Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
1920 Irak İsyanı veya 1920 Büyük Irak İsyanı, 1920 senesinde Irak'ta Birleşik Krallık'a karşı meydana gelen isyan. İlk olarak 1920 yazında Bağdat'ta yapılan kitlesel protestolarla başlamıştı, Osmanlı ordusunun (özellikle Arap kökenli) eski subayları da protestolara katılmıştı. Protestolar çoğunlukla Şii olan orta ve güney Irak'a yayılınca hız kazandı. Silahlı olarak Haziran sonlarında başladı. Şeyh Mehdi el-Halissi isyanın önemli liderlerinden biri idi. İsyan sırasında Sünni ve Şii dini cemaatler, kabile toplulukları ile kentli kitleler, işbirliği içinde bulundular. İsyan bağımsız bir Arap hükûmetinin oluşturulmasını amaçlıyordu. Başlarda biraz başarıya rağmen isyan Ekim 1920 sonuna kadar, İngilizler tarafından bastırıldı ve büyük ölçüde 1920'nin sonunda sona ermesine rağmen, bazı unsurları 1922 yılına kadar sürdü.
| Irak İsyanı | |
|---|---|
| Tarih | 1920 |
| Konum | Bağdat |
| Neden | Bağımsız bir hükûmet arzusu |
| Katılanlar | Sünni ve Şii cemaatler, Kürt aşiretleri |
| Sonuç | İsyan İngilizler tarafından bastırıldı. Emir Faysal Irak'ın ilk kralı oldu. |
| Can kaybı | 6.000-10.000 kadar Iraklı ve 500 kadar İngiliz ve Hint asker |
1920 isyanı sırasında, Kuzey Irak'ta Kürtler başka bir İngiliz karşıtı isyan başlattılar. Kürt isyanının önemli liderlerinden biri Şeyh Mahmud Berzenci idi. İsyan sürecinde İngiliz hava kuvvetleri sıkça kullanıldı, isyancılara karşı zehirli gaz kullanıldığı iddia edilmektedir. İsyan sürecinde 6.000-10.000 kadar Iraklı ve 500 kadar İngiliz ve Hint asker öldü, 40 milyon pound harcandı. Bu para İngilizlerin Osmanlı İmparatorluğu'na karşı Arap isyanında harcadıkları paradan fazla idi. İsyanın sonuçlarından birisi İngilizlerin Irak siyasetlerini değiştirmesi oldu ve ülkeyi daha dolaylı olarak yönetmeye karar verdiler, Emir Faysal'ı Irak'ın ilk kralı olarak tayin ettiler.
Kaynakça
- ^ AYDIN, Mesut. Türkiye ve Irak hudûdu mes'elesi (2001 bas.). ASAM. s. 22. Erişim tarihi: 28 Kasım 2017.
- ^ Misâk-ı Millı̂ ve Türk Dış Politikası'nda Musul, Kerkük ve Erbil Meselesi Sempozyumu (1998 bas.). Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Araştırma Merkezi. s. 76.
- ^ Zehirli Gaz:
- Kürtleri Önce İngilizler Zehirli Gazla Bombaladı, milligazete.com.tr, 17 Ocak 2021 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 11 Ekim 2020
- Irak'taki Kitlesel Protestolar ve ABD'nin Ortadoğu'yu Yeniden Sömürgeleştirme Dürtüsü, wsws.org, 29 Eylül 2020 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 11 Ekim 2020
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1920 Irak Isyani veya 1920 Buyuk Irak Isyani 1920 senesinde Irak ta Birlesik Krallik a karsi meydana gelen isyan Ilk olarak 1920 yazinda Bagdat ta yapilan kitlesel protestolarla baslamisti Osmanli ordusunun ozellikle Arap kokenli eski subaylari da protestolara katilmisti Protestolar cogunlukla Sii olan orta ve guney Irak a yayilinca hiz kazandi Silahli olarak Haziran sonlarinda basladi Seyh Mehdi el Halissi isyanin onemli liderlerinden biri idi Isyan sirasinda Sunni ve Sii dini cemaatler kabile topluluklari ile kentli kitleler isbirligi icinde bulundular Isyan bagimsiz bir Arap hukumetinin olusturulmasini amacliyordu Baslarda biraz basariya ragmen isyan Ekim 1920 sonuna kadar Ingilizler tarafindan bastirildi ve buyuk olcude 1920 nin sonunda sona ermesine ragmen bazi unsurlari 1922 yilina kadar surdu Irak IsyaniTarih1920KonumBagdatNedenBagimsiz bir hukumet arzusuKatilanlarSunni ve Sii cemaatler Kurt asiretleriSonucIsyan Ingilizler tarafindan bastirildi Emir Faysal Irak in ilk krali oldu Can kaybi6 000 10 000 kadar Irakli ve 500 kadar Ingiliz ve Hint asker 1920 isyani sirasinda Kuzey Irak ta Kurtler baska bir Ingiliz karsiti isyan baslattilar Kurt isyaninin onemli liderlerinden biri Seyh Mahmud Berzenci idi Isyan surecinde Ingiliz hava kuvvetleri sikca kullanildi isyancilara karsi zehirli gaz kullanildigi iddia edilmektedir Isyan surecinde 6 000 10 000 kadar Irakli ve 500 kadar Ingiliz ve Hint asker oldu 40 milyon pound harcandi Bu para Ingilizlerin Osmanli Imparatorlugu na karsi Arap isyaninda harcadiklari paradan fazla idi Isyanin sonuclarindan birisi Ingilizlerin Irak siyasetlerini degistirmesi oldu ve ulkeyi daha dolayli olarak yonetmeye karar verdiler Emir Faysal i Irak in ilk krali olarak tayin ettiler Kaynakca AYDIN Mesut Turkiye ve Irak hududu mes elesi 2001 bas ASAM s 22 Erisim tarihi 28 Kasim 2017 Misak i Milli ve Turk Dis Politikasi nda Musul Kerkuk ve Erbil Meselesi Sempozyumu 1998 bas Ataturk Kultur Dil ve Tarih Yuksek Kurumu Ataturk Arastirma Merkezi s 76 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Zehirli Gaz Kurtleri Once Ingilizler Zehirli Gazla Bombaladi milligazete com tr 17 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 11 Ekim 2020 Irak taki Kitlesel Protestolar ve ABD nin Ortadogu yu Yeniden Somurgelestirme Durtusu wsws org 29 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 11 Ekim 2020