Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Abdülgani Girici (1 Temmuz 1901, Camili Köyü, Adana - 25 Ocak 1989, Adana), Türk mücahit.
| Abdülgani Girici | |
|---|---|
| Doğum | 1 Temmuz 1901 Adana |
| Ölüm | 25 Ocak 1989 (87 yaşında) Adana |
| Branşı | Matbuat ve İhtihbarat Genel Müdürlüğü |
| Birimi | Muhbir |
| Ödülleri | İstiklal Madalyası Altın Hatıra Madalyası |
| Ailesi | |
| Babası | Camilizade Ali Efendi |
| Annesi | Fadime Hanım |
1920’li yıllarda Adana’da meydana gelen ve Türk halkın katledildiği olayların önemli bir tanığıdır.Kurtuluş Savaşı sırasında Adana cephesinde istihbarat çalışmalarıyla yararlıklar gösterdi. İstiklâl Madalyası sahibidir. Hatıraları 1920 Adana Ermeni Mezalimi Hatıraları adıyla yayımlanmıştır.
Hayatı
1901 yılında Adana'nın Camili Köyü'nde doğdu. Babası Camilizade Ali Efendi, annesi ise Fadime Hanım'dır. Babasının ölümü üzerine annesi ile birlikte dayısı Abdullah Ağaoğlu'nun yanına taşındı.
Ailenin dört oğlundan en küçüğü idi. Büyük ağabeyi Abdülavni I. Dünya Savaşı’nda Suriye-Filistin cephesinde ve Milli Mücadele’de Batı Kilikya Umum Komutanlığı emrinde; ortanca ağabeyi Mehmet Vehbi Çanakkale cephesinde savaştı. Küçük ağabeyi Bayram Ali ise Sarıkamış Harekâtı'nda Ruslar’a esir düşüp 11 yıl sonra Adana'ya dönebildi.
Abdülgani Girici, 1920'de Ermeni ve Suryani çetelerin evlere ve köy içindeki mağaralara saklanan Türkleri öldürüldüğü, Camili ve Dedepınarı faciası olarak bilinen olayda yakınlarını yitirdi; ömrü boyunca bu olayın etkisinde kaldı.
Adana'nın Fransızlar tarafından işgal edildiği dönemde Matbuat ve İstihbarat Genel Müdürlüğü adına muhbirlik yaptı. Bir yandan Fransız birliklerinin, Ermeni ve Asuri çetelerinin faaliyetlerini, halka yaptıkları zulüm, işkence ve cinayetleri, bölgelerdeki askeri varlıklarına dair bilgileri Ankara’daki Matbuat ve İstihbarat Genel Müdürlüğü’ne; oradan gelen bilgileri Adana’daki Milli Kuvvetler’in sorumlularına bildirdi. Bu faaliyetleri nedeniyle Fransız Divan-ı Harp Reisi tarafından idama mahkum edildi, ancak yakalanmaktan kurtuldu ve görevine devam etti.
5 Ağustos 1920 günü Mustafa Kemal Atatürk'ün Adana cephesini teftiş ettiği sırada Mustafa Kemal ile tanışma fırsatı yakaladı. Mustafa Kemal onun için "Bu genç kim? Çok girici (girişken)” ifadesini kullanmıştı. Soyadı Kanunu çıktığında Ahmet Remzi Bey’in bu sözleri hatırlatması üzerine, "Girici" soyadını aldı.
Cumhuriyetin ilk yıllarında Kuvâ-yi Milliye ve Mücahit Gazileri topluluklarının kurucu ve yöneticiliğini üstlendi. Ayrıca Belediye Meclis Üyeliği ve müfettişliği yaptı.
1921 yılında Çocuk Esirgeme Kurumu'nun Adana şubesinin kurucuları arasında yer aldı. 1963 yılında başkanlığını yaparken Türkiye Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından Altın Hatıra Madalyası verildi.
Cumhuriyet'in ilanından sonra CHP tarafından Cumhuriyet’in nasıl bir yönetim tarzı olduğunu halka anlatmakla görevlendirildi. 1930’da kuruluşundan başlayarak Adana Çiftçi Birliği’nde görev aldı; 1980’e kadar aralıksız hizmet etti. "Meksika buğdayı" olarak bilinen buğday tohumluğunun Türkiye’ye getirilmesi ve Adana çevresine dağıtılmasına öncülük etti ve bu çabaları nedeniyle Tarım Bakanlığı tarafından ödüllendirildi.
Adana'nın Yüreğir ilçesinde Camili Köyü'nde okulun ve öğrencilerinin ihtiyaçlarını karşılamak üzere 1980 yılında kendi adıyla bir vakıf kurdu. Tüm arazilerini vakfa bağışladı. 25 Ocak 1989'da Adana'da öldü.
Adana Atatürk Evi Müzesi'nin kuruluşunda katkısı vardır. İstiklal madalyası ve fotoğrafı bu müzede sergilenmektedir.
Yeni Adana gazetesinde kaleme aldığı yazılar ölümünden sonra Türk Tarih Kurumu tarafından kitap haline getirildi ve 1920 Adana Ermeni Mezalimi Hatıraları adıyla yayımlandı.
Ödüller
- Altın Hatıra Madalyası, 1963, Çocuk Esirgeme Kurumu
- İstiklâl Madalyası, Türkiye Büyük Millet Meclisi
Galeri
-
![image]()
Türk Tarih Kurumu tarafından yayımlanan kitabı -
![image]()
Adana Asri Mezarlığı'ndaki kabri
Kaynakça
- ^ a b c "Milli mücahit Girici'nin hatıraları kitaplaştırıldı". www.adanahabergazetesi.com.tr. Erişim tarihi: 9 Eylül 2016.
- ^ a b "Adana'nın Kurtuluşu ve Unutulmaz Kahramanlar: Gani Girici". Bölge Gazetesi. 1 Ocak 2021. Erişim tarihi: 10 Şubat 2024.
- ^ a b c Kırbaşlı, Ömür (6 Haziran 2021). "Adana'yı Fransız'a karşı örgütleyen efsane istihbaratçı". Sözcü. Erişim tarihi: 10 Şubat 2024.
- ^ "Abdülgani Girici Vakfı". Camili Ortaokulu web sitesi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Abdulgani Girici 1 Temmuz 1901 Camili Koyu Adana 25 Ocak 1989 Adana Turk mucahit Abdulgani GiriciDogum1 Temmuz 1901 AdanaOlum25 Ocak 1989 87 yasinda AdanaBransiMatbuat ve Ihtihbarat Genel MudurluguBirimiMuhbirOdulleriIstiklal Madalyasi Altin Hatira MadalyasiAilesiBabasiCamilizade Ali EfendiAnnesiFadime Hanim 1920 li yillarda Adana da meydana gelen ve Turk halkin katledildigi olaylarin onemli bir tanigidir Kurtulus Savasi sirasinda Adana cephesinde istihbarat calismalariyla yararliklar gosterdi Istiklal Madalyasi sahibidir Hatiralari 1920 Adana Ermeni Mezalimi Hatiralari adiyla yayimlanmistir Hayati1901 yilinda Adana nin Camili Koyu nde dogdu Babasi Camilizade Ali Efendi annesi ise Fadime Hanim dir Babasinin olumu uzerine annesi ile birlikte dayisi Abdullah Agaoglu nun yanina tasindi Ailenin dort oglundan en kucugu idi Buyuk agabeyi Abdulavni I Dunya Savasi nda Suriye Filistin cephesinde ve Milli Mucadele de Bati Kilikya Umum Komutanligi emrinde ortanca agabeyi Mehmet Vehbi Canakkale cephesinde savasti Kucuk agabeyi Bayram Ali ise Sarikamis Harekati nda Ruslar a esir dusup 11 yil sonra Adana ya donebildi Abdulgani Girici 1920 de Ermeni ve Suryani cetelerin evlere ve koy icindeki magaralara saklanan Turkleri olduruldugu Camili ve Dedepinari faciasi olarak bilinen olayda yakinlarini yitirdi omru boyunca bu olayin etkisinde kaldi Adana nin Fransizlar tarafindan isgal edildigi donemde Matbuat ve Istihbarat Genel Mudurlugu adina muhbirlik yapti Bir yandan Fransiz birliklerinin Ermeni ve Asuri cetelerinin faaliyetlerini halka yaptiklari zulum iskence ve cinayetleri bolgelerdeki askeri varliklarina dair bilgileri Ankara daki Matbuat ve Istihbarat Genel Mudurlugu ne oradan gelen bilgileri Adana daki Milli Kuvvetler in sorumlularina bildirdi Bu faaliyetleri nedeniyle Fransiz Divan i Harp Reisi tarafindan idama mahkum edildi ancak yakalanmaktan kurtuldu ve gorevine devam etti 5 Agustos 1920 gunu Mustafa Kemal Ataturk un Adana cephesini teftis ettigi sirada Mustafa Kemal ile tanisma firsati yakaladi Mustafa Kemal onun icin Bu genc kim Cok girici girisken ifadesini kullanmisti Soyadi Kanunu ciktiginda Ahmet Remzi Bey in bu sozleri hatirlatmasi uzerine Girici soyadini aldi Cumhuriyetin ilk yillarinda Kuva yi Milliye ve Mucahit Gazileri topluluklarinin kurucu ve yoneticiligini ustlendi Ayrica Belediye Meclis Uyeligi ve mufettisligi yapti 1921 yilinda Cocuk Esirgeme Kurumu nun Adana subesinin kuruculari arasinda yer aldi 1963 yilinda baskanligini yaparken Turkiye Cocuk Esirgeme Kurumu tarafindan Altin Hatira Madalyasi verildi Cumhuriyet in ilanindan sonra CHP tarafindan Cumhuriyet in nasil bir yonetim tarzi oldugunu halka anlatmakla gorevlendirildi 1930 da kurulusundan baslayarak Adana Ciftci Birligi nde gorev aldi 1980 e kadar araliksiz hizmet etti Meksika bugdayi olarak bilinen bugday tohumlugunun Turkiye ye getirilmesi ve Adana cevresine dagitilmasina onculuk etti ve bu cabalari nedeniyle Tarim Bakanligi tarafindan odullendirildi Adana nin Yuregir ilcesinde Camili Koyu nde okulun ve ogrencilerinin ihtiyaclarini karsilamak uzere 1980 yilinda kendi adiyla bir vakif kurdu Tum arazilerini vakfa bagisladi 25 Ocak 1989 da Adana da oldu Adana Ataturk Evi Muzesi nin kurulusunda katkisi vardir Istiklal madalyasi ve fotografi bu muzede sergilenmektedir Yeni Adana gazetesinde kaleme aldigi yazilar olumunden sonra Turk Tarih Kurumu tarafindan kitap haline getirildi ve 1920 Adana Ermeni Mezalimi Hatiralari adiyla yayimlandi OdullerAltin Hatira Madalyasi 1963 Cocuk Esirgeme Kurumu Istiklal Madalyasi Turkiye Buyuk Millet MeclisiGaleriTurk Tarih Kurumu tarafindan yayimlanan kitabi Adana Asri Mezarligi ndaki kabriKaynakca a b c Milli mucahit Girici nin hatiralari kitaplastirildi www adanahabergazetesi com tr Erisim tarihi 9 Eylul 2016 a b Adana nin Kurtulusu ve Unutulmaz Kahramanlar Gani Girici Bolge Gazetesi 1 Ocak 2021 Erisim tarihi 10 Subat 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b c Kirbasli Omur 6 Haziran 2021 Adana yi Fransiz a karsi orgutleyen efsane istihbaratci Sozcu Erisim tarihi 10 Subat 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Abdulgani Girici Vakfi Camili Ortaokulu web sitesi Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link