Adapazarı, Sakarya ilinin 16 ilçesinden biri. İlin merkezi olmakla beraber, 2020 yılı itibarıyla nüfusu 279.127 kişidir.
Adapazarı | |
---|---|
Türkiye'de bulunduğu yer | |
İlçe sınırları haritası | |
Ülke | Türkiye |
İl | Sakarya |
Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Yusuf Ziya Çelikkaya |
• Belediye başkanı | Mutlu Işıksu (AK Parti) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 562 km² |
Rakım | 31 m |
Nüfus (2022) | |
• Toplam | 281,489 |
• Kır | - |
• Şehir | 279.127 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
Posta kodu | 54100 |
İl alan kodu | 0264 |
İl plaka kodu | 54 |
Resmî site Belediye Kaymakamlık |
Tarihçe
İlk Çağlar
Bölgede önceleri Bitinyalıların, ardından Bizanslıların yaşadıkları bilinmektedir. Nitekim bölgenin en önemli tarihî eseri olan Beşköprü'yü (Sangarios Köprüsü) Bizans İmparatoru II. Jüstinyanus'un inşa ettiği kayıtlarda mevcuttur.
Öte yandan bilim adamlarının yaptıkları araştırmalara göre, (eski adı: Sangarios) Sakarya Nehri'nin birkaç asır öncesine kadar biri şehrin doğu yakasından geçen bugünkü yatağından, diğeri Beşköprü'nün altından olmak üzere iki farklı koldan aktığı düşünülmektedir.
Osmanlı Dönemi
Nitekim 1324'te Orhan Gazi zamanında Bizanslılar'dan fethedilen yerleşim birimine “Ada Karyesi” (Ada köy) adının verilmesi, söz konusu bilgileri doğrulamaktadır. Hâlen mevcudiyetini koruyan Orhan Camii, deprem ve yangınlarla mimarisi değişse de, Osmanlı fethi'nin en önemli ayak izlerini taşımaktadır.
Başta Gubarizadeler, Arapzadeler, Abasıyanıkzadeler, Kandıralıoğulları ve Rençberzadeler olmak üzere 12 aile tarafından kurulan köy, bölgede ziraatın canlanması üzerine pazarıyla ilgi çekmiş, ardından nüfus artmaya başlamış 16. yüzyılda “Ada Nahiyesi”ne dönüşmüş, 18. yüzyılda Kocaeli vilâyetine bağlı “Ada Kazâsı” adını almıştır.
19. yüzyılda bölgenin zirâi ve ticari yapısına göre şekillenen yerleşim; Semerciler; Tığcılar; Hasırcılar; Papuçcular ve Çıracılar adını taşıyan merkez mahalleler kurulmuş ve ilçe Sakarya Nehri'nin iki kolu arasında kurulan pazarıyla, gerçek bir “Adapazarı” hüviyetine dönüşmüştür.
1868 yılında “Adapazarı Belediyesi” adıyla belediye teşkilatı kurulan ilçe, 93 Harbi diye bilinen 1877-78 Osmanlı-Rus Harbi sonrasında, bilhassa Kafkasya ve Rumeli'den yoğun göçe maruz kalmış ve bir nevi “Der Sâadet” hüviyeti kazanmıştır.
19. asrın ikinci yarısında ilçede Rum ve Ermenilerin önemli bir ticâri gelişme gösterdikleri Uzun Çarşı ve Orta Camii civârındaki dükkânlarda ticaret yaptıkları, Kömürpazarı, Karaağaç Dibi ve Tuzla mahallelerinde ikâmet ettikleri gözlenmiştir.
1893 yılı Osmanlı nüfus sayımına göre Adapazarı'nda yaşayan kişi sayısı 53.924 kişiydi. Bunların büyük çoğunluğu (%75) Manavlar ve Rumeli muhâcirinden oluşmaktaydı (40.318 kişi). Kentteki en büyük azınlık 10.702 kişi ile Ermenilerdi. Nüfusun %20'sini oluşturan Ermenileri, 2.517 kişi ile Rumlar izlemekteydi. Onların nüfus payı ise %5'ti. 19. yüzyıl sonunda Adapazarı'ndaki her dört kişiden biri Hristiyandı.
I. Cihan Harbi neticesinde işgal kuvvetlerinin Anadolu'ya üşüştükleri dönemde; 3 kez Yunan ve onların işbirlikçisi yerli çetelerin işgaline maruz kalan Adapazarı ilçesi; bir kısmında Çerkez Ethem Kuvvetleri, diğerlerinde Halit Molla liderliğindeki Mahalli Milis Kuvvetleri sayesinde 21 Haziran 1921'de düşman işgalinden kurtarılmıştır. Bu süreçte yerli Rum halk yerinden edilmiştir.
Cumhuriyet Dönemi
“Akova” adıyla bilinen ve ülkenin en verimli ovasında ziraat ağırlıklı bir gelişme gösteren Adapazarı'na, 1940 ve 1950'lerde bilhassa Karadeniz sahillerinden Bulgaristan ve Yunanistan'dan yoğun göçler olmuş; Şeker Fabrikası, Ziraat Aletleri Fabrikası ve Vagon Fabrikası gibi tarımsal sanayinin gelişmesi ise, köyden kente göçü daha da hızlandırmıştır.
Uzun yıllar Kocaeli'ye bağlı bir ilçe olarak yaşayan Adapazarı, TBMM'de 17 Haziran 1954 tarihinde kabul edilen bir yasa ile “Sakarya” adıyla vilayet haline gelmiştir. Sakarya ilinin merkez ilçesi ise Adapazarı'dır.
17 Ağustos 1999 tarihinde yaşanan deprem Adapazarı'nda da büyük hasara yol açmıştır. Resmi kayıtlara göre 3.988 insanımız hayatını kaybetmiş 5.180 kişi de yaralanmıştır. Sakarya ili içinde 81.702 konut ve işyeri çeşitli düzeylerde hasar görmüştür. Bunlardan 29.701'i yıkık ve ağır hasarlı, 22.157'si orta hasarlı geriye kalan 29.844'ü ise hafif hasarlı olarak kayda geçmiştir.
17 Ağustos 1999 Depremiyle; konutların çoğu oturulamaz hale gelmiş, halkın önemli bir kısmının geçici de olsa yakın ilçelerde ve köylerde ikamet etmesine neden olmuş ve böylece şehir nüfusunda azalma görülmüştür.
6 Mart 2000 tarihli Resmî Gazete'de yayınlanan 593 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile “Adapazarı Belediyesi” Büyükşehir statüsüne kavuşmuştur. Adapazarı Büyükşehir Belediyesi ile alt kademe Adapazarı Belediyesi aynı adı taşıması oluşturduğu karışıklığı ortadan kaldırmak için 5747 sayılı kanunla (22 Mart 2008 tarihli ve 26824 sayılı mükerrer Resmî Gazete) büyükşehir belediyesinin adı Sakarya Büyükşehir Belediyesi olarak değiştirilmiştir.Bkz. 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Böylece Sakarya, il adı ile merkez ilçe adlarının farklı olduğu birkaç ilden (Kocaeli-İzmit, Hatay-Antakya gibi) biri olmuştur. Adapazarı adı artık sadece merkez ilçeye ait olup "Sakarya" ismi genel olarak ilin adı olmuştur.
22 Ekim 2000 tarihindeki nüfus sayımıyla ilgili İl Planlama Müdürlüğü'nün kesin olmayan sonuçlarına göre Adapazarı merkez nüfusu 160.757, büyükşehir nüfusu ise 309.150 olarak saptanmıştır.
Demografi
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
Adapazarı ilçesi (Kocaeli) | |||
1927 | 83.093 | 22.534 | 60.559 |
1935 | 95.219 | 24.839 | 70.380 |
1940 | 99.910 | 25.793 | 74.117 |
1945 | 84.773 | 29.386 | 55.387 |
1950 | 97.993 | 35.581 | 62.412 |
Sakarya merkez ilçesi | |||
1955 | 135.020 | 55.622 | 79.398 |
1960 | 162.508 | 79.420 | 83.088 |
1965 | 182.073 | 86.124 | 95.949 |
1970 | 199.839 | 101.283 | 98.556 |
1975 | 223.046 | 114.130 | 108.916 |
1980 | 258.561 | 130.977 | 127.584 |
1985 | 301.067 | 152.291 | 148.776 |
1990 | 316.307 | 171.225 | 145.082 |
2000 | 340.825 | 283.752 | 57.073 |
2007 | 412.994 | 377.683 | 35.311 |
Adapazarı ilçesi | |||
2008 | 237.259 | 224.962 | 12.297 |
2009 | 243.204 | 230.832 | 12.372 |
2010 | 245.458 | 233.023 | 12.435 |
2011 | 251.680 | 239.284 | 12.396 |
2012 | 257.826 | 244.748 | 13.078 |
2013 | 259.516 | 259.516 | veri yok |
2014 | 263.408 | 263.408 | veri yok |
2015 | 269.079 | 269.079 | veri yok |
2016 | 274.898 | 274.898 | veri yok |
2017 | 272.901 | 272.901 | veri yok |
2018 | 271.515 | 271.515 | veri yok |
2019 | 276.385 | 276.385 | veri yok |
2020 | 279.127 | 279.127 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Ekonomi
Adapazarı, geniş otomobil endüstrisine sahiptir. BDS, Otosan, Otokar, Toyota, Goodyear fabrikaları burada bulunmaktadır. Bunun yanı sıra şeker, ipek, yağ ve kereste endüstrisini de içinde barındırır. Fındık üretimi oldukça fazladır.
Kardeş şehirler
Notlar
Kaynakça
- ^ (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2012.
- ^ . 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2020.
- ^ Grolier İnternational Americana ansiklopedisi. 1. s. 86. 0-7172-9247-4.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Adapazarı Nüfusu - Sakarya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Sakarya Adapazarı Nüfusu". nufusune.com.
- ^ a b "YERELNETTE SAKARYA". 17 Ekim 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2008.
- ^ "2017 Annual Report and Membership Directory" (PDF). 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Temmuz 2022.
Dış bağlantılar
- Sakarya Büyükşehir Belediyesi4 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Adapazari Sakarya ilinin 16 ilcesinden biri Ilin merkezi olmakla beraber 2020 yili itibariyla nufusu 279 127 kisidir AdapazariIlceTurkiye de bulundugu yerIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlSakaryaCografi bolgeMarmara BolgesiIdare KaymakamYusuf Ziya Celikkaya Belediye baskaniMutlu Isiksu AK Parti Yuzolcumu Toplam562 km Rakim31 mNufus 2022 Toplam281 489 Kir Sehir279 127Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu54100Il alan kodu0264Il plaka kodu54Resmi site Belediye KaymakamlikTarihceIlk Caglar Bolgede onceleri Bitinyalilarin ardindan Bizanslilarin yasadiklari bilinmektedir Nitekim bolgenin en onemli tarihi eseri olan Beskopru yu Sangarios Koprusu Bizans Imparatoru II Justinyanus un insa ettigi kayitlarda mevcuttur Ote yandan bilim adamlarinin yaptiklari arastirmalara gore eski adi Sangarios Sakarya Nehri nin birkac asir oncesine kadar biri sehrin dogu yakasindan gecen bugunku yatagindan digeri Beskopru nun altindan olmak uzere iki farkli koldan aktigi dusunulmektedir Osmanli Donemi 1900 yilinda Adapazari Nitekim 1324 te Orhan Gazi zamaninda Bizanslilar dan fethedilen yerlesim birimine Ada Karyesi Ada koy adinin verilmesi soz konusu bilgileri dogrulamaktadir Halen mevcudiyetini koruyan Orhan Camii deprem ve yanginlarla mimarisi degisse de Osmanli fethi nin en onemli ayak izlerini tasimaktadir Basta Gubarizadeler Arapzadeler Abasiyanikzadeler Kandiraliogullari ve Rencberzadeler olmak uzere 12 aile tarafindan kurulan koy bolgede ziraatin canlanmasi uzerine pazariyla ilgi cekmis ardindan nufus artmaya baslamis 16 yuzyilda Ada Nahiyesi ne donusmus 18 yuzyilda Kocaeli vilayetine bagli Ada Kazasi adini almistir 19 yuzyilda bolgenin zirai ve ticari yapisina gore sekillenen yerlesim Semerciler Tigcilar Hasircilar Papuccular ve Ciracilar adini tasiyan merkez mahalleler kurulmus ve ilce Sakarya Nehri nin iki kolu arasinda kurulan pazariyla gercek bir Adapazari huviyetine donusmustur 1868 yilinda Adapazari Belediyesi adiyla belediye teskilati kurulan ilce 93 Harbi diye bilinen 1877 78 Osmanli Rus Harbi sonrasinda bilhassa Kafkasya ve Rumeli den yogun goce maruz kalmis ve bir nevi Der Saadet huviyeti kazanmistir 19 asrin ikinci yarisinda ilcede Rum ve Ermenilerin onemli bir ticari gelisme gosterdikleri Uzun Carsi ve Orta Camii civarindaki dukkanlarda ticaret yaptiklari Komurpazari Karaagac Dibi ve Tuzla mahallelerinde ikamet ettikleri gozlenmistir 1893 yili Osmanli nufus sayimina gore Adapazari nda yasayan kisi sayisi 53 924 kisiydi Bunlarin buyuk cogunlugu 75 Manavlar ve Rumeli muhacirinden olusmaktaydi 40 318 kisi Kentteki en buyuk azinlik 10 702 kisi ile Ermenilerdi Nufusun 20 sini olusturan Ermenileri 2 517 kisi ile Rumlar izlemekteydi Onlarin nufus payi ise 5 ti 19 yuzyil sonunda Adapazari ndaki her dort kisiden biri Hristiyandi I Cihan Harbi neticesinde isgal kuvvetlerinin Anadolu ya usustukleri donemde 3 kez Yunan ve onlarin isbirlikcisi yerli cetelerin isgaline maruz kalan Adapazari ilcesi bir kisminda Cerkez Ethem Kuvvetleri digerlerinde Halit Molla liderligindeki Mahalli Milis Kuvvetleri sayesinde 21 Haziran 1921 de dusman isgalinden kurtarilmistir Bu surecte yerli Rum halk yerinden edilmistir Cumhuriyet Donemi Akova adiyla bilinen ve ulkenin en verimli ovasinda ziraat agirlikli bir gelisme gosteren Adapazari na 1940 ve 1950 lerde bilhassa Karadeniz sahillerinden Bulgaristan ve Yunanistan dan yogun gocler olmus Seker Fabrikasi Ziraat Aletleri Fabrikasi ve Vagon Fabrikasi gibi tarimsal sanayinin gelismesi ise koyden kente gocu daha da hizlandirmistir Uzun yillar Kocaeli ye bagli bir ilce olarak yasayan Adapazari TBMM de 17 Haziran 1954 tarihinde kabul edilen bir yasa ile Sakarya adiyla vilayet haline gelmistir Sakarya ilinin merkez ilcesi ise Adapazari dir 17 Agustos 1999 tarihinde yasanan deprem Adapazari nda da buyuk hasara yol acmistir Resmi kayitlara gore 3 988 insanimiz hayatini kaybetmis 5 180 kisi de yaralanmistir Sakarya ili icinde 81 702 konut ve isyeri cesitli duzeylerde hasar gormustur Bunlardan 29 701 i yikik ve agir hasarli 22 157 si orta hasarli geriye kalan 29 844 u ise hafif hasarli olarak kayda gecmistir 17 Agustos 1999 Depremiyle konutlarin cogu oturulamaz hale gelmis halkin onemli bir kisminin gecici de olsa yakin ilcelerde ve koylerde ikamet etmesine neden olmus ve boylece sehir nufusunda azalma gorulmustur 6 Mart 2000 tarihli Resmi Gazete de yayinlanan 593 sayili Kanun Hukmunde Kararname ile Adapazari Belediyesi Buyuksehir statusune kavusmustur Adapazari Buyuksehir Belediyesi ile alt kademe Adapazari Belediyesi ayni adi tasimasi olusturdugu karisikligi ortadan kaldirmak icin 5747 sayili kanunla 22 Mart 2008 tarihli ve 26824 sayili mukerrer Resmi Gazete buyuksehir belediyesinin adi Sakarya Buyuksehir Belediyesi olarak degistirilmistir Bkz 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Boylece Sakarya il adi ile merkez ilce adlarinin farkli oldugu birkac ilden Kocaeli Izmit Hatay Antakya gibi biri olmustur Adapazari adi artik sadece merkez ilceye ait olup Sakarya ismi genel olarak ilin adi olmustur 22 Ekim 2000 tarihindeki nufus sayimiyla ilgili Il Planlama Mudurlugu nun kesin olmayan sonuclarina gore Adapazari merkez nufusu 160 757 buyuksehir nufusu ise 309 150 olarak saptanmistir DemografiYil Toplam Sehir KirAdapazari ilcesi Kocaeli 1927 83 093 22 534 60 5591935 95 219 24 839 70 3801940 99 910 25 793 74 1171945 84 773 29 386 55 3871950 97 993 35 581 62 412Sakarya merkez ilcesi1955 135 020 55 622 79 3981960 162 508 79 420 83 0881965 182 073 86 124 95 9491970 199 839 101 283 98 5561975 223 046 114 130 108 9161980 258 561 130 977 127 5841985 301 067 152 291 148 7761990 316 307 171 225 145 0822000 340 825 283 752 57 0732007 412 994 377 683 35 311Adapazari ilcesi2008 237 259 224 962 12 2972009 243 204 230 832 12 3722010 245 458 233 023 12 4352011 251 680 239 284 12 3962012 257 826 244 748 13 0782013 259 516 259 516 veri yok2014 263 408 263 408 veri yok2015 269 079 269 079 veri yok2016 274 898 274 898 veri yok2017 272 901 272 901 veri yok2018 271 515 271 515 veri yok2019 276 385 276 385 veri yok2020 279 127 279 127 veri yok Not Buyuksehir yasasi nedeniyle koyler mahalle statusune gectiginden 2013 ten itibaren kir nufusu tabloda yer almamistir EkonomiAdapazari genis otomobil endustrisine sahiptir BDS Otosan Otokar Toyota Goodyear fabrikalari burada bulunmaktadir Bunun yani sira seker ipek yag ve kereste endustrisini de icinde barindirir Findik uretimi oldukca fazladir Kardes sehirlerIzmir Turkiye Manisa Turkiye Turgutlu Turkiye Muratpasa Turkiye Domanic Turkiye Eskipazar Turkiye Yenice Turkiye Ovacik Turkiye Eflani Turkiye Louisville Amerika Birlesik DevletleriNotlar Akyazi ilcesinin kurulmasi ile nufus azalmistir Merkez ilce Adapazari Arifiye Erenler ve Serdivan ilcelerine ayrildigi icin nufus azalmistir Kaynakca PDF 5 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 17 Aralik 2012 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2020 Grolier International Americana ansiklopedisi 1 s 86 0 7172 9247 4 Fasikul I Mufassal Neticeler Icmal Tablolari PDF 28 Tesrinevvel 1927 Umumi Nufus Tahriri DIE Erisim tarihi 28 Mayis 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link PDF 20 Ilktesrin 1935 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 20 Ilktesrin 1940 Genel Nufus Sayimi DIE 20 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2016 PDF 21 Ekim 1945 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 22 Ekim 1950 Umumi Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1955 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Adapazari Nufusu Sakarya nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Sakarya Adapazari Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b YERELNETTE SAKARYA 17 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2008 2017 Annual Report and Membership Directory PDF 22 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Temmuz 2022 Dis baglantilarSakarya Buyuksehir Belediyesi4 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde