Açık içerik, insanların önceden oluşturulmuş ücretsiz bir içeriğe erişerek bu içeriğe atıfta bulunarak, içeriği izinsiz bir şekilde kopyalaması, yayınlaması ve değiştirebileceği ve kullanabileceği bir çalışmayı tanımlar. Ayrıca "serbestçe kullanılabilir" olarak da tanımlanır. İçeriğin tamamını ya da dilediği bir kısmını kullanmak kullanıcıya kalmıştır.
İçerik çalıştırılamayan hemen hemen her şeydir. Bu içerikler makaleler, araştırmalar, dergiler, müzik ve filmler olabilir.
Ayrıca açık içerik, Vikipedi'nin temel omurgasını oluşturan diğer kullanıcıların rahatça bilgi ekleyebilmelerini sağlayan bir sistemdir. Tıpkı demokratik bir yönetimde söz konusu olduğu üzere Vikipedi'de de bu özellik sayesinde kullanıcılar kendi ansiklopedilerini kendi yönetirler. İnsanlar bu işlemleri gerçekleştirirken ayrıca hâlihazırda bulunan maddeleri değiştirme, kopyalama, atıfta bulunma imkânları da vardır.
Açık içerik kamu malı olan ve herkese açık bir şekilde kullanma imkânı sağlayan bir sistemdir. Sistemin kullanıcılara sunduğu 5R faaliyeti olarak tanımladığı bir örnek mevcuttur. Bu faaliyeti oluşturan 5R; Tutun, Gözden geçirin, Remix, Yeniden kullanım, Yeniden dağıtın (Retain Revise Remix Reuse Redistribute)'dan oluşur.
- Tutun - kaynağın bir kopyasını oluşturun, sahip olun ve kontrol edin (örneğin, kendi kopyanızı indirin ve saklayın)
- Gözden geçirin - kaynak kopyanızı düzenleyin, uyarlayın ve değiştirin (örneğin, başka bir dile çevirin)
- Remix - yeni bir şey yaratmak için kaynağın orijinal veya revize edilmiş kopyasını diğer mevcut materyalle birleştirin.
- Yeniden kullanım - kaynağın orijinal, gözden geçirilmiş veya yeniden düzenlenmiş kopyasını herkese açık olarak kullanın (örneğin, bir web sitesinde, bir sunumda, bir sınıfta)
- Yeniden dağıtın - kaynağın orijinal, düzeltilmiş veya yeniden düzenlenmiş kopyalarının kopyalarını başkalarıyla paylaşın (örneğin, çevrimiçi olarak bir kopyasını gönderin veya bir arkadaşınıza verin)
Tarihçe
İçeriğe özgür yazılım lisansları uygulama kavramı, 1994 yılında GNU Projesi için "Yazılım Dışı Bilgiye Copyleft Uygulaması" adlı makaleyi yazan tarafından tanıtıldı. Ayrıca Açık İçerik adı altında bir internet sayfası oluşturuldu bu sayfada yazarlar oluşturdukları makaleleri açık bir şekilde kullanıcıların ücret ödemeden erişimlerine açık bir şekilde kullanmalarına imkân sağlamaktadır. Bu blog David Wiley tarafından oluşturulmuştur. Blog eğitimde açıklıkla ilgili konulara odaklanmaktadır.
David Wiley ayrıca 1998 yılında Açık İçeriği kullanıcılara tanıtmak için Açık İçerik Projesini başlattı. David Wiley, "açık içerik" fikrini yaymak için çalışırken, açık kaynak yazılım topluluğu üyeleri ve ticari yayıncılarla birlikte çalışarak yayıncılar için kabul edilebilir bir açık içerik lisansı geliştirdi.
Açık erişim
Açık erişim bedava erişim içeriği olarak adlandırılır. Genellikle orijinal bilimsel dergilerde yayınlanan kaynaklardan oluşur. Aynı zamanda bazı lisanslı açık içerikler tekrar kullanım ve dağıtıma açıktır ve bunlar açık içerik olarak nitelendirilir.
Açık içerik ve eğitimi
Geçtiğimiz on yılda açık içerik yüksek eğitime alternatif bir kaynak olarak geliştirildi. Açık içerik yüksek eğitim almayı ücretsiz hale getiriyor ve birçok proje ve organizasyon açık içerik kullanarak öğrenmeyi destekliyor. Bu tip kuruluşlara örnekler olarak Khan Akademi ve Saylor Kuruluşu'ndan bahsedilebilir. Yale, MIT ve Tufs gibi üniversitesiler de dahil birçok kurum derslerini internet üzerinden tamamen ücretsiz olarak sunuyor.
Open Knowledge Foundation
Open Knowledge Foundation, hem içerik hem de veriler dahil olmak üzere bilgileri ücretsiz olarak tanıtan ve paylaşan küresel, kâr amacı gütmeyen bir ağdır. Sistem 24 Mayıs 2004 tarihinde Rufus Pollock tarafından kurulmuştur. Kuruluş amaçlarını şu şekilde ifade ediyor.
- Bilgiye erişim, bilgi oluşturma ve yayma özgürlüğünü teşvik etmek.
- Bilginin yaratılmasını, erişilmesini ve yayılmasını teşvik eden ve kolaylaştıran projeler, topluluklar ve araçlar geliştirmek, desteklemek ve teşvik etmek.
- Bilginin oluşturulması, erişimi ve yayılmasıyla ilgili hem yasal hem de yasal olmayan kısıtlamalara karşı kampanya yapmak.
Open Knowledge Foundation ağ olarak misyonunu şu şekilde ifade etmektedir: "Misyonumuz daha açık bir dünya yaratmaktır, kişisel olmayan tüm bilgilerin açık olduğu, herkesin kullanabileceği, geliştirebileceği ve paylaşabileceği bir dünya; yaratıcılar ve yenilikçiler oldukça tanınır ve ödüllendirilir."
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta Açık içerik ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ . web.archive.org. 28 Ocak 1999. 1 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2021.
- ^ . opencontent.org. 15 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2021.
- ^ . www.gnu.org (İngilizce). 26 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2021.
- ^ . opencontent.org (İngilizce). 7 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2021.
- ^ . web.archive.org. 6 Ağustos 2003. 6 Ağustos 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2021.
- ^ . web.archive.org. 8 Ekim 2017. 8 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2021.
- ^ . Open Knowledge Foundation blog (İngilizce). 24 Mayıs 2004. 19 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2021.
- ^ . okfn.org (İngilizce). 4 Ağustos 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Acik icerik insanlarin onceden olusturulmus ucretsiz bir icerige eriserek bu icerige atifta bulunarak icerigi izinsiz bir sekilde kopyalamasi yayinlamasi ve degistirebilecegi ve kullanabilecegi bir calismayi tanimlar Ayrica serbestce kullanilabilir olarak da tanimlanir Icerigin tamamini ya da diledigi bir kismini kullanmak kullaniciya kalmistir Acik icerik projesi logo Icerik calistirilamayan hemen hemen her seydir Bu icerikler makaleler arastirmalar dergiler muzik ve filmler olabilir Ayrica acik icerik Vikipedi nin temel omurgasini olusturan diger kullanicilarin rahatca bilgi ekleyebilmelerini saglayan bir sistemdir Tipki demokratik bir yonetimde soz konusu oldugu uzere Vikipedi de de bu ozellik sayesinde kullanicilar kendi ansiklopedilerini kendi yonetirler Insanlar bu islemleri gerceklestirirken ayrica halihazirda bulunan maddeleri degistirme kopyalama atifta bulunma imkanlari da vardir Acik icerik kamu mali olan ve herkese acik bir sekilde kullanma imkani saglayan bir sistemdir Sistemin kullanicilara sundugu 5R faaliyeti olarak tanimladigi bir ornek mevcuttur Bu faaliyeti olusturan 5R Tutun Gozden gecirin Remix Yeniden kullanim Yeniden dagitin Retain Revise Remix Reuse Redistribute dan olusur Tutun kaynagin bir kopyasini olusturun sahip olun ve kontrol edin ornegin kendi kopyanizi indirin ve saklayin Gozden gecirin kaynak kopyanizi duzenleyin uyarlayin ve degistirin ornegin baska bir dile cevirin Remix yeni bir sey yaratmak icin kaynagin orijinal veya revize edilmis kopyasini diger mevcut materyalle birlestirin Yeniden kullanim kaynagin orijinal gozden gecirilmis veya yeniden duzenlenmis kopyasini herkese acik olarak kullanin ornegin bir web sitesinde bir sunumda bir sinifta Yeniden dagitin kaynagin orijinal duzeltilmis veya yeniden duzenlenmis kopyalarinin kopyalarini baskalariyla paylasin ornegin cevrimici olarak bir kopyasini gonderin veya bir arkadasiniza verin TarihceIcerige ozgur yazilim lisanslari uygulama kavrami 1994 yilinda GNU Projesi icin Yazilim Disi Bilgiye Copyleft Uygulamasi adli makaleyi yazan tarafindan tanitildi Ayrica Acik Icerik adi altinda bir internet sayfasi olusturuldu bu sayfada yazarlar olusturduklari makaleleri acik bir sekilde kullanicilarin ucret odemeden erisimlerine acik bir sekilde kullanmalarina imkan saglamaktadir Bu blog David Wiley tarafindan olusturulmustur Blog egitimde aciklikla ilgili konulara odaklanmaktadir David Wiley ayrica 1998 yilinda Acik Icerigi kullanicilara tanitmak icin Acik Icerik Projesini baslatti David Wiley acik icerik fikrini yaymak icin calisirken acik kaynak yazilim toplulugu uyeleri ve ticari yayincilarla birlikte calisarak yayincilar icin kabul edilebilir bir acik icerik lisansi gelistirdi Acik erisimAcik erisim bedava erisim icerigi olarak adlandirilir Genellikle orijinal bilimsel dergilerde yayinlanan kaynaklardan olusur Ayni zamanda bazi lisansli acik icerikler tekrar kullanim ve dagitima aciktir ve bunlar acik icerik olarak nitelendirilir Acik icerik ve egitimiGectigimiz on yilda acik icerik yuksek egitime alternatif bir kaynak olarak gelistirildi Acik icerik yuksek egitim almayi ucretsiz hale getiriyor ve bircok proje ve organizasyon acik icerik kullanarak ogrenmeyi destekliyor Bu tip kuruluslara ornekler olarak Khan Akademi ve Saylor Kurulusu ndan bahsedilebilir Yale MIT ve Tufs gibi universitesiler de dahil bircok kurum derslerini internet uzerinden tamamen ucretsiz olarak sunuyor Open Knowledge FoundationOpen Knowledge Foundation hem icerik hem de veriler dahil olmak uzere bilgileri ucretsiz olarak tanitan ve paylasan kuresel kar amaci gutmeyen bir agdir Sistem 24 Mayis 2004 tarihinde Rufus Pollock tarafindan kurulmustur Kurulus amaclarini su sekilde ifade ediyor Bilgiye erisim bilgi olusturma ve yayma ozgurlugunu tesvik etmek Bilginin yaratilmasini erisilmesini ve yayilmasini tesvik eden ve kolaylastiran projeler topluluklar ve araclar gelistirmek desteklemek ve tesvik etmek Bilginin olusturulmasi erisimi ve yayilmasiyla ilgili hem yasal hem de yasal olmayan kisitlamalara karsi kampanya yapmak Open Knowledge Foundation ag olarak misyonunu su sekilde ifade etmektedir Misyonumuz daha acik bir dunya yaratmaktir kisisel olmayan tum bilgilerin acik oldugu herkesin kullanabilecegi gelistirebilecegi ve paylasabilecegi bir dunya yaraticilar ve yenilikciler oldukca taninir ve odullendirilir KaynakcaWikimedia Commons ta Acik icerik ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir web archive org 28 Ocak 1999 1 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ocak 2021 opencontent org 15 Haziran 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ocak 2021 www gnu org Ingilizce 26 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ocak 2021 opencontent org Ingilizce 7 Nisan 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ocak 2021 web archive org 6 Agustos 2003 6 Agustos 2003 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ocak 2021 web archive org 8 Ekim 2017 8 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ocak 2021 Open Knowledge Foundation blog Ingilizce 24 Mayis 2004 19 Agustos 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ocak 2021 okfn org Ingilizce 4 Agustos 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Ocak 2021