Abdülhamid Süleyman Çolpan (Özbekçe: Abdulhamid Sulaymon Choʻlpon) (1893, Andican – 4 Ekim 1938, Özbekistan SSC), Özbek yazar, tercüman, şair ve gazeteci.
Abdulhamid Süleyman Çolpan | |
---|---|
Doğum | 1893 Andican |
Ölüm | 4 Ekim 1938 Taşkent, Özbekistan SSC |
Meslek | Yazar, Tercüman, Gazeteci, Şair |
Dil | Özbekçe, Türkçe, Arapça, Farsça |
Milliyet | Özbek |
Etkilendikleri | |
Hakkında
Asıl adı Abdülhamid Süleymanoğlu Yunusov'dur. Türk dünyası ve batı edebiyatında çalışmaları oldu. 1913 yılından itibaren aktif olarak yazarlığa başladı ve adını duyurdu. İlk makalelerini Sada-yı Türkistan, Sada-yı Fergana ve Türkistan gazetelerinde yazdı. Dönemin önemli olaylarını milliyetçi bir tavır takınarak yazmaya başlayan Çolpan, ses getirdi. 1922'de şiirleri Özbek Yaş Şairleri adlı antolojide yayınlandı. Aynı yılda ilk şiir kitabı Bulaqlar basıldı.
Türkistan'ın parçalanmasından ardından söylediği şu dörtlüğü ünlüdür :
Gülen başkalarıdır, ağlayan ben ben.
Oynayan başkalarıdır, inleyen ben ben.
Egemenlik öykülerini işiten ben ben,
Kulluk şarkısını dinleyen ben ben.
Özbek Sovyet Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla birlikte yapılan politikalar ve hükûmetin baskısıyla milliyetçi aydınlarla birlikte Abdülhamid de bir müddet susmak zorunda kalmış, yazılar yazmamıştır. 1925 yılında muhit küçli eken, eğdim boynımnı (etraf güçlüyken boynumu eğdim) diyerek sustuğunu itiraf etmiştir. 14 Haziran 1937'de milliyetçi olması suç sayılmış ve halk düşmanı olarak tutuklanmıştır.
Ölümü
1937'de tutuklanan Abdülhamid Süleyman Çolpan hapishanede gördüğü yoğun işkencelerden sonra 4 Ekim 1938'de kurşuna dizilerek infaz edildi.
Ölümünden Sonra
Hayatta iken yayımlamayan bazı eserleri de bütünüyle 1990 yılında yayınlanmıştır. 1991'de anısına Nevai ödülü verildi. Ayrıca Özbekistan'da cadde ve kütüphanelere ismi verildi.
Makaleleri
- Bahar Avulları
- Vatanımız Türkistan'da Temir Yollar
- Oş
- Yılda Bir Keçe
- Şarq Poezdi Keldi
- Şarq Uyğangan,
- Çimkent
- Quturgan Müstemlekeçiler
- Yol Esdeligi
Tiyatro Eserleri
- Halil Fereng
- Çörinin İsyanı
- Yarqınay Muştumzor
- Ortaq Qarşıbayev
- Hucüm
Şiirleri
- Bulaqlar (1922)
- Uyganış (1924)
- Tan Sırları (1926)
- Saz (1930)
- Cor (1930)
Tercümeleri
- Hamlet
- Boris Godunov ve Dubrovskiy
- Ana
Romanları
- Keçe ve Kündüz
Kaynakça
Ben Ben15 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Abdülhamid Süleyman Çolpan19 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Abdulhamid Suleyman Colpan Ozbekce Abdulhamid Sulaymon Choʻlpon 1893 Andican 4 Ekim 1938 Ozbekistan SSC Ozbek yazar tercuman sair ve gazeteci Abdulhamid Suleyman ColpanDogum1893 AndicanOlum4 Ekim 1938 Taskent Ozbekistan SSCMeslekYazar Tercuman Gazeteci SairDilOzbekce Turkce Arapca FarscaMilliyetOzbekEtkilendikleri Ismail Gaspirali Mahmud Hoca Behbudi HakkindaAsil adi Abdulhamid Suleymanoglu Yunusov dur Turk dunyasi ve bati edebiyatinda calismalari oldu 1913 yilindan itibaren aktif olarak yazarliga basladi ve adini duyurdu Ilk makalelerini Sada yi Turkistan Sada yi Fergana ve Turkistan gazetelerinde yazdi Donemin onemli olaylarini milliyetci bir tavir takinarak yazmaya baslayan Colpan ses getirdi 1922 de siirleri Ozbek Yas Sairleri adli antolojide yayinlandi Ayni yilda ilk siir kitabi Bulaqlar basildi Turkistan in parcalanmasindan ardindan soyledigi su dortlugu unludur Gulen baskalaridir aglayan ben ben Oynayan baskalaridir inleyen ben ben Egemenlik oykulerini isiten ben ben Kulluk sarkisini dinleyen ben ben Ozbek Sovyet Cumhuriyeti nin kurulmasiyla birlikte yapilan politikalar ve hukumetin baskisiyla milliyetci aydinlarla birlikte Abdulhamid de bir muddet susmak zorunda kalmis yazilar yazmamistir 1925 yilinda muhit kucli eken egdim boynimni etraf gucluyken boynumu egdim diyerek sustugunu itiraf etmistir 14 Haziran 1937 de milliyetci olmasi suc sayilmis ve halk dusmani olarak tutuklanmistir Olumu1937 de tutuklanan Abdulhamid Suleyman Colpan hapishanede gordugu yogun iskencelerden sonra 4 Ekim 1938 de kursuna dizilerek infaz edildi Olumunden SonraHayatta iken yayimlamayan bazi eserleri de butunuyle 1990 yilinda yayinlanmistir 1991 de anisina Nevai odulu verildi Ayrica Ozbekistan da cadde ve kutuphanelere ismi verildi MakaleleriBahar Avullari Vatanimiz Turkistan da Temir Yollar Os Yilda Bir Kece Sarq Poezdi Keldi Sarq Uygangan Cimkent Quturgan Mustemlekeciler Yol EsdeligiTiyatro EserleriHalil Fereng Corinin Isyani Yarqinay Mustumzor Ortaq Qarsibayev HucumSiirleriBulaqlar 1922 Uyganis 1924 Tan Sirlari 1926 Saz 1930 Cor 1930 TercumeleriHamlet Boris Godunov ve Dubrovskiy AnaRomanlariKece ve KunduzKaynakcaBen Ben15 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Abdulhamid Suleyman Colpan19 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde