1970 Irak-Kürt Özerklik Anlaşması, Irak-Kürt barış görüşmeleri veya 1970 Barış Anlaşması, Irak hükûmeti ve Kürtlerin 11 Mart 1970'te'nın ardından, nüfus sayımıyla Kürt çoğunluğuna sahip olduğu belirlenen üç Kürt vilayetinden ve diğer komşu ilçelerden oluşan bir Özerk Bölge oluşturulması içindi. Plan aynı zamanda Kürtlerin hükûmet organlarında temsil edilmesini de sağlıyordu. Zamanına göre, uzun süredir devam eden Irak-Kürt çatışmasını çözmeye yönelik en ciddi girişimdi.
Buna rağmen Irak hükûmeti aynı dönemde petrol zengini Kerkük ve Hanekin bölgelerinde bir Araplaştırma programı başlattı. Sonunda, Kürt özerkliğine yönelik barış planı başarısız oldu ve 1974'te İkinci Irak-Kürt Savaşı'na yeniden patlak verdi ve böylece Kürt-Irak çatışmasını tırmandırdı.
Anlaşma
- Kürtçe, çoğunluğu Kürt olan bölgelerde Arapçanın yanı sıra resmi dil olacaktır; ve bu bölgelerde eğitim dili olacak ve tüm Irak'ta ikinci dil olarak öğretilecek.
- Kürtler, kabine ve ordudaki üst düzey ve hassas görevler de dahil olmak üzere hükûmete tam olarak katılacak.
- Kürtçe eğitim ve kültür güçlendirilecektir.
- Kürtlerin çoğunlukta olduğu bölgelerdeki tüm memurlar Kürt olacak veya en azından Kürtçe konuşacaktır.
- Kürtler kendi öğrenci, gençlik, kadın ve öğretmen örgütlerini kurmakta özgür olacaklardır.
- Kürdistan'ın kalkınması için kaynak ayrılacak.
- Şehit aileleri ile yoksulluk, işsizlik veya evsiz kalanlara aylık ve yardım sağlanacaktır.
- Kürtler ve Araplar eski yerleşim yerlerine iade edilecek.
- Tarım Reformu hayata geçirilecek.
- Anayasa, "Irak halkı Arap uyruğu ve Kürt uyruğu olmak üzere iki ulustan oluşur" şeklinde değiştirilecek.
- Yayın istasyonu ve ağır silahlar Hükûmete iade edilecek.
- Başkan yardımcılarından biri Kürt olacak.
- Valilikler (İller) Kanunu bu beyannamenin özüne uygun olarak değiştirilecektir.
- Kürtlerin çoğunlukta olduğu bölgelerin kendi kendini yöneten bir birim olarak birleştirilmesi.
- Kürt halkı, Irak'taki nüfusu ile orantılı olarak yasama gücünü paylaşacaktır.
Uygulama
Tarık Aziz geçmişe dönük olarak "11 Mart Manifestosu'nu açıkladığımızda samimiydik. Propaganda değildi." Molla Mustafa Barzani bunu gerçek olamayacak kadar iyi gördü, ancak yine de Kürt topluluklarının baskısı nedeniyle imzaladı.
İmzalandıktan sonraki bir ay içinde çoğu madde hayata geçirildi ve Aralık ayına kadar Molla Mustafa Barzani özerklik konusunda iyimserdi, ancak yılın sonunda Baas partisinin sadece zaman kazanmak için oynadığı ortaya çıktı, çünkü oğluna karşı bir suikast girişimi vardı. Tartışmalı bölgeler için nüfus sayımı iki kez ertelendi ve 1973'te anlaşma çöktü.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Beyond Vulnerability? Turkey and the 1970 Kurdish Autonomy Deal in Iraq". The International History Review. 43 (4): 870-886. 23 Kasım 2020. doi:10.1080/07075332.2020.1840415. ISSN 0707-5332. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ G.S. Harris, Ethnic Conflict and the Kurds, Annals of the American Academy of Political and Social Science, pp.118–120, 1977
- ^ "Introduction : GENOCIDE IN IRAQ: The Anfal Campaign Against the Kurds". Human Rights Watch. 1993. 14 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Aralık 2010.
- ^ Mcdowall, David. A Modern History of the Kurds. IB Tauris & Co., New York. 2004. Pages 327–328.
- ^ Mcdowall, 2004. Page 328.
- ^ Modern History of the Kurds (İngilizce). I.B.Tauris. 24 Ekim 2003. ss. 329-332. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
()
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
1970 Irak Kurt Ozerklik Anlasmasi Irak Kurt baris gorusmeleri veya 1970 Baris Anlasmasi Irak hukumeti ve Kurtlerin 11 Mart 1970 te nin ardindan nufus sayimiyla Kurt cogunluguna sahip oldugu belirlenen uc Kurt vilayetinden ve diger komsu ilcelerden olusan bir Ozerk Bolge olusturulmasi icindi Plan ayni zamanda Kurtlerin hukumet organlarinda temsil edilmesini de sagliyordu Zamanina gore uzun suredir devam eden Irak Kurt catismasini cozmeye yonelik en ciddi girisimdi Saddam Huseyin ve Mustafa Barzani 11 Mart ta 1970 Irak Kurt Ozerklik Anlasmasi nin imzalanmasindan once 10 Mart 1970 te Nawperdan da bir araya geliyor Buna ragmen Irak hukumeti ayni donemde petrol zengini Kerkuk ve Hanekin bolgelerinde bir Araplastirma programi baslatti Sonunda Kurt ozerkligine yonelik baris plani basarisiz oldu ve 1974 te Ikinci Irak Kurt Savasi na yeniden patlak verdi ve boylece Kurt Irak catismasini tirmandirdi AnlasmaKurtce cogunlugu Kurt olan bolgelerde Arapcanin yani sira resmi dil olacaktir ve bu bolgelerde egitim dili olacak ve tum Irak ta ikinci dil olarak ogretilecek Kurtler kabine ve ordudaki ust duzey ve hassas gorevler de dahil olmak uzere hukumete tam olarak katilacak Kurtce egitim ve kultur guclendirilecektir Kurtlerin cogunlukta oldugu bolgelerdeki tum memurlar Kurt olacak veya en azindan Kurtce konusacaktir Kurtler kendi ogrenci genclik kadin ve ogretmen orgutlerini kurmakta ozgur olacaklardir Kurdistan in kalkinmasi icin kaynak ayrilacak Sehit aileleri ile yoksulluk issizlik veya evsiz kalanlara aylik ve yardim saglanacaktir Kurtler ve Araplar eski yerlesim yerlerine iade edilecek Tarim Reformu hayata gecirilecek Anayasa Irak halki Arap uyrugu ve Kurt uyrugu olmak uzere iki ulustan olusur seklinde degistirilecek Yayin istasyonu ve agir silahlar Hukumete iade edilecek Baskan yardimcilarindan biri Kurt olacak Valilikler Iller Kanunu bu beyannamenin ozune uygun olarak degistirilecektir Kurtlerin cogunlukta oldugu bolgelerin kendi kendini yoneten bir birim olarak birlestirilmesi Kurt halki Irak taki nufusu ile orantili olarak yasama gucunu paylasacaktir UygulamaTarik Aziz gecmise donuk olarak 11 Mart Manifestosu nu acikladigimizda samimiydik Propaganda degildi Molla Mustafa Barzani bunu gercek olamayacak kadar iyi gordu ancak yine de Kurt topluluklarinin baskisi nedeniyle imzaladi Imzalandiktan sonraki bir ay icinde cogu madde hayata gecirildi ve Aralik ayina kadar Molla Mustafa Barzani ozerklik konusunda iyimserdi ancak yilin sonunda Baas partisinin sadece zaman kazanmak icin oynadigi ortaya cikti cunku ogluna karsi bir suikast girisimi vardi Tartismali bolgeler icin nufus sayimi iki kez ertelendi ve 1973 te anlasma coktu Ayrica bakinizKurdistan Bolgesel Yonetimi Kurdistan bagimsizlik hareketi Mustafa Barzani Baasci IrakKaynakca Beyond Vulnerability Turkey and the 1970 Kurdish Autonomy Deal in Iraq The International History Review 43 4 870 886 23 Kasim 2020 doi 10 1080 07075332 2020 1840415 ISSN 0707 5332 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim G S Harris Ethnic Conflict and the Kurds Annals of the American Academy of Political and Social Science pp 118 120 1977 Introduction GENOCIDE IN IRAQ The Anfal Campaign Against the Kurds Human Rights Watch 1993 14 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Aralik 2010 Mcdowall David A Modern History of the Kurds IB Tauris amp Co New York 2004 Pages 327 328 Mcdowall 2004 Page 328 Modern History of the Kurds Ingilizce I B Tauris 24 Ekim 2003 ss 329 332 ISBN 9780857714824 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim