1964 Brezilya darbesi (Portekizce: Golpe de estado no Brasil em 1964) Brezilya cumhurbaşkanı João Goulart'ın 31 Mart'tan 1 Nisan 1964'e kadar askeri bir darbeyle devrilmesi, (1946-1964) sona ermesi ve Brezilya askeri diktatörlüğünün (1964-1985) başlatılmasıdır. Darbe, askeri bir isyan, 2 Nisan'da Ulusal Kongre'nin cumhurbaşkanlığı koltuğunu boşaltması, askeri bir cuntanın (Devrim Yüksek Komutanlığı) kurulması ve 4 Nisan'da cumhurbaşkanının sürgün edilmesi şeklini aldı. Onun yerine, darbenin ana liderlerinden General Humberto de Alencar Castelo Branco'nun Kongre tarafından seçilmesine kadar Temsilciler Meclisi başkanı Ranieri Mazzilli görevi devraldı.
1964 Brezilya Darbesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Soğuk Savaş'ın parçası | |||||||
M41 tankı ve Brezilya Ordusu'na ait iki cipi, Bakanlıklar Esplanade'sinde, Brasília'daki Brezilya Ulusal Kongre Binası yakınında, 1964 | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Brezilya Silahlı Kuvvetleri (hükümete sadık) | Brezilya Silahlı Kuvvetleri (isyancı) * Destek ABD | ||||||
Kayıplar | |||||||
7 hükümet yanlısı sivil öldürüldü |
1960 yılında demokratik olarak başkan yardımcısı olarak seçilen Jango (Goulart olarak bilinir), 1961 yılında başkan Jânio Quadros'un istifası ve onun göreve başlamasını engellemek için yapılan askeri darbe girişimini boşa çıkaran Yasallık Kampanyası'nın ardından iktidara geldi. Hükûmeti döneminde ekonomik kriz ve sosyal çatışmalar derinleşti. Siyasi, işçi, köylü, öğrenci ve düşük rütbeli askeri çevrelerdeki toplumsal hareketler, cumhurbaşkanı tarafından önerilen bir dizi "temel reformu" savundu. Seçkinler, şehirli orta sınıf, subayların büyük bir kısmı, Katolik Kilisesi ve kendisini yasal düzeni tehdit etmekle, komünizmle, toplumsal kaosla ve askeri hiyerarşinin çöküşüyle gizli anlaşma yapmakla suçlayan basın arasında büyüyen bir muhalefetle karşılaştı. Görev süresi boyunca Goulart, hükûmetine baskı yapmak ve istikrarı bozmak için sayısız çabaya maruz kalmış ve onu devirmeye yönelik komplolara maruz kalmıştı. Brezilya'nın ABD ile ilişkileri kötüleşti ve Amerikan hükûmeti muhalefet güçleriyle ve onların çabalarıyla ittifak kurarak darbeyi destekledi. Goulart merkezin desteğini kaybetti, Kongre'deki temel reformları onaylamayı başaramadı ve hükûmetinin son aşamasında Yasama Meclisinin direncini aşmak için reformist hareketlerin baskısına güvendi ve bu da Mart 1964'teki siyasi krizin doruğa çıkmasına yol açtı.
31 Mart'ta Minas Gerais'te ordu ve bazı valilerin ortaklaşa önderliğinde bir isyan çıktı. Orduya sadık olanlar ve isyancılar savaşa hazırlandı ama Goulart bir iç savaş istemiyordu. Başlangıçta sadık olanlar üstünlük sağladı, ancak kitlesel kaçışlar başkanın askeri durumunu kötüleştirdi ve o, sırayla Rio de Janeiro'dan Brasília'ya, Porto Alegre'ye, Rio Grande do Sul'un iç kesimlerine ve Uruguay'a gitti. Darbeciler 1 Nisan'ın sonunda ülkenin çoğunu, 2 Nisan'da ise Rio Grande do Sul'u kontrol altına aldı. Kongre, Goulart'ın pozisyonunun henüz Brezilya topraklarındayken, ayın 2'sinde şafak vakti boş olduğunu ilan etti. Genel grev çağrısı gibi görev süresini savunmaya yönelik hareketler yetersizdi. Toplumun bir kesimi kendine özgü "devrim"i memnuniyetle karşılarken, bir başka kesimi ise güçlü baskıların hedefi oldu. Siyasi sınıf sivil hükûmete hızlı bir dönüş bekliyordu ancak sonraki yıllarda otoriter, milliyetçi ve Amerikan yanlısı bir diktatörlük pekişti.
Tarihçiler, siyaset bilimciler ve sosyologlar, hem askeri diktatörlüğün yerleşmesi hem de Dördüncü Brezilya Cumhuriyeti'nin 1954, 1955 ve 1961'de olduğu gibi benzer muhaliflerle yaşadığı birçok siyasi krizin sonuncusu olan olay hakkında çok sayıda yorum yaptılar. Uluslararası bağlamda darbe, Latin Amerika'daki Soğuk Savaş'ın bir parçasıydı ve bölgedeki diğer birçok askeri darbeyle aynı zamanda meydana geldi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Chapter 1: Revolution and Counterrevolution in Brazil | We Cannot Remain Silent". library.brown.edu. 17 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2024.
- ^ "Remembering Brazil's Military Coup 50 Years Later". NACLA (İngilizce). 17 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1964 Brezilya darbesi Portekizce Golpe de estado no Brasil em 1964 Brezilya cumhurbaskani Joao Goulart in 31 Mart tan 1 Nisan 1964 e kadar askeri bir darbeyle devrilmesi 1946 1964 sona ermesi ve Brezilya askeri diktatorlugunun 1964 1985 baslatilmasidir Darbe askeri bir isyan 2 Nisan da Ulusal Kongre nin cumhurbaskanligi koltugunu bosaltmasi askeri bir cuntanin Devrim Yuksek Komutanligi kurulmasi ve 4 Nisan da cumhurbaskaninin surgun edilmesi seklini aldi Onun yerine darbenin ana liderlerinden General Humberto de Alencar Castelo Branco nun Kongre tarafindan secilmesine kadar Temsilciler Meclisi baskani Ranieri Mazzilli gorevi devraldi 1964 Brezilya DarbesiSoguk Savas in parcasiM41 tanki ve Brezilya Ordusu na ait iki cipi Bakanliklar Esplanade sinde Brasilia daki Brezilya Ulusal Kongre Binasi yakininda 1964Tarih31 Mart 1 Nisan 1964BolgeBrezilyaSonucDarbe basarili Joao Goulart hukumeti devrildi Askeri diktatorlugun baslangiciTaraflarBrezilya Silahli Kuvvetleri hukumete sadik Brezilya Silahli Kuvvetleri isyanci Destek ABDKayiplar7 hukumet yanlisi sivil olduruldu 1960 yilinda demokratik olarak baskan yardimcisi olarak secilen Jango Goulart olarak bilinir 1961 yilinda baskan Janio Quadros un istifasi ve onun goreve baslamasini engellemek icin yapilan askeri darbe girisimini bosa cikaran Yasallik Kampanyasi nin ardindan iktidara geldi Hukumeti doneminde ekonomik kriz ve sosyal catismalar derinlesti Siyasi isci koylu ogrenci ve dusuk rutbeli askeri cevrelerdeki toplumsal hareketler cumhurbaskani tarafindan onerilen bir dizi temel reformu savundu Seckinler sehirli orta sinif subaylarin buyuk bir kismi Katolik Kilisesi ve kendisini yasal duzeni tehdit etmekle komunizmle toplumsal kaosla ve askeri hiyerarsinin cokusuyle gizli anlasma yapmakla suclayan basin arasinda buyuyen bir muhalefetle karsilasti Gorev suresi boyunca Goulart hukumetine baski yapmak ve istikrari bozmak icin sayisiz cabaya maruz kalmis ve onu devirmeye yonelik komplolara maruz kalmisti Brezilya nin ABD ile iliskileri kotulesti ve Amerikan hukumeti muhalefet gucleriyle ve onlarin cabalariyla ittifak kurarak darbeyi destekledi Goulart merkezin destegini kaybetti Kongre deki temel reformlari onaylamayi basaramadi ve hukumetinin son asamasinda Yasama Meclisinin direncini asmak icin reformist hareketlerin baskisina guvendi ve bu da Mart 1964 teki siyasi krizin doruga cikmasina yol acti 31 Mart ta Minas Gerais te ordu ve bazi valilerin ortaklasa onderliginde bir isyan cikti Orduya sadik olanlar ve isyancilar savasa hazirlandi ama Goulart bir ic savas istemiyordu Baslangicta sadik olanlar ustunluk sagladi ancak kitlesel kacislar baskanin askeri durumunu kotulestirdi ve o sirayla Rio de Janeiro dan Brasilia ya Porto Alegre ye Rio Grande do Sul un ic kesimlerine ve Uruguay a gitti Darbeciler 1 Nisan in sonunda ulkenin cogunu 2 Nisan da ise Rio Grande do Sul u kontrol altina aldi Kongre Goulart in pozisyonunun henuz Brezilya topraklarindayken ayin 2 sinde safak vakti bos oldugunu ilan etti Genel grev cagrisi gibi gorev suresini savunmaya yonelik hareketler yetersizdi Toplumun bir kesimi kendine ozgu devrim i memnuniyetle karsilarken bir baska kesimi ise guclu baskilarin hedefi oldu Siyasi sinif sivil hukumete hizli bir donus bekliyordu ancak sonraki yillarda otoriter milliyetci ve Amerikan yanlisi bir diktatorluk pekisti Tarihciler siyaset bilimciler ve sosyologlar hem askeri diktatorlugun yerlesmesi hem de Dorduncu Brezilya Cumhuriyeti nin 1954 1955 ve 1961 de oldugu gibi benzer muhaliflerle yasadigi bircok siyasi krizin sonuncusu olan olay hakkinda cok sayida yorum yaptilar Uluslararasi baglamda darbe Latin Amerika daki Soguk Savas in bir parcasiydi ve bolgedeki diger bircok askeri darbeyle ayni zamanda meydana geldi Ayrica bakinizCondor OperasyonuKaynakca Chapter 1 Revolution and Counterrevolution in Brazil We Cannot Remain Silent library brown edu 17 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Nisan 2024 Remembering Brazil s Military Coup 50 Years Later NACLA Ingilizce 17 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Nisan 2024