Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sivas Kongresi ya da Kurultayı Mustafa Kemal'in Amasya Genelgesi'ni açıkladıktan sonra bir çağrı üzerine I. Dünya Savaşı'ndan sonra işgale uğrayan Türk topraklarını kurtarmak ve Türk milletinin bağımsızlığını sağlamak için çareler aramak amacıyla seçilmiş ulus temsilcilerinin Sivas'ta bir araya gelmesiyle, 4 Eylül 1919 - 11 Eylül 1919 tarihleri arasında gerçekleşen ulusal nitelikte bir kongredir.
Sivas Kongresi'nde alınan kararlar, daha önce gerçekleştirilen Erzurum Kongresi kararlarını genişleterek tüm ulusu kapsar bir nitelik kazandırmış ve yeni bir Türk Devleti'nin kuruluşuna bir temel olmuştur; bu nedenle Sivas Kongresi'nin Türkiye Cumhuriyeti tarihindeki önemi büyüktür.
Sivas Kongresi'nde, Erzurum Kongresi'nde alınan vatanın bütünlüğü ve bağımsızlığıyla ilgili kararlar aynen kabul edilmiştir.
Kongre aynı zamanda Cumhuriyet Halk Partisi'nin ilk kurultayı olarak kabul edilmektedir. İrâde-i Milliye gazetesinin çıkarılmasına bu kongrede karar verilmiştir.Ulusal bir kongredir.
Kongre delegeleri
Kongrede doğu illeri adına delege olarak Erzurum Kongresi'nde seçilen Heyet-i Temsiliye (Temsil Kurulu) üyeleri bulunuyordu. Batı ve Orta Anadolu illerinden gelen diğer temsilcilerin de katılımı sayesinde Sivas Kongresi, ulusal bir kongre niteliği kazanmıştı.
Kongreye katılan delege sayısı tartışmalı bir konudur. Ankara gibi bazı illerde vâlilik baskısı ile delege seçimi gerçekleşememiş, bazı illerden seçilen delegelerin ise yola çıkması engellenmiş, bu nedenle kongreye katılamamış veya kongre çalışmaları bittikten sonra Sivas’a gelebilmişlerdi. Sonradan katılanlarla birlikte delege sayısının 41'i bulduğu söylenebilir. (Farklı kaynaklara göre 31, 33, 38 katılımcı vardır.)
Delegeler kongrenin ilk oturumunda İttihat ve Terakki ile bir bağları olmadığını ispat için bir yemin metni hazırlamış ve bu metni okumuştur.
"Makam-ı celil-i hilafet ve saltanata, İslamiyete, devlete, millete ve memlekete manen ve maddeten hizmetten başka bir gaye ve emelimiz olmadığına binaen kongrenin müzakeresi devamı müddetince ihtirasat-ı şahsiye ve siyasiyeden ve fırkacılık amalinden münezzeh bir azim ve iman ile çalışacağıma namusum ve bilcümle mukaddesatım namına vallah, billah"
Kongreye katılanlar
, Sivas.
Aşağıdaki adlar ise Sivas Kongresi'ne delege olarak seçilmişler, ancak kongre çalışmaları sona erdikten sonraki günlerde Sivas'a gelebilmişlerdir.
|
|
Bursa delegeleri gösterilen askerlikten istifa etmiş Necati (Kurtuluş) ve hukukçu Asaf'a (Doras) kongre tutanaklarında rastlanmadığı halde, bazı eserlerde adları geçmektedir.
Mustafa Kemal, delegelerin otelde kalmasını yasakladığı için delegeler Sivaslıların evinde kaldılar. çok sayıda delegeyi evinde uzun süre misafir etti. Kongre Başkanı Mustafa Kemal Paşa, kongrenin yapıldığı lise binasında hazırlanan odada kaldı.
Sivas Kongresi Temsil Heyeti
Erzurum Kongresi'nde seçilmiş olanlar
|
Heyet-i Temsiliye tarafından seçilmiş olanlar
|
Sivas Kongresi'nde seçilenler
|
|
Alınan kararlar
- Osmanlı Devleti ile itilaf Devletleri arasında yapılan Ateşkes Anlaşması’nın imzalandığı 30 Ekim 1918 tarihindeki sınırlarımız içinde kalan ve her noktasında çok büyük bir İslâm çoğunluğunun bulunduğu Osmanlı ülkesinin parçaları birbirinden ve Osmanlı topluluğundan parçalanamaz ve hiçbir sebeple ayrılmaz bir bütündür. Bu ülkede yaşayan bütün Müslüman halklar, birbirine karşılıklı hürmet ve fedakârlık duygularıyla dolu, birbirlerinin ırkî ve sosyal haklarına saygılı, yaşadıkları muhitin şartlarına tam olarak riayetkâr öz kardeştirler.
- Osmanlı toplumunun bütünlüğü, millî istiklalimizin sağlanması, Hilâfet ve Saltanat yüce makamının dokunulmazlığı için Kuvâ-yi milliye’yi etkili ve millî iradeyi hâkim kılmak esastır.
- Osmanlı topraklarının herhangi bir parçasına karşı yapılacak müdahale ve işgale ve özellikle vatanımız içinde müstakil birer Rumluk ve Ermenilik kurulmasına yönelik hareketlere karşı, Aydın, Manisa ve Balıkesir Cephelerindeki millî cihatlarda olduğu gibi, elbirliğiyle savunma ve direnme esası meşru kabul edilmiştir.
- Öteden beri aynı vatan içinde birlikte yaşadığımız, bütün gayr-i müslim azınlıkların her türlü hakları bütünüyle mahfuz bulunduğundan, bu azınlıklara siyasi egemenlik ve toplumsal dengemizi bozacak imtiyazlar verilmesi kabul edilmeyecektir.
- Osmanlı Hükûmeti bir dış baskı karşısında memleketimizin herhangi bir parçasını terk ve ihmal etmek zorunda kalırsa, Hilafet ve Saltanat makamı ile vatan ve milletin dokunulmazlığını ve bütünlüğünü sağlayacak her türlü tedbir ve kararlar alınmıştır.
- İtilaf Devletleri’nce Ateşkes Anlaşması’nın imzalandığı 30 Ekim 1918 tarihindeki sınırlarımız içinde kalıp İslâm çoğunluğunun oturmakta olduğu, kültür ve medeniyet üstünlüğünün Müslümanlarda bulunduğu ve bir bütün teşkil eden vatan topraklarının taksimi görüşünden büsbütün vazgeçip, bu topraklar üzerindeki tarihi, ırki, dini ve coğrafi haklarımıza riayet edilmesine ve buna aykırı teşebbüslere son verilmesine ve böylece hakka ve adalete dayalı bir karar alınmasını bekleriz.
- Milletimiz insani, muasır (çağdaş) gayeleri yüceltir, teknik, sınaî ve ekonomik durumu ve ihtiyacımızı takdir eder. Böylece devlet ve milletimizin iç ve dış bağımsızlığı ve vatanımızın bütünlüğü saklı kalmak şartıyla, altıncı maddede yazılı sınırlar içinde, milliyet esaslarına saygılı olan ve memleketimize karşı istila emeli gütmeyen herhangi bir devletin teknik, sınaî, ekonomik yardımını memnuniyetle karşılarız. Bu adaletli ve insani şartların gerçekleşmesi, bir barışın acilen kararlaştırılması, insanlığın selameti ve dünyanın esenliği adına, en has millî emelimizdir.
- Milletlerin kendi geleceğini bizzat kendilerinin tayin ettiği bu tarihi dönemde İstanbul Hükûmeti’nin de millî iradeye bağlı olması zaruridir. Çünkü millî iradeye dayanmayan herhangi bir hükûmetin keyfi kararlarına milletçe baş eğilmediği gibi, böyle kararların dışta da muteber olmadığı ve olamayacağı, şimdiye kadar geçen olaylarla ve sonuçlarla ortaya çıkmıştır. Böylece, milletin içinde bulunduğu sıkıntı ve endişeden kurtulmak çarelerine bizzat başvurmasına gerek kalmadan, İstanbul Hükûmeti’nin millî meclisi hemen ve hiç zaman yitirmeden toplaması ve böylece milletin, memleketin geleceği üzerinde alacağı bütün kararları millî meclisin denetimine sunması mecburidir.
- Vatan ve milletimizin maruz kaldığı zulüm ve elemler ile ve hepsi aynı amaç ve maksatla millî vicdandan doğan vatansever ve millî cemiyetlerin birleşmesinden oluşan genel topluluk, bu kez “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” adını almıştır. Bu cemiyet her türlü particilik akımlarından ve şahsi ihtiraslardan uzaktır ve arınmıştır. Bütün Müslüman vatandaşlarımız bu Cemiyet’in tabii üyeleridir.
- Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin 4 Eylül 1919 tarihinde Sivas’ta toplanan Genel Kongresi tarafından, mukaddes maksadı takip ve genel teşkilatı idare etmek için bir Heyet-i Temsiliye seçilmiş ve köylerden il merkezlerine kadar bütün millî teşkilatlar takviye edilmiş ve birleştirilmiştir.
Fotoğraflar
-
![image]()
Mustafa Kemal kongre için Sivas'ta -
![image]()
Soldan sağa: Muzaffer Kılıç, Rauf (Orbay), Bekir Sami (Kunduh), Mustafa Kemal (Atatürk), Ruşen Eşref (Ünaydın), Cemil Cahit (Toydemir), Cevat Abbas (Gürer) -
![image]()
Bekir Sami, Mustafa Kemal ve Rauf -
![image]()
Mustafa Kemal ve 5'inci Kafkas Tümeni Komutanı Cemil Cahit -
![image]()
Mustafa Kemal Paşa, arkadaşları Ali Fuat Paşa ve Rauf Bey ile birlikte bir toplantıda (Eylül 1919) -
![image]()
Mustafa Kemal ve Rauf -
![image]()
Kongre delegeleri
Kaynakça
Vikikaynak'ta Sivas Kongresi Beyannamesi ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
- ^ . 5 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sivas Kongresi ya da Kurultayi Mustafa Kemal in Amasya Genelgesi ni acikladiktan sonra bir cagri uzerine I Dunya Savasi ndan sonra isgale ugrayan Turk topraklarini kurtarmak ve Turk milletinin bagimsizligini saglamak icin careler aramak amaciyla secilmis ulus temsilcilerinin Sivas ta bir araya gelmesiyle 4 Eylul 1919 11 Eylul 1919 tarihleri arasinda gerceklesen ulusal nitelikte bir kongredir Sivas Kongresi Temsilciler Heyeti Eylul 1919 Sivas Kongresi nde alinan kararlar daha once gerceklestirilen Erzurum Kongresi kararlarini genisleterek tum ulusu kapsar bir nitelik kazandirmis ve yeni bir Turk Devleti nin kurulusuna bir temel olmustur bu nedenle Sivas Kongresi nin Turkiye Cumhuriyeti tarihindeki onemi buyuktur Sivas Kongresi nde Erzurum Kongresi nde alinan vatanin butunlugu ve bagimsizligiyla ilgili kararlar aynen kabul edilmistir Kongre ayni zamanda Cumhuriyet Halk Partisi nin ilk kurultayi olarak kabul edilmektedir Irade i Milliye gazetesinin cikarilmasina bu kongrede karar verilmistir Ulusal bir kongredir Kongre delegeleriKongrede dogu illeri adina delege olarak Erzurum Kongresi nde secilen Heyet i Temsiliye Temsil Kurulu uyeleri bulunuyordu Bati ve Orta Anadolu illerinden gelen diger temsilcilerin de katilimi sayesinde Sivas Kongresi ulusal bir kongre niteligi kazanmisti Kongreye katilan delege sayisi tartismali bir konudur Ankara gibi bazi illerde valilik baskisi ile delege secimi gerceklesememis bazi illerden secilen delegelerin ise yola cikmasi engellenmis bu nedenle kongreye katilamamis veya kongre calismalari bittikten sonra Sivas a gelebilmislerdi Sonradan katilanlarla birlikte delege sayisinin 41 i buldugu soylenebilir Farkli kaynaklara gore 31 33 38 katilimci vardir Delegeler kongrenin ilk oturumunda Ittihat ve Terakki ile bir baglari olmadigini ispat icin bir yemin metni hazirlamis ve bu metni okumustur Makam i celil i hilafet ve saltanata Islamiyete devlete millete ve memlekete manen ve maddeten hizmetten baska bir gaye ve emelimiz olmadigina binaen kongrenin muzakeresi devami muddetince ihtirasat i sahsiye ve siyasiyeden ve firkacilik amalinden munezzeh bir azim ve iman ile calisacagima namusum ve bilcumle mukaddesatim namina vallah billah Kongreye katilanlar Sivas Kongresi nin toplandigi salon Sivas Kongreye katilanlarMustafa Kemal Ataturk Temsil Heyeti Baskani Samsun 9 Ordu Muf Istifa Erzurum Sivil Huseyin Rauf Orbay Temsil Kurulu Uyesi Em Deniz subayi Sivas Bekir Sami Kunduk Temsil Kurulu Uyesi Mulkiyeli Vali Sivas Tuccar Harput Fevzi Baysoy Temsil Kurulu Uyesi Din adami Seyh Erzincan Raif Dinc Temsil Kurulu Uyesi Yargic Erzurum Refet Bele Canik TKU Albay Samsun Kara Vasif Emekli Albay Ayintab Ismail Hami Danismend Mulkiyeli Tarihci Istanbul Ismail Fazil Cebesoy Emekli General Istanbul Hikmet Boran Ask Tib Ogr Tem Tibbiye Ogrencisi Istanbul Ilmiye sinifi hocasi Bursa Osman Nuri Ozpay Avukat Bursa Tuccar Eskisehir Husrev Sami Kizildogan Subay Eskisehir Halil Ibrahim Sipahi Tuccar Bld Bsk Eskisehir Mehmet Sukru Koczade Hukukcu Afyonkarahisar Mulkiyeli Afyonkarahisar Ogretmen Afyonkarahisar Abdurrahman Dursun Yalvac Ogretmen Corum Ogretmen Corum Ibrahim Sureyya Yigit Mutasarrif Alasehir Saruhan Yargic Alasehir Saruhan Hukukcu Denizli Yusuf Basagazade Hukukcu Ziraatci Denizli Necip Ali Kucuka Yargic Denizli Hakki Behic Bayic Mulkiyeli Denizli Emekli Subay Kastamonu Tuccar Kastamonu Halit Hami Mengi Tuccar Beld Bsk Bor Mustafa Soylu Ogretmen Nigde Yusuf Bahri Tatlioglu Ciftci Yozgat Memur Nevsehir Mazhar Mufit Kansu Vali Denizli Suleyman Bosank Ciftci Denizci Samsun Asagidaki adlar ise Sivas Kongresi ne delege olarak secilmisler ancak kongre calismalari sona erdikten sonraki gunlerde Sivas a gelebilmislerdir Nuh Naci Yazgan Tuccar Kayseri Ahmet Hilmi Kalac Kaymakam Kayseri Imamzade Omer Mumtaz Bey Tuccar Kayseri Ihsan Hamit Tigrel Egitimci Diyarbakir Bursa delegeleri gosterilen askerlikten istifa etmis Necati Kurtulus ve hukukcu Asaf a Doras kongre tutanaklarinda rastlanmadigi halde bazi eserlerde adlari gecmektedir Mustafa Kemal delegelerin otelde kalmasini yasakladigi icin delegeler Sivaslilarin evinde kaldilar cok sayida delegeyi evinde uzun sure misafir etti Kongre Baskani Mustafa Kemal Pasa kongrenin yapildigi lise binasinda hazirlanan odada kaldi Sivas Kongresi Temsil HeyetiErzurum Kongresi nde secilmis olanlar Mustafa Kemal Pasa 9 Ordu Mufettisi iken 8 Temmuz 1919 askerlikten ayrildi Huseyin Rauf Bey Bahriye Eski Naziri ve askerlikten ayrilma Raif Dinc Erzurum eski Mebusu Izzet Efendi Eski Kaymakam Mebus Servet Bey Trabzon Eski Mebusu Sadullah Efendi Bitlis eski mebusu Fevzi Baysoy Erzincan Naksibendi Seyhi Bekir Sami Bey Beyrut eski valisi Haci Musa Efendi Mutki de Asiret Reisi Heyet i Temsiliye tarafindan secilmis olanlar Refet Bey 3 Kolordu Komutani iken askerlikten ayrilma Sivas Kongresi nde secilenler Kara Vasif Bey Gaziantep Delegesi Kurmay Albayliktan emekli Mazhar Mufid Bey Hakkari delegesi Eski mutasarrif Husrev Sami Bey Eskisehir Delegesi Askerlikten ayrilma Omer Mumtaz Bey Ankara eski mebusu Hakki Behic Bey Denizli delegesi Eski Mutasarrif Ratip Zade Mustafa Bey Nigde Delegesi Alinan kararlarKongre beyannamesinin orijinal metni Osmanli Devleti ile itilaf Devletleri arasinda yapilan Ateskes Anlasmasi nin imzalandigi 30 Ekim 1918 tarihindeki sinirlarimiz icinde kalan ve her noktasinda cok buyuk bir Islam cogunlugunun bulundugu Osmanli ulkesinin parcalari birbirinden ve Osmanli toplulugundan parcalanamaz ve hicbir sebeple ayrilmaz bir butundur Bu ulkede yasayan butun Musluman halklar birbirine karsilikli hurmet ve fedakarlik duygulariyla dolu birbirlerinin irki ve sosyal haklarina saygili yasadiklari muhitin sartlarina tam olarak riayetkar oz kardestirler Osmanli toplumunun butunlugu milli istiklalimizin saglanmasi Hilafet ve Saltanat yuce makaminin dokunulmazligi icin Kuva yi milliye yi etkili ve milli iradeyi hakim kilmak esastir Osmanli topraklarinin herhangi bir parcasina karsi yapilacak mudahale ve isgale ve ozellikle vatanimiz icinde mustakil birer Rumluk ve Ermenilik kurulmasina yonelik hareketlere karsi Aydin Manisa ve Balikesir Cephelerindeki milli cihatlarda oldugu gibi elbirligiyle savunma ve direnme esasi mesru kabul edilmistir Oteden beri ayni vatan icinde birlikte yasadigimiz butun gayr i muslim azinliklarin her turlu haklari butunuyle mahfuz bulundugundan bu azinliklara siyasi egemenlik ve toplumsal dengemizi bozacak imtiyazlar verilmesi kabul edilmeyecektir Osmanli Hukumeti bir dis baski karsisinda memleketimizin herhangi bir parcasini terk ve ihmal etmek zorunda kalirsa Hilafet ve Saltanat makami ile vatan ve milletin dokunulmazligini ve butunlugunu saglayacak her turlu tedbir ve kararlar alinmistir Itilaf Devletleri nce Ateskes Anlasmasi nin imzalandigi 30 Ekim 1918 tarihindeki sinirlarimiz icinde kalip Islam cogunlugunun oturmakta oldugu kultur ve medeniyet ustunlugunun Muslumanlarda bulundugu ve bir butun teskil eden vatan topraklarinin taksimi gorusunden busbutun vazgecip bu topraklar uzerindeki tarihi irki dini ve cografi haklarimiza riayet edilmesine ve buna aykiri tesebbuslere son verilmesine ve boylece hakka ve adalete dayali bir karar alinmasini bekleriz Milletimiz insani muasir cagdas gayeleri yuceltir teknik sinai ve ekonomik durumu ve ihtiyacimizi takdir eder Boylece devlet ve milletimizin ic ve dis bagimsizligi ve vatanimizin butunlugu sakli kalmak sartiyla altinci maddede yazili sinirlar icinde milliyet esaslarina saygili olan ve memleketimize karsi istila emeli gutmeyen herhangi bir devletin teknik sinai ekonomik yardimini memnuniyetle karsilariz Bu adaletli ve insani sartlarin gerceklesmesi bir barisin acilen kararlastirilmasi insanligin selameti ve dunyanin esenligi adina en has milli emelimizdir Milletlerin kendi gelecegini bizzat kendilerinin tayin ettigi bu tarihi donemde Istanbul Hukumeti nin de milli iradeye bagli olmasi zaruridir Cunku milli iradeye dayanmayan herhangi bir hukumetin keyfi kararlarina milletce bas egilmedigi gibi boyle kararlarin dista da muteber olmadigi ve olamayacagi simdiye kadar gecen olaylarla ve sonuclarla ortaya cikmistir Boylece milletin icinde bulundugu sikinti ve endiseden kurtulmak carelerine bizzat basvurmasina gerek kalmadan Istanbul Hukumeti nin milli meclisi hemen ve hic zaman yitirmeden toplamasi ve boylece milletin memleketin gelecegi uzerinde alacagi butun kararlari milli meclisin denetimine sunmasi mecburidir Vatan ve milletimizin maruz kaldigi zulum ve elemler ile ve hepsi ayni amac ve maksatla milli vicdandan dogan vatansever ve milli cemiyetlerin birlesmesinden olusan genel topluluk bu kez Anadolu ve Rumeli Mudafaa i Hukuk Cemiyeti adini almistir Bu cemiyet her turlu particilik akimlarindan ve sahsi ihtiraslardan uzaktir ve arinmistir Butun Musluman vatandaslarimiz bu Cemiyet in tabii uyeleridir Anadolu ve Rumeli Mudafaa i Hukuk Cemiyeti nin 4 Eylul 1919 tarihinde Sivas ta toplanan Genel Kongresi tarafindan mukaddes maksadi takip ve genel teskilati idare etmek icin bir Heyet i Temsiliye secilmis ve koylerden il merkezlerine kadar butun milli teskilatlar takviye edilmis ve birlestirilmistir FotograflarMustafa Kemal kongre icin Sivas ta Soldan saga Muzaffer Kilic Rauf Orbay Bekir Sami Kunduh Mustafa Kemal Ataturk Rusen Esref Unaydin Cemil Cahit Toydemir Cevat Abbas Gurer Bekir Sami Mustafa Kemal ve Rauf Mustafa Kemal ve 5 inci Kafkas Tumeni Komutani Cemil Cahit Mustafa Kemal Pasa arkadaslari Ali Fuat Pasa ve Rauf Bey ile birlikte bir toplantida Eylul 1919 Mustafa Kemal ve Rauf Kongre delegeleriKaynakcaVikikaynak ta Sivas Kongresi Beyannamesi ile ilgili metin bulabilirsiniz 5 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Ekim 2015