Abhazya Yahudilerinin nüfusu, Aşkenaz, Gurjim ve diğer Yahudilerden oluşmaktaydı. Abhazya'nın 19.yy'ın ortasında Rus İmparatorluğu'na katılmasıyla bölgedeki Yahudi nüfusu arttı. 1992-1993 Gürcistan-Abhazya çatışması sebebiyle çoğu Yahudi bölgeyi terk etti veya çıkarıldı.
Sohum'daki Yahudilerin sayısı | ||||
---|---|---|---|---|
Yıl | Toplam | Gurjim | ||
1897 | 134 | |||
1915 | 356 | 80 | ||
1922 | 1,012 | |||
1926 | 916 | 201 | ||
1939 | 1,545 | |||
1959 | 1,281 |
1840'larda Sohum'a Rus garnizonu yerleştirildi, bu garnizonun kalesi bir parçasıydı; bu dönemde başta olmak üzere Gürcistan'ın diğer bölgelerinden Yahudiler bu şehre yerleşti. 1897 nüfus sayımı verilerine göre Sohumda birçok Aşkenaz bulunmaktaydı. 20.yy'ın başlarında bir sinagog inşa edildi.
Sovyet zamanında Abhazya'daki Yahudi nüfusunda önemli derecede artış oldu, Sohum Yahudi cemaati Abhazya'daki en büyük Yahudi cemaatini oluşturuyordu. 1926 nüfus sayımına göre Abhazya'daki 1.100 Yahudiden 702'si Aşkenaz ve 215'i Gurjim'di. Sohum'daki Yahudi cemaati, II.Dünya Savaşı'nın sonlarına doğru, 1945'te, Sovyet yetkililerce resmen tanındı. 1940'ların sonu 1950'lerin başında, Sovyetler Birliğinde Yahudilere karşı yapılan kampanyalardan Abhazya Yahudileri de nasibini aldı. Ekim 1951'de Sohum sinagogu yıkıldı (yetkililerce bunun sebebi şehir planlamasının bir gereğiydi.) 1959'da Yahudi nüfusu 3500'e kadar çıktı, fakat bunların çoğu 1970'lerde başta İsrail olmak üzere başka ülkelere göç ettiler.
1980'lerde Sovyetler Birliği'nin dağılmaya başlamasıyla Abhazya'da etnik gerginlik baş gösterdi ve Yahudilerin dış göçünde artma başladı. Ağustos 1992'de patlak veren Gürcistan ile olan çatışmada dahi Abhazya'da epeyce Yahudi bulunmaktaydı. Bu çatışma döneminde, İsrail Yahudi Ajansı, ülkeden kaçmak isteyen Yahudilere yardımcı oldu. Ülkede kalmak isteyenler ise Abhaz ayrılıkçıları ve onların müttefiklerinin Sohum'u ele geçirmelerine tanıklık etti. Yahudilerin çoğu, binlerce Gürcü'nün yanı sıra, birleşik Gürcistan'ın bağımsızlığını desteklediği için öldürüldü.
2009 itibarıyla Abhazya'da, çoğu Aşkenaz olan, 150 Yahudi kalmıştır. Cemaatin Sohum'da bir sinagogu bulunmakta ve hâlen hizmet vermektedir.
İsrail'in Gürcistan elçisi Rivka Cohen, Abhazya'yı Temmuz 2004'te ziyaret etti.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Altshuler, Mordechai (2007). יהדות במכבש הסובייטי : בין דת לזהות יהודית בברית-המועצות, 1964–1941. Merkaz Zalman Shazar le-toldot Yiśraʼel. s. 480. ISBN . (İbranice)
- ^ 1926 Census results, breakdown by ethnicities 31 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Rusça)
- ^ Ro'i, Yaacov (1995). Jews and Jewish Life in Russia and the Soviet Union. Routledge. s. 291. ISBN . 11 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2011.
- ^ 1959, 1970, 1979 census results for Abkhazia, breakdown by mother tongues 18 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Rusça)
- ^ , Interview with Lev Shchegolyov 28 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., (Rusça)
- ^ , Положение беженцев из Абхазии в Краснодарском крае 31 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Situation with the refugees from Abkhazia in Krasnodar Krai), December, 2000 (Rusça)
- ^ a b c d Leonid Landa, Еврейская община Абхазии в круговороте кавказских событий 16 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., (Jewish community of Abkhazia in the Caucasian whirl of events), 28.09.2004 (Rusça)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Abhazya Yahudilerinin nufusu Askenaz Gurjim ve diger Yahudilerden olusmaktaydi Abhazya nin 19 yy in ortasinda Rus Imparatorlugu na katilmasiyla bolgedeki Yahudi nufusu artti 1992 1993 Gurcistan Abhazya catismasi sebebiyle cogu Yahudi bolgeyi terk etti veya cikarildi Sohum daki Yahudilerin sayisiYil Toplam Gurjim1897 1341915 356 801922 1 0121926 916 2011939 1 5451959 1 281 1840 larda Sohum a Rus garnizonu yerlestirildi bu garnizonun kalesi bir parcasiydi bu donemde basta olmak uzere Gurcistan in diger bolgelerinden Yahudiler bu sehre yerlesti 1897 nufus sayimi verilerine gore Sohumda bircok Askenaz bulunmaktaydi 20 yy in baslarinda bir sinagog insa edildi Sovyet zamaninda Abhazya daki Yahudi nufusunda onemli derecede artis oldu Sohum Yahudi cemaati Abhazya daki en buyuk Yahudi cemaatini olusturuyordu 1926 nufus sayimina gore Abhazya daki 1 100 Yahudiden 702 si Askenaz ve 215 i Gurjim di Sohum daki Yahudi cemaati II Dunya Savasi nin sonlarina dogru 1945 te Sovyet yetkililerce resmen tanindi 1940 larin sonu 1950 lerin basinda Sovyetler Birliginde Yahudilere karsi yapilan kampanyalardan Abhazya Yahudileri de nasibini aldi Ekim 1951 de Sohum sinagogu yikildi yetkililerce bunun sebebi sehir planlamasinin bir geregiydi 1959 da Yahudi nufusu 3500 e kadar cikti fakat bunlarin cogu 1970 lerde basta Israil olmak uzere baska ulkelere goc ettiler 1980 lerde Sovyetler Birligi nin dagilmaya baslamasiyla Abhazya da etnik gerginlik bas gosterdi ve Yahudilerin dis gocunde artma basladi Agustos 1992 de patlak veren Gurcistan ile olan catismada dahi Abhazya da epeyce Yahudi bulunmaktaydi Bu catisma doneminde Israil Yahudi Ajansi ulkeden kacmak isteyen Yahudilere yardimci oldu Ulkede kalmak isteyenler ise Abhaz ayrilikcilari ve onlarin muttefiklerinin Sohum u ele gecirmelerine taniklik etti Yahudilerin cogu binlerce Gurcu nun yani sira birlesik Gurcistan in bagimsizligini destekledigi icin olduruldu 2009 itibariyla Abhazya da cogu Askenaz olan 150 Yahudi kalmistir Cemaatin Sohum da bir sinagogu bulunmakta ve halen hizmet vermektedir Israil in Gurcistan elcisi Rivka Cohen Abhazya yi Temmuz 2004 te ziyaret etti Ayrica bakinizGurcu Yahudileri Guney Osetya daki Yahudilerin tarihiKaynakca Altshuler Mordechai 2007 יהדות במכבש הסובייטי בין דת לזהות יהודית בברית המועצות 1964 1941 Merkaz Zalman Shazar le toldot Yisraʼel s 480 ISBN 9789652272256 Ibranice 1926 Census results breakdown by ethnicities 31 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rusca Ro i Yaacov 1995 Jews and Jewish Life in Russia and the Soviet Union Routledge s 291 ISBN 0714646199 11 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2011 1959 1970 1979 census results for Abkhazia breakdown by mother tongues 18 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rusca Interview with Lev Shchegolyov 28 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rusca Polozhenie bezhencev iz Abhazii v Krasnodarskom krae 31 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Situation with the refugees from Abkhazia in Krasnodar Krai December 2000 Rusca a b c d Leonid Landa Evrejskaya obshina Abhazii v krugovorote kavkazskih sobytij 16 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Jewish community of Abkhazia in the Caucasian whirl of events 28 09 2004 Rusca