4 Ağustos Kararları

4 Ağustos 1958 Kararları olarak bilinen İktisadi İstikrar Programı, Beşinci Menderes Hükûmeti hükûmeti tarafından uygulanan Türkiye ekonomi tarihindeki ikinci büyük devalüasyondur. Türk lirası devalüe edilerek 1 Amerikan doları 2 lira 80 kuruştan, 9 liraya çıktı. (bkz. Türkiye'de devalüasyon)

Açıklanan yazılı metinde devalüasyon sözcüğü geçmemektedir. Demokrat Parti tarafından "Türk Lirası'nın Devalüasyonu" sözü milli değerlere bir hakaret gibi sayılır ve ağza alınmazdı. Buna karşın açıklanan kararlar günümüzde devalüasyon olarak nitelendirilir.

Öncesi

1950'de iktidara gelen Demokrat Parti hükûmetleri ile birlikte Türk ekonomisi dışa açılarak dış kredilerle büyüme eğilimine girdi. Üretim kapasitesi ithal ürünlere daha çok ihtiyaç duymaya başladı ve zamanla döviz sıkıntısının yaşanacağı bir süreç başladı. 1956'da hükûmet borçlarını ödeyemeyeceğini duyurdu ve borçların yeniden yapılandırılması şartıyla borç ertelemesi yapıldı. Dünya Bankası, IMF gibi finans kuruluşlarından da beklenen kredilerin alınamaması nedeniyle hükûmet ilk olarak daha önce 1940'ta Cumhuriyet Halk Partisi'nin çıkardığı Millî Korunma Kanunu'nu yeniden uygulamaya geçti. Bu kanunla birlikte ithal ürünlere olan talep azaltmak amacıyla ithal ikameci bir yol izlendi.

Kaynakça

1. ^ "Tarihte bugün: 4 Ağustos". CNN Türk. Erişim tarihi: 19 Eylül 2021. 
2. ^ Taş, Mahir (Nisan 2004). "Menderes Döneminin Ekonomi Politiği ve 1958 İstikrar Programı". Mevzuat Dergisi. 19 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Eylül 2021.