmiştir. Padişah VI. Mehmed, Meclisin fesih gerekçesi ve dayanağı bu buyrukta, “Siyasi zorunluluklar nedenleriyle Meclis-i Mebusan'ın feshi gerektiğinden, Kanun-i Esasimizin tadil edilmiş yedinci maddesinin hususi fıkrası gereğince gerektiği zaman, Heyet-i Mebusan'ın feshi, şahsi haklarımdan bulunmasından dolayı, bahsi geçen meclisin bugünden itibaren kanun gereğince feshini irade eyledim” şeklinde ifade etmiştir.
Ancak ülkenin içinde bulunduğu savaş sonrası durum, mevcut seferberlik hali ile askere alınmış çok sayıda erkeğin henüz terhis edilmemiş olması ve işgal hali yüzünden anayasa hükmüne göre 4 ay içinde seçimlerin gerçekleştirilmesi mümkün olmamış, Meclis-i Vükelâ durumu açıklığa kavuşturmak için 4 Ocak 1919 tarihinde bir karar alarak, işgal edilen bölgeleri ve mevcut seferberlik halini gerekçe göstererek seçimleri süre belirtmeden ertelediğini ilan etmiştir.
Ancak işgallere karşı direniş hareketinin başlaması, Erzurum Kongresi ve ardından Sivas Kongresi'nin toplanması, Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti'nin geçici bir hükûmet gibi faaliyetlere başlaması İstanbul'daki Padişah Vahdettin ve çevresini zor durumda bırakmıştı. Sivas Kongresi'nin hemen sonrasında 3 Ekim 1919'da İstanbul'daki Ali Rıza Paşa hükûmeti seçim kararı almış ve 7 Ekim 1919'da seçim kararnamesini vilayetlere göndermiştir.
Seçimler
1919 seçimleri Ekim-Aralık ayları arasında, 15 vilayette ve 51 livada icra edilmiştir. Fiili işgal altında bulunan İstanbul dışında, işgal edilen bölgelerin büyük kısmı meclise temsilci gönderememiştir.
Seçimler “İntihabat-ı Mebusan Kanun-ı Muvakkati”ne uygun olarak iki aşamalı olarak gerçekleştirilmiştir. Bu kanuna uygun olarak öncelikle () belirlenmiş ve ardından bu seçmenlerin oy kullandığı ikinci bir seçim daha düzenlenmiştir.
İstanbul seçimleri
İstanbul'da ilk derece seçimleri 15 Ekim 1919'da başlatılmış ve sonucunda 469 ikinci seçmen belirlenmiştir. İkinci derece seçimleri ise 18 Aralık 1919'da İstanbul Darülfünunu konferans salonunda düzenlenerek aralarında Darülfünun Hukuk Fakültesi profesörü ve İstanbul Barosu başkanının da olduğu on bir mebus seçilmiştir.
Anadolu'da seçimler
Seçimlerin Anadolu vilayetlerindeki aşamalarında Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti'nin hakimiyetinin olduğu söylenebilir. Ancak Cemiyet, seçimlerde aday göstermemiş, bazı bağımsız adayları seçimlerde desteklemiştir.
15 Mayıs 1919'dan beri işgal altında bulunan İzmir'in yalnız Kuşadası ile Ödemiş'in iki nahiyesi (Yaylanbolu ve Kehlâs) işgal edilmemişti. İşgal altında bulunan yerlerde seçim yapılmak istenmişse de Yunanlılar buna mâni olmuşlardır. Bu sebeple seçim, yalnız işgal edilmeyen yerlerde yapılmıştır. Buna benzer bir durum Adana için de geçerlidir. Mondros Ateşkes Antlaşması'na aykırı olarak Adana'nın işgalinin ardından bu İşgal güçleri seçime mâni olunmuştur. Bu durumda İstanbul'daki Adanalılar toplanmış ve gizli reyle 20 ikinci seçmen seçmişlerdir. Bunlar da Merkez sancağı, Cebeli, Bereket, Mersin ve Kazan sancakları için 4 mebus seçerek seçim evrakını Mebusan Reisliğine göndermişlerdir. İzmir'in durumu mebuslar tarafından alkışlarla, Adana'nın durumu ise gizli bir celsede kabul edilmiştir.
Bir süre Meclis'in fiilen işgal altındaki İstanbul'da toplanmasına karşı çıkan ARMH, nihayetinde "sakıncalarına rağmen yurdun sarsıntıya uğramaması için İstanbul'da toplanacak olan Meclis'e katılma kararı almıştır." Ayrıca üyelerinin mecliste ulusal bir grup kurmaları, sivil örgüt liderleriyle görüşüp desteklerini almaları ve bu üyelerin güvenliklerini temine yönelik birtakım önlemlerin alınması kararlaştırılmıştır.
Mondros Ateşkesinin ardından Osmanlı ile İtilaf Devletleri arasından imzalanacak barış anlaşması için düzenlenen Paris Barış Konferansı'ndan millet için olumsuz bir karar çıkması halinde milli iradeye başvurulacağı kararının Meclis-i Mebusan'da alınmasını talep eden ARMH Cemiyeti İstanbul'a mebus olarak gidecek üyelerine, İtilaf devletlerinin ateşkes kurallarını bozarak millet haklarını zedeleyici işler yapabilecekleri, bunlara karşı durulması ihtimalinde meclisin dağıtılabileceği, mebusların tutuklanabileceği ve sürgüne gönderilebileceği konularında uyarılar da yapmıştır.
İlk sosyalist mebus
Seçime birçok siyasi parti katılmıştır ki bunlardan bilisi Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fırkası'dır (TİÇSF). Bu fırka rehberliğinde ve bir kısım sendikaların da eşliğinde işçi ve amelelerin Şehzadebaşı’nda iki bin kişilik bir miting düzenlemiştir. Mitingde halihazırdaki iki dereceli seçim sisteminin düzenlendiği kanunun yerine; doğrudan, eşit ve gizli oy ilkelerinin benimsendiği yeni bir kanun talep edilmiş. İstanbul'da ‘proletarya’nın üç mebus çıkarması için çalışılacağı ifade edilmiştir.
Seçimlere kimi kurduğu ittifaklarla kimi de bireysel adaylarla katılan sol ve sosyalist partiler bekledikleri gibi çok sayıda emekçinin meclise gönderilmesini başaramamış, ancak Osmanlı Meclis-i Mebusan'ına bir sosyalist mebus seçilmiştir. İstanbul mebusluğunu kazananlar arasında Zeytinburnu Fabrikası Ustabaşılarından Numan Usta seçimleri kazanmış ve mebus olarak meclise katılmıştır.
Seçimlere katılım
Sadrazam Dâmad Ferit Paşa liderliğindeki Hürriyet ve İtilaf Fırkası, bütün şubeleri ve peyk cemiyetleri ve fırkayı destekleyen küçük siyasi partilerle birlikte seçime katılmamıştır.
Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti bazı siyasi partilerin adaylarını destekleyerek seçime fiilen katılmıştır. Bu partiler arasında Teceddüt Fırkası, , bulunmaktadır.
Türklerin yoğun bir ilgi gösterdiği seçimlere Musevi cemaati de katılım sağlamış, ancak vilayetlerdeki nüfus çoğunluğu iddialarının zarara uğramasını istemeyen ve Wilson İlkeleri'nden yararlanmak isteyen Rum ve Ermeni cemaatler açıkça boykot kararı almamakla birlikte oy kullanımına genellikle katılmamıştır.
1919 seçimine, Osmanlı Yahudileri Hahambaşı Haim Nahum Efendi'nin gayreti ve üstün çalışmaları ile Yahudiler İntihab Cemiyeti'ni kurup fiilen katıldılar On üç Yahudinin ikinci seçmen olduğu bu seçimde Yahudilerin gösterdiği iki adaydan Avram Galanti, İzmir'de yeterli oyu alamadıysa da Mişon Ventura İstanbul'da seçimi kazanarak Ocak 1920'de açılan Meclise girme hakkını elde etti.
Seçimin sonuçları
168 mebuslu Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı Fındıklı'daki sahil sarayında 12 Ocak 1920'de padişahın Hatt-ı Hümayun'u ile açılmıştır. Seçilen mebusların çoğunluğunun ARMH destekçisi olduğunu ve içlerindeki tek gayrimüslimin Musevi cemaatinden İstanbul mebusu Prof. Mişon Ventura Efendidir.
Meclisin açılış konuşmasında Ahmet Ferid Bey olağanüstü koşullara rağmen toplanan meclis için: “Türk ölmemiştir, ölmeye de niyeti yoktur. Toplanan meclis bunun semeresidir, veni vidi vici. İstedim Toplandım Çalışıyorum demiştir” ifadelerini kullanmıştır.
Meclis üyelerin 60 tanesinin İttihatçı, 6 tanesi liberal, 2 tanesi sosyalist ve geri kalan yüz tanesinin ise diğer ideolojik yaklaşımlara sahiptir.
Meclis'in Misak-ı Milli'yi kabulünün ardından 16 Mart 1920'de İstanbul İtilaf Devletleri tarafından resmen işgal edilmiş ve Meclis-i Mebusan basılmıştır. Mebusların bir kısmı tutuklanmış ve ertesi gün Malta adasına sürülmüşlerdir. 18 Mart tarihinde toplanan bir kısım mebuslar olayı Anayasa ve insan haklarına aykırı bularak protesto etmişler ve ittifakla toplantılarına son vermişlerdir. Durum Meclis-i Ayan'a bildirilince, Âyan bunu hukuki bulmamış ve lüzumsuz bir karar olduğunu açıklamıştır. 5 Nisan 1920 tarihli bir toplantıda da "müzakere edilecek bir şey olmadığını" söyleyerek dağılmıştır ve bir daha da toplanmamıştır. Mebusan Meclisi ise Anayasanın hükümleri dairesinde 4 ay zarfında yeniden seçim yapılarak toplanmak üzere zaruri sebeplerden dolayı feshedilmiştir (11 Nisan 1920).
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Baykal, Tan; Baykal, Hülya; Özbey, Mustafa (1 Haziran 2018). "1919 Seçimlerinin Türk Basınındaki Yansımaları". Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi. 7 (2): 214-229. ISSN 2147-5237. 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023.
- ^ a b c d e f g Koçak, Mehmet Faruk (16 Şubat 2019). "1919 MECLİS-İ MEBUSAN SEÇİMLERİNİN "KURUCU MECLİS OLUŞTURUCU" NİTELİĞİ". Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 22 (2): 185-213. ISSN 2651-4141. 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023.
- ^ a b c Armağan, Servet (15 Temmuz 2011). "TÜRKİYEDE PARLAMENTO SEÇİMLERİ". Journal of Istanbul University Law Faculty. 33 (3-4): 45-100. ISSN 1303-4375. 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Temmuz 2023.
- ^ Güleryüz, Naim A. (2012). "Meşrutiyet ve Cumhuriyet Dönemlerinde Yahudi Milletvekilleri". Toplumsal Yasamda Türk Yahudileri. Gözlem Gazetecilik. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1919 Osmanli genel secimleri Mutareke yillarinda ve Istanbul Izmir Bati Anadolu Trakya basta olmak uzere ulkenin pek cok bolgesinin isgal altinda oldugu bir donemde gerceklestirilmistir 1919 Osmanli genel secimleri 19141920 onceki uyelersecilen uyeler 1919 Genel Secimleri 1876 Anayasasi 1908 secim kanunu ve 1919 tarihli secim kararnamesi ile secim talimati hukumleri esas alinarak iki dereceli olarak gerceklestirilmistir Meclis i Mebusan in feshiI Dunya Savasi 1918 yilinin sonlarinda Itilaf Devletleri nin yenik cikan devletler ile imzaladigi ateskes ve baris anlasmalari ile son bulmustu Osmanli devletinin savasta yenilmesi hukumetin 30 Ekim 1918 de agir hukumler iceren Mondros Mutarekesi ni imzalamasi ve Kasim 1918 de Osmanli topraklarinin isgali ile mevcut meclisin yenilenmesi gerekliligi ortaya cikti 1918 Osmanli Meclis i Mebusan i 21 Aralik 1918 tarihinde Meclis i Mebusan in Feshini Mubeyyin Irade i Seniyye adiyla yayimlanan ile feshedilmistir Padisah VI Mehmed Meclisin fesih gerekcesi ve dayanagi bu buyrukta Siyasi zorunluluklar nedenleriyle Meclis i Mebusan in feshi gerektiginden Kanun i Esasimizin tadil edilmis yedinci maddesinin hususi fikrasi geregince gerektigi zaman Heyet i Mebusan in feshi sahsi haklarimdan bulunmasindan dolayi bahsi gecen meclisin bugunden itibaren kanun geregince feshini irade eyledim seklinde ifade etmistir Ancak ulkenin icinde bulundugu savas sonrasi durum mevcut seferberlik hali ile askere alinmis cok sayida erkegin henuz terhis edilmemis olmasi ve isgal hali yuzunden anayasa hukmune gore 4 ay icinde secimlerin gerceklestirilmesi mumkun olmamis Meclis i Vukela durumu acikliga kavusturmak icin 4 Ocak 1919 tarihinde bir karar alarak isgal edilen bolgeleri ve mevcut seferberlik halini gerekce gostererek secimleri sure belirtmeden erteledigini ilan etmistir Ancak isgallere karsi direnis hareketinin baslamasi Erzurum Kongresi ve ardindan Sivas Kongresi nin toplanmasi Anadolu ve Rumeli Mudafaa i Hukuk Cemiyeti nin gecici bir hukumet gibi faaliyetlere baslamasi Istanbul daki Padisah Vahdettin ve cevresini zor durumda birakmisti Sivas Kongresi nin hemen sonrasinda 3 Ekim 1919 da Istanbul daki Ali Riza Pasa hukumeti secim karari almis ve 7 Ekim 1919 da secim kararnamesini vilayetlere gondermistir Secimler1919 secimleri Ekim Aralik aylari arasinda 15 vilayette ve 51 livada icra edilmistir Fiili isgal altinda bulunan Istanbul disinda isgal edilen bolgelerin buyuk kismi meclise temsilci gonderememistir Secimler Intihabat i Mebusan Kanun i Muvakkati ne uygun olarak iki asamali olarak gerceklestirilmistir Bu kanuna uygun olarak oncelikle belirlenmis ve ardindan bu secmenlerin oy kullandigi ikinci bir secim daha duzenlenmistir Istanbul secimleriIstanbul da ilk derece secimleri 15 Ekim 1919 da baslatilmis ve sonucunda 469 ikinci secmen belirlenmistir Ikinci derece secimleri ise 18 Aralik 1919 da Istanbul Darulfununu konferans salonunda duzenlenerek aralarinda Darulfunun Hukuk Fakultesi profesoru ve Istanbul Barosu baskaninin da oldugu on bir mebus secilmistir Anadolu da secimlerSecimlerin Anadolu vilayetlerindeki asamalarinda Anadolu ve Rumeli Mudafaa i Hukuk Cemiyeti nin hakimiyetinin oldugu soylenebilir Ancak Cemiyet secimlerde aday gostermemis bazi bagimsiz adaylari secimlerde desteklemistir 15 Mayis 1919 dan beri isgal altinda bulunan Izmir in yalniz Kusadasi ile Odemis in iki nahiyesi Yaylanbolu ve Kehlas isgal edilmemisti Isgal altinda bulunan yerlerde secim yapilmak istenmisse de Yunanlilar buna mani olmuslardir Bu sebeple secim yalniz isgal edilmeyen yerlerde yapilmistir Buna benzer bir durum Adana icin de gecerlidir Mondros Ateskes Antlasmasi na aykiri olarak Adana nin isgalinin ardindan bu Isgal gucleri secime mani olunmustur Bu durumda Istanbul daki Adanalilar toplanmis ve gizli reyle 20 ikinci secmen secmislerdir Bunlar da Merkez sancagi Cebeli Bereket Mersin ve Kazan sancaklari icin 4 mebus secerek secim evrakini Mebusan Reisligine gondermislerdir Izmir in durumu mebuslar tarafindan alkislarla Adana nin durumu ise gizli bir celsede kabul edilmistir Bir sure Meclis in fiilen isgal altindaki Istanbul da toplanmasina karsi cikan ARMH nihayetinde sakincalarina ragmen yurdun sarsintiya ugramamasi icin Istanbul da toplanacak olan Meclis e katilma karari almistir Ayrica uyelerinin mecliste ulusal bir grup kurmalari sivil orgut liderleriyle gorusup desteklerini almalari ve bu uyelerin guvenliklerini temine yonelik birtakim onlemlerin alinmasi kararlastirilmistir Mondros Ateskesinin ardindan Osmanli ile Itilaf Devletleri arasindan imzalanacak baris anlasmasi icin duzenlenen Paris Baris Konferansi ndan millet icin olumsuz bir karar cikmasi halinde milli iradeye basvurulacagi kararinin Meclis i Mebusan da alinmasini talep eden ARMH Cemiyeti Istanbul a mebus olarak gidecek uyelerine Itilaf devletlerinin ateskes kurallarini bozarak millet haklarini zedeleyici isler yapabilecekleri bunlara karsi durulmasi ihtimalinde meclisin dagitilabilecegi mebuslarin tutuklanabilecegi ve surgune gonderilebilecegi konularinda uyarilar da yapmistir Ilk sosyalist mebusSecime bircok siyasi parti katilmistir ki bunlardan bilisi Turkiye Isci ve Ciftci Sosyalist Firkasi dir TICSF Bu firka rehberliginde ve bir kisim sendikalarin da esliginde isci ve amelelerin Sehzadebasi nda iki bin kisilik bir miting duzenlemistir Mitingde halihazirdaki iki dereceli secim sisteminin duzenlendigi kanunun yerine dogrudan esit ve gizli oy ilkelerinin benimsendigi yeni bir kanun talep edilmis Istanbul da proletarya nin uc mebus cikarmasi icin calisilacagi ifade edilmistir Secimlere kimi kurdugu ittifaklarla kimi de bireysel adaylarla katilan sol ve sosyalist partiler bekledikleri gibi cok sayida emekcinin meclise gonderilmesini basaramamis ancak Osmanli Meclis i Mebusan ina bir sosyalist mebus secilmistir Istanbul mebuslugunu kazananlar arasinda Zeytinburnu Fabrikasi Ustabasilarindan Numan Usta secimleri kazanmis ve mebus olarak meclise katilmistir Secimlere katilimSadrazam Damad Ferit Pasa liderligindeki Hurriyet ve Itilaf Firkasi butun subeleri ve peyk cemiyetleri ve firkayi destekleyen kucuk siyasi partilerle birlikte secime katilmamistir Anadolu ve Rumeli Mudafaa i Hukuk Cemiyeti bazi siyasi partilerin adaylarini destekleyerek secime fiilen katilmistir Bu partiler arasinda Teceddut Firkasi bulunmaktadir Turklerin yogun bir ilgi gosterdigi secimlere Musevi cemaati de katilim saglamis ancak vilayetlerdeki nufus cogunlugu iddialarinin zarara ugramasini istemeyen ve Wilson Ilkeleri nden yararlanmak isteyen Rum ve Ermeni cemaatler acikca boykot karari almamakla birlikte oy kullanimina genellikle katilmamistir 1919 secimine Osmanli Yahudileri Hahambasi Haim Nahum Efendi nin gayreti ve ustun calismalari ile Yahudiler Intihab Cemiyeti ni kurup fiilen katildilar On uc Yahudinin ikinci secmen oldugu bu secimde Yahudilerin gosterdigi iki adaydan Avram Galanti Izmir de yeterli oyu alamadiysa da Mison Ventura Istanbul da secimi kazanarak Ocak 1920 de acilan Meclise girme hakkini elde etti Secimin sonuclari168 mebuslu Son Osmanli Meclis i Mebusani Findikli daki sahil sarayinda 12 Ocak 1920 de padisahin Hatt i Humayun u ile acilmistir Secilen mebuslarin cogunlugunun ARMH destekcisi oldugunu ve iclerindeki tek gayrimuslimin Musevi cemaatinden Istanbul mebusu Prof Mison Ventura Efendidir Meclisin acilis konusmasinda Ahmet Ferid Bey olaganustu kosullara ragmen toplanan meclis icin Turk olmemistir olmeye de niyeti yoktur Toplanan meclis bunun semeresidir veni vidi vici Istedim Toplandim Calisiyorum demistir ifadelerini kullanmistir Meclis uyelerin 60 tanesinin Ittihatci 6 tanesi liberal 2 tanesi sosyalist ve geri kalan yuz tanesinin ise diger ideolojik yaklasimlara sahiptir Meclis in Misak i Milli yi kabulunun ardindan 16 Mart 1920 de Istanbul Itilaf Devletleri tarafindan resmen isgal edilmis ve Meclis i Mebusan basilmistir Mebuslarin bir kismi tutuklanmis ve ertesi gun Malta adasina surulmuslerdir 18 Mart tarihinde toplanan bir kisim mebuslar olayi Anayasa ve insan haklarina aykiri bularak protesto etmisler ve ittifakla toplantilarina son vermislerdir Durum Meclis i Ayan a bildirilince Ayan bunu hukuki bulmamis ve luzumsuz bir karar oldugunu aciklamistir 5 Nisan 1920 tarihli bir toplantida da muzakere edilecek bir sey olmadigini soyleyerek dagilmistir ve bir daha da toplanmamistir Mebusan Meclisi ise Anayasanin hukumleri dairesinde 4 ay zarfinda yeniden secim yapilarak toplanmak uzere zaruri sebeplerden dolayi feshedilmistir 11 Nisan 1920 Ayrica bakinizMeclis i Mebusan 6 donem mebuslari listesi Misak i MilliKaynakca Baykal Tan Baykal Hulya Ozbey Mustafa 1 Haziran 2018 1919 Secimlerinin Turk Basinindaki Yansimalari Sosyal Bilimler Arastirma Dergisi 7 2 214 229 ISSN 2147 5237 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Temmuz 2023 a b c d e f g Kocak Mehmet Faruk 16 Subat 2019 1919 MECLIS I MEBUSAN SECIMLERININ KURUCU MECLIS OLUSTURUCU NITELIGI Ankara Haci Bayram Veli Universitesi Hukuk Fakultesi Dergisi 22 2 185 213 ISSN 2651 4141 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Temmuz 2023 a b c Armagan Servet 15 Temmuz 2011 TURKIYEDE PARLAMENTO SECIMLERI Journal of Istanbul University Law Faculty 33 3 4 45 100 ISSN 1303 4375 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Temmuz 2023 Guleryuz Naim A 2012 Mesrutiyet ve Cumhuriyet Donemlerinde Yahudi Milletvekilleri Toplumsal Yasamda Turk Yahudileri Gozlem Gazetecilik ISBN 9944994588