2013 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçimi, 9 Ekim 2013 tarihinde Azerbaycan'da yapılmış olan cumhurbaşkanlığı seçimidir.
| ||||||||||||||||||||
Katılım | 71.63% | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||
■ – İlham Aliyev'in kazandığı idari birimler (125 bölge) | ||||||||||||||||||||
|
Görevdeki Cumhurbaşkanı İlham Aliyev 3. kez aday oldu. Kudret Hasanguliyev ve de 3. kez aday oldu. İkbal Ağazade ve İlyas İsmailov 2. kez aday olurken Zahit Oruç, Aras Alizade, Serdar Mammadov, Ferec Guliyev ve Cemil Hasanlı ilk kez aday oldular.
Seçimi ilk turda oyların salt çoğunluğu alan İlham Aliyev kazandı.
Adaylar
Adaylık kriterleri
Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasası'nın 100. maddesine esasen "Azerbaycan Cumhuriyeti'nde 10 yıldan fazla daimi yaşayan, seçimlere katılma hakkı olan, ayrıca ağır cinayet sebebiyle tutuklu olmayan, başka devletler karşısında sorumluluğu olmayan, yükseköğrenim yapmış, ikili vatandaşlığı olmayan şahıslar Azerbaycan Cumhurbaşkanı seçilebilir."
Aynı zamanda adaylar seçimlere katılabilmek için 40 bin geçerli imza toplamalılar.
Yeni Azerbaycan Partisi
7 Haziran 2013’te düzenlenen Yeni Azerbaycan Partisi 5. Kurultayında parti cumhurbaşkanlığı seçimlerine genel başkan İlham Aliyev’i aday gösterdi. Bunun üzerine YAP ’na 5 Ağustos 2013’te başvurdu, Aliyev’in adaylığı 10 Ağustos 2013’te onaylandı.
Demokratik Kuvvetlerin Millî Şûrası
Azerbaycan muhalefeti ve çok sayda muhalif bağımsız siyasetçiler bir araya gelerek Demokratik Kuvvetlerin Millî Şûrası’nı kurdular. Kısaca Millî Şura adlanan kurumda Azerbaycan Halk Cephesi Partisi, Müsavat Partisi, Vatandaş Dayanışması Partisi, Klasik Halk Cephesi Partisi, Azerbaycan Liberal Partisi, , Aydınlar Partisi, Azerbaycan İslam Partisi, , EL Hareketi, N!DA Vatandaş Hareketi ve Rifah Vatandaş Hareketi temsil olundular. Önce Rüstem İbrahimbeyov ortak aday olarak belirlense de, onun Rusya vatandaşı olması sebebiyle Cemil Hasanlı ortak aday olarak belirlendi. Eski AHCP milletvekili olan Hasanlı 2005 yılından bu yana bağımsız olarak çalışıyordu. 2013’te universitede çalışan Hasanlı bağımsız aday olarak Millî Şûra tarafından 24 Ağustos 2013’te adaylığı ’na sunuldu. Onun adaylığı 29 Ağustos 2013’te onaylandı. Adaylık için gerekli olan 40 bin imzayı topladıktan sonra resmen adaylığı ilan edildi.
Azerbaycan Ümit Partisi
Azerbaycan Ümit Partisi’nin 4. (6.) Kurultayında parti cumhurbaşkanlığı seçimleri için genel başkan İkbal Ağazade’yi belirledi. 8 Ağustos 2013’te Merkezi Seçim Komisyonu’na başvura partinin başvurusu 13 Ağustos 2013’te onaylandı.
Azerbaycan Sosyal Demokrat Partisi
Azerbaycan Sosyal Demokrat Partisi ise genel başkan Aras Alizade’yi aday gösterdi. ASDP 11 Temmuz 2013’te MSK’ya başvurdu, 16 Ağustos 2013’te başvurus onaylandı. Seçim için gereken 40 bin geçerli imzayı toplayan adayın adaylığı resmen 11 Eylül 2013’te onaylandı.
Azerbaycan Demokrat Partisi
Azerbaycan Demokrat Partisi genel başkan Serdar Celaloğlu’yu (Mammadov) aday gösterdi. MSK’ya başvuruyu 29 Ağustos 2013’te yapan ADP’nin başvurusu 31 Ağustos 2013’te onaylandı. Seçim için gerekli 40 bin geçerli imzayı toplayan adayın adaylığı resmen 13 Eylül 2013’te onaylandı.
Bütün Azerbaycan Halk Cephesi Partisi
BAHCP’nin 2 Haziran 2013’te düzenlenen 3. Kurultayında genel başkan Kudret Hasanguliyev partinin cumhurbaşkanı adayı gösterildi. MSK’ya 11 Ağustos 2013’te başvuru yapan BAHCP’nin başvurusu 16 Ağustos 2013’te onaylandı. Seçimler için gerekli olan 40 bin geçerli imzayı toplayan adayın adaylığı 11 Eylül 2013’te onaylandı.
Millî Diriliş Harekatı Partisi
MDHP tarafından 13 Ağustos 2013 tarihinde genel başkan Ferec Guliyev’in adaylığı için MSK’ya başvuru yapıldı. Başvuru 17 Ağustos 2013’te onaylandı. Seçim için gerekli 40 bin imzayı toplayan adayın adaylığı resmen 11 Eylül 2013’te ilan edildi.
Adalet Partisi
Adalet Partisi 18 Ağustos 2013’te 5. Kurultayında parti 2013 Azerbaycan cumhurbaşkanlığı seçiminde parti genel başkanı İlyas İsmailov’u aday gösterdi. MSK’ya 19 Ağustos 2013’te başvuran partinin başvurusu 24 Ağustos 2013’te onaylandı. Gerekli 40 bin geçerli imzayı toplayan adayın adaylığı 12 Eylül 2013’te resmen ilan edildi.
Muasır Müsavat Partisi
MMP genel başkan ’i aday gösterdi. MSK’ya 12 Ağustos 2013’te başvuran partinin başvurusu 18 Ağustos 2013’te onaylandı. Gerekli 40 bin geçerli imzayı toplayan adayın adaylığı resmen 11 Eylül 2013’te onaylandı.
İptal edilenler/Geri çekilenler
genel başkanı , Azerbaycan Liberal Demokrat Partisi gemel başkanı , Vatandaş ve Kalkınma Partisi genel başkanı Ali Aliyev ve Cumhuriyetçi Alternatif Harekatı başkanı İlgar Mammadov 40 bin geçerli imzayı toplayamadı.
Bağımsız adaylar İlgar Mammadov (Ali oğlu), , , İsmail Yusufov, Kudret İsakov, Rauf Guliyev adaylığı geri çekti.
Resmî adaylar
Adayların oy pusulasındaki sıralaması soyadlarının alfabetik sıralamasına göre uygulandı.
Oy pusulasındaki sıralamaya göre resmî adaylar: | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
İkbal Ağazade | İlham Aliyev | Aras Alizade | Kudret Hasanguliyev | Cemil Hasanlı | İlyas İsmailov | Ferec Guliyev | Serdar Mammadov | Zahit Oruç | ||
ÜMİT | YAP | ASDP | BAHCP | Millî Şûra | ADALET | MDHP | ADP | Bağımsız |
Olaylar
9 Ekim'de yapılan 2013 cumhurbabaşkanlığı seçimlerinde, Aliyev oyların açılmasından önce kazandığını iddia ederek oyların %85'ini alarak üçüncü beş yıllık dönemini güvence altına aldı. Seçim sonuçları kazara oylar açılmadan önce açıklandı.
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi ve Avrupa Parlamentosu seçim gözlem heyetleri, oy verme sürecinin baskı veya tehdit belirtisi olmadan özgür, adil ve şeffaf olduğunu belirtti. Ancak oy verme işlemi başlamadan bir gün önce Merkezi Seçim Komitesi, vatandaşların oy sayımını gerçek zamanlı olarak izlemelerine izin vermek için yeni bir akıllı telefon uygulaması yayınladı ve istemeden seçim sonuçlarını seçimden önce gösterdi. Merkezi Seçim Komitesi, başlangıçta gösterilen sonuçların 2008 seçiminin sonuçları olduğunu, ancak ikinci sıradaki Jamil Hasanli dahil adayların 2013 seçimlerinden geldiğini iddia etti. Ancak Aliyev'in seçimdeki başlıca rakipleri Jamil Hasanli ve Igbal Agazade'ydi.
2013 yılında Amnesty International, Anar Mammadli adlı önde gelen insan hakları aktivisti ve bağımsız Seçim Gözlemevi ve Demokrasi Araştırmaları Merkezi'nin başkanının gözaltına alınmasıyla ilgili batılı liderlere seslenerek, örgütünün seçim sırasında yaygın ihlalleri rapor ettikten sonra vergi kaçakçılığı ve yasa dışı iş faaliyeti ile yanlış bir şekilde suçlandığını söyledi.
OSCE/ODIHR gözlemcileri, seçimler sırasında ifade özgürlüğüne kısıtlamalar olduğunu belirtti. ABD Dışişleri Bakanlığı, seçimlerin uluslararası standartları karşılamadığını ve ODIHR'nin değerlendirmesine destek verdiklerini ifade etti.
Kampanyalar
Cemil Hasanlı
"Deyişimler için CEMİL HASANLI" ve "YETER" sloganlarıyla kampanya yürüten Cemil Hasanlı çok sayda görüşler düzenlemiştir.
İlham Aliyev
Başbakan yardımcısı, YAP genel sekreteri Ali Ahmedov İlham Aliyev'in hiçbir kampanyaya ihtiyacı olmadığını söylese de medya da ve sokaklarda "İlhamla İleri!" sloganları İlham Aliyev'in seçim kampanyası için kullanılmıştır.
İkbal Ağazade
İkbal Ağazade seçim için "Değişelim!" sloganını seçmiştir.
Diğer
Kudret Hasanguliyev "Hedefimiz parlamenter sistemli 4. cumhuriyet!", Ferec Guliyev "Biz Geleceğiz!", Aras Alizade "Vatanın desteği- ana, öğretmen, askerdir!", Serdar Celaloğlu "Yenilenme ve Islahat", "Sesimize ses (oy) verin!" ve "Sosyal Adaletsizliğe karşı!" sloganlarını kullanmıştır.
İctimai TV Seçim Tartışmaları
Azerbaycan halkının vergileriyle finanse edilen televizyon kanalı olan İctimai TV'de "Seçki-2013" (Seçim-2013) tartışma programı yayınlandı. Her tartışmaya 10 adayın her birinin kendisi veya yetkili temsilcisi katılmak zorundaydı.
Programlar boyunca İlham Aliyev'i YAP genel sekreteri Ali Ahmedov ve başkaları, İlyas İsmailov'u ise Azerbaycan İslam Partisi'nin yetkilileri ve başkaları temsil etmiştir.
Tartışmalarda Cemil Hasanlı İlham Aliyev ve hükûmeti yolsuzlukta ve diktatörlükle suçlamıştır.
ve Ali Ahmedov ise Cemil Hasanlı'yı, Millî Şûra'nın üyeleri İsa Gamber'i, Ali Kerimli'yi vatan hainliği, yolsuzluk, sahtekarlık iddiaları ile suçladı.
Tartışmaların birinde Cemil Hasanlı'ya pet şişe fırlattı. Bunun üzerine Hacıyev tartışmadan kovuldu. Kaybedilen saniyelerini ger isteyen Hasanlı hakkında olan suçlamalara cevaben Ali Ahmedov ve hükûmeti ağır bir dille eleştirmiştir. Bunun üzerine Hasanlı da tartışmadan uzaklaştırıldı.
Tartışmalar
Medya sansürü
Cemil Hasanlı YAP'ın "İlham Aliyev'in kampanyaya ihtiyacı yok, tüm ülke onu tanıyor." iddiasının tam aksine televizyon kanallarının tüm gün Aliyev kampanyası yürüttüğünü iddia etti.
İddialara göre seçim kampanyası boyunca her defasında 6 dakika olmak üzere TV'de sadece 54 dakika Cemil Hasanlı'nın konuşmasına kıyaslayınca tüm TV Kanallarında kampanyası yürütülmüş, ayrıca "Seçim-2013" programında başta İlham Aliyev'in temsilcileri Ali Ahmedov ve Siyavuş Nevruzov olmak üzere tüm diğer adayların da Aliyev'in kampanyasına destek olmuştur.
Sahte adaylar
Millî Şura adayı Cemil Hasanlı kendi ve İlham Aliyev hariç tüm adayların sahte olduğunu iddia etti. İddialara göre sahte adaylar seçime demokratik görünüş için katılmış ve amaçları Cemil Hasanlı'yı gözden düşürmek olmuştur.
Etik kurallar
İlham Aliyev'in temsilcileri Cemil Hasanlı'yı toplumun etik kurallarını çiğnemekle suçladı. İddiaya göre Hasanlı seçim yerine aile meselelerini öne çıkararak Seçim Kanunu'na aykırı kampanya yürütmüştür.
Anketler
STKEA | 12 Ağustos - 12 Eylül | 7.94% | 0.91% | 8.37% | 0.62% | |
OpinionWay | 23-29 Eylül | 7.8% | 0.6% | 3.5% | 8.2% | |
CNN Politics | Ekim | 46% | 1% | 4% | - | |
GALLUP World | Ekim | 23% | 4% | 12% | 7% | |
Eylül - Ekim | 11.6% | 1.4% | 3.6% | 7.9% |
Exit-poll
Aday | Arthur J.Finkelstein ve Associates | ELS | OpinionWay | STK Emektaşlık Alyansı | |
---|---|---|---|---|---|
İkbal Ağazade | 1.6 % | 1.4 % | 1.88 % | 1.7 % | 1.88 % |
İlham Aliyev | 82.7 % | 81.4 % | 80.8 % | 82.8 % | 83.89 % |
Aras Alizade | 1.2 % | 0.7 % | 0.72 % | 0.5 % | 0.71 % |
0.7 % | 0.3 % | 0.43 % | 0.4 % | 0.79 % | |
Cemil Hasanlı | 8.8 % | 9.1 % | 10.55 % | 9.3 % | 8.2 % |
Kudret Hasanguliyev | 1.9 % | 0.3 % | 2.81 % | 2.9 % | 1.3 % |
İlyas İsmailov | 0.9 % | 0.3 % | 0.65 % | 0.5 % | 0.95 % |
Sardar Mammadov | 0.2 % | 0.63 % | 0.6 % | 0.67 % | |
Zahit Oruç | 0.9 % | 0.3 % | 0.65 % | 0.7 % | 0.98 % |
Ferec Guliyev | 0.9 % | 0.2 % | 0.88 % | 0.6 % | 0.63 % |
Oy verme
Seçim öncesi seçicilere seçim çağrısı niteliğinde bildirim afişleri dağıtıldı. (Örnek)
Oy verme için ülke içinde 5.492, ülke dışında 34 seçim sandık oluşturuldu.
5.145.592 seçmenden 3.734.592 seçmen oy kullandı. 36.622 oyun geçersiz olduğu kanaatine varıldı.
Sonuçlar
Kaynak:CEC29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Aday | Oy | % | |
---|---|---|---|
İlham Aliyev | 3.126.123 | 84,54 | |
Cemil Hasanlı | 204.642 | 5,53 | |
İkbal Ağazade | 88.723 | 2,4 | |
Kudret Hasanguliyev | 73.702 | 1,99 | |
Zahit Oruç | 53.839 | 1,46 | |
İlyas İsmailov | 39.722 | 1,07 | |
Aras Alizade | 32.069 | 0,87 | |
Ferec Guliyev | 31.926 | 0,86 | |
24.461 | 0,66 | ||
Serdar Celaloğlu | 22.773 | 0,62 | |
Geçersiz/boş oy | 36,622 | – | |
Toplam | 3,734,592 | 100 | |
Kayıtlı seçmen/katılım | 5,214,787 | 71.62 |
İtirazlar
12 Ekim 2013'te Millî Şûra seçimlerin sahtekeştirildiği iddiası ile Bakü'nün Yasamal ilçesinde bir stadyumda "YETER" adlı ilk seçimsonrası mitingini düzenledi. Mitingle alakalı Facebook üzerindən kurulan etkinlik davetine 5500'den fazla insan kabul etti. Reuters'a göre mitingde 4000'den fazla insan katılmıştır.
27 Ekim 2013'te Millî Şûra seçimlerin sahteleştirildiği iddiasıyla yine aynı konumda "Talep ediyoruz!" adlı ikinci seçimsonrası mitingini düzenlemiştir. Mitingle alakalı Facebook üzerindən kurulan etkinlik davetine 5000'den fazla insan kabul etti. Bakü Şehir Baş Polis İdaresince verilen açıklamaya göre ise mitinge 1000 kişi katılmıştır.
Notlar
Kaynakça
- ^ . 1news. 2 Ağustos 2012. 20 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2012.
- ^ (PDF). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ (PDF). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ (PDF). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ (PDF). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ (PDF). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ (PDF). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ (PDF). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ (PDF). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ (PDF). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ (PDF). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ (PDF). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ "12" (PDF). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ https://lent.az/news/134984 []
- ^ (PDF). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ (PDF). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ (PDF). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ (PDF). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ Clinch, Matt (10 Ekim 2013). . CNBC (İngilizce). 17 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021.
- ^ Mehdiyeva, Thomas Grove (9 Ekim 2013). "Aliyev wins third term as president of Azerbaijan". Reuters. 25 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2016.
- ^ Cheeseman, Nicholas; Klaas, Brian (2018). How to Rig an Election. New Haven and London: Yale University Press. s. 1. ISBN .
- ^ . www.assembly.coe.int. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2017.
- ^ Fisher, Max (9 Ekim 2013). "Oops: Azerbaijan released election results before voting had even started". The Washington Post. 19 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2013.
- ^ "Azerbaijan detains election watchdog chief". Reuters. 17 Aralık 2013. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Aralık 2013.
- ^ Azerbaijan Presidential Election (Press Statement) 11 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . // U.S. Department of State, October 10, 2013
- ^ Наблюдательная миссия ОБСЕ подвергла резкой критике выборы 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . // RFE/RL, 10.10.2013
- ^ Кэтрин Эштон и Штефан Фюле раскритиковали президентские выборы в Азербайджане // Регнум, 11 Октября 2013 ()
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Nisan 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ . 26 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ İlham Aliyev - 79,9 . qafqazinfo.az[](Azerice)
- ^ a b "Cemil Hasanlı kazandı". 12 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ Cemil Hasanlı ankette kazandı. azadliq.info 28 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Azerice)
- ^ . 18 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ . 12 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ . 12 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ . 12 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ Protesto. azadliq.info 18 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Azerice)
- ^ Milli Şura mitingi. bbc.co.uk 22 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Azerice)
- ^ a b Azeri police beat, detain demonstrators after vote protest rally. reuters.com 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- ^ YETER mitingi. facebook.com 29 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Azerice)
- ^ Yağmur itirazı durduramadı. azadliq.info 30 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Azerice)
- ^ "Talep ediyoruz!" mitingi. facebook.com 29 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Azerice)
- ^ BŞBİ AÇIKLADI. qafqazinfo.az[](Azerice)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
2013 Azerbaycan cumhurbaskanligi secimi 9 Ekim 2013 tarihinde Azerbaycan da yapilmis olan cumhurbaskanligi secimidir 2013 Azerbaycan cumhurbaskanligi secimleri 2008 9 Ekim 2013 2018 Katilim71 63 Aday Ilham Aliyev Cemil HasanliParti Yeni Azerbaycan Partisi BagimsizIttifak Demokratik Kuvvetlerin Milli SurasiAldigi oy 3 126 113 204 642Oran 85 54 5 53 Ilham Aliyev in kazandigi idari birimler 125 bolge Onceki Cumhurbaskani Ilham Aliyev Yeni Azerbaycan Partisi Secilen Cumhurbaskani Ilham Aliyev Yeni Azerbaycan Partisi Gorevdeki Cumhurbaskani Ilham Aliyev 3 kez aday oldu Kudret Hasanguliyev ve de 3 kez aday oldu Ikbal Agazade ve Ilyas Ismailov 2 kez aday olurken Zahit Oruc Aras Alizade Serdar Mammadov Ferec Guliyev ve Cemil Hasanli ilk kez aday oldular Secimi ilk turda oylarin salt cogunlugu alan Ilham Aliyev kazandi AdaylarAdaylik kriterleri Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasasi nin 100 maddesine esasen Azerbaycan Cumhuriyeti nde 10 yildan fazla daimi yasayan secimlere katilma hakki olan ayrica agir cinayet sebebiyle tutuklu olmayan baska devletler karsisinda sorumlulugu olmayan yuksekogrenim yapmis ikili vatandasligi olmayan sahislar Azerbaycan Cumhurbaskani secilebilir Ayni zamanda adaylar secimlere katilabilmek icin 40 bin gecerli imza toplamalilar Yeni Azerbaycan Partisi 7 Haziran 2013 te duzenlenen Yeni Azerbaycan Partisi 5 Kurultayinda parti cumhurbaskanligi secimlerine genel baskan Ilham Aliyev i aday gosterdi Bunun uzerine YAP na 5 Agustos 2013 te basvurdu Aliyev in adayligi 10 Agustos 2013 te onaylandi Demokratik Kuvvetlerin Milli Surasi Azerbaycan muhalefeti ve cok sayda muhalif bagimsiz siyasetciler bir araya gelerek Demokratik Kuvvetlerin Milli Surasi ni kurdular Kisaca Milli Sura adlanan kurumda Azerbaycan Halk Cephesi Partisi Musavat Partisi Vatandas Dayanismasi Partisi Klasik Halk Cephesi Partisi Azerbaycan Liberal Partisi Aydinlar Partisi Azerbaycan Islam Partisi EL Hareketi N DA Vatandas Hareketi ve Rifah Vatandas Hareketi temsil olundular Once Rustem Ibrahimbeyov ortak aday olarak belirlense de onun Rusya vatandasi olmasi sebebiyle Cemil Hasanli ortak aday olarak belirlendi Eski AHCP milletvekili olan Hasanli 2005 yilindan bu yana bagimsiz olarak calisiyordu 2013 te universitede calisan Hasanli bagimsiz aday olarak Milli Sura tarafindan 24 Agustos 2013 te adayligi na sunuldu Onun adayligi 29 Agustos 2013 te onaylandi Adaylik icin gerekli olan 40 bin imzayi topladiktan sonra resmen adayligi ilan edildi Azerbaycan Umit Partisi Azerbaycan Umit Partisi nin 4 6 Kurultayinda parti cumhurbaskanligi secimleri icin genel baskan Ikbal Agazade yi belirledi 8 Agustos 2013 te Merkezi Secim Komisyonu na basvura partinin basvurusu 13 Agustos 2013 te onaylandi Azerbaycan Sosyal Demokrat Partisi Azerbaycan Sosyal Demokrat Partisi ise genel baskan Aras Alizade yi aday gosterdi ASDP 11 Temmuz 2013 te MSK ya basvurdu 16 Agustos 2013 te basvurus onaylandi Secim icin gereken 40 bin gecerli imzayi toplayan adayin adayligi resmen 11 Eylul 2013 te onaylandi Azerbaycan Demokrat Partisi Azerbaycan Demokrat Partisi genel baskan Serdar Celaloglu yu Mammadov aday gosterdi MSK ya basvuruyu 29 Agustos 2013 te yapan ADP nin basvurusu 31 Agustos 2013 te onaylandi Secim icin gerekli 40 bin gecerli imzayi toplayan adayin adayligi resmen 13 Eylul 2013 te onaylandi Butun Azerbaycan Halk Cephesi Partisi BAHCP nin 2 Haziran 2013 te duzenlenen 3 Kurultayinda genel baskan Kudret Hasanguliyev partinin cumhurbaskani adayi gosterildi MSK ya 11 Agustos 2013 te basvuru yapan BAHCP nin basvurusu 16 Agustos 2013 te onaylandi Secimler icin gerekli olan 40 bin gecerli imzayi toplayan adayin adayligi 11 Eylul 2013 te onaylandi Milli Dirilis Harekati Partisi MDHP tarafindan 13 Agustos 2013 tarihinde genel baskan Ferec Guliyev in adayligi icin MSK ya basvuru yapildi Basvuru 17 Agustos 2013 te onaylandi Secim icin gerekli 40 bin imzayi toplayan adayin adayligi resmen 11 Eylul 2013 te ilan edildi Adalet Partisi Adalet Partisi 18 Agustos 2013 te 5 Kurultayinda parti 2013 Azerbaycan cumhurbaskanligi seciminde parti genel baskani Ilyas Ismailov u aday gosterdi MSK ya 19 Agustos 2013 te basvuran partinin basvurusu 24 Agustos 2013 te onaylandi Gerekli 40 bin gecerli imzayi toplayan adayin adayligi 12 Eylul 2013 te resmen ilan edildi Muasir Musavat Partisi MMP genel baskan i aday gosterdi MSK ya 12 Agustos 2013 te basvuran partinin basvurusu 18 Agustos 2013 te onaylandi Gerekli 40 bin gecerli imzayi toplayan adayin adayligi resmen 11 Eylul 2013 te onaylandi Iptal edilenler Geri cekilenler genel baskani Azerbaycan Liberal Demokrat Partisi gemel baskani Vatandas ve Kalkinma Partisi genel baskani Ali Aliyev ve Cumhuriyetci Alternatif Harekati baskani Ilgar Mammadov 40 bin gecerli imzayi toplayamadi Bagimsiz adaylar Ilgar Mammadov Ali oglu Ismail Yusufov Kudret Isakov Rauf Guliyev adayligi geri cekti Resmi adaylar Adaylarin oy pusulasindaki siralamasi soyadlarinin alfabetik siralamasina gore uygulandi Oy pusulasindaki siralamaya gore resmi adaylar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10Ikbal Agazade Ilham Aliyev Aras Alizade Kudret Hasanguliyev Cemil Hasanli Ilyas Ismailov Ferec Guliyev Serdar Mammadov Zahit OrucUMIT YAP ASDP BAHCP Milli Sura ADALET MDHP ADP BagimsizOlaylar9 Ekim de yapilan 2013 cumhurbabaskanligi secimlerinde Aliyev oylarin acilmasindan once kazandigini iddia ederek oylarin 85 ini alarak ucuncu bes yillik donemini guvence altina aldi Secim sonuclari kazara oylar acilmadan once aciklandi Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi ve Avrupa Parlamentosu secim gozlem heyetleri oy verme surecinin baski veya tehdit belirtisi olmadan ozgur adil ve seffaf oldugunu belirtti Ancak oy verme islemi baslamadan bir gun once Merkezi Secim Komitesi vatandaslarin oy sayimini gercek zamanli olarak izlemelerine izin vermek icin yeni bir akilli telefon uygulamasi yayinladi ve istemeden secim sonuclarini secimden once gosterdi Merkezi Secim Komitesi baslangicta gosterilen sonuclarin 2008 seciminin sonuclari oldugunu ancak ikinci siradaki Jamil Hasanli dahil adaylarin 2013 secimlerinden geldigini iddia etti Ancak Aliyev in secimdeki baslica rakipleri Jamil Hasanli ve Igbal Agazade ydi 2013 yilinda Amnesty International Anar Mammadli adli onde gelen insan haklari aktivisti ve bagimsiz Secim Gozlemevi ve Demokrasi Arastirmalari Merkezi nin baskaninin gozaltina alinmasiyla ilgili batili liderlere seslenerek orgutunun secim sirasinda yaygin ihlalleri rapor ettikten sonra vergi kacakciligi ve yasa disi is faaliyeti ile yanlis bir sekilde suclandigini soyledi OSCE ODIHR gozlemcileri secimler sirasinda ifade ozgurlugune kisitlamalar oldugunu belirtti ABD Disisleri Bakanligi secimlerin uluslararasi standartlari karsilamadigini ve ODIHR nin degerlendirmesine destek verdiklerini ifade etti KampanyalarCemil Hasanli Deyisimler icin CEMIL HASANLI ve YETER sloganlariyla kampanya yuruten Cemil Hasanli cok sayda gorusler duzenlemistir Ilham Aliyev Basbakan yardimcisi YAP genel sekreteri Ali Ahmedov Ilham Aliyev in hicbir kampanyaya ihtiyaci olmadigini soylese de medya da ve sokaklarda Ilhamla Ileri sloganlari Ilham Aliyev in secim kampanyasi icin kullanilmistir Ikbal Agazade Ikbal Agazade secim icin Degiselim sloganini secmistir Diger Kudret Hasanguliyev Hedefimiz parlamenter sistemli 4 cumhuriyet Ferec Guliyev Biz Gelecegiz Aras Alizade Vatanin destegi ana ogretmen askerdir Serdar Celaloglu Yenilenme ve Islahat Sesimize ses oy verin ve Sosyal Adaletsizlige karsi sloganlarini kullanmistir Ictimai TV Secim Tartismalari Azerbaycan halkinin vergileriyle finanse edilen televizyon kanali olan Ictimai TV de Secki 2013 Secim 2013 tartisma programi yayinlandi Her tartismaya 10 adayin her birinin kendisi veya yetkili temsilcisi katilmak zorundaydi Programlar boyunca Ilham Aliyev i YAP genel sekreteri Ali Ahmedov ve baskalari Ilyas Ismailov u ise Azerbaycan Islam Partisi nin yetkilileri ve baskalari temsil etmistir Tartismalarda Cemil Hasanli Ilham Aliyev ve hukumeti yolsuzlukta ve diktatorlukle suclamistir ve Ali Ahmedov ise Cemil Hasanli yi Milli Sura nin uyeleri Isa Gamber i Ali Kerimli yi vatan hainligi yolsuzluk sahtekarlik iddialari ile sucladi Tartismalarin birinde Cemil Hasanli ya pet sise firlatti Bunun uzerine Haciyev tartismadan kovuldu Kaybedilen saniyelerini ger isteyen Hasanli hakkinda olan suclamalara cevaben Ali Ahmedov ve hukumeti agir bir dille elestirmistir Bunun uzerine Hasanli da tartismadan uzaklastirildi TartismalarMedya sansuru Cemil Hasanli YAP in Ilham Aliyev in kampanyaya ihtiyaci yok tum ulke onu taniyor iddiasinin tam aksine televizyon kanallarinin tum gun Aliyev kampanyasi yuruttugunu iddia etti Iddialara gore secim kampanyasi boyunca her defasinda 6 dakika olmak uzere TV de sadece 54 dakika Cemil Hasanli nin konusmasina kiyaslayinca tum TV Kanallarinda kampanyasi yurutulmus ayrica Secim 2013 programinda basta Ilham Aliyev in temsilcileri Ali Ahmedov ve Siyavus Nevruzov olmak uzere tum diger adaylarin da Aliyev in kampanyasina destek olmustur Sahte adaylar Milli Sura adayi Cemil Hasanli kendi ve Ilham Aliyev haric tum adaylarin sahte oldugunu iddia etti Iddialara gore sahte adaylar secime demokratik gorunus icin katilmis ve amaclari Cemil Hasanli yi gozden dusurmek olmustur Etik kurallar Ilham Aliyev in temsilcileri Cemil Hasanli yi toplumun etik kurallarini cignemekle sucladi Iddiaya gore Hasanli secim yerine aile meselelerini one cikararak Secim Kanunu na aykiri kampanya yurutmustur AnketlerKaynak Tarih Ilham Aliyev Cemil Hasanli Ikbal Agazade Diger KararsizSTKEA 12 Agustos 12 Eylul 89 32 7 94 0 91 8 37 0 62 OpinionWay 23 29 Eylul 79 9 7 8 0 6 3 5 8 2 CNN Politics Ekim 46 49 1 4 GALLUP World Ekim 23 60 4 12 7 Eylul Ekim 11 6 75 5 1 4 3 6 7 9 Exit poll Aday Arthur J Finkelstein ve Associates REY ELS OpinionWay STK Emektaslik AlyansiIkbal Agazade 1 6 1 4 1 88 1 7 1 88 Ilham Aliyev 82 7 81 4 80 8 82 8 83 89 Aras Alizade 1 2 0 7 0 72 0 5 0 71 0 7 0 3 0 43 0 4 0 79 Cemil Hasanli 8 8 9 1 10 55 9 3 8 2 Kudret Hasanguliyev 1 9 0 3 2 81 2 9 1 3 Ilyas Ismailov 0 9 0 3 0 65 0 5 0 95 Sardar Mammadov 0 2 0 63 0 6 0 67 Zahit Oruc 0 9 0 3 0 65 0 7 0 98 Ferec Guliyev 0 9 0 2 0 88 0 6 0 63 Oy vermeSecim oncesi secicilere secim cagrisi niteliginde bildirim afisleri dagitildi Ornek Secici bildirimi Oy verme icin ulke icinde 5 492 ulke disinda 34 secim sandik olusturuldu 5 145 592 secmenden 3 734 592 secmen oy kullandi 36 622 oyun gecersiz oldugu kanaatine varildi Secim pusulasiSonuclarKaynak CEC29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Aday Oy Ilham Aliyev 3 126 123 84 54Cemil Hasanli 204 642 5 53Ikbal Agazade 88 723 2 4Kudret Hasanguliyev 73 702 1 99Zahit Oruc 53 839 1 46Ilyas Ismailov 39 722 1 07Aras Alizade 32 069 0 87Ferec Guliyev 31 926 0 8624 461 0 66Serdar Celaloglu 22 773 0 62Gecersiz bos oy 36 622 Toplam 3 734 592 100Kayitli secmen katilim 5 214 787 71 62Itirazlar12 Ekim 2013 te Milli Sura secimlerin sahtekestirildigi iddiasi ile Baku nun Yasamal ilcesinde bir stadyumda YETER adli ilk secimsonrasi mitingini duzenledi Mitingle alakali Facebook uzerinden kurulan etkinlik davetine 5500 den fazla insan kabul etti Reuters a gore mitingde 4000 den fazla insan katilmistir 27 Ekim 2013 te Milli Sura secimlerin sahtelestirildigi iddiasiyla yine ayni konumda Talep ediyoruz adli ikinci secimsonrasi mitingini duzenlemistir Mitingle alakali Facebook uzerinden kurulan etkinlik davetine 5000 den fazla insan kabul etti Baku Sehir Bas Polis Idaresince verilen aciklamaya gore ise mitinge 1000 kisi katilmistir Notlar 14 Subat 2013 te hapsedilmistir 17 Mart 2014 te 7 yil hapis cezasina carptirilmistir De fakto Azerbaycan Sosyalist Partisi genel baskanidirKaynakca 1news 2 Agustos 2012 20 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Agustos 2012 PDF 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 PDF 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 PDF 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 PDF 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 PDF 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 PDF 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 PDF 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 PDF 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 PDF 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 PDF 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 PDF 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 12 PDF 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 17 Eylul 2020 https lent az news 134984 olu kirik baglanti PDF 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 PDF 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 PDF 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 PDF 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 Clinch Matt 10 Ekim 2013 CNBC Ingilizce 17 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2021 Mehdiyeva Thomas Grove 9 Ekim 2013 Aliyev wins third term as president of Azerbaijan Reuters 25 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2016 Cheeseman Nicholas Klaas Brian 2018 How to Rig an Election New Haven and London Yale University Press s 1 ISBN 9780300204438 www assembly coe int 12 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Haziran 2017 Fisher Max 9 Ekim 2013 Oops Azerbaijan released election results before voting had even started The Washington Post 19 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Ekim 2013 Azerbaijan detains election watchdog chief Reuters 17 Aralik 2013 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Aralik 2013 Azerbaijan Presidential Election Press Statement 11 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde U S Department of State October 10 2013 Nablyudatelnaya missiya OBSE podvergla rezkoj kritike vybory 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde RFE RL 10 10 2013 Ketrin Eshton i Shtefan Fyule raskritikovali prezidentskie vybory v Azerbajdzhane Regnum 11 Oktyabrya 2013 Arsivlenmis kopya 15 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2020 26 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 Ilham Aliyev 79 9 qafqazinfo az olu kirik baglanti Azerice a b Cemil Hasanli kazandi 12 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2020 Cemil Hasanli ankette kazandi azadliq info 28 Eylul 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Azerice 18 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 12 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 12 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 12 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2020 Arsivlenmis kopya 13 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Eylul 2020 Protesto azadliq info 18 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Azerice Milli Sura mitingi bbc co uk 22 Subat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Azerice a b Azeri police beat detain demonstrators after vote protest rally reuters com 24 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce YETER mitingi facebook com 29 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Azerice Yagmur itirazi durduramadi azadliq info 30 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Azerice Talep ediyoruz mitingi facebook com 29 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Azerice BSBI ACIKLADI qafqazinfo az olu kirik baglanti Azerice