Abiş Hatun ya da Abaş Hatun (? - 29 Aralık 1286, Tebriz), Fars atabegi.
Abiş Hatun | |
---|---|
Fars Atabegi | |
Hüküm süresi | 1263-64 - 1271-72 |
Önce gelen | Selçuk Şah |
Sonra gelen | Ongyatu Soğunçak Noyan |
Hüküm süresi | 1282 - 1284-85 |
Sonra gelen | Seyyid İmadeddin |
Ölüm | 29 Aralık 1286 Tebriz, İlhanlı Devleti |
Defin | Şiraz |
Eş(ler)i | Mengü Timur |
Çocuk(lar)ı | Kördüçin Algançı |
Hanedan | Salgurlular |
Babası | Sad b. Ebu Bekir |
Annesi | Terken Hatun |
Dini | İslam |
Hayatı
Babası Sad b. Ebu Bekir annesi Yezd atabeginin kızı Terken Hatun'dur. Doğum tarihi bilinmemektedir. Fars atabegi olan Selçuk Şah, Abiş Hatun'un annesi Terken Hatun'u öldürüp, Abiş Hatun ve kız kardeşini hapsedip, İlhanlı memurlarını da öldürünce Hülagû Han tarafından üzerine asker gönderilerek öldürüldü. Babasından sonra tahta çıkan küçük kardeşi Muhammet ölünce, 1263 yılında adına hutbe okutularak ve sikke kesilerek Abiş Hatun, Hülagû Han tarafından tahta çıkarıldı.
1270'li yıllarda Hülagû Han'ın oğlu olan Mengü Timur ile evlendi. Bu evlilikten Algançı ve Kördüçin adlarında iki kızı oldu. Abaka Han'ın tahta çıkması üzerine Fars atabegliği elinden alındı ve Fars'ın gelirinden yıllık 70.000 altın tahsis edildi. 1282 yılında Ahmed Teküder'in tahta çıkmasıyla tekrar Fars atabegi yapıldı. Halk, Abiş Hatun'u büyük sevinçlerle karşılayarak günlerce şenlik yaptı. Kısa bir süre sonra Ahmed Teküder'i tahttan indirip kendisi han olan Argun Han'a Abiş Hatun'un vezirinin hasmı İmadeddin tarafından şikayette bulunulunca Abiş Hatun Fars atabegliğinden alındı ve Ordu'ya gelmesi için emir gönderildi ancak bu emre Abiş Hatun uymadı. Adamlarının yeni atabeg İmadeddin'i öldürmesi üzerine Abiş Hatun Arran'a getirilerek sorguya çekildi ve adamlarına ceza verildi. Kendisi hanedan gelini olduğu için bir şey yapılmadı.
Tebriz'de 29 Aralık 1286'da vefat etti. Müslüman olduğu halde Moğol adetlerine göre Şiraz'da defnedildi.
Bibliyografya
- Ann K. S. Lambton (1 Ocak 1988). Continuity and Change in Medieval Persia. SUNY Press. ISBN .
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Abis Hatun ya da Abas Hatun 29 Aralik 1286 Tebriz Fars atabegi Abis HatunFars AtabegiHukum suresi1263 64 1271 72Once gelenSelcuk SahSonra gelenOngyatu Soguncak NoyanHukum suresi1282 1284 85Sonra gelenSeyyid ImadeddinOlum29 Aralik 1286 Tebriz Ilhanli DevletiDefinSirazEs ler iMengu TimurCocuk lar iKorducin AlganciHanedanSalgurlularBabasiSad b Ebu BekirAnnesiTerken HatunDiniIslamHayatiBabasi Sad b Ebu Bekir annesi Yezd atabeginin kizi Terken Hatun dur Dogum tarihi bilinmemektedir Fars atabegi olan Selcuk Sah Abis Hatun un annesi Terken Hatun u oldurup Abis Hatun ve kiz kardesini hapsedip Ilhanli memurlarini da oldurunce Hulagu Han tarafindan uzerine asker gonderilerek olduruldu Babasindan sonra tahta cikan kucuk kardesi Muhammet olunce 1263 yilinda adina hutbe okutularak ve sikke kesilerek Abis Hatun Hulagu Han tarafindan tahta cikarildi 1270 li yillarda Hulagu Han in oglu olan Mengu Timur ile evlendi Bu evlilikten Alganci ve Korducin adlarinda iki kizi oldu Abaka Han in tahta cikmasi uzerine Fars atabegligi elinden alindi ve Fars in gelirinden yillik 70 000 altin tahsis edildi 1282 yilinda Ahmed Tekuder in tahta cikmasiyla tekrar Fars atabegi yapildi Halk Abis Hatun u buyuk sevinclerle karsilayarak gunlerce senlik yapti Kisa bir sure sonra Ahmed Tekuder i tahttan indirip kendisi han olan Argun Han a Abis Hatun un vezirinin hasmi Imadeddin tarafindan sikayette bulunulunca Abis Hatun Fars atabegliginden alindi ve Ordu ya gelmesi icin emir gonderildi ancak bu emre Abis Hatun uymadi Adamlarinin yeni atabeg Imadeddin i oldurmesi uzerine Abis Hatun Arran a getirilerek sorguya cekildi ve adamlarina ceza verildi Kendisi hanedan gelini oldugu icin bir sey yapilmadi Tebriz de 29 Aralik 1286 da vefat etti Musluman oldugu halde Mogol adetlerine gore Siraz da defnedildi BibliyografyaAnn K S Lambton 1 Ocak 1988 Continuity and Change in Medieval Persia SUNY Press ISBN 978 0 887 06133 2 Kaynakca a b Faruk Sumer TDV Islam Ansiklopedisi cilt 1 sayfa 310 311