Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
II. Kosova Muharebesi veya İkinci Kosova Meydan Muharebesi (Macarca: Második Rigómezei csata, (17 Ekim-20 Ekim 1448) Sultan II. Murat önderliğindeki Osmanlı ordusu ile Macar kumandanı János Hunyadi önderliğindeki bir müttefik ordusu arasında yapılmış bir muharebedir. Osmanlı Devleti'nin zaferiyle sonuçlanmıştır.
| II. Kosova Muharebesi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Bir Akıncı'nın bir Macar Şovalyesi'ni çekerek götürmesi. | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Osmanlı Devleti |
 Eflak Prensliği Polonya Krallığı Boğdan Prensliği | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| II. Murat Şehzade Mehmet |  János Hunyadi | ||||||||
| Güçler | |||||||||
| ~ 40,000 | ~ 38.000-43.000
800-2000 savaş arabası | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| 4.000 ölü | 17,000 öldürüldü veya yakalandı | ||||||||
Savaş öncesi
Osmanlılar'ın Balkanlar'a doğru yayılması, bu sırada güçlü bir devlet olarak Orta Avrupa ile Balkanlar arasında bir kalkan durumunda bulunan Macar Krallığı'nı yakından ilgilendirmekteydi. Osmanlı ve Macar orduları arasında ilk ciddi hesaplaşma 1444'te Varna'daki meydan savaşında gerçekleşmiş ve Macarlar bu mücadelede yenilgiye uğramışlardı. Fakat buradaki yenilgi Macarlar'ın Balkan siyasetini sona erdirmedi, aksine Mohaç'a kadar devam edecek bir süreci başlatmış oldu.
Macarlar'ın efsanevî kumandanı ve kral nâibi János Hunyadi Varna'daki yenilginin rövanşı için hazırlıklara başlamış, 1447 yılı başlarından itibaren kendisine yakın olan Tuna boyundaki prensliklerle ittifak oluşturmaya çalışmıştı. Daha önceki savaşta olduğu gibi Türkleri Balkanlar'dan atmak amacıyla yeni girişeceği mücadeleye bir Haçlı seferi görüntüsü vermek için papaya, Venedik'e, Aragon ve Napoli krallıklarına başvurmuşsa da bunlardan olumlu bir cevap alamamıştı. Bu sırada iç problemlerini halledip Varna savaşında elde ettiği başarının rüzgârıyla muhalif kesimi sindiren II. Murad, Arnavutluk'ta İskender Bey'in isyanı ile ilgilenmekteydi.
Osmanlı ordusu Temmuz 1448 Arnavutluk'ta bulunuyordu ve 'nın zaptından sonra Akçahisar (Kruya) kuşatmasıyla meşguldü. Hunyadi'nin İskender Bey ile de temas kurduğu ve onunla birleşmek üzere harekete geçtiği de belirtilir.
Savaş hazırlıkları
Topladığı 30-35.000 kişilik kuvvetle Balkanlar'a inen Hunyadi'nin ordusunun esasını Macarlar oluşturuyordu. Ayrıca 8000 askerden ibaret bir Eflak gücü de kendisine katılmıştı. Yine Alman ve Çeklerden oluşan paralı askerler de vardı. Hunyadi, Sırp Despotu Curac Brankoviç ile de temas kurmak istedi, ancak Sırp despotu buna yanaşmadığı gibi onun topraklarından geçmesine izin vermeyeceğini de bildirdi. Bunda ikisi arasında eskiye dayanan bir gerginlik kadar Osmanlı baskısı da etkili olmuştu. Buna rağmen Hunyadi eylül ayı sonlarında Sırp topraklarına girdi ve Morava vadisine yöneldi. Arnavutluk seferinde iken onun hareketini öğrenen II. Murad, kuvvetlerini Sofya'da toplayarak Macar kuvvetlerini karşılamak üzere Kosova ovasına doğru ilerledi.
Kaynaklarda Osmanlı ordusunun mevcudu hakkında abartılı rakamlar vardır. Macar kuvvetlerine göre nisbî bir fazlalığı olan Osmanlı ordusunun asker sayısı en iyimser tahminle 40.000 dolayında olarak gösterilebilir. Hunyadi’nin ordusu ise iyi donanmış ve son derece düzenli birliklerden oluşuyordu. En büyük gücü Varna'da olduğu gibi ağır zırhlı süvariler teşkil ediyordu, hafif süvari sayısı da fazlaydı. Her birinde ikişer neferin bulunduğu, üzerinde bir topun yer aldığı ve sayıları kaynaklara göre 800-2000 arasında değişen savaş arabaları ordunun en önemli vurucu gücüydü.
Savaş
Osmanlılar öncekinden farklı olarak sağ kanatta Anadolu, sol kanatta Rumeli süvarileri ve ortada azap ve yeniçerilerin koruması altında padişahın bulunduğu merkezî güçlerden oluşan bir düzende sıralanmıştı. Yine merkezde süvari hücumlarına karşı kalkanlı ve mızraklı askerlerden oluşmuş bir müdafaa hattı hendek çevresine kurulmuş ve bunun etrafına develer konulmuş, toplar dizilmişti.
Savaş 17 Ekim Perşembe günü başladı. İlk gün Macar süvarilerinin hücumu gerçekleşti. Her iki taraf birbirinin gücünü anlamaya yönelik çarpışmalarda bulundu. Osmanlılar Anadolu askerinin yer aldığı kolu savaşa sokmadılar ve dinlendirdiler. Aynı günün akşamında Hunyadi János'un birlikleri Türk saflarına gece baskını yapmış, fakat bu saldırı da püskürtülmüştü. Ertesi sabah süvari saldırısı tekrar başladı, bunlar yeniçerilerin tuttuğu orta hatta kadar geldiler ve burada durduruldular.
Savaşın ikinci gününde Haçlı ordusu kanatlardan saldırıya geçti. Bunu gören II. Murad, merkezde yer alan Azap ve Yeniçeri kuvvetlerinden oluşan birliklerini sabit tutup kanatlardaki askerlerini geri çekilme emri verdi. Bunu gören János Hunyadi'nkn birlikleri Osmanlıların savaşı terk ettiğini düşünüp tüm güçleri ile merkeze saldırdılar. Bunun üzerine II. Murad merkez birliklerine de geri çekilme emri verdi, fakat bu bir savaş hilesiydi. Çünkü sağ ve sol kanatlarda yer alan Anadolu ve Rumeli beylerbeyliğine bağlı kuvvetler ani ve hızlı bir manevrayla yeniden hücuma geçip Haçlı ordusunu çembere almayı başardılar. Mağlup olacağını anlayan Hunyadi János kaçtı.
19 Ekim sabahı Haçlı ordugahında kalan kuvvetlerin kurduğu son barikatlar da Türkler tarafından aşıldı ve çok sayıda esir alındı. Bununla birlikle iki buçuk gün süren savaş Osmanlı ordusunun kesin zaferi ile sonuçlandı. Bu arada yardım için gelen İskender Bey ancak savaşın sonunda yetişebilmiş ve mağlûbiyet haberi üzerine geri çekilmişti. Hunyadi ise savaş arabalarının koruması altında savaş meydanından uzaklaşmış, daha sonra kuzeydeki topraklarına dönerken Sırplar tarafından esir alınmış, fakat sonra serbest bırakılmıştır.
II. Kosova Savaşı, Osmanlı'nın ilk zamanlarındaki en uzun süren ve en çok kan dökülen savaşlarından biridir. Bunun sebebi elbette her iki ordunun da dişe diş savaşmış olmasıdır.
Savaş sonrası
II. Kosova Savaşı, Macarların Balkanlar'daki etkisinin bir bakıma sonunu oluşturdu. Buna karşılık Osmanlı hâkimiyetinin sarsılmazlığını pekiştirdi. Eflak üzerindeki Macar nüfuzu sarsıldı ve bu kesimde Osmanlılar öne çıkmaya başladı. Ayrıca Varna Savaşı'yla birlikte burada kazanılan başarı, ileride Balkanlar'da oluşması muhtemel yeni bir ittifak ve askerî yardımı engelleyici bir etki yaparak İstanbul'un fethini daha yakın hale getirdi.
Kaynakça
- ^ Bihiştî Ahmed Sinan Çelebi. Tevârîh-i Âl-i Osmân. British Museum, Add. Or. ms. 7869, vr. 136b-140b.
- ^ a b Antoche 2017, s. 273.
- ^ a b Chalkokondyles, Laonikos (1464). "Translated by Anthony Kaldellis, (2014)". The Histories of Laonikos Chalkokondyldes. I.
- ^ Bánlaky, József. "A magyar nemzet hadtörténelme [The Military History of the Hungarian Nation]". A rigómezei csata 1448 október 17-től 19-ig [The Battle of Kosovo at 17–19 October in 1448] (Macarca). Budapeşte.
- ^ Malcolm, N. (1999). Kosova: Balkanları Anlamak İçin. Özden Arıkan tarafından çevrildi. İstanbul. s. 119-122.
- ^ Ágoston, G. (1999). "Müzakere, XV ve XVI. Asrı Türk Asrı Yapan Değerler". XV ve XVI. Asırlarda Büyük Meydan Muharebelerinde Uygulanan Strateji ve Taktikler. İstanbul. ss. 93-94.
- ^ Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. Osmanlı Tarihi. I. ss. 446-450.
- ^ Elekes, L. (1952). Hunyadi, Budapest. ss. 368-381.
- ^ Âşıkpaşazâde. Târih (Atsız). ss. 186-188.
- ^ Oruç b. Âdil. Tevârîh-i Âl-i Osmân. ss. 121-123.
- ^ Neşrî. Cihannümâ (Unat). II. ss. 659-675.
- ^ Danişmend, Kronoloji. I. ss. 221-222.
- Özdek, R. (1990). Türkler'in Altın Kitabı Cilt-3. İstanbul: Tercüman Gazetesi.
- Larousse (1993). Théma Larousse Cilt-1 sf.141. İstanbul: Milliyet Gazetesi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
II Kosova Muharebesi veya Ikinci Kosova Meydan Muharebesi Macarca Masodik Rigomezei csata 17 Ekim 20 Ekim 1448 Sultan II Murat onderligindeki Osmanli ordusu ile Macar kumandani Janos Hunyadi onderligindeki bir muttefik ordusu arasinda yapilmis bir muharebedir Osmanli Devleti nin zaferiyle sonuclanmistir II Kosova MuharebesiBir Akinci nin bir Macar Sovalyesi ni cekerek goturmesi Tarih17 Ekim 20 Ekim 1448BolgeKosova Ovasi KosovaSonucKesin Osmanli zaferiCografi DegisikliklerBalkanlar tamamen Osmanli egemenligine girdiTaraflarOsmanli DevletiMacaristan Kralligi Kutsal Roma Imparatorlugu Bohemya Prensligi Eflak Prensligi Polonya Kralligi Bogdan PrensligiKomutanlar ve liderlerII Murat Sehzade MehmetJanos HunyadiGucler 40 000 38 000 43 000 30 000 35 000 Macar Alman Bohemyali Leh asker Ordunun esasini Macarlar olusturuyordu 8 000 Eflak askeri 800 2000 savas arabasiKayiplar4 000 olu17 000 olduruldu veya yakalandiSavas oncesiOsmanlilar in Balkanlar a dogru yayilmasi bu sirada guclu bir devlet olarak Orta Avrupa ile Balkanlar arasinda bir kalkan durumunda bulunan Macar Kralligi ni yakindan ilgilendirmekteydi Osmanli ve Macar ordulari arasinda ilk ciddi hesaplasma 1444 te Varna daki meydan savasinda gerceklesmis ve Macarlar bu mucadelede yenilgiye ugramislardi Fakat buradaki yenilgi Macarlar in Balkan siyasetini sona erdirmedi aksine Mohac a kadar devam edecek bir sureci baslatmis oldu Macarlar in efsanevi kumandani ve kral naibi Janos Hunyadi Varna daki yenilginin rovansi icin hazirliklara baslamis 1447 yili baslarindan itibaren kendisine yakin olan Tuna boyundaki prensliklerle ittifak olusturmaya calismisti Daha onceki savasta oldugu gibi Turkleri Balkanlar dan atmak amaciyla yeni girisecegi mucadeleye bir Hacli seferi goruntusu vermek icin papaya Venedik e Aragon ve Napoli kralliklarina basvurmussa da bunlardan olumlu bir cevap alamamisti Bu sirada ic problemlerini halledip Varna savasinda elde ettigi basarinin ruzgariyla muhalif kesimi sindiren II Murad Arnavutluk ta Iskender Bey in isyani ile ilgilenmekteydi Osmanli ordusu Temmuz 1448 Arnavutluk ta bulunuyordu ve nin zaptindan sonra Akcahisar Kruya kusatmasiyla mesguldu Hunyadi nin Iskender Bey ile de temas kurdugu ve onunla birlesmek uzere harekete gectigi de belirtilir Savas hazirliklariTopladigi 30 35 000 kisilik kuvvetle Balkanlar a inen Hunyadi nin ordusunun esasini Macarlar olusturuyordu Ayrica 8000 askerden ibaret bir Eflak gucu de kendisine katilmisti Yine Alman ve Ceklerden olusan parali askerler de vardi Hunyadi Sirp Despotu Curac Brankovic ile de temas kurmak istedi ancak Sirp despotu buna yanasmadigi gibi onun topraklarindan gecmesine izin vermeyecegini de bildirdi Bunda ikisi arasinda eskiye dayanan bir gerginlik kadar Osmanli baskisi da etkili olmustu Buna ragmen Hunyadi eylul ayi sonlarinda Sirp topraklarina girdi ve Morava vadisine yoneldi Arnavutluk seferinde iken onun hareketini ogrenen II Murad kuvvetlerini Sofya da toplayarak Macar kuvvetlerini karsilamak uzere Kosova ovasina dogru ilerledi Kaynaklarda Osmanli ordusunun mevcudu hakkinda abartili rakamlar vardir Macar kuvvetlerine gore nisbi bir fazlaligi olan Osmanli ordusunun asker sayisi en iyimser tahminle 40 000 dolayinda olarak gosterilebilir Hunyadi nin ordusu ise iyi donanmis ve son derece duzenli birliklerden olusuyordu En buyuk gucu Varna da oldugu gibi agir zirhli suvariler teskil ediyordu hafif suvari sayisi da fazlaydi Her birinde ikiser neferin bulundugu uzerinde bir topun yer aldigi ve sayilari kaynaklara gore 800 2000 arasinda degisen savas arabalari ordunun en onemli vurucu gucuydu SavasOsmanlilar oncekinden farkli olarak sag kanatta Anadolu sol kanatta Rumeli suvarileri ve ortada azap ve yenicerilerin korumasi altinda padisahin bulundugu merkezi guclerden olusan bir duzende siralanmisti Yine merkezde suvari hucumlarina karsi kalkanli ve mizrakli askerlerden olusmus bir mudafaa hatti hendek cevresine kurulmus ve bunun etrafina develer konulmus toplar dizilmisti Savas 17 Ekim Persembe gunu basladi Ilk gun Macar suvarilerinin hucumu gerceklesti Her iki taraf birbirinin gucunu anlamaya yonelik carpismalarda bulundu Osmanlilar Anadolu askerinin yer aldigi kolu savasa sokmadilar ve dinlendirdiler Ayni gunun aksaminda Hunyadi Janos un birlikleri Turk saflarina gece baskini yapmis fakat bu saldiri da puskurtulmustu Ertesi sabah suvari saldirisi tekrar basladi bunlar yenicerilerin tuttugu orta hatta kadar geldiler ve burada durduruldular Savasin ikinci gununde Hacli ordusu kanatlardan saldiriya gecti Bunu goren II Murad merkezde yer alan Azap ve Yeniceri kuvvetlerinden olusan birliklerini sabit tutup kanatlardaki askerlerini geri cekilme emri verdi Bunu goren Janos Hunyadi nkn birlikleri Osmanlilarin savasi terk ettigini dusunup tum gucleri ile merkeze saldirdilar Bunun uzerine II Murad merkez birliklerine de geri cekilme emri verdi fakat bu bir savas hilesiydi Cunku sag ve sol kanatlarda yer alan Anadolu ve Rumeli beylerbeyligine bagli kuvvetler ani ve hizli bir manevrayla yeniden hucuma gecip Hacli ordusunu cembere almayi basardilar Maglup olacagini anlayan Hunyadi Janos kacti 19 Ekim sabahi Hacli ordugahinda kalan kuvvetlerin kurdugu son barikatlar da Turkler tarafindan asildi ve cok sayida esir alindi Bununla birlikle iki bucuk gun suren savas Osmanli ordusunun kesin zaferi ile sonuclandi Bu arada yardim icin gelen Iskender Bey ancak savasin sonunda yetisebilmis ve maglubiyet haberi uzerine geri cekilmisti Hunyadi ise savas arabalarinin korumasi altinda savas meydanindan uzaklasmis daha sonra kuzeydeki topraklarina donerken Sirplar tarafindan esir alinmis fakat sonra serbest birakilmistir II Kosova Savasi Osmanli nin ilk zamanlarindaki en uzun suren ve en cok kan dokulen savaslarindan biridir Bunun sebebi elbette her iki ordunun da dise dis savasmis olmasidir Savas sonrasiII Kosova Savasi Macarlarin Balkanlar daki etkisinin bir bakima sonunu olusturdu Buna karsilik Osmanli hakimiyetinin sarsilmazligini pekistirdi Eflak uzerindeki Macar nufuzu sarsildi ve bu kesimde Osmanlilar one cikmaya basladi Ayrica Varna Savasi yla birlikte burada kazanilan basari ileride Balkanlar da olusmasi muhtemel yeni bir ittifak ve askeri yardimi engelleyici bir etki yaparak Istanbul un fethini daha yakin hale getirdi Kaynakca Bihisti Ahmed Sinan Celebi Tevarih i Al i Osman British Museum Add Or ms 7869 vr 136b 140b a b Antoche 2017 s 273 a b Chalkokondyles Laonikos 1464 Translated by Anthony Kaldellis 2014 The Histories of Laonikos Chalkokondyldes I Banlaky Jozsef A magyar nemzet hadtortenelme The Military History of the Hungarian Nation A rigomezei csata 1448 oktober 17 tol 19 ig The Battle of Kosovo at 17 19 October in 1448 Macarca Budapeste Malcolm N 1999 Kosova Balkanlari Anlamak Icin Ozden Arikan tarafindan cevrildi Istanbul s 119 122 Agoston G 1999 Muzakere XV ve XVI Asri Turk Asri Yapan Degerler XV ve XVI Asirlarda Buyuk Meydan Muharebelerinde Uygulanan Strateji ve Taktikler Istanbul ss 93 94 Uzuncarsili Ismail Hakki Osmanli Tarihi I ss 446 450 Elekes L 1952 Hunyadi Budapest ss 368 381 Asikpasazade Tarih Atsiz ss 186 188 Oruc b Adil Tevarih i Al i Osman ss 121 123 Nesri Cihannuma Unat II ss 659 675 Danismend Kronoloji I ss 221 222 Ozdek R 1990 Turkler in Altin Kitabi Cilt 3 Istanbul Tercuman Gazetesi Larousse 1993 Thema Larousse Cilt 1 sf 141 Istanbul Milliyet Gazetesi