Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Acanthostega ("dikenli tepe" anlamına gelir), tanınabilir bacaklara sahip ilk omurgalı hayvanlar arasında yer alan, soyu tükenmiş bir kök-tetrapod cinsidir. Yaklaşık 365 milyon yıl önce Geç Devoniyen döneminde (Famennian) ortaya çıktı ve anatomik olarak et yüzgeçli balıklar ile karaya tam olarak çıkabilenler arasında orta düzeydeydi.
| Acanthostega | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 İskelet rekonstrüksiyonu | |||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||
| |||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||
| †Acanthostega gunnari Jarvik, 1952 | |||||||||||||
Açıklama
Acanthostega, yaklaşık 60 cm (24 inç) uzunluğundaydı, her iki elinde sekiz parmak vardı (ayaklardaki parmak sayısı belirsiz), bilekleri yoktu ve genellikle karada yürümek için zayıf bir şekilde uyarlanmıştı. Ayrıca dikkat çekici bir şekilde balık benzeri bir omuz ve ön ayakları vardı. Acanthostega'nın ön ayakları dirsekte öne doğru bükülemedi ve bu nedenle ağırlık taşıma pozisyonuna getirilemedi, kürek çekmeye (yüzüş şekli) veya su bitkilerini tutmaya daha uygun görünüyor. Acanthostega, hareket hakimiyetindeki pektoral kuşaktan pelvik kuşağa geçişi gösteren en eski kök tetrapoddur. Acanthostega'da pelvik kuşağının ağırlık taşıyan bir yapı haline gelmesine izin veren birçok morfolojik değişiklik vardır. Daha eski atalara ait örneklerde, kuşağın iki tarafı birbirine bağlı değildi. Acanthostega'da iki taraf arasında temas ve kuşağın vertebral kolonun sakral kaburgası ile füzyonu vardır. Bu kaynaşmalar, su ortamının kaldırma kuvveti tarafından desteklenmediğinde pelvik bölgeyi daha güçlü ve yerçekimi kuvvetine karşı koymak için donanımlı hale getirebilirdi. Balıklarınki gibi kaplı iç solungaçları vardı. Akciğerleri de vardı ama kaburgaları göğüs boşluğunu sudan çıkaramayacak kadar kısaydı.
Acanthostega'nın muhtemelen sığ, otlarla dolu bataklıklarda yaşadığı ve bacaklarının görünüşe göre bu özel ekosistemlere adapte olduğu (hayvan hiçbir şekilde karada yürümek için adapte edilmemişti) sonucuna varılmıştır. Jennifer A. Clack bunu Acanthostega'nın öncelikle denizden hiç ayrılmayan balıklardan türeyen bir su hayvanı olduğunu ve dört ayaklı soyundaki uzmanlaşmaların daha sonra karasal yaşam için faydalı olacak özellikler geliştirdiğini gösterdiği şeklinde yorumluyor. O dönemde, yaprak döken bitkiler gelişiyor ve her yıl suya yaprak döküyor, küçük avları daha büyük balıkların yüzmesi zor olan sıcak, oksijenden fakir sığlıklara çekiyordu; Clack, Acanthostega'nın alt çenesinin, dış sırada çok sayıda küçük diş ve iç sırada iki büyük diş ve bazı küçük dişler olan iki sıra dişi olan balıklarınkinden nasıl bir değişiklik gösterdiğini belirtiyor. Bu fark muhtemelen, gövde-tetrapodların yalnızca suda beslenmekten başları su üstünde veya karada beslenmeye geçişine tekabül etmektedir.
Normalde Ichthyostega'dan daha bazal olarak kabul edilirken, Acanthostega'nın aslında daha fazla gelişmiş olması mümkündür. Acanthostega, genç Ichthyostega'ya benzediğinden ve gençlerden yetişkinlere, yetişkinlere göre çok daha az farklılık gösterdiğinden, Acanthostega'nın neotenik bir soydan gelebileceği öne sürülmüştür. Tüm yaşamını suda geçirmiş gibi görünse de, humerusu daha sonraki, tamamen karasal kök tetrapodlara benzeyen özellikler sergiler (Ichthyostega'daki humerus bir şekilde türetilmiştir ve önceki balıkların pektoral ve pelvik yüzgeç kemikleriyle homologdur). Bu, omurgalıların karasal özellikleri önceden varsayıldığından daha önce ve birçok kez birbirinden bağımsız olarak geliştirdiğini gösterebilir.
Acanthostega'nın kafatasındaki dikiş morfolojisinin analizine dayanan araştırma, türün su kenarında veya yakınında avını ısırabildiğini gösteriyor. Markey ve Marshall, kafatasını, av yakalamanın birincil yöntemi olarak emme beslemesini kullanan balıkların kafataslarıyla ve karasal hayvanlara özgü avları doğrudan ısırdığı bilinen yaratıklarla karşılaştırdı. Elde ettikleri sonuçlar, Acanthostega'nın karasal beslenme dedikleri şeye adapte olduğunu ve karasal beslenme biçiminin ilk olarak suda yaşayan hayvanlarda ortaya çıktığı hipotezini güçlü bir şekilde desteklediğini gösteriyor. Doğruysa, bu, kara ve su arasındaki çizgide sığ sularda avlanmak ve yaşamak için özelleşmiş bir hayvanı gösterir. Daha yeni araştırmalar ayrıca Acanthostega'nın kendisinden daha fazla karasal adaptasyona sahip bir atadan evrimleşmesinin mümkün olduğunu gösteriyor.
Keşif
Bu türün öneminin keşfedildiği ünlü fosil, 1987 yılında Doğu Grönland'da Jennifer A. Clack tarafından bulundu, ancak kafatasının parçaları 1933'te Gunnar Säve-Söderbergh ve Erik Jarvik tarafından keşfedildi.
Evrim
Acanthostega, tamamen suda yaşayan yüzgeçli tetrapodomorflardan başlayarak, artan hava soluma kabiliyeti ve çeneler ve solungaçlara ilgili adaptasyonların yanı sıra daha fazla kaslı boyun gösteren, daha serbest hareket etmeye izin veren daha kaslı boyun geliştirdi ve yüzgeçlerini kafasını kaldormak için kullandı. Acanthostega, Devoniyen döneminin sonlarında yaygın evrimsel radyasyonun bir parçası olarak görülüyor. Bu özellikler, Ichthyostega gibi karada hareket etmek için daha büyük yetenekler gösteren, ancak esas olarak sucul olduğu düşünülen daha önceki Tiktaalik tarafından sergilenmektedir.
Geç Devoniyen omurgalı türleşmesinde, pelajik et yüzgeçli balıkların torunları -Eusthenopteron gibi- bir dizi evrim sergilemiştir: Panderichthys, çamurlu sığlıklara uyum sağlamıştır; onu karaya çıkarabilecek uzuv benzeri yüzgeçleri olan Tiktaalik; sekiz parmaklı ayakları olan Acanthostega gibi yabani otlarla dolu bataklıklardaki kök tetrapodlar; ve tam uzuvlara sahip Ichthyostega. Onların soyundan gelenler ayrıca Coelacanth türleri gibi pelajik lob yüzgeçli balıkları da içeriyordu.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Benton, Michael J. (2019). "Acanthostega". Vertebrate Palaeontology (Kindle ed.). Wiley. p. 90.
- ^ a b c d e . web.archive.org. 25 Şubat 2007. 14 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2021.
- ^ . www.devoniantimes.org. 24 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2021.
- ^ Boisvert, Catherine A. (Aralık 2005). "The pelvic fin and girdle of Panderichthys and the origin of tetrapod locomotion". Nature (İngilizce). 438 (7071): 1145-1147. doi:10.1038/nature04119. ISSN 1476-4687. 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Temmuz 2021.
- ^ . esciencenews.com. 22 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2021.
- ^ Markey, Molly J.; Marshall, Charles R. (24 Nisan 2007). "Terrestrial-style feeding in a very early aquatic tetrapod is supported by evidence from experimental analysis of suture morphology". Proceedings of the National Academy of Sciences. 104 (17): 7134-7138. doi:10.1073/pnas.0701706104. (PMC) 1855429 $2. (PMID) 17438285. 26 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Temmuz 2021.
- ^ Callier, Viviane; Clack, Jennifer A.; Ahlberg, Per E. (17 Nisan 2009). "Contrasting Developmental Trajectories in the Earliest Known Tetrapod Forelimbs". Science (İngilizce). 324 (5925): 364-367. doi:10.1126/science.1167542. ISSN 0036-8075. (PMID) 19372425. 26 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Temmuz 2021.
Bibliyografya
- Boisvert, C. A. (2005). "The pelvic fin and girdle of Panderichthys and the origin of tetrapod locomotion". Nature. 438 (7071): 1145-1147. doi:10.1038/nature04119. (PMID) 16372007.
- Clack, J. A. (2006). "The emergence of early tetrapods". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology. 232 (2–4): 167-189. doi:10.1016/j.palaeo.2005.07.019.
- Clack, J. A. (2009). "The fin to limb transition: new data, interpretations, and hypotheses from paleontology and developmental biology". Annual Review of Earth and Planetary Sciences. 37: 163-179. doi:10.1146/annurev.earth.36.031207.124146.
- Laurin M. 2010. How Vertebrates Left the Water. Berkeley: University of California Press.
- Steyer J-Sb. 2012. Earth Before the Dinosaurs. Bloomington: Indiana University Press.
Dış bağlantılar
- Tolweb.org 12 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Acanthostega dikenli tepe anlamina gelir taninabilir bacaklara sahip ilk omurgali hayvanlar arasinda yer alan soyu tukenmis bir kok tetrapod cinsidir Yaklasik 365 milyon yil once Gec Devoniyen doneminde Famennian ortaya cikti ve anatomik olarak et yuzgecli baliklar ile karaya tam olarak cikabilenler arasinda orta duzeydeydi Acanthostega Yasadigi donem araligi 365 myo PreYeYeOSDCPTJKPgN Iskelet rekonstruksiyonuBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataKlad Familya Acanthostegidae Jarvik 1952Cins Acanthostega Jarvik 1952Tur A gunnariIkili adlandirma Acanthostega gunnariJarvik 1952AciklamaRestorasyonModel rekonstruksiyonu State Museum of Natural History Stuttgart AlmanyaKafatasi Acanthostega yaklasik 60 cm 24 inc uzunlugundaydi her iki elinde sekiz parmak vardi ayaklardaki parmak sayisi belirsiz bilekleri yoktu ve genellikle karada yurumek icin zayif bir sekilde uyarlanmisti Ayrica dikkat cekici bir sekilde balik benzeri bir omuz ve on ayaklari vardi Acanthostega nin on ayaklari dirsekte one dogru bukulemedi ve bu nedenle agirlik tasima pozisyonuna getirilemedi kurek cekmeye yuzus sekli veya su bitkilerini tutmaya daha uygun gorunuyor Acanthostega hareket hakimiyetindeki pektoral kusaktan pelvik kusaga gecisi gosteren en eski kok tetrapoddur Acanthostega da pelvik kusaginin agirlik tasiyan bir yapi haline gelmesine izin veren bircok morfolojik degisiklik vardir Daha eski atalara ait orneklerde kusagin iki tarafi birbirine bagli degildi Acanthostega da iki taraf arasinda temas ve kusagin vertebral kolonun sakral kaburgasi ile fuzyonu vardir Bu kaynasmalar su ortaminin kaldirma kuvveti tarafindan desteklenmediginde pelvik bolgeyi daha guclu ve yercekimi kuvvetine karsi koymak icin donanimli hale getirebilirdi Baliklarinki gibi kapli ic solungaclari vardi Akcigerleri de vardi ama kaburgalari gogus boslugunu sudan cikaramayacak kadar kisaydi Acanthostega nin muhtemelen sig otlarla dolu batakliklarda yasadigi ve bacaklarinin gorunuse gore bu ozel ekosistemlere adapte oldugu hayvan hicbir sekilde karada yurumek icin adapte edilmemisti sonucuna varilmistir Jennifer A Clack bunu Acanthostega nin oncelikle denizden hic ayrilmayan baliklardan tureyen bir su hayvani oldugunu ve dort ayakli soyundaki uzmanlasmalarin daha sonra karasal yasam icin faydali olacak ozellikler gelistirdigini gosterdigi seklinde yorumluyor O donemde yaprak doken bitkiler gelisiyor ve her yil suya yaprak dokuyor kucuk avlari daha buyuk baliklarin yuzmesi zor olan sicak oksijenden fakir sigliklara cekiyordu Clack Acanthostega nin alt cenesinin dis sirada cok sayida kucuk dis ve ic sirada iki buyuk dis ve bazi kucuk disler olan iki sira disi olan baliklarinkinden nasil bir degisiklik gosterdigini belirtiyor Bu fark muhtemelen govde tetrapodlarin yalnizca suda beslenmekten baslari su ustunde veya karada beslenmeye gecisine tekabul etmektedir Normalde Ichthyostega dan daha bazal olarak kabul edilirken Acanthostega nin aslinda daha fazla gelismis olmasi mumkundur Acanthostega genc Ichthyostega ya benzediginden ve genclerden yetiskinlere yetiskinlere gore cok daha az farklilik gosterdiginden Acanthostega nin neotenik bir soydan gelebilecegi one surulmustur Tum yasamini suda gecirmis gibi gorunse de humerusu daha sonraki tamamen karasal kok tetrapodlara benzeyen ozellikler sergiler Ichthyostega daki humerus bir sekilde turetilmistir ve onceki baliklarin pektoral ve pelvik yuzgec kemikleriyle homologdur Bu omurgalilarin karasal ozellikleri onceden varsayildigindan daha once ve bircok kez birbirinden bagimsiz olarak gelistirdigini gosterebilir Acanthostega nin kafatasindaki dikis morfolojisinin analizine dayanan arastirma turun su kenarinda veya yakininda avini isirabildigini gosteriyor Markey ve Marshall kafatasini av yakalamanin birincil yontemi olarak emme beslemesini kullanan baliklarin kafataslariyla ve karasal hayvanlara ozgu avlari dogrudan isirdigi bilinen yaratiklarla karsilastirdi Elde ettikleri sonuclar Acanthostega nin karasal beslenme dedikleri seye adapte oldugunu ve karasal beslenme biciminin ilk olarak suda yasayan hayvanlarda ortaya ciktigi hipotezini guclu bir sekilde destekledigini gosteriyor Dogruysa bu kara ve su arasindaki cizgide sig sularda avlanmak ve yasamak icin ozellesmis bir hayvani gosterir Daha yeni arastirmalar ayrica Acanthostega nin kendisinden daha fazla karasal adaptasyona sahip bir atadan evrimlesmesinin mumkun oldugunu gosteriyor KesifBu turun oneminin kesfedildigi unlu fosil 1987 yilinda Dogu Gronland da Jennifer A Clack tarafindan bulundu ancak kafatasinin parcalari 1933 te Gunnar Save Soderbergh ve Erik Jarvik tarafindan kesfedildi EvrimDevoniyen et yuzgecli baliklarinin ilustrasyonu Acanthostega tamamen suda yasayan yuzgecli tetrapodomorflardan baslayarak artan hava soluma kabiliyeti ve ceneler ve solungaclara ilgili adaptasyonlarin yani sira daha fazla kasli boyun gosteren daha serbest hareket etmeye izin veren daha kasli boyun gelistirdi ve yuzgeclerini kafasini kaldormak icin kullandi Acanthostega Devoniyen doneminin sonlarinda yaygin evrimsel radyasyonun bir parcasi olarak goruluyor Bu ozellikler Ichthyostega gibi karada hareket etmek icin daha buyuk yetenekler gosteren ancak esas olarak sucul oldugu dusunulen daha onceki Tiktaalik tarafindan sergilenmektedir Gec Devoniyen omurgali turlesmesinde pelajik et yuzgecli baliklarin torunlari Eusthenopteron gibi bir dizi evrim sergilemistir Panderichthys camurlu sigliklara uyum saglamistir onu karaya cikarabilecek uzuv benzeri yuzgecleri olan Tiktaalik sekiz parmakli ayaklari olan Acanthostega gibi yabani otlarla dolu batakliklardaki kok tetrapodlar ve tam uzuvlara sahip Ichthyostega Onlarin soyundan gelenler ayrica Coelacanth turleri gibi pelajik lob yuzgecli baliklari da iceriyordu Ayrica bakinizOmurgalilarin evrimi TiktaalikKaynakca Benton Michael J 2019 Acanthostega Vertebrate Palaeontology Kindle ed Wiley p 90 a b c d e web archive org 25 Subat 2007 14 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Temmuz 2021 www devoniantimes org 24 Aralik 2004 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Temmuz 2021 Boisvert Catherine A Aralik 2005 The pelvic fin and girdle of Panderichthys and the origin of tetrapod locomotion Nature Ingilizce 438 7071 1145 1147 doi 10 1038 nature04119 ISSN 1476 4687 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Temmuz 2021 esciencenews com 22 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Temmuz 2021 Markey Molly J Marshall Charles R 24 Nisan 2007 Terrestrial style feeding in a very early aquatic tetrapod is supported by evidence from experimental analysis of suture morphology Proceedings of the National Academy of Sciences 104 17 7134 7138 doi 10 1073 pnas 0701706104 PMC 1855429 2 PMID 17438285 26 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Temmuz 2021 KB1 bakim PMC bicimi link Callier Viviane Clack Jennifer A Ahlberg Per E 17 Nisan 2009 Contrasting Developmental Trajectories in the Earliest Known Tetrapod Forelimbs Science Ingilizce 324 5925 364 367 doi 10 1126 science 1167542 ISSN 0036 8075 PMID 19372425 26 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Temmuz 2021 BibliyografyaBoisvert C A 2005 The pelvic fin and girdle of Panderichthys and the origin of tetrapod locomotion Nature 438 7071 1145 1147 doi 10 1038 nature04119 PMID 16372007 Clack J A 2006 The emergence of early tetrapods Palaeogeography Palaeoclimatology Palaeoecology 232 2 4 167 189 doi 10 1016 j palaeo 2005 07 019 Clack J A 2009 The fin to limb transition new data interpretations and hypotheses from paleontology and developmental biology Annual Review of Earth and Planetary Sciences 37 163 179 doi 10 1146 annurev earth 36 031207 124146 Laurin M 2010 How Vertebrates Left the Water Berkeley University of California Press Steyer J Sb 2012 Earth Before the Dinosaurs Bloomington Indiana University Press Dis baglantilarTolweb org 12 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Vikitur de konuyla ilgili taksonomik bilgiler bulunur Acanthostega