1941 Şubat Grevi (Felemenkçe: Februaristaking), II. Dünya Savaşı sırasında Hollanda’da işgalci Almanya'nın Yahudi karşıtı uygulamalarına tepki olarak örgütlenen genel grevdir. Doğrudan sebep ise Almanların Amsterdam’ın Yahudi mahallesinde yaptıkları şiddet eylemlerdir. Grev 25 Şubat günü başlamış ve ertesi gün büyük ölçüde bastırılmıştı. Şubat Grevi Alman işgali altındaki Avrupa kıtasında Yahudilere karşı yapılan uygulamalara karşı Yahudi olmayanlar tarafından yapılan ilk doğrudan eylemdir.
Arka plan
II. Dünya Savaşında Hollanda Almanya’ya Mayıs 1940'ta teslim olunca bu ülkedeki Yahudilere karşı ilk uygulamalar Haziran ayından itibaren başlar. Kasım ayında tüm Yahudiler kamu görevlerinden ve özellikle üniversite görevlerinden atılırlar. Üniversite öğrencileri ise bu uygulamaya karşı Leiden başta olmak üzere birçok üniversitede protesto yapacaklardır. Aynı zamanda Amsterdam’daki işçiler arasında da huzursuzluk vardı, Amsterdam-Noord’daki dok işçilerinin Almanya’ya zorunlu işçi olarak gönderilmesi tehdidi bulunmaktaydı.
Sebepleri
Gerilim arttıkça Hollanda’daki Alman işbirlikçilerinin örgütü NSB ile sokak çetesi olan kolu Weerbaarheidsafdeling (Savunma Kısmı) WA, Amsterdam’daki Yahudi mahallelerinde provokasyonlara başlarlar. Bu olaylar sonucunda WA ile Yahudi gruplar ve destekçileri arasında sokak çatışmaları çıkar, bunların en büyüğü 11 Şubat 1941’de Waterlooplein’de yaşanacak ve bir WA üyesi ağır yaralanacaktır. Bu kişi 14 Şubat günü ölecektir. 12 Şubat günü ise Alman askerleri ve işbirlikçi Hollanda polisleri Amsterdam’daki Yahudi Mahallesini şehrin diğer kısmından izole etmek için dikenli tel çekecek, köprüleri atacak ve kontrol noktaları oluşturacaktır. Mahalleye giriş Yahudi olmayanlara yasaklanır. 19 Şubat günü Alman polisleri Van Woustraat’daki bir lokantaya baskın yapar, çıkan kavgada ise birçok polis yaralanır. Almanlar bunun intikamını 22 ve 23 Şubat günleri alacak, 20 ilâ 35 yaş arasındaki 425 Yahudi erkek esir alınarak Buchenwald ve Mauthausen toplama kamplarına götürülecek ve yıl sonuna gelmeden öldürüleceklerdir.
Grev
Bu olayı izleyen 24 Şubat günü ’da bir açık hava toplantısı yapılır, Yahudilere karşı yapılanlara ve Almanya’ya olarak götürülme işlemine karşı bir grev yapılmasına karar verilir. Almanlar tarafından yasa dışı ilan edilen Hollanda Komünist Partisi ertesi sabah için tüm şehirde gev yapılması için çağrı metni hazırlar ve dağıtır. Greve ilk başlayan şehrin tramvay işçileridir, onları De Bijenkorf gibi bazı fabrikalar ve okullar izler. Almanlar greve karşı önlem almaya çalışsa da, grev hızla yayılarak Zaanstad, ve Utrecht’e yayılır. Ancak grev uzun sürmeyecek ve 27 Şubat günü Alman polisince bastırılacaktır. Bakıldığında başarısız gibi görünse de Almanların işgali altında Yahudilere karşı eylemlerini protesto eden ilk eylem olmasından dolayı tarihsel olarak çok önemlidir.
Hollanda Komünist Partisi üyesi 22 kişi grevi örgütlemekle suçlanarak 1941 yılında yargılanmış ve onar yıl hapis cezasına çarptırılmıştır:
- Henry Peter Birch, kamyon şoförü
- Jacobus Hendrikus Bleeker, mobilya ustası
- Gerrit Blom, cankurtaran
- Albert Blumer, muhasebeci
- Rose Boekdrukker
- John Peter Drukker, dok işçisi
- Gerardus James John van Genderen, taksi şoförü
- Pieter Gnirrep, sıvacı
- Cornelius Griffin, işçi
- Cornelis Haringa, tesisatçı
- Bruce Hattinga, matbaa işçisi
- Dirk ten Hoedt
- Anechina van Kampen
- William Klomp, metal işçisi
- Leonardus Adrianus Koning, muhasebeci
- French Lavell, boyacı
- George Röpke
- Martin Vlaar, inşaat işçisi
- Pieter Cornelis de Vroome, metal işçisi
- Adrianus van Waert, muhasebeci
- Joseph Jaques van Weezel, kimyager
- Willem van Wijk, ambar işçisi
Tarihi belgeleme
Konuyla ilgili olarak tarihçi Ben Sijes tarafından yazılan De februaristaking ("Şubat Grevi") adlı eser 1954 yılında basılmıştır.
Geleneği
Grev her yıl 25 Şubat günü anma törenleriyle hatırlanmaktadır. Tersanelerde yürüyüş yapılarak başlayan etkinlikler kapsamında 1951 yılında tersane bölgesine bir anıt dikilmiştir. Heykel Hollandalı heykeltıraş Mari Andriessen tarafından yapılmıştır. Anma toplantılarına tüm siyasi partiler, şehirdeki toplu taşıma çalışanları ve Yahudi soykırımında hayatta kalanlar katılmaktadır. Grev sırasında grevi bizzat örgütleyen üç komünist işçi önderinin öldürülmesine ve aralarında Henk Sneevliet’in de bulunduğu 12 komünist yöneticinin Almanya’da hapsedilmesine rağmen savaştan sonra Hollanda hükûmeti direnişin Hollanda Komünist Partisi tarafından örgütlendiğini yadsıyacaktır. Soğuk Savaş sırasındaki bu uygulama yüzünden komünistler grevle ilgili anma toplantılarını ayrı yapmak zorunda kalmıştır. Almanya işgali sırasında örgütlü silahlı direnişin en başarılı örneklerini veren Fransız, İtalyan, Yugoslav, Bulgar ve Yunan komünist partilerinin arasında Hollandalı Komünist Partisi de sayılmalıdır.
Konuyla ilgili yazılan eserler
- Jong, Dr. L. de (1985) [1966] (Hollandaca). De Bezetting (3rd ed. ed.). Amsterdam: Querido. pp. 135–178. .
- Sijes, Dr. B. A. (1978) [1954] (Hollandaca). De Februaristaking. © Dutch Institute for War Documentation. Amsterdam: H. J. W. Becht. .
- Presser, Dr. J. (Aralık 1965) [1965]. Ondergang (6th ed. ed.). The Hague: Staatsuitgeverij. .
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1941 Subat Grevi Felemenkce Februaristaking II Dunya Savasi sirasinda Hollanda da isgalci Almanya nin Yahudi karsiti uygulamalarina tepki olarak orgutlenen genel grevdir Dogrudan sebep ise Almanlarin Amsterdam in Yahudi mahallesinde yaptiklari siddet eylemlerdir Grev 25 Subat gunu baslamis ve ertesi gun buyuk olcude bastirilmisti Subat Grevi Alman isgali altindaki Avrupa kitasinda Yahudilere karsi yapilan uygulamalara karsi Yahudi olmayanlar tarafindan yapilan ilk dogrudan eylemdir Grevin anisina yapilan tersane iscisi heykeliArka planII Dunya Savasinda Hollanda Almanya ya Mayis 1940 ta teslim olunca bu ulkedeki Yahudilere karsi ilk uygulamalar Haziran ayindan itibaren baslar Kasim ayinda tum Yahudiler kamu gorevlerinden ve ozellikle universite gorevlerinden atilirlar Universite ogrencileri ise bu uygulamaya karsi Leiden basta olmak uzere bircok universitede protesto yapacaklardir Ayni zamanda Amsterdam daki isciler arasinda da huzursuzluk vardi Amsterdam Noord daki dok iscilerinin Almanya ya zorunlu isci olarak gonderilmesi tehdidi bulunmaktaydi SebepleriGerilim arttikca Hollanda daki Alman isbirlikcilerinin orgutu NSB ile sokak cetesi olan kolu Weerbaarheidsafdeling Savunma Kismi WA Amsterdam daki Yahudi mahallelerinde provokasyonlara baslarlar Bu olaylar sonucunda WA ile Yahudi gruplar ve destekcileri arasinda sokak catismalari cikar bunlarin en buyugu 11 Subat 1941 de Waterlooplein de yasanacak ve bir WA uyesi agir yaralanacaktir Bu kisi 14 Subat gunu olecektir 12 Subat gunu ise Alman askerleri ve isbirlikci Hollanda polisleri Amsterdam daki Yahudi Mahallesini sehrin diger kismindan izole etmek icin dikenli tel cekecek kopruleri atacak ve kontrol noktalari olusturacaktir Mahalleye giris Yahudi olmayanlara yasaklanir 19 Subat gunu Alman polisleri Van Woustraat daki bir lokantaya baskin yapar cikan kavgada ise bircok polis yaralanir Almanlar bunun intikamini 22 ve 23 Subat gunleri alacak 20 ila 35 yas arasindaki 425 Yahudi erkek esir alinarak Buchenwald ve Mauthausen toplama kamplarina goturulecek ve yil sonuna gelmeden olduruleceklerdir GrevBu olayi izleyen 24 Subat gunu da bir acik hava toplantisi yapilir Yahudilere karsi yapilanlara ve Almanya ya olarak goturulme islemine karsi bir grev yapilmasina karar verilir Almanlar tarafindan yasa disi ilan edilen Hollanda Komunist Partisi ertesi sabah icin tum sehirde gev yapilmasi icin cagri metni hazirlar ve dagitir Greve ilk baslayan sehrin tramvay iscileridir onlari De Bijenkorf gibi bazi fabrikalar ve okullar izler Almanlar greve karsi onlem almaya calissa da grev hizla yayilarak Zaanstad ve Utrecht e yayilir Ancak grev uzun surmeyecek ve 27 Subat gunu Alman polisince bastirilacaktir Bakildiginda basarisiz gibi gorunse de Almanlarin isgali altinda Yahudilere karsi eylemlerini protesto eden ilk eylem olmasindan dolayi tarihsel olarak cok onemlidir Hollanda Komunist Partisi uyesi 22 kisi grevi orgutlemekle suclanarak 1941 yilinda yargilanmis ve onar yil hapis cezasina carptirilmistir Henry Peter Birch kamyon soforu Jacobus Hendrikus Bleeker mobilya ustasi Gerrit Blom cankurtaran Albert Blumer muhasebeci Rose Boekdrukker John Peter Drukker dok iscisi Gerardus James John van Genderen taksi soforu Pieter Gnirrep sivaci Cornelius Griffin isci Cornelis Haringa tesisatci Bruce Hattinga matbaa iscisi Dirk ten Hoedt Anechina van Kampen William Klomp metal iscisi Leonardus Adrianus Koning muhasebeci French Lavell boyaci George Ropke Martin Vlaar insaat iscisi Pieter Cornelis de Vroome metal iscisi Adrianus van Waert muhasebeci Joseph Jaques van Weezel kimyager Willem van Wijk ambar iscisiTarihi belgelemeKonuyla ilgili olarak tarihci Ben Sijes tarafindan yazilan De februaristaking Subat Grevi adli eser 1954 yilinda basilmistir Gelenegi2008 yilinda yapilan anma toreninden Grev her yil 25 Subat gunu anma torenleriyle hatirlanmaktadir Tersanelerde yuruyus yapilarak baslayan etkinlikler kapsaminda 1951 yilinda tersane bolgesine bir anit dikilmistir Heykel Hollandali heykeltiras Mari Andriessen tarafindan yapilmistir Anma toplantilarina tum siyasi partiler sehirdeki toplu tasima calisanlari ve Yahudi soykiriminda hayatta kalanlar katilmaktadir Grev sirasinda grevi bizzat orgutleyen uc komunist isci onderinin oldurulmesine ve aralarinda Henk Sneevliet in de bulundugu 12 komunist yoneticinin Almanya da hapsedilmesine ragmen savastan sonra Hollanda hukumeti direnisin Hollanda Komunist Partisi tarafindan orgutlendigini yadsiyacaktir Soguk Savas sirasindaki bu uygulama yuzunden komunistler grevle ilgili anma toplantilarini ayri yapmak zorunda kalmistir Almanya isgali sirasinda orgutlu silahli direnisin en basarili orneklerini veren Fransiz Italyan Yugoslav Bulgar ve Yunan komunist partilerinin arasinda Hollandali Komunist Partisi de sayilmalidir Konuyla ilgili yazilan eserlerJong Dr L de 1985 1966 Hollandaca De Bezetting 3rd ed ed Amsterdam Querido pp 135 178 ISBN 90 214 6898 0 Sijes Dr B A 1978 1954 Hollandaca De Februaristaking c Dutch Institute for War Documentation Amsterdam H J W Becht ISBN 90 230 0290 3 Presser Dr J Aralik 1965 1965 Ondergang 6th ed ed The Hague Staatsuitgeverij ISBN 90 12 04893 1 Ayrica bakinizHollanda Komunist Partisi Henk SneevlietDis baglantilar