ZiS-2 (Rusça: ЗиС-2) SSCB tarafından geliştirilen ve II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu tarafından kullanılan 57 mm kalibrelik tanksavar sınıfında bir toptu. Tanklar için üretilen ZiS-4 bu topun başka bir tasarımıydı. ZiS kelimesi Rusça Zavod imeni Stalina (Завод имени Сталина, Türkçe 'Adı Stalin tarafından verilen') anlamına geliyordu.
57-mm tanksavar topu M1943 (ZiS-2) | |
---|---|
Çeşidi | Tanksavar |
Uyruğu | SSCB |
Hizmet geçmişi | |
Kullanıldığı savaşlar | II. Dünya Savaşı |
Üretim tarihi | |
Üretici | |
Üretildiği tarih | 1941-1943 |
Üretim adedi | 10,016 |
Özellikler | |
Uzunluk | 7.03 m |
uzunluğu | 3,950 mm / 69.3 kalibre tamamı 4,160 mm / 73 kalibre |
Yükseklik | –5° ila +25° arası |
Namlu Çapı | 57 mm |
Yükseklik | –5° ila +25° arası |
Atış hızı | en fazla 25 mermi/dk |
Azami menzil | 9,850 m |
Tanımı
57-mm tanksavar topu model 1943 (ZiS-2) yatay blok kuyruğa sahip yarı otomatik bir toptu. Atış esnasında mermi yuva kapağı otomatik açılıyor ve yükleyici sadece mermiyi dolduruyordu. Bu sayede top dakikada 25 mermi atabiliyordu. Kalkanlı ve çatal ayaklı sehpası ZiS-3 sahra topundan kalmadır. Yaylı süspansiyonu sayesinde karayolunda 50 km/s, asfalt olmayan yolda 30 km/s ve arazide 10 km/s hızla çekilebiliyordu. Topun atlar tarafından çekilecek şekilde koşum takımı vardı ve 6 atla çekiliyordu. ZiS-2 üzerinde PP1–2 model panoramik dürbün bulunuyordu.
Tarihi
1940 yılında tasarım ofisinde çalışan V. G. Grabin Topçu Bölümünden güçlü bir tanksavar isteği tasarlanması emrini aldı. Kulik ve yardımcıları Kızıl Ordu tarafından Kış Savaşı sırasında kullanılan (daha Nazi Almanyasına ait olanları bilmiyorlardı) tankların yanında savaşacak silahlara ihtiyaç duyulacağını düşündüler. Ayrıca bölüm Almanların propaganda amaçlı yayınladıkları deneme amaçlı çok taretli "süpertank" tasarımından etkilendi. Sonuçta Grabin ve çalışma arkadaşları yerel bir ağır tank olan 40 ila 75 mmlik zırha sahip KV-1 tankını baz alarak çalışmaya başladı. Tasarımcılar namlu çapı olarak 57 mm yi uygun buldu. Bunun sebebi 57 mm lik zırh delici mermilerin hızı ve ağırlığı sayesinde elde ettikleri kinetik enerji ile 90 mm kalınlığındaki zırhı geçebilmesiydi. Hem bu top hafif, taşınması ve gizlenmesi kolay olacaktı. Ancak bu kalibredeki topun iki kusuru bulunuyordu : Birincisi bu kalibre Kızıl Ordu için çok yeniydi ve gerekli mühimmatı üretmek çok zahmetli olacaktı.
Tasarımına Mayıs 1940 tarihinde başlandı ve 1941 yılında resmî olarak 57-mm tanksavar topu model 1941 (ZiS-2) (Rusça: 57-мм противотанковая пушка образца 1941 года (ЗиС-2)) tamamlandı. Üretimine 1 Haziran 1941 başlandı. Ama 1 Aralık 1941 tarihinde N. N. Voronov ve G. L. Govorov tarafından üretimi durduruldu. Sebep olarak ZiS-2 mermilerinin hedefi tam olarak vurmasına rağmen Alman tanklarının içerisinde yeterli zararı verememesiydi. Diğer sebepler yüksek üretim maliyeti ve mühimmat üretiminin zor olmasıydı. Toplamda 371 adet top üretildi.
Üretim bantlarına bu top yerine ZiS-3 model 76.2 mm lik sahra topu alındı. Sovyet tanksavar birlikleri daha ucuz 45 mm lik tanksavar topları ile donatıldı. Bazı tanksavar alaylarına ZiS-3 modeli toplarda dağıtıldı. Bu silahlar 1942 yılının sonlarına kadar her tür Alman zırhlı aracını yok edebiliyordu.
Tiger I model ağır tankların ve Panther tanklarının ortaya çıkması ile cephede ibre Almanlardan yana dönmeye başladı. 45 mm model 1942 topu Panther tankının yan zırhında sadece bir nokta olarak kalıyordu. ZiS-3 ise sadece tankın yanından veya top kalkanından geçebiliyordu. Tiger tankına karşı ZiS-3 sadece yandan o da en fazla 300 metrelik atış mesafesinden etkiliydi. 45 mm lik top ise tamamiyle etkisizdi. Daha güçlü bir top ihtiyacı üzerine Haziran 1943 tarihinde ZiS-2 tekrar ama bu kez 57-mm tanksavar topu model 1943 adıyla servise girdi. 1945 yılına kadar 9,645 adet top üretildi.
Kullanımı
ZiS-2 tanksavar topçu bölükleri ve Yüksek Komutanlık Yedek Birlikleri bünyesindeki tanksavar birliklerince kullanıldı.
Araç topu
ZiS-2 topçu birlikleri yanında araçlara monte edilerekte kullanıldı. 1941 yılında yüz kadar ZiS-2 topu Komsomolets zırhlı traktör şasesine monte edilerek tank imha edici elde edildi.
ZiS-2 modelinin birde ZİS-4 adıyla bilinen tank topu modeli de bulunuyordu.
1941 yılında (mozorov Tasarım Bürosu) tanksavar özelliğini geliştirmek için deneme malzemeleri ile birlikte ZiS-4 topunu kullandı. Az sayıda üretilen T-34-57 model tank tank imha edici olarak kullanıldı. 1943 yılında bu düşüncenin gerekliliği Alman ağır zırhlı Tiger ve Panther tanklarının ortaya çıkması ile anlaşıldı. Yine az sayıda top bazı ufak değişikliklerle ZiS-4M adıyla üretildi. Yüksek namlu çıkış hızı sayesinde zırh geçme özelliği artırılan topa adı verildi. Ancak küçük mermi kapasitesi yüzünden yüksek patlayıcı taşıyan mermiler üretilmediğinden düşman piyadesine karşı sahra topu olarak kullanılamadı. Sonuçta çözüm olarak daha geniş bir taret çizilen tank bu sayede 85 mmlik bir topa sahip oldu ve bu yeni modele T-34-85 adı verildi.
ZiS-2 topu en azından üç farklı prototip araçta denendi. taarruz topu nun SU-74, SU-76D ve SU-57B prototip modellerinde kullanıldı. Hiçbiri üretim için onaylanmadı.
Savaş sonrası
Tank zırhlarındaki çabuk gelişmelerden ötürü ZiS-2 çok kısa sürede tanksavar özelliğini yitirdi. 1950'li yıllarda Kızıl Ordu bünyesindeki ZiS-2'ler yerlerini daha güçlü 100 mm'lik toplara bıraktı. Bunun yanı da az sayıdaki top ağır bir bakımdan geçirilerek hava kuvvetleri servisindeki bir tür kundağı motorlu obüs olan aracında kullanıldı. Roket güdümlü tanksavar silahlarının geliştirilmesi ise ZiS-2 modeli tatamiyle servis dışı kaldı. Günümüze kalan tüm ZiS-2'ler müzelerde sergilendirilmektedir.
Mühimmatı
Kullanılan mühimmat | |||
Türü | Modeli | Ağırlığı, kg | Patlayıcı ağırlığı, g |
Zırh delici mermi (namlu çıkış hızı 990 m/s) | |||
APHE | BR-271K | 3.16 | 18 |
APCBC | BR-271 | 3.16 | 14 |
APCBC (geliştirilmiş özellikli) | BR-271M | 2.80 | 13 |
AP (düz) | BR-271SP | 3.16 | N/A |
Kompozit başlıklı zırh delici (namlu çıkış hızı 1250 m/s) | |||
APCR "Yivli" | BR-271P | 1.79 | N/A |
APCR "Yivsiz" | BR-271N | 2.4 | N/A |
Diğer (namlu çıkış hızı 700 m/s) | |||
Parça tesirli | O-271U (O-271G) | 3.75 | 204 or 220 |
Metal kovanlı | Shch-271 | 3.66 | N/A |
Zırh geçme tablosu | ||
APHE mermisi BR-271K | ||
Mesafe, m | Çarpma açısı 60°, mm | Çarpma açısı 90°, mm |
100 | 91 | 112 |
300 | 84 | 103 |
500 | 76 | 94 |
1000 | 60 | 74 |
1500 | 46 | 57 |
2000 | 35 | 44 |
APCBC mermisi BR-271 | ||
Mesafe, m | Çarpma açısı 60°, mm | Çarpma açısı 90°, mm |
100 | 93 | 114 |
300 | 89 | 109 |
500 | 84 | 103 |
1000 | 74 | 91 |
1500 | 64 | 79 |
2000 | 56 | 69 |
APCR mermisi BR-271P | ||
Mesafe, m | Çarpma açısı 60°, mm | Çarpma açısı 90°, mm |
100 | 155 | 190 |
300 | 137 | 168 |
500 | 120 | 147 |
1000 | 83 | 101 |
Bu bilgiler Sovyet yöntemleri ilie elde edilmiştir. (zırh geçebilme özelikleri 75% eşdeğerdir). Aynı tür mühimmat ile kıyaslanamaz. |
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta 57-mm tanksavar topu M1943 (ZiS-2) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Shunkov V. N. - The Weapons of the Red Army, Mn. Harvest, 1999 (Шунков В. Н. - Оружие Красной Армии. — Мн.: Харвест, 1999.)
- Zaloga, Steven J., James Grandsen (1984). Soviet Tanks and Combat Vehicles of World War Two, pp. 164–5, 180. London: Arms and Armour Press. .
Dış bağlantılar
- Aviapress 19 Mayıs 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Easyget.narod.ru28 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Rusça)
- Ammunition data on BattleField.Ru 29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "Russian Hetzers" on Henk.fox3000.com 20 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
SSCB ait Büyük Vatanseverlik Savaşı topları |
---|
Tanksavar topları |
37-mm top1-K | 45-mm top M1937 | 45-mm top M-42 | 57-mm top ZiS-2 | 100-mm top BS-3 |
Dağ topları |
76-mm dağ topu M1938 |
Alay topları |
76-mm top M1927 | 76-mm top M1943 |
Tümen topları |
(76-mm top M1902/30) | 76-mm top F-22 | 76-mm top USV | 76-mm top ZiS-3 (122-mm obüs M1909/37) | (122-mm obüs M1910/30) | 122-mm obüs M-30 |
Kolordu ve Ordu topları |
(122-mm top A-19) | M-1909 | (152-mm obüs M1910/37) 152-mm obüs M-10 | 152-mm obüs D-1 | | 152-mm top-obüs ML-20 |
Ağır toplar |
| 203-mm obüs B-4 | 210-mm top M1939 | 305-mm obüs M1939 |
Hava savunma savaşı topları |
25-mm top 72-K | 37-mm top61-K | 76-mm top M1938 | 85-mm top 52-K |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
ZiS 2 Rusca ZiS 2 SSCB tarafindan gelistirilen ve II Dunya Savasi sirasinda Kizil Ordu tarafindan kullanilan 57 mm kalibrelik tanksavar sinifinda bir toptu Tanklar icin uretilen ZiS 4 bu topun baska bir tasarimiydi ZiS kelimesi Rusca Zavod imeni Stalina Zavod imeni Stalina Turkce Adi Stalin tarafindan verilen anlamina geliyordu 57 mm tanksavar topu M1943 ZiS 2 Cesidi TanksavarUyrugu SSCBHizmet gecmisiKullanildigi savaslar II Dunya SavasiUretim tarihiUreticiUretildigi tarih 1941 1943Uretim adedi 10 016OzelliklerUzunluk 7 03 m uzunlugu 3 950 mm 69 3 kalibre tamami 4 160 mm 73 kalibreYukseklik 5 ila 25 arasiNamlu Capi 57 mmYukseklik 5 ila 25 arasiAtis hizi en fazla 25 mermi dkAzami menzil 9 850 mTanimi57 mm tanksavar topu model 1943 ZiS 2 yatay blok kuyruga sahip yari otomatik bir toptu Atis esnasinda mermi yuva kapagi otomatik aciliyor ve yukleyici sadece mermiyi dolduruyordu Bu sayede top dakikada 25 mermi atabiliyordu Kalkanli ve catal ayakli sehpasi ZiS 3 sahra topundan kalmadir Yayli suspansiyonu sayesinde karayolunda 50 km s asfalt olmayan yolda 30 km s ve arazide 10 km s hizla cekilebiliyordu Topun atlar tarafindan cekilecek sekilde kosum takimi vardi ve 6 atla cekiliyordu ZiS 2 uzerinde PP1 2 model panoramik durbun bulunuyordu TarihiZIS 2 model 1943 Poznan Polonya 1940 yilinda tasarim ofisinde calisan V G Grabin Topcu Bolumunden guclu bir tanksavar istegi tasarlanmasi emrini aldi Kulik ve yardimcilari Kizil Ordu tarafindan Kis Savasi sirasinda kullanilan daha Nazi Almanyasina ait olanlari bilmiyorlardi tanklarin yaninda savasacak silahlara ihtiyac duyulacagini dusunduler Ayrica bolum Almanlarin propaganda amacli yayinladiklari deneme amacli cok taretli supertank tasarimindan etkilendi Sonucta Grabin ve calisma arkadaslari yerel bir agir tank olan 40 ila 75 mmlik zirha sahip KV 1 tankini baz alarak calismaya basladi Tasarimcilar namlu capi olarak 57 mm yi uygun buldu Bunun sebebi 57 mm lik zirh delici mermilerin hizi ve agirligi sayesinde elde ettikleri kinetik enerji ile 90 mm kalinligindaki zirhi gecebilmesiydi Hem bu top hafif tasinmasi ve gizlenmesi kolay olacakti Ancak bu kalibredeki topun iki kusuru bulunuyordu Birincisi bu kalibre Kizil Ordu icin cok yeniydi ve gerekli muhimmati uretmek cok zahmetli olacakti Tasarimina Mayis 1940 tarihinde baslandi ve 1941 yilinda resmi olarak 57 mm tanksavar topu model 1941 ZiS 2 Rusca 57 mm protivotankovaya pushka obrazca 1941 goda ZiS 2 tamamlandi Uretimine 1 Haziran 1941 baslandi Ama 1 Aralik 1941 tarihinde N N Voronov ve G L Govorov tarafindan uretimi durduruldu Sebep olarak ZiS 2 mermilerinin hedefi tam olarak vurmasina ragmen Alman tanklarinin icerisinde yeterli zarari verememesiydi Diger sebepler yuksek uretim maliyeti ve muhimmat uretiminin zor olmasiydi Toplamda 371 adet top uretildi Uretim bantlarina bu top yerine ZiS 3 model 76 2 mm lik sahra topu alindi Sovyet tanksavar birlikleri daha ucuz 45 mm lik tanksavar toplari ile donatildi Bazi tanksavar alaylarina ZiS 3 modeli toplarda dagitildi Bu silahlar 1942 yilinin sonlarina kadar her tur Alman zirhli aracini yok edebiliyordu Tiger I model agir tanklarin ve Panther tanklarinin ortaya cikmasi ile cephede ibre Almanlardan yana donmeye basladi 45 mm model 1942 topu Panther tankinin yan zirhinda sadece bir nokta olarak kaliyordu ZiS 3 ise sadece tankin yanindan veya top kalkanindan gecebiliyordu Tiger tankina karsi ZiS 3 sadece yandan o da en fazla 300 metrelik atis mesafesinden etkiliydi 45 mm lik top ise tamamiyle etkisizdi Daha guclu bir top ihtiyaci uzerine Haziran 1943 tarihinde ZiS 2 tekrar ama bu kez 57 mm tanksavar topu model 1943 adiyla servise girdi 1945 yilina kadar 9 645 adet top uretildi Kullanimi ZiS 2 tanksavar topcu bolukleri ve Yuksek Komutanlik Yedek Birlikleri bunyesindeki tanksavar birliklerince kullanildi Arac topu ZiS 2 topcu birlikleri yaninda araclara monte edilerekte kullanildi 1941 yilinda yuz kadar ZiS 2 topu Komsomolets zirhli traktor sasesine monte edilerek tank imha edici elde edildi ZiS 2 modelinin birde ZIS 4 adiyla bilinen tank topu modeli de bulunuyordu 1941 yilinda mozorov Tasarim Burosu tanksavar ozelligini gelistirmek icin deneme malzemeleri ile birlikte ZiS 4 topunu kullandi Az sayida uretilen T 34 57 model tank tank imha edici olarak kullanildi 1943 yilinda bu dusuncenin gerekliligi Alman agir zirhli Tiger ve Panther tanklarinin ortaya cikmasi ile anlasildi Yine az sayida top bazi ufak degisikliklerle ZiS 4M adiyla uretildi Yuksek namlu cikis hizi sayesinde zirh gecme ozelligi artirilan topa adi verildi Ancak kucuk mermi kapasitesi yuzunden yuksek patlayici tasiyan mermiler uretilmediginden dusman piyadesine karsi sahra topu olarak kullanilamadi Sonucta cozum olarak daha genis bir taret cizilen tank bu sayede 85 mmlik bir topa sahip oldu ve bu yeni modele T 34 85 adi verildi ZiS 2 topu en azindan uc farkli prototip aracta denendi taarruz topu nun SU 74 SU 76D ve SU 57B prototip modellerinde kullanildi Hicbiri uretim icin onaylanmadi Savas sonrasi Tank zirhlarindaki cabuk gelismelerden oturu ZiS 2 cok kisa surede tanksavar ozelligini yitirdi 1950 li yillarda Kizil Ordu bunyesindeki ZiS 2 ler yerlerini daha guclu 100 mm lik toplara birakti Bunun yani da az sayidaki top agir bir bakimdan gecirilerek hava kuvvetleri servisindeki bir tur kundagi motorlu obus olan aracinda kullanildi Roket gudumlu tanksavar silahlarinin gelistirilmesi ise ZiS 2 modeli tatamiyle servis disi kaldi Gunumuze kalan tum ZiS 2 ler muzelerde sergilendirilmektedir MuhimmatiKullanilan muhimmatTuru Modeli Agirligi kg Patlayici agirligi gZirh delici mermi namlu cikis hizi 990 m s APHE BR 271K 3 16 18APCBC BR 271 3 16 14APCBC gelistirilmis ozellikli BR 271M 2 80 13AP duz BR 271SP 3 16 N AKompozit baslikli zirh delici namlu cikis hizi 1250 m s APCR Yivli BR 271P 1 79 N AAPCR Yivsiz BR 271N 2 4 N ADiger namlu cikis hizi 700 m s Parca tesirli O 271U O 271G 3 75 204 or 220Metal kovanli Shch 271 3 66 N A Zirh gecme tablosuAPHE mermisi BR 271KMesafe m Carpma acisi 60 mm Carpma acisi 90 mm100 91 112300 84 103500 76 941000 60 741500 46 572000 35 44APCBC mermisi BR 271Mesafe m Carpma acisi 60 mm Carpma acisi 90 mm100 93 114300 89 109500 84 1031000 74 911500 64 792000 56 69APCR mermisi BR 271PMesafe m Carpma acisi 60 mm Carpma acisi 90 mm100 155 190300 137 168500 120 1471000 83 101Bu bilgiler Sovyet yontemleri ilie elde edilmistir zirh gecebilme ozelikleri 75 esdegerdir Ayni tur muhimmat ile kiyaslanamaz KaynakcaWikimedia Commons ta 57 mm tanksavar topu M1943 ZiS 2 ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Shunkov V N The Weapons of the Red Army Mn Harvest 1999 Shunkov V N Oruzhie Krasnoj Armii Mn Harvest 1999 ISBN 985 433 469 4 Zaloga Steven J James Grandsen 1984 Soviet Tanks and Combat Vehicles of World War Two pp 164 5 180 London Arms and Armour Press ISBN 0 85368 606 8 Dis baglantilarAviapress 19 Mayis 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Easyget narod ru28 Subat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rusca Ammunition data on BattleField Ru 29 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Russian Hetzers on Henk fox3000 com 20 Mayis 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde SSCB ait Buyuk Vatanseverlik Savasi toplariTanksavar toplari37 mm top1 K 45 mm top M1937 45 mm top M 42 57 mm top ZiS 2 100 mm top BS 3Dag toplari76 mm dag topu M1938Alay toplari76 mm top M1927 76 mm top M1943Tumen toplari76 mm top M1902 30 76 mm top F 22 76 mm top USV 76 mm top ZiS 3 122 mm obus M1909 37 122 mm obus M1910 30 122 mm obus M 30Kolordu ve Ordu toplari122 mm top A 19 M 1909 152 mm obus M1910 37 152 mm obus M 10 152 mm obus D 1 152 mm top obus ML 20Agir toplar 203 mm obus B 4 210 mm top M1939 305 mm obus M1939Hava savunma savasi toplari25 mm top 72 K 37 mm top61 K 76 mm top M1938 85 mm top 52 K